Δημήτρης Μαριόλης
μέλος του ΔΣ της ΔΟΕ
Την Παρασκευή 1 Δεκέμβρη πραγματοποιήθηκε συνάντηση της ΔΟΕ με την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας. Η συνάντηση εκκρεμούσε από την Παρασκευή 24 Νοεμβρίου, ημέρα κινητοποίησης της ΔΟΕ έξω από το Υπουργείο για το ζήτημα της δίχρονης προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης – τότε ο υπουργός είχε επικαλεστεί φόρτο εργασίας.
Η συνάντηση έγινε κάτω από τη βαριά σκιά των διαπραγματεύσεων για την τρίτη αξιολόγηση, με τα κλιμάκια του ΟΟΣΑ να έχουν επιστρέψει στο Υπουργείο Παιδείας και τις δημοσιογραφικές διαρροές να αναφέρουν απαιτήσεις για αύξηση ωραρίου, αύξηση μαθητών ανά τμήμα και προώθηση της αξιολόγησης.
Ο υπουργός παιδείας δεν δίστασε να δηλώσει ότι «η πολιτική της κυβέρνησης είναι να μην αυξηθεί το ωράριο των εκπαιδευτικών και ο αριθμός των μαθητών ανά τμήμα». Συμπλήρωσε μάλιστα ότι η τελική έκθεση του ΟΟΣΑ δεν αναμένεται πριν το καλοκαίρι, καθώς τα προσχέδια εκθέσεών του έχουν απορριφθεί από το Υπουργείο, λόγω σημαντικών διαφορών σε μεθοδολογικά και άλλα ζητήματα, σημειώνοντας ότι για αυτόν ακριβώς το λόγο το Υπουργείο έχει διακόψει την παροχή στοιχείων και κατέληξε ότι έτσι όπως πάνε τα πράγματα «δεν αποκλείεται να τα σπάσουμε με τον ΟΟΣΑ».
Το ίδιο βράδυ, υπήρξε νέα συνάντηση της ηγεσίας του Υπουργείου με τον ΟΟΣΑ. Πόση αξία είχαν οι δηλώσεις Γαβρόγλου φάνηκε τις επόμενες 48 ώρες, όταν δημοσιεύτηκε η συμφωνία κυβέρνησης – θεσμών και τα προαπαιτούμενα της τρίτης αξιολόγησης που αφορούν την εκπαίδευση.
Τι αναφέρουν αυτά τα προαπαιτούμενα; Αξιολόγηση στελεχών με συμμετοχή του ΑΣΕΠ, αυτοαξιολόγηση σχολικών μονάδων, συγχωνεύσεις σχολείων, υποχρεωτικό εργασιακό 30ωρο, αποχαρακτηρισμός της ώρας της σίτισης ως διδακτικής. Η έκθεση αναφέρει χαρακτηριστικά:
«Οι αρχές έχουν κάνει βήματα προσαρμογής με τις βέλτιστες πρακτικές του ΟΟΣΑ στα ζητήματα του διδακτικού ωραρίου των εκπαιδευτικών και του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα και μαθητών ανά εκπαιδευτικό. Ως επόμενο βήμα, ως μια προκαταρκτική ενέργεια, οι αρχές θα εγκρίνουν i) νομοθεσία για την υποχρεωτική παρουσία των εκπαιδευτικών στα σχολεία 30 ώρες την εβδομάδα, ii) τα κριτήρια και το χρονοδιάγραμμα της συγχώνευσης σχολικών μονάδων ξεκινώντας από το σχολικό έτος 2018-2019, iii) την εξαίρεση της ώρας σίτισης από τις διδακτικές ώρες των εκπαιδευτικών. Οι αρχές, σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ, θα αναθεωρήσουν όλους τους σχετικούς δείκτες, συμπεριλαμβανομένων των τελευταίων δεδομένων, μέχρι τον Απρίλιο του 2018». (1)
Απόλυτη συμφωνία και ευθυγράμμιση λοιπόν με τις κατευθύνσεις που χαράζει ο ΟΟΣΑ. Τα υπόλοιπα είναι για τους αφελείς και εντάσσονται στην, αρκετά αναγνωρίσιμη πλέον, παρελκυστική τακτική εντυπώσεων του Υπουργείου Παιδείας και της κυβέρνησης. Τι σηματοδοτεί το παραπάνω απόσπασμα:
i) Η επιβολή του υποχρεωτικού 30ωρου και μάλιστα με νομοθετική ρύθμιση συνδέεται αναπόφευκτα με την κατάργηση της αντίστοιχης διατύπωσης του ν.1566/85 που αναφέρει ότι ο εκπαιδευτικός «... παραμένει υποχρεωτικά στο σχολείο, στις εργάσιμες ημέρες πέρα από τις ώρες διδασκαλίας, για την εκτέλεση συγκεκριμένου έργου που του έχει ανατεθεί από τα όργανα διοίκησης του σχολείου όχι όμως πέρα από έξι (6) ώρες την ημέρα ή τριάντα (30) ώρες την εβδομάδα ...». Το υποχρεωτικό 30ωρο, πέραν του ότι θα αποτελεί ένα πρώτο βήμα για την αύξηση και του διδακτικού ωραρίου αλλά και τη διαμόρφωση κατάλληλου, αυταρχικότερου εργασιακού περιβάλλοντος για την προώθηση της αυτοαξιολόγησης, ενδέχεται να περιλαμβάνει και την αναπλήρωση ωρών των απόντων εκπαιδευτικών. Το τοπίο που θα διαμορφώσει, εάν επιβληθεί, στο εσωτερικό των σχολείων θα είναι εντελώς διαφορετικό.
ii) Ο αποχαρακτηρισμός της ώρας της σίτισης ως διδακτικής ισοδυναμεί με έμμεση αύξηση του διδακτικού ωραρίου στο δημοτικό σχολείο. Οι θέσεις εργασίας που θα χαθούν είναι χιλιάδες. Ενδεικτικά, μόνο στο λεκανοπέδιο της Αττικής, όπως προκύπτει από τον σχετικό πίνακα, τα τμήματα ολοήμερου που λειτουργούν την ώρα της σίτισης σήμερα είναι 2360. Αντιστοιχούν σε 11.800 ώρες σίτισης την εβδομάδα. Το σύνολο αυτών των ωρών, αν διαιρεθεί με το 24 που είναι το διδακτικό ωράριο ενός αναπληρωτή, αντιστοιχεί σε 492 θέσεις εργασίας. Και μιλάμε μόνο για το λεκανοπέδιο Αττικής! Αν σε αυτά τα δεδομένα προσθέσουμε και την απώλεια θέσεων εργασίας λόγων των συγχωνεύσεων σχολικών μονάδων, τότε αντιλαμβανόμαστε ότι μερικές ακόμα χιλιάδες αναπληρωτών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση θα μείνουν άνεργοι την επόμενη σχολική χρονιά. Να σημειώσουμε εδώ, ότι λίγους μήνες πριν, η κυβέρνηση, κάτω από την πίεση των αγώνων του εκπαιδευτικού κινήματος, θεσμοθέτησε την προσμέτρηση της ώρας της σίτισης ως διδακτικής όχι μόνο στον υπεύθυνο του ολοήμερου αλλά σε όλους τους εκπαιδευτικούς που εμπλέκονται σε αυτήν.
iii) Στα «βήματα προσαρμογής με τις βέλτιστες πρακτικές του ΟΟΣΑ» συγκαταλέγονται και οι τριμελείς επιτροπές εγγραφών που προβλέπει το ΠΔ79, αποστολή των οποίων είναι οι υποχρεωτικές μετακινήσεις μαθητών σε όμορα σχολεία ώστε να δημιουργούνται πληθωρικά τμήματα που θα προσεγγίζουν την αναλογία 1:25.
Προφανώς, ενδεχόμενο «να τα σπάσει» το Υπουργείο με τον ΟΟΣΑ πολύ απλά δεν υπήρξε ποτέ. Άλλωστε, ενδεικτικό για το βαθμό επιτροπείας είναι το γεγονός ότι το Υπουργείο, όπως προέκυψε και από τη συνάντηση με τη ΔΟΕ, δεν έχει την δικαιοδοσία ούτε καν να ορίσει με εγκύκλιό του ότι υπάρχει η δυνατότητα, τα γεύματα που παρέχονται από σχετικό πρόγραμμα σε δημοτικά σχολεία ορισμένων δήμων της χώρας να μεταφέρονται από τους μαθητές στο σπίτι τους! Μια τέτοια ρητή διατύπωση σε εγκύκλιο του Υπουργείου θα σήμαινε πιθανότατα τη διακοπή της χρηματοδότησης του προγράμματος! Όταν λοιπόν έχουν εκχωρηθεί σε υπερεθνικούς οργανισμούς, με βασική την πολιτική ευθύνη και επιλογή της κυβέρνησης, ακόμα και οι στοιχειώδεις αρμοδιότητες των υπουργείων, από τους πιο κομβικούς άξονες άσκησης πολιτικής έως απλά λειτουργικά ζητήματα, αναφορές του τύπου «μπορεί να τα σπάσουμε με τον ΟΟΣΑ», δεν έχουν καμία σχέση με τη σκληρή μνημονιακή πραγματικότητα. Με αυτή την έννοια, το εκπαιδευτικό ζήτημα, είναι στενά και αλληλένδετα δεμένο, όσο ποτέ, με το κεντρικό πολιτικό πρόβλημα: την καπιταλιστική κρίση και τις ασκούμενες από το μνημονιακό καθεστώς και τα κόμματα που το υπηρετούν μνημονιακές πολιτικές.
Το αβίαστο συμπέρασμα είναι ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μεγάλες αναμετρήσεις – αν μάλιστα λάβουμε υπόψη και τα συνολικά ζητήματα που θέτουν τα προαπαιτούμενα της τρίτης αξιολόγησης. Στο χώρο της εκπαίδευσης, τα προαπαιτούμενα της συμφωνίας που ήδη αναφέραμε, έρχονται να προστεθούν στα επίδικα της περιόδου: δίχρονη υποχρεωτική προσχολική αγωγή και εκπαίδευση, πολιτική μηδενικών διορισμών, παιδαγωγική επάρκεια, νέες υποστηρικτικές δομές. Το εκπαιδευτικό κίνημα και ιδιαίτερα η ανεξάρτητη, ριζοσπαστική, ταξική του πτέρυγα, οφείλουν να οργανώσουν αυτή τη μάχη, με στόχο την ανατροπή των νέων μέτρων, αλλιώς θα βρεθούμε αντιμέτωποι με ένα εντελώς διαφορετικό, πιο δυσμενές τοπίο στην εκπαίδευση τη νέα σχολική χρονιά.
Τμήματα ολοήμερου στην Αττική - ώρα σίτισης
Διεύθυνση τμήματα
Α΄ Αθήνας 735
Β΄ Αθήνας 282
Γ΄ Αθήνας 286
Δ΄ Αθήνας 328
Πειραιάς 289
Αν. Αττική 350
Δυτ. Αττική 90
Σύνολο 2360
Supplemental Memorandum of Understanding: Greece Third Review of the ESM Programme DRAFT – 3 December 2017, σ. 27. Μετάφραση δική μας. Δημοσιεύτηκε στο: http://s.kathimerini.gr/resources/article-files/memorandumofunderstanding.pdf
Αναδημοσίευση από το νέο τεύχος του παριοδικού Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 11/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη