Alfavita Newsroom Δύο δεκαετίες μετά την ταινία-ορόσημο «Τα Σαγόνια του Καρχαρία», ο σκηνοθέτης Στίβεν Σπίλμπεργκ δηλώνει μετανιωμένος. Ο λόγος: η παραπληροφόρηση και ο μαζικός πανικός που προκάλεσε εις βάρος των καρχαριών, συμβάλλοντας στην παγκόσμια μείωση του πληθυσμού τους. Αν όμως φταίει μια κινηματογραφική μυθοπλασία για την άγνοια και τον φόβο μας, τότε ίσως το πρόβλημα είναι πολύ βαθύτερο.
Το topetmou.gr απευθύνθηκε στην Ρωξάνη Ναασάν Άγα – Σπυριδοπούλου, περιβαλλοντολόγο – ωκεανογράφο και υπεύθυνη προγραμμάτων στην περιβαλλοντική οργάνωση iSea, προκειμένου να αποκαταστήσει την αλήθεια για ένα από τα πλέον παρεξηγημένα είδη της θαλάσσιας ζωής.
Πού συναντάμε καρχαρίες στην Ελλάδα και ποια είδη υπάρχουν;
Οι καρχαρίες ζουν στον πλανήτη εδώ και 400 εκατομμύρια χρόνια και είναι κομμάτι της φυσικής ιστορίας και των ελληνικών θαλασσών. Σήμερα, 31 είδη έχουν επιβεβαιωμένη παρουσία στο Αιγαίο, το Ιόνιο και τα νερά της Κρήτης.
Ανάμεσά τους υπάρχουν μικρόσωμα και ακίνδυνα είδη, όπως το Σκυλοψαράκι, αλλά και μεγάλα είδη, όπως ο Καρχαρίας Προσκυνητής, που φτάνει τα 13 μέτρα και τρέφεται αποκλειστικά με πλαγκτόν. Υπάρχουν επίσης είδη που ζουν σε πολύ μεγάλα βάθη, όπως ο Αχινόγατος, αλλά και είδη που θυμίζουν σαλάχια, όπως οι Αγγελοκαρχαρίες (ρίνες).
Παρά τις διαφορές τους, κανένα από αυτά τα είδη δεν θεωρείται επιθετικό προς τον άνθρωπο, αφού δεν τον αναγνωρίζουν ως θήραμα.
Απειλές και εξαφάνιση: Τι σκοτώνει τους καρχαρίες;
Σύμφωνα με την iSea, το 67% των ειδών καρχαριών στις ελληνικές θάλασσες απειλείται με εξαφάνιση, κυρίως εξαιτίας της αλιείας, της ρύπανσης και της καταστροφής των οικοτόπων. Παρότι οι καρχαρίες αλιεύονται συνήθως κατά λάθος, το γεγονός ότι αναπαράγονται αργά και σε μικρούς αριθμούς τους καθιστά εξαιρετικά ευάλωτους.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι καρχαρίες αποτελούν τη δεύτερη πιο απειλούμενη ζωική ομάδα μετά τα αμφίβια
Καρχαρίες και άνθρωπος: Τι κάνουμε σε περίπτωση συνάντησης;
Η πιθανότητα επίθεσης από καρχαρία είναι μία στα τέσσερα εκατομμύρια, σύμφωνα με το Global Shark Attack File. Για την ιστορία, η τελευταία επίθεση στην Ελλάδα καταγράφηκε στην Κέρκυρα τη δεκαετία του ’50.
Αν παρ’ όλα αυτά συναντήσετε καρχαρία στο νερό:
Μην πλησιάζετε.
Κρατήστε οπτική επαφή.
Απομακρυνθείτε ήρεμα και σταθερά.
Μην κάνετε απότομες κινήσεις ή θόρυβο.
Αν είστε σε σκάφος, μπορείτε να παρατηρήσετε ή να φωτογραφίσετε, αλλά όχι να ταΐσετε το ζώο.
Αν ο καρχαρίας φαίνεται τραυματισμένος ή αποπροσανατολισμένος, ειδοποιείτε το Λιμενικό Σώμα ή τους τοπικούς φορείς προστασίας θαλάσσιας ζωής. Για επιστημονική καταγραφή, μπορείτε να ανεβάσετε φωτογραφία στο γκρουπ “Καρχαρίες και Σαλάχια σε Ελλάδα και Κύπρο” ή στην εφαρμογή iNaturalist.
Τι πραγματικά κάνει έναν καρχαρία να επιτεθεί;
Σπάνια οι καρχαρίες επιτίθενται και συνήθως αυτό συμβαίνει λόγω φόβου, ενόχλησης ή παραπλάνησης. Η πρακτική του «cage diving» (κατάδυση με δόλωμα) έχει κατηγορηθεί ότι ενισχύει αφύσικες συμπεριφορές, όπως και το τάισμα για τουριστικούς λόγους. Αυτές οι παρεμβάσεις διαταράσσουν τη συμπεριφορά των άγριων ζώων και πρέπει να αποφεύγονται.
Ένας παρεξηγημένος θαλάσσιος θηρευτής
Οι καρχαρίες δεν είναι τέρατα. Είναι θηρευτές κορυφής που διατηρούν την ισορροπία στα θαλάσσια οικοσυστήματα, απομακρύνουν τα ασθενή ζώα και βοηθούν στη βιοποικιλότητα. Η δαιμονοποίησή τους οφείλεται στη δημιουργική φαντασία του σινεμά και στην άγνοια, όχι στην πραγματικότητα.
Όπως σημειώνει η Ρωξάνη Άγα – Σπυριδοπούλου, η επιστήμη είναι εδώ για να μας δώσει τα εργαλεία της γνώσης. Αρκεί να θέλουμε να τα χρησιμοποιήσουμε.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Η ύλη για 47.000 υποψήφιους ως 11/6 με τις λύσεις
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 11/6
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
