Η 1η Μάη του 1886 ήταν η μέρα της μεγάλης απεργίας στο Σικάγο για την καθιέρωση της 8ωρης εργάσιμης μέρας, αντί της 10ωρης, 11ωρης έως και 14ωρης που ήταν ως τότε. Η απεργία συνεχίστηκε και τις επόμενες μέρες και βάφτηκε με το αίμα των εργατών από τα χτυπήματα της αστυνομίας με εντολή των καπιταλιστών, ενώ οι πρωτεργάτες των τότε εργατικών κινητοποιήσεων για το 8ωρο καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν. 8 ώρες εργασία, 8 ώρες ύπνος, 8 ώρες ελεύθερος χρόνος (χρόνο που ο εργάτης τον χρειάζεται για να αναπτύξει την κοινωνική και πνευματική ζωή του). Γι’ αυτό ξεσηκώθηκαν οι εργάτες το 19ο αιώνα.
Το αίτημα για οκτάωρη εργασία διατυπώθηκε για πρώτη φορά στην Αγγλία το 1829 από την «Εθνική Ένωση για την Προστασία της Εργασίας» και εφαρμόστηκε στην αποικία της Βικτωρίας τον Απρίλη του 1856.
Το 1893, στον πρώτο μεγάλο γιορτασμό της Εργατικής Πρωτομαγιάς στην Ελλάδα ένα από τα κεντρικά αιτήματα ήταν: «Να περιορισθή η εργασία των εργατών εις οκτώ ώρας από δώδεκα και πλέον που εργάζονται». Με νόμους του Νοέμβρη του 1909 και του Μάρτη του 1910, καθιερώνεται η αργία της Κυριακής για τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα της χώρας. Τη γενική εφαρμογή της οκτάωρης εργάσιμης ημέρας θα καθιερώσει τυπικά η δικτατορία του Μεταξά, αποδεχόμενη στην ουσία αυτό που είχε γίνει πραγματικότητα στην πράξη, πολύ πριν. Το δικτατορικό καθεστώς είχε φροντίσει προηγουμένως να καταργήσει και να ποινικοποιήσει κάθε συνδικαλιστική και πολιτική δραστηριότητα.
Το σοβιετικό κράτος, στις 12 Νοέμβρη του 1917, μόλις πέντε μέρες μετά την κατάκτηση της εξουσίας, επιβάλλει την εφαρμογή του οκταώρου, για όλους τους εργαζόμενους. Οκτώ χρόνια μετά, το 1925, ο μέσος όρος των ωρών εργασίας είχε κατέβει στις 7,5 ώρες τη μέρα και το 1927, παίρνονται μέτρα ώστε η εργάσιμη μέρα να γίνει 7ωρο. Οι άνεργοι το 1923, έφταναν το 1.00.000. Το 1930, δεν υπάρχει κανένας άνεργος πια στη νεαρή Σοβιετική Ένωση. Το 1932 η ανεργία στην Αμερική ήταν στο 23,6%.
Όσο η κοινωνία διατηρεί το διαχωρισμό των ανθρώπων σε εργοδότες και εργάτες, ανάμεσα στις δυο αυτές αντιμαχόμενες τάξεις, τίποτα δεν είναι παγιωμένο. Οι εργοδότες και τα όργανά τους (ΕΕ, αστικές κυβερνήσεις, αστικά κόμματα), όποτε βρουν την ευκαιρία ψαλιδίζουν τα δικαιώματα των εργατών, αυτά που κατακτήθηκαν με αγώνες και αίμα. Στις μέρες μας προσπαθούν να επιβάλλουν μέτρα που θα επαναφέρουν τα πράγματα πριν τις κατακτήσεις του 19ου και 20ου αιώνα, θα αναγκάζουν τους εργάτες «να δουλεύουν περισσότερο και να αμείβονται λιγότερο», για να γίνουν τα προϊόντα τους «ανταγωνιστικά» και να αυξήσουν τα κέρδη τους.
Η Ευρωενωσιακή Οδηγία 2003/88/ΕΚ «σχετικά με ορισμένα στοιχεία της οργάνωσης του χρόνου εργασίας», δίνει τις κατευθύνσεις για τη λεγόμενη «διευθέτηση χρόνου εργασίας», για ωράρια-λάστιχο, για ξήλωμα του οκτάωρου και του πενθήμερου εργάσιμου χρόνου. Η διευθέτηση του χρόνου εργασίας ένα σκοπό έχει: Να κάνει την εργασία πιο φθηνή.
Ακολούθησαν διαδοχικοί νόμοι (7 συνολικά) από τις κυβερνήσεις Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, ΖΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, που εναρμονίζουν το ελληνικό δίκαιο με την Ευρωενωσιακή Οδηγία του 2003 και επιδιώκουν τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας:
- Ο νόμος 3385/2005 της Ν.Δ.: Ρυθμίσεις για την προώθηση της απασχόλησης, την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και άλλες διατάξεις (Άρθρο 1: Χρονικά όρια εργασίας και Άρθρο 2: Διευθέτηση του χρόνου εργασίας).
- Ο νόμος 3986/2011 του ΠΑΣΟΚ: Επείγοντα Μέτρα Εφαρμογής Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012-2015 (Άρθρο 42: Διευθέτηση του χρόνου εργασίας). Ο νόμος 3986/2011 ισχύει μέχρι σήμερα.
- Από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ που διατήρησε το νόμο 3986/2011, επιβλήθηκε η 12ωρη δουλειά στους νοσοκομειακούς γιατρούς, η δουλειά 32 Κυριακές το χρόνο και δόθηκε στήριξη στις πολιτικές που επιτρέπουν και προωθούν τις 12 και 13 ώρες εργασίας τη μέρα σε όλη την ΕΕ (νόμος 4498/2017).
Επιπλέον οι αστικές κυβερνήσεις έχουν φροντίσει να μειώνουν τις αποζημιώσεις για την υπερεργασία και τις υπερωρίες με αλλεπάλληλους νόμους, ώστε να γίνονται όλο και πιο φθηνές.
Το νέο αντεργατικό νομοσχέδιο (Ν.Δ./Χατζηδάκη) έχει δύο στόχους: Τις συνθήκες εργασίας (που γυρίζουν τουλάχιστον έναν αιώνα πίσω) και την οργανωμένη, συλλογική δράση των εργαζομένων:
- Καταργείται το 8ώρο και θεσμοθετείται η 10ωρη (ή ακόμα και 12ωρη) εργασία. Διαλύεται ο σταθερός ημερήσιος χρόνος δουλειάς. Η αύξηση του ωραρίου, το 2013 στους καθηγητές, ήρθε λίγο μετά τη νομοθέτηση της διευθέτησης του χρόνου εργασίας στον ιδιωτικό τομέα το 2011.
- Γενικεύεται η εργασία τις Κυριακές, σχεδόν στο σύνολο των κλάδων.
- Καθιερώνεται και γενικεύεται η τηλεργασία.
- Αυξάνεται το ανώτατο όριο των υπερωριών στις 150 (από 96 στη βιομηχανία και 120 συνολικά) και μειώνεται η αποζημίωσή τους.
- Καταργείται το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας.
- Απελευθερώνονται στην πράξη οι απολύσεις των εργαζομένων. Ακόμα και σε περίπτωση που μία απόλυση κριθεί δικαστικά παράνομη, μπορεί ο εργοδότης να απολύσει τον εργαζόμενο με αποζημίωση τριών μισθών.
- Επιπλέον, η δράση των συνδικάτων μπαίνει ακόμα περισσότερο υπό τον ασφυκτικό έλεγχο του κράτους, μέσα από το «φακέλωμά» τους στο Γενικό Μητρώο Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων.
- Το νομοσχέδιο εκφράζει κυριολεκτικά το ταξικό μίσος των εκμεταλλευτών απέναντι στα σωματεία, τη συνδικαλιστική οργάνωση και δράση. Διατηρείται η υποχρεωτική συμμετοχή του 50%+1 των εγγεγραμμένων μελών (νόμος Αχτσιόγλου) για τη λήψη απόφασης για απεργία, γίνεται υποχρεωτική η παροχή δυνατότητας ηλεκτρονικής ψήφου στις Γ.Σ. και τις εκλογές των σωματείων, απαγορεύουν στην ουσία την απεργία σε μια σειρά χώρους αφού απαιτούν να διασφαλίζεται σε μέρα απεργίας το 1/3 των παρεχόμενων υπηρεσιών. Δεν ξεχνάμε ότι, το πρώτο πείραμα παρέμβασης στη συνδικαλιστική ζωή και δράση, προσπάθησαν να το επιβάλλουν στον δικό μας κλάδο με την ηλεκτρονική ψηφοφορία για τα Υπηρεσιακά Συμβούλια, την οποία και απορρίψαμε συντριπτικά!
- Απαγορεύεται η «επαναπροκήρυξη απεργίας που έχει κριθεί παράνομη από τη Δικαιοσύνη, από τη δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση». Δηλαδή, απαγορεύεται στη δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια οργάνωση να καλύπτει απεργιακά ένα σωματείο που του απαγορεύθηκε να πραγματοποιήσει απεργία.
- Θεσπίζεται «αστική ευθύνη για συνδικαλιστές οι οποίοι ασκούν βία(;;;) ή γενικότερα προβαίνουν σε παράνομες(;;;) πράξεις κατά τη διάρκεια απεργιών».
135 χρόνια πέρασαν από το 1886. Διανύουμε την 4η βιομηχανική επανάσταση (όπως λένε), με τόσες κατακτήσεις των επιστημών και με αντικειμενικές δυνατότητες για τη μείωση του χρόνου εργασίας και την ποιοτική αναβάθμιση της καθημερινότητάς μας. Δεν θα επιτρέψουμε να ζήσουν τα παιδιά μας σε χειρότερες συνθήκες. Δεν το αξίζουν. Θα τα κοιτάμε στα μάτια με περηφάνια όταν μας ρωτήσουν:
«Κι εσύ τι έδωσες, κυρ Παντελή;
Πες μας τι έκανες σ’ αυτή τη γη.
Πες μας τι άφησες κληρονομιά
που να εμπνέει τη νέα γενιά».
Με τους αγώνες μας θα απαιτήσουμε:
- Σταθερό ημερήσιο χρόνο δουλειάς, με μείωση του εργάσιμου χρόνου: 7ωρο - 5ημερο - 35ωρο.
Μαζικούς – μόνιμους διορισμούς. Μονιμοποίηση όλων των αναπληρωτών. - Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, με αυξήσεις στους μισθούς, στις συντάξεις, στις κοινωνικές παροχές.
Εξίσωση δικαιωμάτων μόνιμων και αναπληρωτών εκπαιδευτικών. - Σύγχρονα σχολεία. Μέτρα για την υγιεινή και την ασφάλεια.
- Κάτω τα χέρια από τα σωματεία μας. Κατοχύρωση της ελεύθερης και ανεμπόδιστης δράσης συνδικάτων και συνδικαλιστών, κόντρα συνολικά σε κρατική, εργοδοτική παρέμβαση και καταστολή. Να καταργηθούν οι απεργοκτόνοι νόμοι του ΣΥΡΙΖΑ (νόμος Αχτσιόγλου) και του χτυπήματος των διαδηλώσεων (νόμος Χρυσοχοΐδη) και όλα τα αντεργατικά μέτρα που πέρασαν με αφορμή την πανδημία.
Να αποσυρθεί το αντεργατικό έκτρωμα. Δεν διορθώνεται. Μόνο χειρότερο μπορεί να γίνει.
Στέλνουμε το μήνυμα με καθολική συμμετοχή στην Πανεργατική Απεργία στις 10 Ιούνη.
Γιάννης Μοσχονάς
Γ. Γραμματέας Ζ’ ΕΛΜΕ Αθήνας
Αγωνιστική Συσπείρωση Εκπαιδευτικών (ΠΑΜΕ)
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Σχολεία: Αλλάζουν οι ώρες αποχώρησης των μαθητών
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με μόνο 65Є εγγραφή - έως 24 Απριλίου
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 24/4
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)
ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα
