Νίκος Μακρής Η αξιοποίηση πλασματικών ετών ασφάλισης έχει εξελιχθεί σε κρίσιμο εργαλείο για χιλιάδες εργαζόμενους στην Ελλάδα, επιτρέποντάς τους να μειώσουν σημαντικά τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, περίπου 6 στους 10 ασφαλισμένους επωφελούνται από τον νόμο, μειώνοντας την ηλικία εξόδου έως και 7 χρόνια στον ιδιωτικό τομέα και αυξάνοντας ταυτόχρονα το ποσό της σύνταξης έως 250 ευρώ το μήνα.
Οι παλαιοί ασφαλισμένοι (πριν το 1993) έχουν πολλαπλά οφέλη, καθώς μπορούν να κατοχυρώσουν ευνοϊκότερα όρια για έξοδο πριν τα 62 ή τα 67 έτη, ενώ οι νεότεροι ασφαλισμένοι (μετά το 1993) μπορούν να συμπληρώσουν τα 40 έτη ασφάλισης, μειώνοντας την ηλικία συνταξιοδότησης από τα 67 στα 62 έτη.
Ποιες κατηγορίες ασφαλισμένων κερδίζουν περισσότερο
Η χρήση πλασματικών ετών συμφέρει σχεδόν όλους τους φορείς, αλλά κυρίως τις εξής 7 κατηγορίες:
Γονείς ανηλίκων ή τρίτεκνοι στο Δημόσιο – κατοχυρώνουν αναδρομικά το 2010, 2011 ή 2012.
Μητέρες ανηλίκων στο ΙΚΑ – συμπληρώνουν με εξαγορά 5.500 ημέρες για κατοχύρωση δικαιώματος το 2010 ή 2011.
Μητέρες σε ΔΕΚΟ – Τράπεζες – συμπληρώνουν 25ετία αναδρομικά το 2011 ή 2012.
Άνδρες και γυναίκες δημόσιοι υπάλληλοι – για τη συμπλήρωση 35, 36 ή 37 ετών.
Ασφαλισμένοι σε ΕΤΑΑ ή ΟΑΕΕ – για συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης.
Όλοι οι ασφαλισμένοι που συμπληρώνουν 40 έτη – για έξοδο στα 62 με εξαγορά πλασματικού χρόνου.
Ασφαλισμένοι στα βαρέα και ανθυγιεινά – για συμπλήρωση των ειδικών προϋποθέσεων.
Πώς λειτουργούν τα πλασματικά έτη
Η νομοθεσία επιτρέπει έως 7 έτη εξαγοράς πλασματικού χρόνου, με προϋποθέσεις που εξαρτώνται από:
Φορέα ασφάλισης
Ηλικία ασφαλισμένου
Συνολικό χρόνο εργασίας
Τα πλασματικά έτη χρησιμοποιούνται για:
Κατοχύρωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος
Υπολογισμό ανταποδοτικής σύνταξης
Το ποσό που καταβάλλεται για εξαγορά συνυπολογίζεται για τον μέσο όρο συντάξιμων αποδοχών, επομένως η έξοδος νωρίτερα μπορεί να συνοδεύεται και από αύξηση της σύνταξης.
Κόστος και τρόποι εξόφλησης
Το κόστος εξαγοράς διαφέρει:
Δημόσιο: 6,67% έως 20% επί των συντάξιμων αποδοχών.
Ιδιωτικός τομέας: 20% επί των μικτών αποδοχών τελευταίου μήνα.
Ελεύθεροι επαγγελματίες / αυτοαπασχολούμενοι: Ανάλογα με την εισφορά κύριας σύνταξης.
Εξόφληση: Μπορεί να γίνει εφάπαξ, με δόσεις ή με παρακράτηση από τη σύνταξη (μόνο για δημόσιους υπαλλήλους).
Στρατηγική: Οι εξαγορές συνήθως γίνονται λίγο πριν την υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης για να διασφαλίζεται τόσο η κατοχύρωση όσο και η προσαύξηση της σύνταξης.
Δημογραφικό και μελλοντικά όρια
Το δημογραφικό πρόβλημα επηρεάζει άμεσα το ασφαλιστικό σύστημα. Ο δείκτης εξάρτησης ηλικιωμένων στην Ελλάδα φτάνει στο 40%, ενώ σε 15 χρόνια αναμένεται να πέσει στο 1,25 ασφαλισμένοι ανά συνταξιούχο.
Σενάρια για αύξηση ορίων ηλικίας από το 2027 περιλαμβάνουν:
Σταδιακή αύξηση 1 προς 1 με το προσδόκιμο ζωής.
Ηπιότερες αυξήσεις 1 προς 2/3 ή 1 προς 1/3, ανάλογα με τα δημογραφικά δεδομένα.
Οι ασφαλισμένοι 50-55 ετών σήμερα κινδυνεύουν περισσότερο να επηρεαστούν από μελλοντικές αυξήσεις, ενώ οι νέοι θα συνταξιοδοτηθούν μετά τα 64 ή και κοντά στα 70 με λιγότερα έτη ασφάλισης.
Οδηγός για ασφαλισμένους – Πλασματικά έτη
| Κατηγορία ασφαλισμένων | Τρόπος εξαγοράς | Μέγιστο όφελος ηλικίας |
|---|---|---|
| Γονείς ανηλίκων (Δημόσιο) | Αναδρομικά πλασματικά έτη | Έως 2-3 χρόνια |
| Μητέρες ΙΚΑ | Εξαγορά 5.500 ημερών | Έως 2 χρόνια |
| ΔΕΚΟ – Τράπεζες | Αναδρομική 25ετία | Έως 2 χρόνια |
| Δημόσιοι υπάλληλοι | Πλήρη 35-37 έτη | Έως 3 χρόνια |
| ΕΤΑΑ / ΟΑΕΕ | 40 έτη ασφάλισης | Έως 5-7 χρόνια |
| Όλοι οι ασφαλισμένοι 40ετίας | Εξαγορά πλασματικού χρόνου | Έως 5 χρόνια |
| Βαρέα και ανθυγιεινά | Συμπλήρωση ειδικών προϋποθέσεων | Μεταβλητό |
Συχνές ερωτήσεις
1. Τι είναι τα πλασματικά έτη;
Πρόκειται για αναγνωρισμένο χρόνο ασφάλισης που προσμετράται για συνταξιοδότηση, όπως στρατιωτική θητεία, γονική άδεια, σπουδές, ανεργία, κ.ά.
2. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για προσαύξηση σύνταξης;
Όχι, πρώτα χρησιμοποιούνται για κατοχύρωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και μετά για αύξηση συντάξεων.
3. Ποιοι επωφελούνται περισσότερο;
Παλαιοί ασφαλισμένοι και όσοι συμπληρώνουν 40ετία, καθώς μειώνουν την ηλικία συνταξιοδότησης έως 7 χρόνια.
4. Πώς καταβάλλεται το κόστος εξαγοράς;
Εφάπαξ, με δόσεις ή παρακράτηση από τη σύνταξη (για δημόσιους υπαλλήλους).
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Black Friday σε μοριοδοτούμενα σεμινάρια και Πιστοποιήσεις Ξένων Γλωσσών για έξτρα 20 μόρια
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
