Η σχέση ανάμεσα σε γονείς και εκπαιδευτικούς είναι από τις πιο καθοριστικές για την πορεία ενός παιδιού. Κι όμως, αντί να αποτελεί συμμαχία, συχνά μετατρέπεται σε πεδίο καχυποψίας, αμφισβήτησης και αμοιβαίας δυσπιστίας. Το παιδί –που θα έπρεπε να είναι στο κέντρο– καταλήγει να στέκεται στο όριο ενός αφανούς «σχοινιού» που το τραβούν και οι δύο πλευρές.
Όταν η συμμαχία γίνεται καχυποψία
Στους διαδρόμους των σχολείων και στα γονεϊκά chats, η αίσθηση συχνά είναι πως οι δάσκαλοι βρίσκονται υπό διαρκή παρακολούθηση. Όπως περιγράφει μια μητέρα: «Η δασκάλα ξεπέρασε το όριο», χωρίς να ξέρει τι ακριβώς είχε συμβεί. Από την άλλη, η ίδια δασκάλα νιώθει ότι πρέπει να απολογείται συνεχώς.
Η Μαριάννα, εκπαιδευτικός θεατρικής αγωγής με 20 χρόνια εμπειρίας, το συνοψίζει:
«Πολλοί γονείς έρχονται με μεγάλες προσδοκίες και δυσκολεύονται να δουν αντικειμενικά τις αδυναμίες των παιδιών τους».
Η Ελένη, μητέρα δύο παιδιών, απαντά από την πλευρά της:
«Πολλές φορές νιώθω ότι με βλέπουν σαν απειλή. Κι όμως, εγώ θέλω να συνεργαστώ».
Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση: οι απαιτήσεις και οι αμυντικές στάσεις και από τις δύο πλευρές θολώνουν την ουσία – την πρόοδο του παιδιού.
Η πίεση του βαθμού
Ο βαθμός στη χώρα μας λειτουργεί σαν προαναγγελία του μέλλοντος.
Ο Μιχάλης, φιλόλογος, εξηγεί:
«Όταν βάζω όχι άριστο βαθμό, ξέρω ότι θα ακολουθήσουν εντάσεις. Γι’ αυτό αρκετοί συνάδελφοι ανεβάζουν βαθμολογίες για να αποφύγουν συγκρούσεις».
Την ίδια στιγμή, η υπερβολική προσκόλληση στις επιδόσεις χάνει το νόημα της εκπαίδευσης. Ο Γιώργος, πατέρας μαθητή, θυμάται:
«Όταν η φιλόλογος μου τηλεφώνησε απλώς για να πει ότι ο γιος μου έδειχνε πιο χαρούμενος, κατάλαβα ότι αυτό είχε μεγαλύτερη σημασία από οποιοδήποτε 19».
Η καθημερινότητα του δασκάλου
Πίσω από τα στερεότυπα του «δημοσίου υπαλλήλου» κρύβεται η σκληρή πραγματικότητα. Μια νηπιαγωγός με 30 χρόνια εμπειρίας λέει:
«Ο Έλληνας δάσκαλος ζει με μια βαλίτσα στο χέρι, μακριά από οικογένεια, με οικονομική εξόντωση και ταυτόχρονα με τον ρόλο ψυχολόγου, κοινωνικού λειτουργού και γραφειοκράτη. Αυτό εξαντλεί».
Απέναντι σε αυτή την εξάντληση στέκεται το άγχος των γονιών. Η Νίκη, μητέρα, εξηγεί:
«Άλλος καθηγητής λέει ότι το παιδί χρειάζεται υποστήριξη, άλλος ότι όλα πάνε καλά. Πώς να μη νιώσω σύγχυση;».
Ο γονιός-πελάτης
Η σχέση παίρνει διαφορετική διάσταση στα ιδιωτικά σχολεία. Ο Νίκος Ράπτης, πρόεδρος των Ιδιωτικών Εκπαιδευτηρίων Μ. Ν. Ράπτου, σημειώνει:
«Ο γονιός με την εγγραφή “αγοράζει” και την αλήθεια για το παιδί του. Ο εκπαιδευτικός δεν πουλάει παπούτσια· είναι ο πιλότος στο τιμόνι».
Η Μαρία, μητέρα μαθήτριας ιδιωτικού Λυκείου, εκτιμά την αναλυτική ενημέρωση που έλαβε για την κόρη της:
«Ένιωσα ότι υπάρχει συνεργασία, κι αυτό δικαιολογεί την οικονομική θυσία».
Στα δημόσια σχολεία, αντίθετα, οι περιορισμοί είναι εμφανείς. Η Δήμητρα, μητέρα μαθήτριας Γυμνασίου, περιγράφει:
«Ο καθηγητής με άκουσε, αλλά με 25 παιδιά δεν μπορούσε να αφιερώσει ξεχωριστό χρόνο. Έφυγα με την αίσθηση ότι πρέπει να αναλάβω κι εγώ μεγαλύτερο ρόλο».
Ο φαύλος κύκλος της δυσπιστίας
Οι γονείς νιώθουν συχνά ότι οι δάσκαλοι τους απορρίπτουν· οι δάσκαλοι νιώθουν ότι οι γονείς τους υποτιμούν. Αυτή η αμοιβαία καχυποψία οδηγεί σε φαύλο κύκλο, που τελικά ζημιώνει το ίδιο το παιδί. Δεν είναι τυχαίο ότι σε μία μόνο εκπαιδευτική περιφέρεια καταγράφηκαν πάνω από 2.500 καταγγελίες γονέων σε έναν χρόνο, κυρίως για «λεκτική κακοποίηση».
Η Σοφία, μητέρα εφήβου, εξηγεί:
«Με τόσα περιστατικά εκφοβισμού, φοβάμαι μήπως το παιδί μου είναι το επόμενο. Όταν ο καθηγητής του έκανε άγαρμπες παρατηρήσεις, δεν τον πείσμωσε – τον απογοήτευσε. Έκανα αναφορά στην Πρωτοβάθμια».
Από την άλλη, η Μαριάννα θυμάται:
«Ένας γονιός ήρθε απροειδοποίητα να ζητήσει εξηγήσεις για ένα σχόλιο στην τάξη. Κάποια στιγμή αισθανόμαστε ότι δεν μπορούμε ούτε να κάνουμε παρατήρηση».
Μικρές γέφυρες εμπιστοσύνης
Παρά τις εντάσεις, η λύση δεν βρίσκεται σε μεγάλες διακηρύξεις, αλλά σε μικρές κινήσεις:
Ένα τηλεφώνημα για να ενημερωθεί ο γονιός ότι «σήμερα το παιδί χαμογέλασε».
Ένα σύντομο μέιλ με μια θετική παρατήρηση.
Ένας διάλογος που ξεκινά με «θα ήθελα να καταλάβω» αντί για «γιατί κάνατε αυτό».
Όπως το συνοψίζει ο Γιώργος, πατέρας δίδυμων:
«Όταν κατάλαβα ότι ο δάσκαλος θέλει το καλό του παιδιού μου όσο κι εγώ, σταμάτησα να τον φοβάμαι».
Και η Μαριάννα, εκπαιδευτικός, κλείνει τον κύκλο:
«Δεν θέλω να με φοβούνται οι γονείς. Θέλω να με εμπιστεύονται – γιατί κι εγώ μητέρα είμαι».
Η σχέση γονιών και εκπαιδευτικών δεν είναι μάχη για το ποιος έχει δίκιο. Είναι μια γέφυρα πάνω από ταραγμένα νερά: από τη μια οι αγωνίες των γονιών, από την άλλη η καθημερινή κόπωση των δασκάλων. Αν η γέφυρα αντέξει, το παιδί περνά με ασφάλεια. Αν σπάσει, μένει μόνο του στη μέση.
Το ερώτημα δεν είναι «ποιος φταίει» αλλά «πώς θα συνεργαστούμε». Κι εκεί βρίσκεται η πραγματική απάντηση στην καχυποψία: στην αναγνώριση ότι γονείς και εκπαιδευτικοί στέκονται δίπλα, με κοινό στόχο την ευτυχία και την ολοκλήρωση του παιδιού.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 19/9
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ