Alfavita Newsroom Παρά τις δραματικές προβλέψεις για πληθυσμιακή κατάρρευση στην Ευρώπη, τα πρόσφατα στοιχεία της Eurostat δείχνουν μια πιο περίπλοκη πραγματικότητα. Μεταξύ 2023 και 2024, ο πληθυσμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης αυξήθηκε κατά 0,4%, δηλαδή κατά 1,6 εκατομμύρια άτομα, φτάνοντας συνολικά τα 449,2 εκατομμύρια. Σε βάθος εικοσαετίας, η ήπειρος προσέθεσε 16,4 εκατομμύρια ανθρώπους — σχεδόν όσος είναι ο πληθυσμός της Ελλάδας μιάμιση φορά.
Η αύξηση αυτή δεν προκύπτει από γεννήσεις, αλλά σχεδόν αποκλειστικά από τη μετανάστευση. Οι μετακινήσεις πληθυσμών μετά την πανδημία και η εισροή εκτοπισμένων προσφύγων από την Ουκρανία συνιστούν τους βασικούς παράγοντες πληθυσμιακής ενίσχυσης.
Αντίρροπες τάσεις ανά χώρα – Στη μέση η Ελλάδα
Η εικόνα ωστόσο διαφοροποιείται σημαντικά από χώρα σε χώρα. Από τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ, οι 19 κατέγραψαν αύξηση πληθυσμού από το 2004 ως το 2024, ενώ οι υπόλοιπες οκτώ —μεταξύ αυτών και η Ελλάδα— σημείωσαν μείωση.
Η Ελλάδα, παρά τη σχετική σταθερότητα των τελευταίων ετών, συνεχίζει να χάνει πληθυσμό. Η μείωση φτάνει το 5% ή περίπου 540.000 άτομα, κυρίως λόγω της μετανάστευσης νέων κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης. Παρ’ όλα αυτά, η Ελλάδα δεν είναι μεταξύ των χωρών με τις βαρύτερες απώλειες.
Τη μεγαλύτερη σχετική μείωση παρουσίασαν:
Λετονία: −18%
Βουλγαρία: −17%
Λιθουανία: −15%
Ρουμανία: −11%
Σε απόλυτους αριθμούς, η Ρουμανία έχασε 2,5 εκατομμύρια κατοίκους, η Πολωνία 1,6 εκατομμύρια και η Βουλγαρία 1,3 εκατομμύρια.
Πληθυσμιακή άνθηση σε μικρά κράτη
Στον αντίποδα, σημαντική αύξηση σημειώθηκε κυρίως σε μικρότερα κράτη της Ένωσης:
Λουξεμβούργο: +48%
Μάλτα: +41%
Ιρλανδία: +33%
Κύπρος: +29%
Σε απόλυτα μεγέθη, τη μεγαλύτερη πληθυσμιακή ενίσχυση είχαν η Γαλλία και η Ισπανία, προσθέτοντας από 6,1 εκατομμύρια κατοίκους.
Από την πυκνότητα πληθυσμού στην… ερημία
Η πυκνότητα πληθυσμού στην ΕΕ αυξήθηκε οριακά από 105 σε 109 κατοίκους ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο σε δύο δεκαετίες. Η Μάλτα παραμένει η πιο πυκνοκατοικημένη χώρα με 1.766 κατοίκους ανά km², ενώ η Φινλανδία η πιο αραιοκατοικημένη με μόλις 18 κατοίκους ανά km².
Στην Ελλάδα, η μέση πυκνότητα μειώθηκε από 83 σε 80 κατοίκους ανά km². Ωστόσο, το πιο ανησυχητικό δεν είναι η μείωση αυτή καθεαυτή, αλλά η άνιση γεωγραφική κατανομή του πληθυσμού: στην Κυψέλη, για παράδειγμα, κατοικούν περίπου 350 άτομα ανά km², ενώ στο Καρπενήσι μόλις 12.
Η Ευρώπη γερνά – Η Ελλάδα τρίτη στη λίστα
Ο πληθυσμός της ΕΕ γερνά σταθερά. Το ποσοστό των πολιτών ηλικίας 80 ετών και άνω διπλασιάστηκε σχεδόν σε 20 χρόνια (από 3,8% σε 6,1%), ενώ ο μέσος όρος ηλικίας αυξήθηκε από 39,3 σε 44,7 έτη.
Η Ελλάδα κατατάσσεται τρίτη σε «γήρανση», με μέσο όρο ηλικίας 46,9 έτη. Προηγούνται μόνο η Ιταλία (48,7 έτη) και η Βουλγαρία/Πολωνία (47,1 έτη). Αντίθετα, οι πιο «νεανικές» χώρες είναι η Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο, η Μάλτα και η Κύπρος (μέσος όρος: 39,4–40,6 έτη).
Η Ελλάδα κατέγραψε επίσης την υψηλότερη αύξηση στο ποσοστό των ατόμων άνω των 80 ετών: από 3,8% σε 7% (+3,2 ποσοστιαίες μονάδες). Σε επίπεδο άνω των 65 ετών, ο μέσος όρος στην ΕΕ αυξήθηκε από 16,4% σε 21,6%.
Λιγότερα παιδιά, περισσότερη ανησυχία
Το ποσοστό του πληθυσμού κάτω των 15 ετών μειώθηκε πανευρωπαϊκά από 16,2% σε 14,6%. Στην Ελλάδα η μείωση ήταν πιο έντονη, από 15,3% σε 13,6%.
Τη μεγαλύτερη υποχώρηση κατέγραψαν η Μάλτα (−5,9 μονάδες) και η Κύπρος (−5,1), ενώ ελαφρές αυξήσεις σημειώθηκαν στην Τσεχία, την Εσθονία και τη Λετονία.
Η Ευρώπη συνεχίζει να μεταβάλλεται δημογραφικά, όχι με καθολική πτώση αλλά με έντονες ανισότητες. Η Ελλάδα παραμένει σε τροχιά συρρίκνωσης και γήρανσης, χωρίς όμως να είναι η πλέον προβληματική περίπτωση. Αντίθετα, το δημογραφικό μέλλον της ηπείρου διαμορφώνεται από τις μεταναστευτικές ροές, τη διαφοροποιημένη γονιμότητα και τη γεωγραφική ανισοκατανομή — παράγοντες που χρήζουν πολιτικής προσοχής περισσότερο από τις στερεοτυπικές διαπιστώσεις για «δημογραφική καταστροφή».
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Kαμπανάκι από την EFSA για τα δύο πιο τοξικά τρόφιμα της αγοράς στην Ευρώπη
Βαθμολογίες κάτω από τη βάση... να φάνε και οι κότες! Μα τι συμβαίνει επιτέλους;
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 9/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
