Σύμφωνα με το νόμο 4823/2021 προβλέπεται η διεξαγωγή εξετάσεων διαγνωστικού χαρακτήρα για το Γυμνάσιο και το Δημοτικό. Στο άρθρο 104 αναφέρεται ότι:
1. Κάθε σχολικό έτος διενεργούνται σε εθνικό επίπεδο εξετάσεις διαγνωστικού χαρακτήρα για τους μαθητές/ τριες της ΣΤ’ Τάξης των δημοτικών σχολείων και τους μαθητές/τριες της Γ’ Τάξης των γυμνασίων σε θέματα ευρύτερων/γενικών γνώσεων των γνωστικών αντικειμένων της Νεοελληνικής Γλώσσας και των Μαθηματικών.
Σκοπός των ως άνω εξετάσεων είναι η εξαγωγή πορισμάτων, σχετικά με την πορεία υλοποίησης των προγραμμάτων σπουδών και τον βαθμό επίτευξης των προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων σε εθνικό επίπεδο, περιφερειακό επίπεδο και σε επίπεδο σχολικής μονάδας.
Ως προς το επίπεδο αυτών των εξετάσεων θα διαπιστώνεται εάν έχουν επιτευχθεί οι βασικοί στόχοι των αναλυτικών προγραμμάτων.
Η όποια στοχοθεσία οφείλει να λαμβάνει υπόψη τις δημογραφικές, κοινωνικές, οικονομικές και, φυσικά, τις εκπαιδευτικές μεταβλητές.
Δεν αρκεί ένας μέσος όρος επιδόσεων, ο οποίος από μόνος του δεν οδηγεί σε κανένα ασφαλές και επιστημονικά αποδεκτό συμπέρασμα.
Ως προς το τι εξετάζεται, θα θέλαμε να παρατηρήσουμε ότι πρέπει να αποτιμάται, πέραν των υπολοίπων, και το κατά πόσο οι μαθητές/τριες έχουν την ετοιμότητα για να αντιμετωπίσουν ζητήματα της καθημερινής τους ζωής, ή τουλάχιστον ένα ελάχιστο προαπαιτούμενου υποβάθρου. Σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, έχουμε αλματώδη ανάπτυξη των Φυσικών Επιστημών και η καθημερινότητά μας κυριαρχείται από εφαρμογές των Φυσικών Επιστημών. Δεν νοείται διαγνωστική εξέταση που δεν θα περιέχει ζητήματα που άπτονται των Φυσικών Επιστημών.
Ο σχεδιασμός μιας τέτοιας εξέτασης δεν μπορεί να έχει περιορισμένη στόχευση και να αποτελεί απλή διαπιστωτική πράξη σχετικά με το τι είναι σχολική γνώση, μάθηση, σχολική επιτυχία και αν αυτά έχουν επιτευχθεί, σύμφωνα με τις επικρατούσες αντιλήψεις που προωθούνται από το Υπουργείο Παιδείας. Αυτή είναι μία οριζόντια λογική, που δεν απεικονίζει καμία πραγματικότητα. Η εκπαιδευτική διαδικασία είναι μια δυναμική διαδικασία, που διαρκώς εξελίσσεται και επαναδιαμορφώνεται. Πολλοί και διαφορετικοί παράγοντες επηρεάζουν το τελικό αποτέλεσμα.
Μελέτες που θα αγνοήσουν την έγκαιρη ή μη στελέχωση των σχολείων , την ύπαρξη σύγχρονων αναλυτικών προγραμμάτων, τα σχολικά εγχειρίδια, την υλικοτεχνική υποδομή κλπ, θα οδηγήσουν σε στρεβλά συμπεράσματα, μηδενικής πρακτικής αξίας.
Ως νεοεισαγόμενο μέτρο, μπορεί να αποδώσει μόνο εάν σχεδιαστεί ορθά πριν από την πρώτη εφαρμογή του και, φυσικά, εάν «διαβαστεί» σωστά η αποτίμηση των αποτελεσμάτων που θα προκύψουν. Κατόπιν, πρέπει να εφαρμοστούν και οι απαραίτητες ενέργειες, ώστε να διορθωθούν οι όποιες δυσλειτουργίες διαπιστωθούν. Ειδάλλως, πρόκειται για προμελετημένη και εστιασμένη στόχευση, η οποία ουδεμία σχέση έχει με τις πραγματικές ανάγκες της Εκπαίδευσης.
Για παράδειγμα, δεν μπορεί να έχουμε κάθε χρονιά αυξανόμενο, μικρά αλλά σταθερά, ποσοστό αποτυχίας στο μάθημα της Φυσικής και να μη λαμβάνονται τα αναγκαία μέτρα για την διόρθωση της προβληματικής πραγματικότητας, και παρά τις συνεχείς παρεμβάσεις και οχλήσεις από την εκπαιδευτική κοινότητα, οι αρμόδιοι να κωφεύουν. Φέτος η αποτυχία στις Πανελλαδικές Εξετάσεις άγγιξε το 46%.
Τονίσαμε και σε προηγούμενες παρεμβάσεις μας ότι το πρόβλημα εστιάζεται εκεί όπου θεμελιώνονται οι βάσεις, στην Α’ Λυκείου. Είναι η τάξη όπου καθορίζεται η πορεία στο μάθημα της Φυσικής -κι όχι μόνο- για τις επόμενες τάξεις στο Λύκειο. Η μείωση από τρεις ώρες εβδομαδιαίας διδασκαλίας σε δύο δημιούργησε πλείστα όσα προβλήματα και με την πρόσφατη μείωση από τρεις ώρες εβδομαδιαίας διδασκαλίας στη Φυσική Β’ Λυκείου Προσανατολισμού, δεν θα εκπλαγούμε αν αγγίξει και το 50%, ποσοστό που δύσκολα θα συναντήσουμε σε άλλα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα. Παρεμπιπτόντως, ακόμα περιμένουμε μια επίσημη και τεκμηριωμένη αναφορά γιατί προχώρησε το Υπουργείο Παιδείας σε μια τέτοια πολιτική απόφαση και για τις δύο τάξεις…
Σύμφωνα, λοιπόν, με το διαγωνισμό PISA και την οριοθέτησή του, ελέγχονται οι τρεις δεξιότητες, η κατανόηση κειμένου, τα μαθηματικά και οι φυσικές επιστήμες, που πρέπει να έχουν οι μαθητές ολοκληρώνοντας την υποχρεωτική εκπαίδευση (κι όπου μονίμως οι ελληνόπαιδες… πατώνουν!). Στην ιστοσελίδα του ΙΕΠ (http://www.iep.edu.gr/pisa/), διαβάζουμε ένα γενικόλογο κείμενο, όπου δεν αναφέρεται σε τι ακριβώς εστιάζεται αυτή η διαγνωστική εξέταση και σε ποια αντικείμενα! Υποκρύπτεται σκοπιμότητα; Θα εφαρμοστεί PISA αλά ελληνικά; Μα, τότε, δε θα είναι PISA. Θα είναι μια κακόγουστη αντιγραφή, της οποίας η εγκυρότητα, σύμφωνα με τα κριτήρια του PISA, θα αμφισβητείται βάσιμα.
Διαγνωστική εξέταση PISA, με τις Φυσικές Επιστήμες απούσες, είναι ελλιπής και δεν μπορεί να σταθεί επιστημονικά ως προς τα όποια συμπεράσματα θέλει το ΙΕΠ να εξαχθούν. Ή θα εφαρμοστεί ακέραια, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και την εφαρμογή του από το 2000 έως σήμερα, ή καθόλου. PISA αλλά ελληνικά δεν μπορεί να σταθεί πουθενά. Δεν υπεισερχόμαστε στο πρέπει ή όχι του διαγωνισμού PISA και στο τι ακριβώς ελέγχεται. Αλλά, αφού αποφασίστηκε η εφαρμογή του, ας εφαρμοστεί σωστά κι όχι όπως μας βολεύει!
Y.Γ. Μπορείτε να ανταλλάξετε απόψεις με τα μέλη της ομάδας μας στο σύνδεσμο https://www.facebook.com/groups/379415453897683/
Η Ομάδα Έρευνας Τεκμηρίωσης Διδασκαλίας της Φυσικής
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη