Alfavita Newsroom Ένα από τα πιο φιλόδοξα επιστημονικά προγράμματα του κόσμου έφτασε στην κορύφωσή του, προσφέροντας στους ερευνητές πρωτοφανή πρόσβαση στα "ενδότερα" του ανθρώπινου σώματος. Το πρόγραμμα απεικόνισης της UK Biobank, το οποίο ολοκληρώθηκε μετά από μία δεκαετία, έχει καταγράψει με εκπληκτική λεπτομέρεια τα σώματα 100.000 εθελοντών, δημιουργώντας μια βάση δεδομένων που φιλοδοξεί να φέρει επανάσταση στην κατανόηση της ανθρώπινης υγείας.
Το αποτέλεσμα; Ένα αρχείο πάνω από ένα δισεκατομμύριο ιατρικών εικόνων – από τον εγκέφαλο και την καρδιά έως τα αγγεία και τα οστά – συνοδευόμενο από γενετικά προφίλ, ιατρικά ιστορικά και δεδομένα τρόπου ζωής. Όλα αυτά καθίστανται πλέον προσβάσιμα σε επιστήμονες παγκοσμίως.
«Για πρώτη φορά, μπορούμε να παρακολουθούμε τη διαδικασία της γήρανσης και την εμφάνιση των ασθενειών σε μαζική κλίμακα και με εντυπωσιακή ακρίβεια», δήλωσε η δρ Ναόμι Άλεν, επικεφαλής επιστήμονας της UK Biobank. Όπως σημειώνει, στόχος είναι η πρώιμη πρόβλεψη ασθενειών, ακόμη και πριν εμφανιστούν συμπτώματα.
Ο εγκέφαλος στο μικροσκόπιο – Αλκοόλ, άνοια και ανατριχιαστικές λεπτομέρειες
Οι εικόνες που συλλέχθηκαν αποκάλυψαν μικροσκοπικές μεταβολές στον εγκέφαλο, αρκετές για να υποδηλώσουν κίνδυνο άνοιας, σύμφωνα με τον καθηγητή Πολ Μάθιους του Imperial College London. Οι επιστήμονες εντοπίζουν μεταβολές της τάξεως λίγων εκατοστών του τοις εκατό στον όγκο του εγκεφάλου – αλλαγές που παλαιότερα ήταν απρόσιτες στην κλασική ιατρική.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ευρήματα γύρω από το αλκοόλ. Έρευνες με βάση τις νέες απεικονίσεις συνδέουν ακόμα και τη μέτρια κατανάλωση – 1-2 ποτά την ημέρα – με δομικές αλλαγές στον εγκέφαλο, οι οποίες σχετίζονται με γνωσιακή έκπτωση. «Δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο κατανάλωσης. Ούτε ένα ποτήρι κρασί δεν είναι ωφέλιμο για τον εγκέφαλο», προειδοποιεί ο Μάθιους.
Καρδιά, λίπος και νέες ελπίδες για την πρόληψη
Οι απεικονίσεις δεν περιορίζονται στον εγκέφαλο. Η καθηγήτρια Πατρίσια Μονρό, ειδική στη μοριακή ιατρική, μελετά μέσω των εικόνων τη λειτουργία και τα γονίδια της καρδιάς, εντοπίζοντας πώς η καρδιά λειτουργεί ως αντλία και πότε παρουσιάζει σημάδια απορρύθμισης.
Τα δεδομένα δείχνουν επίσης ότι ο καθιερωμένος δείκτης μάζας σώματος (BMI) δεν είναι πάντοτε ενδεικτικός του πραγματικού καρδιομεταβολικού κινδύνου. Άτομα με παρόμοιο BMI μπορεί να έχουν τελείως διαφορετική κατανομή λίπους, και άρα διαφορετική ευαλωτότητα σε ασθένειες.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν τα νέα ευρήματα για το σπλαχνικό λίπος. Σαρώσεις επαναλαμβανόμενες σε βάθος χρόνου αποκαλύπτουν αύξηση του «κακού λίπους» στην κοιλιακή χώρα και στους μύες – ένα στοιχείο που σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο διαβήτη, καρδιοπάθειας και άλλων παθήσεων.
Νέες τεχνολογίες στον εντοπισμό παθήσεων – Το NHS στην πρώτη γραμμή
Η τεράστια βάση δεδομένων της UK Biobank ήδη εφαρμόζεται πιλοτικά στο Εθνικό Σύστημα Υγείας της Βρετανίας (NHS). Χάρη στις απεικονίσεις, γιατροί μπορούν πλέον να εντοπίζουν ανευρύσματα ή στενώσεις στις αρτηρίες με τρόπους που μέχρι πρότινος δεν ήταν εφικτοί.
Μάλιστα, όπως εξηγεί η καθηγήτρια Λουίζ Τόμας του Πανεπιστημίου του Westminster, ορισμένοι επιστήμονες έχουν αυτοματοποιήσει την ανίχνευση επικίνδυνων παθήσεων, ενώ παράλληλα θέτουν το ζήτημα ανισότητας στον έλεγχο ανευρυσμάτων μεταξύ ανδρών και γυναικών.
Η επόμενη ημέρα της ιατρικής έρευνας
Η ολοκλήρωση αυτού του κολοσσιαίου εγχειρήματος ανοίγει τον δρόμο για ιατρικές ανακαλύψεις που μπορούν να μετασχηματίσουν την πρόληψη και τη θεραπεία ασθενειών. Οι επιστήμονες βρίσκονται πλέον ένα βήμα πιο κοντά στην προσωποποιημένη ιατρική, βασισμένη σε δεδομένα και εικόνες που χαρτογραφούν τον άνθρωπο, κυριολεκτικά, από την κορυφή ως τα νύχια.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Αλλαγές στο ωράριο εκπαιδευτικών από 1/9/2025: Ποιοι θα διδάσκουν λιγότερες ώρες
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 14/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
