Με ανερμήνευτη εμμονή, οι ηγεσίες του Υπουργείου Παιδείας και το σύνολο των πολιτικών μας αντιμετωπίζουν ως επαγγελματικό κλάδο. Ευνόητο, γιατί έτσι μπορούν ευκολότερα να μας διαβάλλουν σε όσους και όσες δε γνωρίζουν τα προβλήματα, που οι ίδιοι οι πολιτικοί μας θέτουν, για να μην υπηρετούμε το κορυφαίο λειτούργημα, αυτό του εκπαιδευτικού. Γιατί ένα επιτυχημένο εκπαιδευτικό σύστημα, με απρόσκοπτα αφοσιωμένους λειτουργούς στο λειτούργημά τους, παράγει πολίτες, με την αρχαιοελληνική σημασία του όρου.
Στην εργασιακή του διάσταση, πρέπει να δούμε το λειτούργημά μας από όλα τα σημεία του κύκλου. Ας δούμε ελάχιστα από αυτά τα σημεία.
Όταν εκπαιδευτικός καταφέρει τον πολυπόθητο διορισμό του, δεν γνωρίζει ποιες θα είναι μακροχρόνια οι υποχρεώσεις της θέσης που αναλαμβάνει! Εάν σε υπηρετούντα λειτουργό της εκπαίδευσης το 2000 του έλεγες ότι το εργασιακό του πλαίσιο σε μερικά χρόνια, θα υφίσταται διαρκείς, απρόβλεπτες και συχνά αντιφατικές αλλαγές οι περισσότερες από τις οποίες θα προκαλούν προσκόμματα στο λειτούργημά του, δεν θα σε πίστευε.
Και όμως, είχαμε αύξηση διδακτικού ωραρίου, που αυτόματα συμπαρασύρει και τις αντίστοιχες ώρες προετοιμασίας. Μας λένε οι εύκολοι σχολιαστές των πάντων, που δεν θα άντεχαν σε αίθουσα περισσότερο από πέντε λεπτά, σιγά δυο ώρες αύξηση είναι. Ας πάρουμε για παράδειγμα εκπαιδευτικό με 20 έτη προϋπηρεσίας, του οποίου το διδακτικό ωράριο από 16 ώρες αυξήθηκε στις 18. Αύξηση 12,5 % . Δεν την θεωρείς και μικρή, αν λάβεις υπόψη και τις ώρες προετοιμασίας και διεκπεραίωσης των επιπλέον ευθυνών που αναλαμβάνεις έναντι των μαθητών. Μεταξύ αυτών η δημιουργία σημειώσεων, η διόρθωση εργασιών, η παροχή εξατομικευμένης στήριξης. Για αυτές τις δυο επιπλέον ώρες, σύμφωνα με το καινούργιο δόγμα της ανεστραμμένης τάξης, αλλά και της ανακαλυπτικής μάθησης που επιζητούν τα νέα αναλυτικά προγράμματα, το βάρος που επιφορτίζεται ο εκπαιδευτικός θα τον οδηγήσει σε βέβαιη εργασιακή εξουθένωση. Όποιος/α έχει μελετήσει τα πεπραγμένα στις χώρες που έχουν προηγηθεί (το σπορ της αντιγραφής χωρίς περίσκεψη από την εσπερία καλά κρατεί, αν και τραγικά αποτυχημένο), η εξουθένωση των εκπαιδευτικών είναι το κύριο πρόβλημα. Εξ ου και οι διαρκείς παραιτήσεις και η αντιμετώπιση του λειτουργήματος ως κάτι προσωρινού μέχρι να βρεθεί κάτι πιο ανεκτό σε πολλά από τα μοντέλα που ατυχώς αντιγράφουμε, μόνο ως προς το σκέλος που συμφέρει το κράτος.
Θα αντέτεινε κάποιος ότι είναι σκληροί οι καιροί, κουράγιο εκπαιδευτικοί να βγούμε από το τούνελ και λοιπά εύκολα ευχολόγια και προτροπές. Ας υπενθυμίσουμε ότι ο κλάδος που δέχτηκε στη σκληρότερη επίθεση από έναρξης της κρίσεως, είναι ο εκπαιδευτικός. Πέρα από τα πρώτιστα καθήκοντα, που καθορίζονται από τη διδασκαλία, «φρόντισε» η πολιτεία να φορτώσει επιπλέον εργασία στους εκπαιδευτικούς.
Τα σχολεία μέχρι πρότινος είχαν γραμματέα, όταν το μαθητικό δυναμικό υπερέβαινε τους 200 μαθητές. Πλέον, κάθε γραμματειακός υπάλληλος που συνταξιοδοτείται δεν αναπληρώνεται. Το έργο του πέρασε αυτόματα, και για τους άσχετους με την εκπαίδευση αυτονόητα, στον εκπαιδευτικό...
Ζητάμε να λειτουργούν τα εργαστήρια θετικών επιστημών εντός σχολείου. Ο υπεύθυνος ασχολείται με την εύρυθμη λειτουργία τους και φυσικά με διορθώσεις και αντικαταστάσεις των εργαλείων και συσκευών που χρησιμοποιεί, σε χρόνο που δεν λογίζεται ως εργασιακός. Αλήθεια, πόσοι γνωρίζουν ότι πληθώρα εκπαιδευτικών με ίδια έξοδα αγωνίζονται για να είναι όσο το δυνατόν πιο λειτουργικά τα εργαστήρια; Γιατί είναι λειτουργοί και δε θέλουν να στερήσουν από το μαθητή τη χαρά της γνώσης.
Οι εκπαιδευτικοί, με πρόσχημα και όχημα την αξιολόγηση, πρέπει να κάνουν δράσεις. Για να γίνουν αυτές οι δράσεις απαιτείται χρόνος, συλλογή στοιχείων και δεδομένων, συντονισμός, εκτέλεση και αποτίμηση αυτών. Όλα αυτά απαιτούν χρόνο και, συχνά, δαπάνες. Σε ώρα λειτουργίας της σχολικής μονάδας ούτε για αστείο να γίνουν όλα αυτά. Δεν περισσεύει δευτερόλεπτο, με το αναλυτικό πρόγραμμα να ασφυκτιά μέσα σε ένα αναντίστοιχο σε απαιτήσεις ωρολόγιο.
Επιπλέον, απίστευτα μεγάλο διοικητικό έργο, εργασιακά καθήκοντα στο myschool. Με σχολεία που έχουν αργή γραμμή δικτύου, με συνέπεια όλα να καταλήγουν σε τιμωρητική διαδικασία.
Και ενώ ο χρόνος είναι πλέον λιγοστός για να επιτελέσεις τα καθήκοντά σου ευσυνείδητα, έρχεται και το κερασάκι στην τούρτα τα τελευταία χρόνια, η απόλυτη εξουθένωση: η τοποθέτηση για διδασκαλία σε πολλά σχολεία. Το φετινό ρεκόρ είναι να διδάσκεις σε τέσσερα σχολεία! Όχι στην ίδια αυλή, βέβαια. Ο χρόνος μετακίνησης, τα έξοδα, η σωματική και ψυχική κόπωση είναι ψιλά γράμματα για την υπηρεσία. Σωρηδόν παραιτήσεις αναπληρωτών, μόλις συνειδητοποιούν ότι πρέπει να τρέχουν σαν το Βέγγο, που λέει κι ο λαός, για ψίχουλα, αλλά εμείς κάνουμε πως δεν καταλαβαίνουμε ….
Κάθε φορά που ακούγονται αλλαγές στην εκπαίδευση τρόμος πιάνει τους εκπαιδευτικούς. Με τα χρόνια καταλάβαμε ότι δεν υπάρχουν ουσιαστικές επιμορφώσεις, καμία πρόβλεψη για στήριξη και ότι είμαστε απελπιστικά μόνοι. Παλαιότερα, οι επιμορφώσεις ήταν σύντομες, ουσιαστικές, στοχευμένες και πραγματοπιούνταν στο πρωινό ωράριο και εκτός ωρών διδασκαλίας. Τώρα έγιναν μακροχρόνιες (επιμόρφωση επτά εβδομάδων!) σε διάρκεια σε απογευματινές ώρες, και εννοείται χωρίς αμοιβή. Σε ποια άλλη υπηρεσία γίνονται αυτά; Τις απογευματινές ώρες ο ευσυνείδητος εκπαιδευτικός τις διαθέτει για να προετοιμάσει τη διδασκαλία του, να ενημερωθεί, διορθώσει γραπτά, να ξεκουραστεί για την επόμενη μέρα.
Ίσως, κάποτε, μια μαγική ημέρα να έρθουν νομοθετήματα που να ρυθμίζουν το εργασιακό περιβάλλον του εκπαιδευτικού όπως του αρμόζει. Για την αμοιβή που λαμβάνει και είναι οι χαμηλότερη, συγκρινόμενη με όλο τον ευρωπαϊκό χώρο, δεν αξίζει να γίνεται λόγος. Μισθοί πείνας, κυριολεκτικά, που αδυνατούν να ανταποκριθούν στα πάγια έξοδά του για μια αξιοπρεπή διαβίωση. Ρωτήστε όσους έχουν διοριστεί μακριά από τον τόπο μόνιμης κατοικίας, ιδίως στα νησιά, και θα μάθετε… Και με την πατέντα των αναδρομικών, λόγω καθυστερημένης καταβολής των δεδουλευμένων, σημαντικό ποσοστό του μισθού επιστρέφεται νέσω της αυξημένης φορολόγησης με την αλλαγή κλιμακίων. Αλήθεια, όταν εμείς χρωστάμε στο κράτος και είμαστε εκπρόσθεσμοι, πληρώνουμε έντοκα. Το κράτος που χρωστά θα πληρώσει έντοκα; Προφανώς πρόκειται για ρητορική ερώτηση...
Κυρίες και κύριοι πολιτικοί, είμαστε λειτουργοί. Ελπίζουμε κάποιες στιγμές, έστω και ελάχιστοι να το ενθυμείστε…
* Η Ομάδα Έρευνας Τεκμηρίωσης Διδασκαλίας της Φυσικής
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 8/5
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 8/5
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)
ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα
