Η λειτουργία του συστήματος
Το υπόκαυστο ήταν ένα έξυπνο δίκτυο από πήλινες κολώνες, κανάλια και φούρνους που διοχέτευαν ζεστό αέρα κάτω από το πάτωμα των σπιτιών ή των δημόσιων λουτρών. Ένας εξωτερικός φούρνος (praefurnium) έκαιγε ξύλα, και ο θερμός αέρας κυκλοφορούσε κάτω από τις πλάκες, ζεσταίνοντας όχι μόνο το δάπεδο αλλά και, σε ορισμένες περιπτώσεις, τους τοίχους. Έτσι, οι εύποροι Ρωμαίοι μπορούσαν να περπατούν ξυπόλυτοι πάνω σε ζεστά μωσαϊκά, απολαμβάνοντας τη θαλπωρή σε μια εποχή που η θέρμανση ήταν άγνωστη έννοια.
Από τα δημόσια λουτρά στα σπίτια των πλουσίων
Η ιδέα γεννήθηκε στα δημόσια λουτρά (thermae), τα κέντρα καθαριότητας και κοινωνικότητας της Ρώμης. Ο Μάρκος Αγρίππας, στενός συνεργάτης του Αυγούστου, θεωρείται ο πρώτος που εισήγαγε αυτή την τεχνολογία τον 1ο αιώνα π.Χ. Σύντομα, το υπόκαυστο έγινε σήμα κατατεθέν των πολυτελών λουτρών, που λειτουργούσαν μέρα και νύχτα για χιλιάδες επισκέπτες.
Η επιτυχία του ήταν τέτοια, ώστε οι πλούσιοι Ρωμαίοι αποφάσισαν να φέρουν αυτή την άνεση και στα σπίτια τους. Ένα θερμαινόμενο πάτωμα δεν ήταν πια απλώς πρακτικό· ήταν σύμβολο κύρους.
Η ζεστασιά ως ένδειξη εξουσίας
Τον 2ο αιώνα μ.Χ., την εποχή του Αδριανού και του Αντωνίνου Πίου, το υπόκαυστο είχε εξαπλωθεί σε ολόκληρη την αυτοκρατορία, από τη Ρώμη μέχρι τη Βρετανία. Όμως η πολυτέλεια αυτή είχε υψηλό τίμημα: απαιτούσε ειδικευμένους τεχνίτες, συνεχή συντήρηση και μόνιμη καύση ξύλων. Ήταν μια απόλαυση αποκλειστικά για τους λίγους, ένα αθέατο θαύμα που φανέρωνε την κοινωνική ανισότητα της εποχής.
Η ζεστασιά του υπόκαυστου ήταν περισσότερο από άνεση· ήταν μήνυμα ισχύος. Οι οικοδεσπότες επιδείκνυαν την ευμάρειά τους μέσα από τις λεπτομέρειες του σπιτιού τους, τα μαρμάρινα δάπεδα, τα αρώματα, το φως και, φυσικά, τη θερμότητα που απλωνόταν αθόρυβα κάτω από τα πόδια τους.
Η σκιά πίσω από τη λάμψη
Πίσω από αυτή την τεχνολογική καινοτομία υπήρχε σκληρή εργασία. Δούλοι τροφοδοτούσαν αδιάκοπα τους φούρνους, καθάριζαν τις στάχτες και φρόντιζαν να μην σβήσει η φωτιά. Η πολυτέλεια των λίγων στηριζόταν στην κόπωση των πολλών, μια πραγματικότητα που συνόδευε σχεδόν κάθε ρωμαϊκό επίτευγμα.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 10/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
Alfavita Newsroom