Alfavita Newsroom Παρά τις δραματικές προβλέψεις για πληθυσμιακή κατάρρευση στην Ευρώπη, τα πρόσφατα στοιχεία της Eurostat δείχνουν μια πιο περίπλοκη πραγματικότητα. Μεταξύ 2023 και 2024, ο πληθυσμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης αυξήθηκε κατά 0,4%, δηλαδή κατά 1,6 εκατομμύρια άτομα, φτάνοντας συνολικά τα 449,2 εκατομμύρια. Σε βάθος εικοσαετίας, η ήπειρος προσέθεσε 16,4 εκατομμύρια ανθρώπους — σχεδόν όσος είναι ο πληθυσμός της Ελλάδας μιάμιση φορά.
Η αύξηση αυτή δεν προκύπτει από γεννήσεις, αλλά σχεδόν αποκλειστικά από τη μετανάστευση. Οι μετακινήσεις πληθυσμών μετά την πανδημία και η εισροή εκτοπισμένων προσφύγων από την Ουκρανία συνιστούν τους βασικούς παράγοντες πληθυσμιακής ενίσχυσης.
Αντίρροπες τάσεις ανά χώρα – Στη μέση η Ελλάδα
Η εικόνα ωστόσο διαφοροποιείται σημαντικά από χώρα σε χώρα. Από τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ, οι 19 κατέγραψαν αύξηση πληθυσμού από το 2004 ως το 2024, ενώ οι υπόλοιπες οκτώ —μεταξύ αυτών και η Ελλάδα— σημείωσαν μείωση.
Η Ελλάδα, παρά τη σχετική σταθερότητα των τελευταίων ετών, συνεχίζει να χάνει πληθυσμό. Η μείωση φτάνει το 5% ή περίπου 540.000 άτομα, κυρίως λόγω της μετανάστευσης νέων κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης. Παρ’ όλα αυτά, η Ελλάδα δεν είναι μεταξύ των χωρών με τις βαρύτερες απώλειες.
Τη μεγαλύτερη σχετική μείωση παρουσίασαν:
Λετονία: −18%
Βουλγαρία: −17%
Λιθουανία: −15%
Ρουμανία: −11%
Σε απόλυτους αριθμούς, η Ρουμανία έχασε 2,5 εκατομμύρια κατοίκους, η Πολωνία 1,6 εκατομμύρια και η Βουλγαρία 1,3 εκατομμύρια.
Πληθυσμιακή άνθηση σε μικρά κράτη
Στον αντίποδα, σημαντική αύξηση σημειώθηκε κυρίως σε μικρότερα κράτη της Ένωσης:
Λουξεμβούργο: +48%
Μάλτα: +41%
Ιρλανδία: +33%
Κύπρος: +29%
Σε απόλυτα μεγέθη, τη μεγαλύτερη πληθυσμιακή ενίσχυση είχαν η Γαλλία και η Ισπανία, προσθέτοντας από 6,1 εκατομμύρια κατοίκους.
Από την πυκνότητα πληθυσμού στην… ερημία
Η πυκνότητα πληθυσμού στην ΕΕ αυξήθηκε οριακά από 105 σε 109 κατοίκους ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο σε δύο δεκαετίες. Η Μάλτα παραμένει η πιο πυκνοκατοικημένη χώρα με 1.766 κατοίκους ανά km², ενώ η Φινλανδία η πιο αραιοκατοικημένη με μόλις 18 κατοίκους ανά km².
Στην Ελλάδα, η μέση πυκνότητα μειώθηκε από 83 σε 80 κατοίκους ανά km². Ωστόσο, το πιο ανησυχητικό δεν είναι η μείωση αυτή καθεαυτή, αλλά η άνιση γεωγραφική κατανομή του πληθυσμού: στην Κυψέλη, για παράδειγμα, κατοικούν περίπου 350 άτομα ανά km², ενώ στο Καρπενήσι μόλις 12.
Η Ευρώπη γερνά – Η Ελλάδα τρίτη στη λίστα
Ο πληθυσμός της ΕΕ γερνά σταθερά. Το ποσοστό των πολιτών ηλικίας 80 ετών και άνω διπλασιάστηκε σχεδόν σε 20 χρόνια (από 3,8% σε 6,1%), ενώ ο μέσος όρος ηλικίας αυξήθηκε από 39,3 σε 44,7 έτη.
Η Ελλάδα κατατάσσεται τρίτη σε «γήρανση», με μέσο όρο ηλικίας 46,9 έτη. Προηγούνται μόνο η Ιταλία (48,7 έτη) και η Βουλγαρία/Πολωνία (47,1 έτη). Αντίθετα, οι πιο «νεανικές» χώρες είναι η Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο, η Μάλτα και η Κύπρος (μέσος όρος: 39,4–40,6 έτη).
Η Ελλάδα κατέγραψε επίσης την υψηλότερη αύξηση στο ποσοστό των ατόμων άνω των 80 ετών: από 3,8% σε 7% (+3,2 ποσοστιαίες μονάδες). Σε επίπεδο άνω των 65 ετών, ο μέσος όρος στην ΕΕ αυξήθηκε από 16,4% σε 21,6%.
Λιγότερα παιδιά, περισσότερη ανησυχία
Το ποσοστό του πληθυσμού κάτω των 15 ετών μειώθηκε πανευρωπαϊκά από 16,2% σε 14,6%. Στην Ελλάδα η μείωση ήταν πιο έντονη, από 15,3% σε 13,6%.
Τη μεγαλύτερη υποχώρηση κατέγραψαν η Μάλτα (−5,9 μονάδες) και η Κύπρος (−5,1), ενώ ελαφρές αυξήσεις σημειώθηκαν στην Τσεχία, την Εσθονία και τη Λετονία.
Η Ευρώπη συνεχίζει να μεταβάλλεται δημογραφικά, όχι με καθολική πτώση αλλά με έντονες ανισότητες. Η Ελλάδα παραμένει σε τροχιά συρρίκνωσης και γήρανσης, χωρίς όμως να είναι η πλέον προβληματική περίπτωση. Αντίθετα, το δημογραφικό μέλλον της ηπείρου διαμορφώνεται από τις μεταναστευτικές ροές, τη διαφοροποιημένη γονιμότητα και τη γεωγραφική ανισοκατανομή — παράγοντες που χρήζουν πολιτικής προσοχής περισσότερο από τις στερεοτυπικές διαπιστώσεις για «δημογραφική καταστροφή».
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Η ύλη για 47.000 υποψήφιους ως 26/5 με τις λύσεις
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 26/05
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
