Alfavita Newsroom Ριζική αναμόρφωση του πειθαρχικού δικαίου στο Δημόσιο φέρνει το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση στις 8 Ιουλίου και θα παραμείνει ανοικτό για σχόλια έως και τη Δευτέρα 21 Ιουλίου 2025. Το νομοσχέδιο φέρει τον τίτλο: «Αναμόρφωση του πειθαρχικού δικαίου των υπαλλήλων του δημόσιου τομέα, σύσταση Ελληνικού Κέντρου Εμπειρογνωμοσύνης Διοικητικών Μεταρρυθμίσεων και λοιπές διατάξεις».
Το νομοσχέδιο, που πρώτο αποκάλυψε το alfavita.gr παρουσιάστηκε παρουσία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, σηματοδοτώντας την πρόθεση της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει καθυστερήσεις, πολυπλοκότητα και ελαστικότητα στις μέχρι σήμερα πειθαρχικές διαδικασίες.
Δείτε ΕΔΩ ολόκληρη το σχέδιο νόμου όπως κατατέθηκε στη δημόσια διαβούλευση
Βασικά σημεία του νομοσχεδίου
Δημιουργία Ενιαίου Πειθαρχικού Συμβουλίου
Από τις σημαντικότερες αλλαγές είναι η κατάργηση των πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων πειθαρχικών συμβουλίων και η σύσταση Ενιαίου Πειθαρχικού Συμβουλίου Ανθρώπινου Δυναμικού Δημόσιου Τομέα, στελεχωμένου από 50 νομικούς του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. Το νέο αυτό σώμα θα είναι αποκλειστικά επιφορτισμένο με την εκδίκαση πειθαρχικών υποθέσεων.
Το νομοσχέδιο επιβάλλει δεσμευτικές προθεσμίες σε όλα τα στάδια και καθιερώνει ευθύνες σε περιπτώσεις καθυστερήσεων, προσδοκώντας επιτάχυνση της δικαιοσύνης από έξι χρόνια σε μερικούς μήνες.
Ψηφιακή διαχείριση και σύνδεση με e-Πειθαρχικά
Η λειτουργία του Συμβουλίου θα υποστηρίζεται από ψηφιακή πλατφόρμα, διασυνδεδεμένη με το Μητρώο Δημοσίων Υπαλλήλων και τη βάση e-Peitharxika της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας. Η πλατφόρμα επιτρέπει ηλεκτρονική επίδοση εγγράφων και τηλεδιάσκεψη για τις συνεδριάσεις.
Νέα πειθαρχικά παραπτώματα και αυστηρότερες ποινές
Το άρθρο 10 του νομοσχεδίου απαριθμεί 36 πειθαρχικά παραπτώματα, τα οποία εκτείνονται από παραβιάσεις καθηκόντων έως πλαστογραφία, απιστία, απείθεια και σεξουαλική παρενόχληση. Μεταξύ των νεότερων παραπτωμάτων περιλαμβάνονται:
Η άρνηση συμμετοχής στη διαδικασία αξιολόγησης, είτε ως αξιολογητής είτε ως αξιολογούμενος.
Η μεροληπτική ή αόριστη σύνταξη αξιολογήσεων.
Η αδικαιολόγητη μη εξυπηρέτηση πολιτών ή η καθυστερημένη διεκπεραίωση υποθέσεων.
Σύμφωνα με το άρθρο 12, η επαναλαμβανόμενη άρνηση αξιολόγησης σε δύο συνεχόμενες περιόδους μπορεί να επιφέρει ακόμη και οριστική παύση του υπαλλήλου.
Ενδεικτικά νέα πειθαρχικά μέτρα:
Στέρηση μισθολογικών προαγωγών
Απαγόρευση άσκησης καθηκόντων ευθύνης
Απόλυση σε περίπτωση σοβαρής καταδίκης (π.χ. για δωροληψία ή πλαστογραφία)
Θεσμοθέτηση «πειθαρχικής συνδιαλλαγής»
Εισάγεται η πειθαρχική συνδιαλλαγή ως εναλλακτικός μηχανισμός. Ο υπάλληλος μπορεί να παραδεχθεί την πράξη και να λάβει ελαφρύτερη ποινή, εφόσον το αδίκημα δεν εμπίπτει στις βαριές κατηγορίες που οδηγούν σε οριστική παύση ή σε οικονομική ζημία για το Δημόσιο.
Δηλώσεις Πρωθυπουργού & Υπουργού Εσωτερικών
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε πως «έχει έρθει η ώρα να τελειώσουν οι καθυστερήσεις και οι ποινές “χάδι”». Τόνισε την ανάγκη δημιουργίας ενός κεντρικού πειθαρχικού οργάνου που θα επιβάλει αποτελεσματικά και δίκαια ποινές και θα ενισχύει τη λογοδοσία στο Δημόσιο.
Ο Θοδωρής Λιβάνιος, υπουργός Εσωτερικών, αναφέρθηκε σε 1.155 υπαλλήλους που έχουν παυθεί από το 2019 έως σήμερα για πλαστά δικαιολογητικά και πειθαρχικά παραπτώματα. Υπογράμμισε ότι στόχος είναι να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και να ενισχυθεί το αίσθημα δικαιοσύνης και αξιοκρατίας.
Αναλυτική λίστα με τα 36 πειθαρχικά παραπτώματα
Σύμφωνα με το άρθρο 10τΤα 36 πειθαρχικά παραπτώματα είναι:
α) πράξεις με τις οποίες εκδηλώνεται άρνηση αναγνώρισης του Συντάγματος ή έλλειψη αφοσίωσης στην Πατρίδα και τη Δημοκρατία,
β) κάθε παράβαση υπαλληλικού καθήκοντος που προσδιορίζεται από τις υποχρεώσεις που επιβάλλουν στον υπάλληλο οι κείμενες διατάξεις, εντολές και οδηγίες. Το υπαλληλικό καθήκον σε καμία περίπτωση δεν επιβάλλει στον υπάλληλο πράξη ή παράλειψη που να αντίκειται προς τις διατάξεις του Συντάγματος και των νόμων, υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 25 του παρόντος,
γ) τα εγκλήματα σχετικά με την υπηρεσία κατά τον Ποινικό Κώδικα ή άλλους ειδικούς ποινικούς νόμους,
δ) η απόκτηση οικονομικού οφέλους ή ανταλλάγματος προς όφελος του ιδίου του υπαλλήλου ή τρίτου προσώπου, κατά την άσκηση των καθηκόντων του ή εξ αφορμής αυτών,
ε) η αναξιοπρεπής ή ανάρμοστη ή ανάξια για υπάλληλο συμπεριφορά εντός ή εκτός υπηρεσίας.
στ) η παραβίαση της αρχής της αμεροληψίας ή η παράλειψη δήλωσης κωλύματος συμφέροντος,
ζ) η παραβίαση της αρχής της ισότητας, των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης, σύμφωνα με τον ν. 3896/2010 (Α’ 207), η παραβίαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης και της καταπολέμησης των διακρίσεων λόγω φυλής, χρώματος, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, γενεαλογικών καταβολών, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, ηλικίας, οικογενειακής ή κοινωνικής κατάστασης, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας ή χαρακτηριστικών φύλου, σύμφωνα με τον ν. 4443/2016 (Α’ 232, διόρθωση σφάλματος Α’ 23/1.3.2017), η χρήση γλώσσας έμφυλης διάκρισης, κατά την άσκηση των καθηκόντων,
ζα) η εκδήλωση κάθε μορφής βίας και παρενόχλησης στην εργασία, σύμφωνα με τον ν. 4808/2021 (Α’ 101), κατά την άσκηση των καθηκόντων,
η) η παραβίαση της υποχρέωσης εχεμύθειας, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 26 του παρόντος,
θ) η σοβαρή απείθεια,
ι) η αδικαιολόγητη αποχή από την εκτέλεση των καθηκόντων,
ια) η παραβίαση των υποχρεώσεων του άρθρου 27 του παρόντος, καθώς και η αδικαιολόγητη προτίμηση νεότερων υποθέσεων με παραμέληση παλαιότερων,
ιβ) η άρνηση παροχής πληροφόρησης στους πολίτες και τις αρχές,
ιγ) η προδήλως αδικαιολόγητη μη εξυπηρέτηση των πολιτών και η υπαίτια μη έγκαιρη διεκπεραίωση των υποθέσεών τους, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις,
ιδ) η χρησιμοποίηση της δημοσιοϋπαλληλικής ιδιότητας ή πληροφοριών που κατέχει ο υπάλληλος λόγω της υπηρεσίας ή της θέσης του, για εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων του ίδιου ή τρίτων προσώπων,
ιε) η αδικαιολόγητη άρνηση προσέλευσης για ιατρική εξέταση,
ιστ) η άμεση ή μέσω τρίτου προσώπου συμμετοχή σε δημοπρασία την οποία διενεργεί επιτροπή, μέλος της οποίας είναι ο υπάλληλος ή όταν η επιτροπή αυτή υπάγεται στην αρχή στην οποία ο υπάλληλος υπηρετεί,
ιζ) η κακόβουλη άσκηση κριτικής των πράξεων της προϊσταμένης αρχής που γίνεται δημοσίως, γραπτώς ή προφορικώς, με σκόπιμη χρήση εν γνώσει εκδήλως ανακριβών στοιχείων ή με χαρακτηριστικά απρεπείς εκφράσεις,
ιη) η άρνηση σύμπραξης, συνεργασίας, χορήγησης στοιχείων ή εγγράφων κατά τη διεξαγωγή έρευνας, επιθεώρησης ή ελέγχου από Ανεξάρτητες Αρχές και τα ιδιαίτερα Σώματα και Υπηρεσίες Επιθεώρησης και Ελέγχου.
ιθ) η αδικαιολόγητα μη έγκαιρη σύνταξη ή η σύνταξη μεροληπτικής έκθεσης αξιολόγησης ή η σύνταξη έκθεσης με κρίσεις ή χαρακτηρισμούς που δεν εξειδικεύονται με αναφορά συγκεκριμένων στοιχείων,
ιθα) η άρνηση υπαλλήλου να λάβει μέρος, να διευκολύνει ή να προβεί στη διαδικασία αξιολόγησης είτε ως αξιολογητής είτε ως αξιολογούμενος,
κ) η άρνηση ή παρέλκυση εκτέλεσης υπηρεσίας,
κα) η χρησιμοποίηση τρίτων προσώπων για την απόκτηση υπηρεσιακής εύνοιας ή την πρόκληση ή ματαίωση εντολής της υπηρεσίας,
κβ) η σύναψη στενών κοινωνικών σχέσεων με πρόσωπα, με αφορμή τον χειρισμό θεμάτων αρμοδιότητας του υπαλλήλου από την αντιμετώπιση των οποίων εξαρτώνται ουσιώδη συμφέροντα των προσώπων αυτών,
κγ) η φθορά λόγω ασυνήθιστης χρήσης, η εγκατάλειψη ή η παράνομη χρήση πράγματος το οποίο ανήκει στην υπηρεσία,
κδ) η παράλειψη από τα πειθαρχικά όργανα δίωξης και τιμωρίας πειθαρχικού παραπτώματος, με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 110 του παρόντος ή η παράλειψη ή καθυστέρηση έκδοσης διαπιστωτικής πράξης έκπτωσης από την υπηρεσία,
κε) η άσκηση εργασίας ή έργου με αμοιβή χωρίς προηγούμενη άδεια της υπηρεσίας ή η συμμετοχή σε εταιρείες κατά παράβαση του άρθρου 32 ή η άσκηση έργων ασυμβίβαστων με την ιδιότητα του δημοσίου υπαλλήλου σύμφωνα με τα άρθρα 33 και 34,
κστ) η απλή απείθεια,
κζ) η μη τήρηση του ωραρίου από τον υπάλληλο και η παράλειψη του προϊσταμένου να ελέγχει την τήρησή του,
κη) η αμέλεια ή ατελής εκπλήρωση του υπηρεσιακού καθήκοντος,
κθ) η άρνηση συνεργασίας με τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π.) και η μη εφαρμογή των διατάξεων περί απλούστευσης των διαδικασιών και καταπολέμησης της γραφειοκρατίας,
λ) το ειδικό πειθαρχικό παράπτωμα της μη εμφάνισης ή της άρνησης κατάθεσης μάρτυρα χωρίς εύλογη αιτία που προβλέπεται στην παρ. 2 του άρθρου 130,
λα) η μη εκτέλεση τελεσίδικης πειθαρχικής απόφασης σύμφωνα με το τρίτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 144,
λβ) η μη ανάρτηση ή η μη έγκαιρη ανάρτηση στο διαδίκτυο των πράξεων που είναι αναρτητέες σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 77 του ν. 4727/2020 (Α’ 184),
λγ) η κατάθεση, η χρήση, η συμπερίληψη και η διατήρηση στον ατομικό υπηρεσιακό φάκελο υπαλλήλου, πλαστού, νοθευμένου ή παραποιημένου πιστοποιητικού ή τίτλου ή βεβαιώσεως, με την επιφύλαξη του άρθρου 20 περί ανάκλησης διορισμού,
λδ) οποιαδήποτε πράξη κατά της γενετήσιας ελευθερίας, καθώς και ειδικότερα η προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας άλλου προσώπου ή και οποιαδήποτε πράξη οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής, εντός και εκτός υπηρεσίας. Επιβαρυντική περίσταση αποτελεί η τέλεση των πράξεων αυτών σε βάρος ανηλίκων ή και η τέλεση των πράξεων αυτών από υπαλλήλους κατά κατάχρηση των υπηρεσιακών τους καθηκόντων.
Σημειώνεται ότι το νομοσχέδιο, που φέρει τον τίτλο «Αναμόρφωση του πειθαρχικού δικαίου των υπαλλήλων του δημόσιου τομέα, σύσταση Ελληνικού Κέντρου Εμπειρογνωμοσύνης Διοικητικών Μεταρρυθμίσεων και λοιπές διατάξεις» θα μείνει αναρτημένο σε δημόσια διαβούλευση έως τη Δευτέρα, 21 Ιουλίου και ώρα 9:00 το πρωί.
Σφοδρή κριτική από σωματεία και φορείς
Ένα νομοσχέδιο που δεν έρχεται για να μεταρρυθμίσει, αλλά για να ενισχύσει τον έλεγχο, τον φόβο και την υποταγή στο Δημόσιο. Μέσα σε 21 ημέρες – όσες και οι νύχτες του θερινού αιφνιδιασμού – καλούνται οι πολίτες να συμμετάσχουν σε μια διαβούλευση για την εφαρμογή ενός βαθιά συγκεντρωτικού και πειθαρχικού πλαισίου. Και φυσικά, όλα αυτά, με φόντο τη «φιέστα» παρουσίασης του νομοσχεδίου από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος βρήκε άλλη μια ευκαιρία να θυμηθεί τη θητεία του ως υπουργός «Διοικητικής Εξαΰλωσης».
Το «σύγχρονο» πειθαρχικό δίκαιο: Φόβος, τιμωρία, έλεγχος
Με το πρώτο μέρος του νομοσχεδίου επιχειρείται η δημιουργία ενός ενιαίου, απόλυτα ελεγχόμενου Πειθαρχικού Συμβουλίου, το οποίο θα αποτελείται από 50 νομικούς του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. Δηλαδή, ένα συγκεντρωτικό υπερ-όργανο, αποκομμένο από κάθε θεσμικό έλεγχο και με μοναδικό στόχο τη γρήγορη επιβολή ποινών. Όχι δικαιοσύνη – ποινές.
Οι διαδικασίες «επιταχύνονται», όχι για να εξυπηρετήσουν τους πολίτες ή την ισότητα, αλλά για να διεκπεραιώνεται πιο αποτελεσματικά η αποπομπή, η τιμωρία και η «καθαίρεση» όσων τολμούν να σταθούν εμπόδιο στις κυβερνητικές επιδιώξεις.
Παραπτώματα... κατά παραγγελία
Στο νέο καθεστώς πειθαρχικού ζόφου, «παράπτωμα» θεωρείται ακόμα και η άρνηση συμμετοχής στην αξιολόγηση. Με άλλα λόγια, όποιος αρνείται να συμμετάσχει σε έναν αμφιλεγόμενο μηχανισμό αξιολόγησης – συχνά εργαλείο αυθαιρεσίας και εκφοβισμού – κινδυνεύει με στέρηση προαγωγής, απαγόρευση ανάληψης ευθυνών ή και αποπομπή από τη θέση του.
Και γιατί όχι; Αφού στο νέο θεσμικό πλαίσιο η αυστηρότητα βαφτίζεται «αποτελεσματικότητα», η συμμόρφωση «αξιοκρατία» και η εξόντωση «μεταρρύθμιση». Η πειθαρχική συνδιαλλαγή: Ομολογία ή εξόντωση Εισάγεται ακόμα και η έννοια της «πειθαρχικής συνδιαλλαγής» – ένα είδος «συμβιβασμού» που θυμίζει περισσότερο δικαστήριο-παζάρι: αποδέξου τις κατηγορίες για να γλιτώσεις τα χειρότερα. Μια διαδικασία που δεν θυμίζει καν δημοκρατική διοίκηση, αλλά περισσότερο εισαγγελικές πρακτικές προληπτικής καταστολής.
Ο ψηφιακός μεγάλος αδελφός του Δημοσίου
Και φυσικά, όλα αυτά θα περάσουν μέσα από μια ψηφιακή πλατφόρμα που θα διασυνδέεται με κάθε δυνατή βάση δεδομένων – ένα ολοκληρωτικό σύστημα ελέγχου των δημοσίων υπαλλήλων. Η πειθαρχική δικαιοσύνη μετατρέπεται έτσι σε ένα αυτοματοποιημένο σύστημα ποινών με ταχύτητα, αλλά χωρίς έλεγχο, χωρίς ανεξαρτησία, χωρίς ουσία.
Ο πραγματικός στόχος: Η σιγή, η πειθάρχηση, η ανασφάλεια
Παρά τις «βελούδινες» διατυπώσεις για επιτάχυνση και αποτελεσματικότητα, το νομοσχέδιο στοχεύει ξεκάθαρα στην εμπέδωση ενός φόβου μέσα στη δημόσια διοίκηση. Οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν καλούνται να βελτιωθούν, αλλά να υποταχθούν. Να είναι πειθήνιοι, σιωπηλοί, πρόθυμοι να αποδεχθούν κάθε κυβερνητική επιταγή. Να μην αμφισβητούν, να μην οργανώνονται, να μην αντιστέκονται. Κι όλα αυτά με τον μανδύα της «μεταρρύθμισης» και της «αποτελεσματικότητας». Μιας μεταρρύθμισης που δεν είναι τίποτε άλλο από ένα βήμα πιο κοντά στην πειθαρχική, διοικητική ασφυξία.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Η ελληνική συνταγή που ξετρέλανε το TikTok – Με μόνο 3 υλικά
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 11/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
