Alfavita Newsroom Τις παρατηρήσεις της για ασάφειες στο νέο νομοσχέδιο για τις αλλαγές στα ΑΕΙ κατέθεσε η Επιστημονική Υπηρεσία και προτείνει νομοτεχνικές βελτιώσεις, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων.
Από την πλευρά του, το Υπουργείο Παιδείας υποστηρίζει ότι οι βελτιώσεις αυτές είναι ήδη υπό επεξεργασία στο νομοσχέδιο.
Η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής έδωσε την έγκρισή της στην ίδρυση και λειτουργία της πανεπιστημιακής αστυνομίας, επισημαίνοντας ότι «οι αρμοδιότητες τήρησης της δημόσιας τάξης και ασφάλειας, πρόληψης και καταστολής του εγκλήματος και των παραβάσεων της εν γένει νομοθεσίας είναι αναπόσπαστες από τον πυρήνα της κρατικής εξουσίας», και άρα της αστυνομίας.
Η Επιστημονική Υπηρεσία αναφέρει ότι η εν λόγω ρύθμιση του νομοσχεδίου που προβλέπει την ανάθεση σε σώμα της Ελληνικής Αστυνομίας ειδικής αποστολής της προστασίας και ασφάλειας προσώπων και υποδομών στους χώρους των ΑΕΙ «στοιχεί προς τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας» και υπογραμμίζει ότι είναι αρμοδιότητα του νομοθέτη το να διαρθρώνει το σύστημα προστασίας της ζωής και της ασφάλειας ώστε να διασφαλίζεται η ανεμπόδιστη και αποτελεσματική άσκηση όλων των συνταγματικών δικαιωμάτων και η τήρηση των αρχών του κράτους δικαίου.
Ωστόσο, επισημαίνει ότι εγείρει ζητήματα η κατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ Α.Ε.Ι. και Ελληνικής Αστυνομίας για την διαδικασία επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που θα συλλέγονται, καθώς διαπλέκονται «δημόσιες αρχές που υπηρετούν διακριτούς σκοπούς και των οποίων η δραστηριότητα ρυθμίζεται από διαφορετικούς κανόνες και εγγυήσεις».
Επίσης, αναφερόμενη στα καθήκοντα της Μονάδας Ασφάλειας και Προστασίας των ΑΕΙ, θα ενδεικνυόταν να τίθενται σαφείς κανόνες εποπτείας από τα όργανα του Α.Ε.Ι., προς τον σκοπό της διασφάλισης της αποτελεσματικής, αλλά και της σύννομης άσκησης των καθηκόντων τους.
Όπως επισημαίνει, σε περίπτωση που ανατεθεί σε ιδιώτη εξουσία επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων, είναι απαραίτητη η θέση συγκεκριμένων κανόνων εποπτείας.
Πανεπιστημιακή αστυνομία: Οι παρατηρήσεις της Επιστημονικής Υπηρεσίας
Αναλυτικά, οι παρατηρήσεις της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής:
1. Επί του άρθρου 12
Στην παρ. 5 του άρθρου 12 προβλέπεται ότι η κατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ Α.Ε.Ι. και Ελληνικής Αστυνομίας για τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από τον Γ.Κ.Π.Δ. θα γίνει με «μνημόνιο συνεργασίας».
Επ’ αυτού η Επιστημονική Επιτροπή θέτει τα ακόλουθα ζητήματα:
Η κατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ Α.Ε.Ι. και Ελληνικής Αστυνομίας στο ζήτημα της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που θα συλλέγονται, εγείρει ζητήματα εκ του γεγονότος ότι διαπλέκονται εν προκειμένω δημόσιες αρχές που υπηρετούν διακριτούς σκοπούς και των οποίων η δραστηριότητα ρυθμίζεται από διαφορετικούς κανόνες και εγγυήσεις.
Τα Α.Ε.Ι. έχουν ως κύρια αποστολή την παροχή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και διέπονται από την αρχή της πλήρους αυτοδιοίκησης.
Η Ελληνική Αστυνομία έχει, κατά το μέρος που εδώ ενδιαφέρει, ως κύρια αποστολή ιδίως την αποτελεσματική πρόληψη και αντιμετώπιση των αξιόποινων πράξεων, και υπόκειται σε αυτοτελείς δεσμεύσεις προς διασφάλιση των συνταγματικών δικαιωμάτων των προσώπων.
Η από κοινού επεξεργασία δεδομένων στο πλαίσιο του άρθρου 12 δεν δικαιολογεί ούτε την επέμβαση έκαστης Αρχής σε ζητήματα που εμπίπτουν σε αρμοδιότητες της άλλης και, αντιστοίχως, σε πληροφορίες που σχετίζονται με αυτά (π.χ., επέμβαση αστυνομικών αρχών σε ζητήματα που υπάγονται στον κανόνα της πλήρους αυτοδιοίκησης), ούτε τη σύγχυση των δεσμεύσεων που παρακολουθούν κατά το Σύνταγμα και τον νόμο κάθε Αρχή στο πεδίο δράσης της.
Προς αποτροπή τέτοιων ενδεχομένων, είναι ενδεδειγμένο, η ανωτέρω διάταξη να περιέχει σαφή καθορισμό του εύρους δράσης έκαστης Αρχής.
Τέλος, είναι αυτονόητο ότι οι ανωτέρω διατάξεις δεν επιτρέπουν πρόσβαση σε πληροφορίες για τις οποίες υπάρχει ειδική συνταγματική εγγύηση (π.χ. απόρρητο των επικοινωνιών), χωρίς τήρηση της ειδικής κάθε φορά νομοθεσίας.
Συναφώς, σημειώνεται ότι οι υποχρεώσεις των ΑΕΙ ρυθμίζονται από τον Γ.Κ.Π.Δ., ενώ της Ελληνικής Αστυνομίας, από την Οδηγία 2016/680 που ενσωματώθηκε στην ελληνική έννομη τάξη με τον ν. 4624/2019. Συνεπώς, η φράση «που απορρέουν από τον Γ.Κ.Π.Δ.» θα μπορούσε να αντικατασταθεί από την φράση «που απορρέουν από τον Γ.Κ.Π.Δ. και τον ν. 4624/2019».
Τέλος, από τις κατευθυντήριες γραμμές που έχει εκδώσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων προκύπτει ότι η συμφωνία πρέπει να περιβληθεί νομικά δεσμευτικό τύπο (ανωτέρω https://edpb.europa.eu/sites/edpb/files/consultation/edpb_guidelines_202... controllerprocessor_en.pdf σελ. 43). Θα ήταν, ως εκ τούτου, σύμφωνο με τον Γ.Κ.Π.Δ. να επιλεγεί νομικώς δεσμευτικός τύπος για τη συμφωνία ΑΕΙ και Ελληνικής Αστυνομίας ή να ορισθεί ότι το Μνημόνιο Συνεργασίας είναι νομικώς δεσμευτικό, και να προβλεφθεί ρητώς δικαίωμα ενημέρωσης του υποκειμένου και προσήκουσα δημοσίευση.
Επί του άρθρου 14
Στο άρθρο 14 παρ. 3 ορίζεται ότι ορισμένα από τα καθήκοντα της Μονάδας Ασφάλειας και Προστασίας των ΑΕΙ, η οποία συνιστά αυτοτελή υπηρεσία του οικείου ιδρύματος, επιτρέπεται να ανατίθενται σε ιδιώτες με σύμβαση παροχής υπηρεσιών.
Όμως, παρατηρεί η Επιστημονική Επιτροπή της Βουλής, δεν είναι σαφές αν αντικείμενο της σύμβασης θα είναι η άσκηση αυτών των καθηκόντων ή η επικουρία του οικείου Α.Ε.Ι. με την παροχή υπηρεσιών προς αυτό.
Σε κάθε περίπτωση,σημειώνει , λόγω της φύσεως των ασκούμενων καθηκόντων, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η «στελέχωση, λειτουργία και υποστήριξη του Κέντρου Ελέγχου και Λήψης Σημάτων και Εικόνων», θα ενδεικνυόταν να τίθενται σαφείς κανόνες εποπτείας από τα όργανα του οικείου Α.Ε.Ι., προς τον σκοπό της διασφάλισης της αποτελεσματικής, αλλά και της σύννομης άσκησης των οικείων καθηκόντων, η ευθύνη για τα οποία βαρύνει τα Α.Ε.Ι. ως φορείς άσκησης δημόσιας λειτουργίας.
Η εν λόγω υποχρέωση προκύπτει και κατά τη νομοθεσία προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Πράγματι, σε περίπτωση που ανατεθεί σε ιδιώτη εξουσία επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων, είναι απαραίτητη η θέση συγκεκριμένων κανόνων εποπτείας, εφόσον ο ιδιώτης θα είναι «εκτελών την επεξεργασία», ο οποίος, σύμφωνα με το άρθρο 4 αρ. 8 του Γ.Κ.Π.Δ., θα δρα για λογαριασμό του ΑΕΙ ως υπευθύνου επεξεργασίας (ανωτέρω https://edpb.europa.eu/sites/edpb/files/consultation/edpb_guidelines_202... controllerprocessor_en.pdf σελ. 24).
Τέλος, κατά πάγια νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, η ανάθεση αστυνομικών καθηκόντων σε ιδιώτες δεν είναι κατά το Σύνταγμα επιτρεπτή (ΟλΣτΕ 16/2015, 1934/1998), είναι όμως επιτρεπτή η ανάθεση επικουρικού έργου (π.χ., ελέγχου προσώπων και πραγμάτων), εφόσον τα αρμόδια δημόσια όργανα διατηρούν τις σχετικές αρμοδιότητές τους, ιδίως ως προς την οργάνωση του οικείου συστήματος, την εποπτεία επί της λειτουργίας του και τη διενέργεια τυχόν απαιτούμενων πράξεων καταναγκασμού (βλ. ΣτΕ Δ ́ 3946/2002 σχετικά με την ανάθεση σε ιδιωτικές επιχειρήσεις παροχής υπη- ρεσιών ασφαλείας υπηρεσιών ελέγχου στα αεροδρόμια).
Επί του άρθρου 18
Κατά το άρθρο 18 παρ. 4, αποστολή των Ο.Π.Π.Ι. είναι η προστασία των προσώπων που βρίσκονται στους χώρους των Α.Ε.Ι. και η ασφάλεια των υποδομών τους. Οι Ο.Π.Π.Ι. είναι αρμόδιες για την άσκηση αστυνομικών καθηκόντων εντός των χώρων των Α.Ε.Ι. και, ιδίως:
α) για την πρόληψη της τέλεσης και την αντιμετώπιση αξιόποινων πράξεων εντός των χώρων των Α.Ε.Ι.,
β) για τη στελέχωση και λειτουργία των Κέντρων Ελέγχου και Λήψης Σημάτων και Εικόνων μαζί με το προσωπικό των Α.Ε.Ι.,
γ) την πραγματοποίηση περιπολιών. Κατά την άσκηση των καθηκόντων του, το προσωπικό των Ο.Π.Π.Ι. δεν φέρει πυροβόλο όπλο, συνεργάζεται με τις αρμόδιες αρχές και υπηρεσίες και ασκεί όλες τις κατά νόμο αρμοδιότητες συμφώνως και με την παρ. 3 του άρθρου 3 του ν. 4485/2017, κατά την οποία, εντός των χώρων των Α.Ε.Ι., οι δημόσιες αρχές ασκούν όλες τις κατά νόμο αρμοδιότητές τους, συμπεριλαμβανομένης της επέμβασης λόγω τέλεσης αξιόποινων πράξεων.
Όπως έχει επισημανθεί στην από 6ης Αυγούστου 2019 Έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής των Ελλήνων επί του νομοσχεδίου «Ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών, διατάξεις για την ψηφιακή διακυβέρνηση και άλλα επείγοντα ζητήματα» (νόμος 4623/2019) και την από 28ης Ιουλίου 2017 Έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής των Ελλήνων επί του νομοσχεδίου «Οργάνωση και λειτουργία της ανώτατης εκπαίδευσης, ρυθμίσεις για την έρευνα και άλλες διατάξεις» (νόμος 4485/2017), «κατά το άρθρο 5 παρ. 2 του Συντάγματος, όσοι βρίσκονται στην Ελληνική Επικράτεια απολαύουν απόλυτης προστασίας της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας τους. Εξ άλλου, κατά το άρθρο 25 παρ. 1 του Συντάγματος, όλα τα κρατικά όργανα οφείλουν να διασφαλίζουν την ανεμπόδιστη και αποτελεσματική άσκηση των συνταγματικών δικαιωμάτων και των αρχών του κοινωνικού κράτους δικαίου. Συμφώνως προς τις ανωτέρω συνταγματικές διατάξεις, η παροχή έννομης προστασίας στη ζωή και την προσωπική ασφάλεια δεν επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια του κράτους, αλλά αποτελεί υποχρέωσή του, ενώ ανήκει καταρχήν στον νομοθέτη η διάρθρωση του συστήματος προστασίας κατά τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η ανεμπόδιστη και αποτελεσματική άσκηση όλων των συνταγματικών δικαιωμάτων και η τήρηση των αρχών του κράτους δικαίου».
Με τις προτεινόμενες διατάξεις ρυθμίζεται ειδικότερα ο τρόπος εκπληρώσεως της ανωτέρω υποχρεώσεως του κράτους, από το οποίο διακρίνονται τα Α.Ε.Ι. ως νομικά πρόσωπα ειδικού σκοπού. Περαιτέρω, από τις εν λόγω διατάξεις προκύπτει ότι οι Ο.Π.Π.Ι. έχουν ειδική αποστολή την προστασία και ασφάλεια προσώπων και υποδομών στους χώρους των Α.Ε.Ι., ασκούν όμως γενική αστυνομική αρμοδιότητα. Για τους λόγους αυτούς, αποτελούν οργανική μονάδα του κράτους και όχι του οικείου Α.Ε.Ι., με το οποίο έχουν καθήκον συνεργασίας. Η εν λόγω ρύθμιση στοιχεί προς τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, το οποίο έχει κρίνει ότι οι αρμοδιότητες τήρησης της δημόσιας τάξης και ασφάλειας, πρόληψης και καταστολής του εγκλήματος και των παραβάσεων της εν γένει νομοθεσίας είναι αναπόσπαστες από τον πυρήνα της κρατικής εξουσίας, ενώ ο νομοθέτης δύναται, αλά δεν υποχρεούται, να αναθέτει ορισμένες από τις οικείες αρμοδιότητες, ιδίως αυτές που ανάγονται στην τήρηση της εν γένει νομοθεσίας, σε άλλα όργανα της Δημοσίας Διοικήσεως, και πάντως όχι σε ιδιώτες (ΟλΣτΕ 16/2015, σκ. 23).
Για τον ίδιο λόγο, η άσκηση γενικής αστυνομικής αρμοδιότητας εντός των χώρων των Α.Ε.Ι., οφείλει να εναρμονίζεται με την κατά το Σύνταγμα πλήρη αυτοδιοίκηση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και την αποτελεσματική άσκηση της ακαδημαϊκής ελευθερίας, η προστασία της οποίας προϋποθέτει επαρκές πεδίο ανεμπόδιστης άσκησης της, και ιδίως της ελεύθερης διακίνησης ιδεών, και όρους εμπέδωσης, στην ακαδημαϊκή κοινότητα, ασφάλειας και εμπιστοσύνης. Εξ άλλου, συμφώνως με την παρ. 2 του άρθρου 3 του ν. 4485/2017, η ακαδημαϊκή ελευθερία, καθώς και η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών, προστατεύονται, σε όλους τους χώρους των Α.Ε.Ι., έναντι οποιουδήποτε προσπαθεί να τις καταλύσει ή περιορίσει. Για τον λόγο αυτό, ενδείκνυται, κατά το Σύνταγμα, η θέσπιση των αναγκαίων κατά την κρίση του νομοθέτη ειδικών ουσιαστικών κανόνων και διαδικαστικών εγγυήσεων για την αποτροπή διακινδύνευσης των εμπλεκόμενων συνταγματικών αγαθών. Προς τον σκοπό αυτό, μπορεί, μεταξύ άλλων, να εξετασθεί η ρητή παραπομπή, πέραν της παραγράφου 3, και στην παράγραφο 2 του ανωτέρω άρθρου 3 του ν. 4485/2017 και, αντιστοίχως, η λήψη υπόψη των αρχών της πλήρους αυτοδιοίκησης και της ακαδημαϊκής ελευθερίας στην εξουσιοδότηση στον κανονιστικό νομοθέτη της παρ. 6, όπου, εξ άλλου, γίνεται μνεία των ιδιαιτεροτήτων της αποστολής των Ο.Π.Π.Ι. Τέλος, ενδείκνυται η οριοθέτηση του σκοπού των περιπολιών, που ορίζονται ως αυτοτελής αρμοδιότητα των Ο.Π.Π.Ι, (π.χ., προς πρόληψη και, ιδίως, αντιμετώπιση αξιόποινων πράξεων).
Επί του άρθρου 23
Στο άρθρο 23 παρ. 2 εδ. θ ́ προβλέπεται ως πειθαρχικό παράπτωμα οποιοδήποτε πλημμέλημα ή κακούργημα εφόσον συνδέεται με τη φοιτητική ιδιότητα. Η έννοια της συνδέσεως με τη φοιτητική ιδιότητα ενέχει ασάφεια και, επειδή πρόκειται για νομοθετικό ορισμό πειθαρχικού παραπτώματος, ενδεχομένως θα ενδεικνυόταν ο ακριβέστερος προσδιορισμός της.
Επί του άρθρου 26 παρ. 2
Στο άρθρο 26 παρ. 2 ορίζεται ότι η πειθαρχική δίωξη ασκείται είτε με την έγγραφη κλήση σε προηγούμενη ακρόαση (απολογία) του πειθαρχικώς διωκομένου ενώπιον του αρμόδιου μονομελούς πειθαρχικού οργάνου είτε με την παραπομπή του στο πειθαρχικό συμβούλιο. Εν προκειμένω, ενδείκνυται να ορισθεί ότι και το παραπεμπτήριο έγγραφο κοινοποιείται στον πειθαρχικώς διωκόμενο.
Επί του άρθρου 36
Η φράση «λόγω του κορωνοϊού COVID-19» στον τίτλο του άρθρου χρήζει διορθώσεως, δεδομένου ότι ο όρος COVID-19 αναφέρεται στην ασθένεια και όχι στον ιό που την προκαλεί. Βλ. Coronavirus disease (COVID-19) (who.int).
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Εσείς γνωρίζετε τι σημαίνει «νείρομαι»;
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με μόνο 65Є εγγραφή - έως 24 Απριλίου
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 24/4
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)
ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα
