Alfavita Newsroom Έκτακτη Σύνοδος Πρυτάνεων πραγματοποιείται σήμερα, στις 11 το πρωί, προκειμένου να διαμορφωθούν οι θέσεις επί του Σχεδίου Νόμου για τα ΑΕΙ, το οποίο βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση.
Στην Έκτακτη Σύνοδο Πρυτάνεων που θα πραγματοποιηθεί με τηλεδιάσκεψη, θα συμμετάσχουν οι Πρυτάνεις και οι Πρόεδροι των Διοικουσών Επιτροπών των Ελληνικών Πανεπιστημίων, καθώς και οι Αντιπρυτάνεις του Προεδρείου της Συνόδου.
Οι πρυτάνεις έχουν συγκαλέσει έκτακτη Συνοδο με τηλεδιάσκεψη προκειμένου να συζητήσουν το νομοσχέδιο Κεραμέως χωρίς την παρουσία της ίδιας, την οποία «άδειασαν» αποφασίζοντας να μην την καλέσουν. Αλλο ζήτημα που προκαλεί εντάσεις, είναι και η πρόβλεψη για διευθύνοντα σύμβουλο-μάνατζερ στα Πανεπιστήμια, την ίδια στιγμή που όλοι οι πανεπιστημιακοί μιλούν για υποχρηματοδότηση των ιδρυμάτων και για πλήγμα στο αυτοδιοίκητο των πανεπιστημίων.
«Στη παρούσα έκτακτη συνεδρίαση της Συνόδου δεν θα κληθεί η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, ώστε να μπορέσει να διαμορφωθεί ένα πλαίσιο θέσεων καθαρά από την πλευρά των Πανεπιστημίων», αναφέρει η απόφαση του προεδρείου της Συνόδου. Μετά τον καθορισμό των θέσεων της Συνόδου, θα επιδιωχθεί συνάντηση με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, πάντα εντός του διαστήματος διαβούλευσης, σημειώνει το προεδρείο της Συνόδου».
Τελικά για μεθαύριο, Δευτέρα 6 Ιουνίου το μεσημέρι, ορίστηκε η νέα έκτακτη Σύνοδος, εξ αποστάσεως, προκειμένου να παρουσιαστούν οι θέσεις των Πρυτάνεων επί του Σχεδίου Νόμου στην υπουργό Παιδείας Ν. Κεραμέως.
Αξίζει να σημειωθεί πως το ογκωδέστατο σχέδιο νόμου (345 αρθρα) , έχει ήδη συναντήσει πληθώρα αντιδράσεων από πλευράς φοιτητών, ενώ ομόφωνη είναι η καταδίκη τόσο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Διδακτικού & Ερευνητικού Προσωπικού (ΠΟΣΔΕΠ), της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ειδικού και Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού ΑΕΙ (ΠΟΣΕΕΔΙΠ)
Παράλληλα, το ένα μετά το άλλο ΑΕΙ εκφράζονται αρνητικά για το σχέδιο νόμου της Νίκης Κεραμέως.
Θέσεις της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Κρήτης επί του Νομοσχεδίου του Υπουργείου Παιδείας για τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα
Το Υπουργείο Παιδείας κατέθεσε για διαβούλευση το νέο νομοσχέδιο για τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα χωρίς καμία προηγούμενη συνεννόηση με τα Πανεπιστήμια σχετικά με το πιο κρίσιμο τμήμα του νομοσχεδίου, το νέο μοντέλο διοίκησης. Το χρονικό διάστημα των δύο εβδομάδων για ένα νομοσχέδιο 400 σελίδων και 345 άρθρων είναι ασφυκτικό, καθιστώντας αδύνατη την ουσιαστική διαβούλευση. Εξ αυτού του λόγου οι παρακάτω θέσεις αφορούν ενδεικτικά θέματα του νομοσχεδίου που θεωρούμε σημαντικά.
1. Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου το Υπουργείο Παιδείας επιχειρεί να επαναφέρει έναν θεσμό, το Συμβούλιο Διοίκησης, το οποίο σε μία άλλη μορφή (Συμβούλιο Ιδρύματος) δοκιμάστηκε στην πράξη μέσω του νόμου Διαμαντοπούλου του 2011 και απέτυχε.
2. Το σύγχρονο ελληνικό πανεπιστήμιο μετά τη μεταπολίτευση και ιδιαίτερα μετά την ψήφιση του νόμου πλαισίου του 1982, οικοδομήθηκε πάνω στις αρχές του (συνταγματικά κατοχυρωμένου) αυτοδιοίκητου, της ακαδημαϊκής ελευθερίας, της δημοκρατικής οργάνωσης της ακαδημαϊκής ζωής και της συνεπαγόμενης αντιπροσωπευτικότητας και λογοδοσίας. Βασικό συστατικό στοιχείο της δημοκρατικής λειτουργίας των πανεπιστημίων είναι η εκλογή των μονοπρόσωπων (Πρόεδρος Τμήματος, Κοσμήτορας Σχολής) και συλλογικών (Σύγκλητος, Πρυτανικό Συμβούλιο) οργάνων με καθολική ψηφοφορία από τα μέλη των αντίστοιχων σωμάτων.
3. Με το νέο νομοσχέδιο οι παραπάνω αρχές καταστρατηγούνται. Η δημοκρατικά εκλεγμένη Σύγκλητος υποβαθμίζεται (ο ρόλος της περιορίζεται στα ακαδημαϊκά θέματα) και στη θέση της θεσμοθετείται ένα ολιγομελές όργανο, το Συμβούλιο Διοίκησης, με υπερεξουσίες. Πέντε από τα έντεκα μέλη του οργάνου (τα εξωτερικά) διορίζονται, ενώ το σώμα επιφορτίζεται με την αρμοδιότητα να διορίζει (και να παύει) τον Πρύτανη, τους Αντιπρυτάνεις και τους Κοσμήτορες. Κατ' αυτόν τον τρόπο η αντιπροσωπευτικότητα του οργάνου αυτού και η δημοκρατική νομιμοποίηση του από την πανεπιστημιακή κοινότητα την οποία εκπροσωπεί ακυρώνεται, καθιστώντας το όργανο αυτό ευάλωτο στη διαπλοκή τόσο εντός (αδιαφανείς συναλλαγές) όσο και εκτός (με κέντρα εξουσίας και οικονομικά ή άλλα συμφέροντα) του Πανεπιστημίου. Επί της ουσίας ένα ολιγομελές, μη δημοκρατικά νομιμοποιημένο σώμα θα διαφεντεύει τις τύχες του πανεπιστημίου και θα παίρνει όλες τις κρίσιμες αποφάσεις για την πορεία του, ερήμην των μελών του.
4. Ο νόμος 4692/2020, ο οποίος εκπονήθηκε από τη σημερινή ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, ισχύει σήμερα και προβλέπει την εκλογή με καθολική ψηφοφορία σχήματος Πρύτανη και Αντιπρυτάνεων μας βρίσκει σύμφωνους και δεν χρήζει αλλαγής. Το ίδιο ισχύει και με την τρέχουσα σύνθεση της Συγκλήτου στην οποία εκτός από τα μέλη του Πρυτανικού Συμβουλίου, συμμετέχουν και οι δημοκρατικά εκλεγμένοι με καθολική ψηφοφορία από τα αντίστοιχα όργανα Κοσμήτορες των Σχολών, Πρόεδροι των Τμημάτων, και εκπρόσωποι από όλες τις άλλες συνιστώσες της πανεπιστημιακής κοινότητας. Ως τέτοια, η Σύγκλητος αποτελεί το καταλληλότερο σώμα για να λαμβάνει τις κρίσιμες αποφάσεις για το μέλλον του Πανεπιστημίου.
5. Εάν θεσμοθετηθεί το Συμβούλιο Διοίκησης θα πρέπει το σύνολο των μελών του να είναι εσωτερικά, να εκλέγονται από τη Σύγκλητο και να έχει είτε συμβουλευτικό χαρακτήρα, είτε να αναλάβει πολύ συγκεκριμένες, μη ανταγωνιστικές προς τη Σύγκλητο, λειτουργίες.
6. Η πρόβλεψη του άρθρου 21 σύμφωνα με την οποία η ίδρυση, συγχώνευση και κατάργηση ακαδημαϊκής μονάδας πραγματοποιείται με προεδρικό διάταγμα χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της Συγκλήτου, καταργεί στην πράξη το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημίων.
7. Με τις διατάξεις του άρθρου 26 οι αρμοδιότητες των εκλεγμένων Προέδρων των Τμημάτων αποψιλώνονται και μεταφέρονται στους διορισμένους Κοσμήτορες των Σχολών, ενώ υπάρχουν και επικαλύψεις αρμοδιοτήτων μεταξύ Τμημάτων και Κοσμητείας.
8. O ανώτερος υπάλληλος που θα προΐσταται των υπηρεσιών του πανεπιστημίου θα πρέπει να εκλέγεται από την Σύγκλητο και να λογοδοτεί στα συλλογικά όργανα του πανεπιστημίου (Σύγκλητος, Πρυτανικό Συμβούλιο).
9. Θεσπίζεται πληθώρα νέων προπτυχιακών και μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών χωρίς πρόνοια για την αύξηση του αριθμού των μελών ΔΕΠ και του διοικητικού προσωπικού που θα τα υποστηρίξει, και τη βελτίωση των υποδομών.
10. Το νομοσχέδιο θεσμοθετεί σειρά νέων δομών (ΜΟΔΙΠ, Μονάδα Στρατηγικού Σχεδιασμού, Μονάδα Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Μονάδα Ασφάλειας και Προστασίας κ.λπ.) χωρίς πρόβλεψη για τη στελέχωσή τους και χωρίς αύξηση του προϋπολογισμού. Τα ιδρύματα χρειάζονται άμεση ενίσχυση σε διοικητικό και τεχνικό προσωπικό και αύξηση της χρηματοδότησης για να ανταπεξέλθουν στις αυξημένες ανάγκες.
11. Οι κατ' ελάχιστον διδακτικές απαιτήσεις των διδασκόντων πρέπει να συμπεριλαμβάνουν και τη διδασκαλία σε ΠΜΣ (στο νέο Ν/Σ αφορούν αποκλειστικά στον 1ο κύκλο σπουδών).
12. Στις μεταπτυχιακές σπουδές εισάγονται πληθώρα νέων τίτλων σπουδών (επαγγελματικά, βιομηχανικά κ.λπ.) που μπορούν να οδηγήσουν τις μεταπτυχιακές σπουδές σε απορρύθμιση. Στις διατάξεις για τα μεταπτυχιακά θα πρέπει να εξασφαλίζεται ότι κάθε Τμήμα θα παρέχει τουλάχιστον ένα δωρεάν πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών και οι αμοιβές των διδασκόντων σε μεταπτυχιακά με δίδακτρα θα γίνονται με ενιαίο τρόπο.
13. Η κατάργηση της μονιμότητας στη βαθμίδα του επίκουρου καθηγητή και η στέρηση της δυνατότητας χορήγησης επιστημονικής άδειας δεν μας βρίσκουν σύμφωνους.
14. Οι διατάξεις του νόμου που δίδουν μεγαλύτερη ευελιξία στις επιλογές των φοιτητών (διεπιστημονικά προγράμματα σπουδών, διπλά προγράμματα σπουδών και προγράμματα σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης) μας βρίσκουν σύμφωνους, με την προϋπόθεση ότι για κάθε νέο πρόγραμμα θα καθορίζονται πλήρως τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων.
15. Η θέσπιση του προγράμματος εσωτερικής κινητικότητας των φοιτητών, με τις απαραίτητες ρυθμίσεις, και του πιστοποιητικού ψηφιακών δεξιοτήτων μας βρίσκει σύμφωνους.
16. Εκφράζουμε την σοβαρή επιφύλαξή μας για τη θέσπιση Τμημάτων Εφαρμοσμένων Επιστημών και Τεχνολογίας μικρότερης διάρκειας και Προγραμμάτων Σύντομης Διάρκειας τα οποία μπορούν να οδηγήσουν στον κατακερματισμό των προγραμμάτων σπουδών των πανεπιστημίων και υποβάθμιση της ποιότητας.
17. Οι διατάξεις για την πρακτική άσκηση των φοιτητών θα δημιουργήσουν ανυπέρβλητες δυσκολίες, ιδιαίτερα σε τμήματα όπου η πρακτική άσκηση είναι υποχρεωτική, καθώς προβλέπουν ότι το 80% της αποζημίωσης των φοιτητών θα καλύπτεται από τους φορείς.
18. Υπάρχουν σοβαρά προβλήματα υλοποίησης του σχεδίου νόμου λόγω κατάργησης διατάξεων του ν. 4009/2011 και 4485/2017 χωρίς την ύπαρξη μεταβατικών διατάξεων.
19. Στη βάση των παραπάνω, ζητάμε τη ριζική αναδιαμόρφωση του νομοσχεδίου μετά από ουσιαστική διαβούλευση με την ακαδημαϊκή κοινότητα.
Σύγκλητος Παν. Ιωαννίνων: Να αποσυρθεί το Σχέδιο Νόμου γα τα ΑΕΙ
Η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, στην έκτακτη Συνεδρία της αριθμ.1132/03-06-2022, συζήτησε διεξοδικά το σχέδιο νόμου «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα».
Πρόκειται για ένα σχέδιο το οποίο προτάσσει τις επιταγές της αγοράς στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση, χωρίς να λαμβάνει υπόψη τη δομή, τη φυσιογνωμία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ελληνικών Α.Ε.Ι.. Ενδεικτικό της φιλοσοφίας που διέπει το εν λόγω σχέδιο είναι το γεγονός ότι μέσα σε 400 σελίδες δεν υπάρχει πουθενά αναφορά του ανθρωπιστικού χαρακτήρα του Πανεπιστημίου ή ιδιαίτερη μνεία στην ισότητα των φύλων. Το μέτρα που προτείνονται κατατείνουν στην κατάργηση του αυτοδιοίκητου, την «πειθαρχικοποίηση» της λειτουργίας των οργάνων και τη συρρίκνωση του δημοσίου Πανεπιστημίου με καταργήσεις, συγχωνεύσεις και απορροφήσεις μονάδων, χωρίς καμία αναπτυξιακή αναφορά και προοπτική.
Κατ’ αρχάς, επισημαίνουμε ότι μεγάλο μέρος των προτεινόμενων διατάξεων, και ιδιαίτερα το κεφάλαιο Β’ του σχεδίου (όργανα διοίκησης), δεν έχουν καν παρουσιασθεί από την ηγεσία του ΥΠΑΙΘ στις πρόσφατες τακτικές και έκτακτες Συνόδους Πρυτάνεων. Πρόκειται για ένα κείμενο που τίθεται σε διαβούλευση για εξαιρετικά περιορισμένο χρονικό διάστημα, με το πρόσχημα της εκπνοής της προθεσμίας που έχει δοθεί έως τις 30-6-2022.
Σε ότι αφορά τα ειδικότερα μέτρα, παρατηρούμε τα εξής:
Το σχέδιο αποδεικνύεται «μοναδικά συγκεντρωτικό» στο διεθνές ακαδημαϊκό γίγνεσθαι. Σχεδόν όλες οι διαδικασίες ανάδειξης των οργάνων διοίκησης με εκλογές καταργούνται, περιστέλλεται η δημοκρατική λειτουργία των Πανεπιστημίων, καλλιεργείται η συναλλαγή στον τρόπο εκλογής των εξωτερικών μελών του Συμβουλίου Διοίκησης και στην επιλογή του Πρύτανη και Κοσμητόρων· και αίρεται η νομιμοποίηση των μονοπρόσωπων οργάνων από την ακαδημαϊκή κοινότητα. Ταυτόχρονα, συγκεντρώνονται σημαντικότατες αρμοδιότητες στο Συμβούλιο Διοίκησης εις βάρος της Συγκλήτου, με αποτέλεσμα το Πανεπιστήμιο να λειτουργεί πλέον ερήμην της ακαδημαϊκής κοινότητας.
Η απελευθέρωση των αμοιβών των ΔΕΠ από τη συμμετοχή σε ερευνητικά προγράμματα και άλλα έργα, σε συνδυασμό με την αύξηση των ημερών απουσίας από 60 σε 100 ημέρες από τις υποχρεώσεις στο Πανεπιστήμιο (1/3 του χρόνου), θα καταστήσει το εκπαιδευτικό έργο στα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών πάρεργο και θα υποβαθμίσει την ποιότητα των σπουδών.
Όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με την υποβάθμιση των Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών, την αναγνώριση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των ιδιωτικών Κολλεγίων, τη μείωση των εισακτέων στα Τμήματα και την εφαρμογή της ΕΒΕ, το ελληνικό Πανεπιστήμιο κατεδαφίζεται εκ θεμελίων.
Με αίσθηση ευθύνης, η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων καλεί το ΥΠΑΙΘ και την Κυβέρνηση να αποσύρουν αυτό το σχέδιο νόμου, που συντρίβει ακαδημαϊκά και διοικητικά το ελληνικό δημόσιο Πανεπιστήμιο. Πιο συγκεκριμένα ζητάμε:
(1) Την επαναφορά όλων των αρμοδιοτήτων της Συγκλήτου που αναφέρονται σε ακαδημαϊκά θέματα, την οικονομική διαχείριση, τις διοικητικές λειτουργίες και τις στρατηγικές ανάπτυξης των Ιδρυμάτων.
(2) Την ακύρωση όλων των διατάξεων που καταργούν την εκλογή των Πρυτανικών Αρχών και Κοσμητόρων από την ακαδημαϊκή κοινότητα.
(3) Την κατάργηση όλων των διοικητικών αρμοδιοτήτων που αποδίδονται στο Συμβούλιο Διοίκησης, προτείνοντας η λειτουργία του να έχει αποκλειστικά συμβουλευτικό χαρακτήρα, με κύρια εστίαση σε ζητήματα ανάπτυξης του Πανεπιστημίου.
(4) Την ακύρωση όλων των μορφών ελαστικής εργασίας που επιβάλει το σχέδιο νόμου με την πολυδιάσπαση των προγραμμάτων σπουδών σε προπτυχιακό επίπεδο.
(5) Τη διατήρηση της μονιμότητας στη βαθμίδα του επίκουρου καθηγητή, η οποία, εάν καταργηθεί, θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα επί της αρχής, σε ακαδημαϊκό επίπεδο. Επιπλέον, η μεγάλη ποικιλία διδασκόντων μακριά από το πρότυπο του αφοσιωμένου πανεπιστημιακού δασκάλου εγείρει τόσο ακαδημαϊκά ζητήματα όσο και ζητήματα διοίκησης, που υπονομεύουν το πρόταγμα της εκπαίδευσης ως δημόσιο αγαθό.
Η Πολιτεία δεν πρέπει να αποποιηθεί των ευθυνών της και των οικονομικών υποχρεώσεών της προς το δημόσιο Πανεπιστήμιο, αλλά, αντίθετα, να εγγυηθεί το δικαίωμα των φοιτητών και φοιτητριών στην εκπαίδευση.
Παντελής Κυπριανός, πρώην πρόεδρος της ΑΔΙΠ, Καθηγητής του Παν. Πατρών
Δόθηκε στη δημοσιότητα το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων για τα ΑΕΙ με τίτλο «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των ΑΕΙ με την κοινωνία και λοιπές διατάξεις». 345 άρθρα και 408 σελίδες, ένα από τα ογκωδέστερα νομοσχέδια που έχουν κατατεθεί ποτέ. Αγγίζει τα πάντα. Από τα θεμελιώδη όπως η διοίκηση και η οργάνωση των σπουδών ως τα πλέον καθημερινά όπως το ακαδημαϊκό ημερολόγιο και τα βήματα για την εκλογή ενός μέλους ΔΕΠ σε κάθε βαθμίδα. Το κείμενο εκτενέστατο και κατά διαστήματα λεπτομέρεστατο, δύσκολα μπορεί να το διαβάσει ακόμη και κάποιος μυημένος στα των ΑΕΙ. Πριν θίξω αυτά που θεωρώ βασικούς άξονες πέντε προκαταρκτικές παρατηρήσεις.
- Σε χτυπητή αντίθεση με προηγούμενα νομοθετήματα Κεραμέως το παρόν νομοσχέδιο, καίτοι εκτενέστατο, είναι καλογραμμένο και καλά δουλεμένο. Δύσκολα βρίσκεις αυτή τη φορά λάθη και ασυνταξίες.
- Εντύπωση προκαλεί η αναφορά σε λεπτομέρειες και το εγχείρημα ρύθμισης των πάντων. Ενδεικτικά το άρθρο 65. «1. Η αξιολόγηση δύναται να πραγματοποιείται με γραπτές ή προφορικές εξετάσεις, ενδιάμεσες εξετάσεις προόδου, γραπτές εργασίες, εργαστηριακές ή κλινικές ασκήσεις, συνδυασμό διαφορετικών μεθόδων αξιολόγησης ή άλλες μεθόδους αξιολόγησης που συνάδουν με το είδος κάθε εκπαιδευτικής διαδικασίας. Κατά τη διεξαγωγή γραπτών ή προφορικών εξετάσεων, ως μεθόδων αξιολόγησης, εξασφαλίζεται υποχρεωτικά το αδιάβλητο της διαδικασίας (...)». Εξίσου εντυπωσιακά λεπτομερή είναι και τα άρθρα 206-228 που αναφέρονται στην εσωτερική οργάνωση των ΑΕΙ και τις προβλεπόμενες επιτροπές. Ευτυχώς που τα ΑΕΙ είναι αυτοδιοικούμενα!
- Ερωτηματικά γεννά η χρονική συγκυρία κατάθεσης του νομοσχεδίου το οποίο αλλάζει πράγματα που ήδη έχει αλλάξει η σημερινή ηγεσία του ΥΠΑΙΘ τα δύο προηγούμενα χρόνια: εκλογές πρυτανικών αρχών, εκλογές μελών, πολιτικές ποιότητας... Επιδιώκεται να καταδειχθεί ότι η κυβέρνηση έχει συνολικό σχέδιο; Απόπειρα εγκλωβισμού της/του επόμενου Υπουργού; Προφανώς ο νόμος θέλει χρόνο για να εφαρμοστεί -αν ποτέ γίνει αυτό. Ακόμη κι αυτό που προβάλλεται ως το πλέον επείγον, η εγκατάσταση των Συμβουλίων Διοίκησης, φαντάζει δύσκολο.
- Το σχέδιο νόμου δεν είναι καρπός διαβούλευσης. Αρκετά, ιδιαίτερα τα «μεγάλα», όπως η Διοίκηση, έπεσαν στο τραπέζι ξαφνικά. Στο γράμμα της προς τους καθηγητές Πανεπιστημίου η κα Κεραμέως δεν κάνει καμία νύξη σ’ αυτό. Σαν να μην υπάρχει στο νομοσχέδιο. Εσωτερικές ισορροπίες στο κυβερνών κόμμα;.
- Το νομοσχέδιο ελάχιστη σχέση έχει με προηγούμενους νόμους. Ενταφιάζει το νόμο της Διαμαντοπούλου και «διορθώνει» τους πρώτους νόμους Γαβρόγλου. Αυτό αποτυπώνεται στο άρθρο 343 του νομοσχεδίου. «Καταργούνται οι ακόλουθες διατάξεις: α) Τα άρθρα 1 έως 60 του ν. 4009/2011 (Α΄ 195)... β) Τα άρθρα 1 έως 68 του ν. 4485/2017 (Α΄114). Από το νόμο Διαμαντοπούλου μένουν οι διατάξεις για τη διάρκεια των σπουδών των φοιτητών και από το νόμο Γαβρόγλου αρκετές διατάξεις «διορθωμένες» με «αριστεία» και μπόλικη «αγορά».
Ποιες οι βασικές αρχές του νομοσχεδίου; Δύσκολο εγχείρημα. Το νομοσχέδιο αγγίζει τα πάντα. Αφήνοντας κατά μέρος πτυχές όπως η έρευνα, τα πειθαρχικά και φοιτητική ζωή εστιάζω σε τρεις βασικές πτυχές που σημαδεύουν το νομοσχέδιο.
Α. Συγκέντρωση εξουσίας
Όλο το νομοσχέδιο διαπνέεται από μία λογική συγκέντρωσης εξουσίας. Μειώνεται δραστικά ο ρόλος των Επίκουρων Καθηγητών, καταργείται η μονιμότητά τους. Οι Αναπληρωτές Καθηγητές αποκλείονται από τη Διοίκηση. Μπορούν μόνο να οριστούν μέλη στην Επιτροπή Ερευνών και να εκλεγούν Πρόεδροι/Αντιπρόεδροι Τμήματος. Γοργά προς την Έδρα για τους παλαιότερους.
Η επιτομή είναι το Συμβούλιο Διοίκησης. Καμία σχέση με τα Συμβούλια Ιδρύματος του νόμου Διαμαντοπούλου. Σ’ αυτόν επιχειρούνταν, άγαρμπα, η εισαγωγή ενός μοντέλου, που υπάρχει σε αρκετές δυτικές χώρες, δύο αλληλοελεγχόμενων πόλων εξουσίας. Τώρα, μετά από ένα μπαράζ δυσφήμησης των πανεπιστημιακών και το πόσο άχρηστοι είναι σε ζητήματα διοίκησης και ασφάλειας, αίφνης όλα είναι στα χέρια λίγων από αυτούς: Των έξι του Συμβουλίου Διοίκησης και, ιδιαίτερα, ενός εξ αυτών, του Πρύτανη. Αυτοί, καλύτερα ο Πρύτανης, ορίζει Αντιπρυτάνεις, Κοσμήτορες, τα μέλη της Επιτροπής Ερευνών, τους Προέδρους και Αντιπροέδρους των Τμημάτων αν παραιτούνται έξι μήνες πριν το τέλος της θητείας τους, τα πάντα.
Αυλή με ισχυρό Βασιλιά. Άντε βασίλισσα. Ίσως γι αυτό ο κος Πρωθυπουργός είπε ότι το νομοσχέδιο συμπυκνώνει τις ιδεολογικές αρχές του κυβερνώντος κόμματος. Ευτυχώς όχι διορισμένοι ή κληρονομικώ δικαίω. Αλλά όχι και πολύ μακριά. Πώς εκλέγονται; Με βάση το νομοσχέδιο σε όλα τα ΑΕΙ, πλην ΕΚΠΑ και ΑΠΘ, μπορούν να εκλεγούν και με 15 ψήφους. Λιγότερους δηλαδή και από τον πρόεδρο ενός μικρομεσαίου Τμήματος σήμερα.
Β. Τρομακτική αύξηση φαντασιακών προσδοκιών στους καθηγητές
Το νομοσχέδιο βρίθει από φαντασιακές προσδοκίες μεγαλείων και προσπορισμού πόρων. Δεν λέγεται πουθενά για αύξηση δαπανών για την παιδεία, για αύξηση μισθών, για πρόσληψη προσωπικού. Ούτε καν τι θα γίνει με τους αφυπηρετήσαντες. Αν θα αντικατασταθούν ή όχι. Λέγεται όμως ότι καθηγητές μπορούν να γίνουν παράλληλα και καθηγητές σε ιδρύματα του εξωτερικού -όπως και οι καθηγητές της αλλοδαπής να διεκδικήσουν θέσεις εδώ-, να βγάλουν χρήματα από παράλληλα ξενόγλωσσα προπτυχιακά προγράμματα, από δίδακτρα φοιτητών στα μεταπτυχιακά, από ερευνητικά προγράμματα. Δεν υπάρχουν πια πλαφόν. Επιπλέον, οι αφυπηρετήσαντες έχουν όλα τα δικαιώματα των εν ενεργεία. Μόνο θα έχουν σύνταξη και όχι μισθό.
Μπορεί και πόσο ένας καθηγητής να τρέχει πίσω από όλα αυτά; Κάποιοι προφανώς ναι. Αρκετοί ήδη ασκούν συγκεκριμένες επαγγελματικές δραστηριότητες κατά τεκμήριο πιο προσοδοφόρες. Μαθήματα; Ερευνα; Φαντασιακές προσδοκίες -χώρια η εφορία.
Γ. Πειραματισμοί με τα πτυχία
Σήμερα έχουμε στην Ελλάδα δύο τύπους πτυχίων. Τα 4ετούς φοίτησης (240 ECTS), επιπέδου 6 σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων και 5ετούς φοίτησης (integrated master 300 ECTS) επιπέδου 7 -συν βέβαια τα 6ετούς φοίτησης Ιατρικά τμήματα.
Το νομοσχέδιο θεσπίζει σειρά από νέα προγράμματα και τρία νέα πτυχία. Προγράμματα σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης (αρ. 98) και Προγράμματα σπουδών σύντομης διάρκειας (αρ. 99) ήτοι «εκπαιδευτικές δραστηριότητες που αντιστοιχούν από τριάντα (30) έως εξήντα (60) πιστωτικές μονάδες (ECTS)».
Επιπλέον προσφέρει: Ξενόγλωσσα Προγράμματα Σπουδών, ελεύθερης πρόσβασης σε μη Έλληνες υπηκόους με δίδακτρα (αρ. 101). Προγράμματα σπουδών πρώτου κύκλου εφαρμοσμένων επιστημών και τεχνολογίας από Τμήματα Εφαρμοσμένων Επιστημών και Τεχνολογίας διάρκειας 3,5 χρόνων και 210 ECTS, επιπέδου 6 (αρ. 73). Διεπιστημονικά προγράμματα σπουδών (αρ. 71). Και τέλος, «διπλά προγράμματα σπουδών πρώτου κύκλου (dual major), τα οποία οδηγούν στην απονομή δύο ισότιμων τίτλων σπουδών πρώτου κύκλου σε δύο (2) διακριτά γνωστικά αντικείμενα. Η χρονική διάρκεια του διπλού προγράμματος σπουδών είναι προσαυξημένη κατ’ ελάχιστον κατά δύο (2) έτη από τη χρονική διάρκεια των λοιπών προγραμμάτων σπουδών πρώτου κύκλου και οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες αντιστοιχούν συνολικά σε τριακόσιες εξήντα (360) πιστωτικές μονάδες. Τα διπλά προγράμματα σπουδών αποτελούν ενιαία προγράμματα σπουδών, που διαχωρίζονται σε δύο (2) επιμέρους μη αυτοτελή προγράμματα σπουδών που αφορούν σε διακριτά γνωστικά αντικείμενα. Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες κάθε μη αυτοτελούς προγράμματος καλύπτουν κατ’ ελάχιστον εκατόν ογδόντα (180) πιστωτικές μονάδες».
Με δύο λόγια τα ίδια ιδρύματα θα χορηγούν πτυχία 180 ECTS, 210 ECTS και 240 ECTS, όλα επιπέδου 6. Πώς θα γίνει αυτό; Προφανώς, αυτό δεν αντίκειται στις αρχές του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΧΑΕ) που θεσπίζει ότι τα πτυχία ΑΕΙ είναι τουλάχιστον 180 ECTS. Και τα πτυχία από 180 έως 240 ECTS είναι επιπέδου 6. Δεν είναι, όμως, πρόβλημα αν υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στα πτυχία του ιδίου ΑΕΙ; Δεν είναι ακόμη πρόβλημα αν το ίδιο Τμήμα προσφέρει διαφορετικά πτυχία; Μήπως, έτσι, επιχειρείται τα πτυχία να γίνουν 3ετούς φοίτησης; Μήπως έτσι έρθουν κοντύτερα τα δημόσια ΑΕΙ στα ιδιωτικά κολλέγια; Μήπως έτσι δεν θα χρειάζεται οι απόφοιτοι κολλεγίων να κάνουν κάτι παραπάνω στα ελληνικά ΑΕΙ για να έχουν ισότιμα πτυχία; Δεν θα ήθελα να προκαταλάβω τις απαντήσεις αλλά θαρρώ είναι σαν να ρωτώ τι κάνει νιάου νιάου στα κεραμίδια.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
