Πρόσφατα, διαβάζοντας το βιβλίο: «Ο ανθρωπολογικός τύπος της αποανάπτυξης-τοπικοποίησης» των Κολέμπα - Μπίλλα, έπεσα πάνω σε ένα εξαιρετικά διαφωτιστικό απόσπασμα.
Ένα απλό παιδικό στιγμιότυπο, μια συμβολική ιστορία από τη φυλή των Ζουλού, που λέει περισσότερα για την ανθρώπινη φύση απ’ ό,τι πολλές κοινωνιολογικές πραγματείες.
Ένας ανθρωπολόγος, κατά την επίσκεψή του στη φυλή των Ζουλού μιας κοινότητας που δοκιμάζεται σκληρά από τις συνθήκες, πρότεινε στα παιδιά ένα παιχνίδι: να τρέξουν προς ένα καλάθι γεμάτο φρούτα. Το πρώτο παιδί που θα έφτανε, θα τα έπαιρνε όλα.
Έδωσε το σύνθημα. Αντί να συναγωνιστούν, τα παιδιά πιάστηκαν χέρι-χέρι, περπάτησαν μαζί και κάθισαν γύρω από το καλάθι, μοιράζοντας τα φρούτα ισότιμα. Όταν ο έκπληκτος ανθρωπολόγος τα ρώτησε γιατί δεν αγωνίστηκαν για την «ατομική νίκη», εκείνα απάντησαν με μια λέξη:Ubuntu. Μια λέξη με βαθιά πολιτισμική ρίζα, που σημαίνει: «Αν ένας από εμάς δεν είναι χαρούμενος, δεν μπορούμε να είμαστε ούτε εμείς».
Η ιστορία αυτή δεν είναι απλώς μια ηθική παραβολή. Είναι μια διακήρυξη για το πώς μπορεί να δομηθεί μια κοινωνία στη βάση της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης και όχι του άκρατου ανταγωνισμού.
Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι μια κοινωνία προ-φεουδαρχική, η οποία δεν έχει περάσει από τη βιομηχανική ή ψηφιακή επανάσταση, διατηρεί ακόμη την αλληλεγγύη ως θεμέλιο του κοινωνικού της ιστού. Αντίθετα, στις «προηγμένες» κοινωνίες του Δυτικού Κόσμου, αυτή η αξία έχει εξοβελιστεί από τον δημόσιο λόγο και έχει αντικατασταθεί από το δόγμα του ατομισμού και του κοινωνικού δαρβινισμού. Η εξέλιξη, λοιπόν, δεν είναι πάντα γραμμική. Ούτε σημαίνει πρόοδος.
Αντίστροφα, ας ρίξουμε μια ματιά στη δική μας κοινωνία, που αυτοαποκαλείται ευρωπαϊκή, πολιτισμένη και χριστιανική. Την κοινωνία του ελληνικού βασιλείου της Κλεψιάς και της Ατιμωρησίας, ή αλλιώς συμβολικά, τη φυλή των ¨ ΜΑΣΑΕΙ¨.
Ζούμε σε μια χώρα όπου το «Ubuntu» μοιάζει με εξωγήινη έννοια. Αντί για αλληλεγγύη, βασιλεύει η επιβίωση. Αντί για συναγωνισμό, καλλιεργείται ο ανταγωνισμός. Αντί για συλλογική πρόοδο, επιβραβεύεται η προσωπική αρπαγή.
Μια κοινωνία βαθιά θρησκόληπτη, αλλά όχι πνευματική. Το «αγάπα τον πλησίον σου» έχει γίνει ρητορικό σχήμα, κ.ά. για κυριακάτικα κηρύγματα, και όχι πυξίδα κοινωνικής πράξης.
Μια κοινωνία συντηρητική, παρτάκια, γεμάτη πελατειακές σχέσεις, επιδοματισμό, ρουσφέτια και απευθείας αναθέσεις.
Μια κοινωνία που χειροκροτεί τους «πολιτικάντηδες» και μετατρέπει τους πολίτες σε ΟΠΕΚΕΠΕΔΕΣ, πρόθυμους μόνο για τις επιδοτήσεις και τις μίζες.
Είναι αυτό κοινωνία;
Το σχολείο, αντί να προάγει την παιδεία, την ηθική καλλιέργεια και τη συλλογική συνείδηση, αναπαράγει τον ανταγωνισμό. Από τις μικρές ηλικίες, τα παιδιά γαλουχούνται στο πνεύμα του «ο σώζων εαυτόν σωθήτω». Ο «κοινωνικός αυτοματισμός» έχει γίνει δεύτερη φύση: σ’ όλες τις ηλικίες, σ’ όλα τα επαγγέλματα, σε κάθε επίπεδο.
Το ερώτημα προβάλλει αμείλικτο: Μπορεί να υπάρξει κοινωνία χωρίς συλλογικότητα; Μπορεί να υπάρξει υγιής κοινωνικός ιστός όταν τα μέλη της ανταγωνίζονται για τις ίδιες τις ανθρώπινες σχέσεις;
Η Ελλάδα μετά το 2010 χρεοκοπημένη ηθικά, πολιτισμικά, βιώνει μια βαθιά κρίση κοινωνικής ταυτότητας. Δεν είναι τυχαίο ότι βρισκόμαστε πρώτοι στην Ευρώπη σε κατάθλιψη και κατανάλωση ψυχοφαρμάκων. Υπολογίζεται ότι διακινούνται 10 εκατομμύρια Xanax το μήνα.
Οι πολίτες καταφεύγουν στη σκανδαλοθηρία, στα κουτσομπολιά τύπου Μουρτζούκου, σε εφήμερες «ειδήσεις» χωρίς καμία παιδευτική αξία. Τα social media έγιναν καθρέφτης του πολιτισμικού μας επιπέδου και συχνά, η αντανάκλαση είναι αποκρουστική.
Η κοινωνία των ΜΑΣΑΕΙ έχει μετατρέψει το πάρτι της διαπλοκής και της κλοπής σε «κανονικότητα». Αυτή η νέα «κανονικότητα» όμως δεν είναι τίποτα άλλο παρά η βαθιά κρίση μας: μορφωτική, κοινωνική, πολιτισμική. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια υπαρξιακή μετάλλαξη: η μπόχα και η παρακμή δεν αποτελούν πια παρέκκλιση, αλλά το νέο status quo.
Οι πραγματικοί Ιδιοκτήτες (δέκα οικογένειες) - Φύλαρχοι της φυλής «Μασσάει», αφού ΜΑΣΗΣΑΝ δις, ετοιμάζουν τη νέα πολιτικάντικη βιτρίνα ανακύκλωσης ("Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας"!) προς ικανοποίηση όλων αυτών, κατηγορίας ΟΠΕΚΕΠΕΔΩΝ, κ.λ. για να διατηρήσουν τον έλεγχο. Και οι υπόλοιποι; Οι υπόλοιποι παρακολουθούν ως θεατές…την τελική Εθνική Χρεοκοπία.
Υ.Γ.1. Στην Ελλάδα, πλέον μας εντυπωσιάζει ο άνθρωπος που δεν εξαγοράστηκε. Που απλώς έκανε τη δουλειά του σωστά. Στην ίδια κοινωνία, θεωρούμε αυτονόητο ότι οι πολιτικοί, οι δικαστές, οι δημοσιογράφοι είναι εξαγορασμένοι και στρεφόμαστε με λύσσα να βρούμε «λεκέδες» σε όσους δεν είναι.
Υ.Γ.2. Μια έρευνα της QED αποτυπώνει τον καθρέφτη μας:
Το 23% θα ψήφιζε διεφθαρμένο πολιτικό, αν είναι «αποτελεσματικός».
Το 34%, αν αυτός υπόσχεται προσωπικό όφελος.
Το 45% των ψηφοφόρων της ΝΔ αποδέχεται τη διαπλοκή αν «βγάζει κάτι».
Και το πιο σοκαριστικό: το 50% των πολιτών αποδέχεται τη διαφθορά ως δομικό στοιχείο της ελληνικής κοινωνίας.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Voucher 750 ευρώ: Εάν πήρες ΚΑΥΑΣ κλείδωσε το επίδομα εδώ με ένα κλικ στο ΕΚΕΚ
Αυτά είναι τα ελληνικά επώνυμα που προέρχονται από αλβανικές λέξεις
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 14/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
