Η εικόνα δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών: η Ελλάδα ζει μια μεθοδευμένη μετατόπιση από τη δημόσια στην ιδιωτική εκπαίδευση. Την περίοδο 2018–2022, οι μαθητές στα ιδιωτικά σχολεία αυξήθηκαν κατά 16,7%, με εκρηκτική άνοδο 51,8% στο νηπιαγωγείο. Δεν υπάρχει πιο καθαρή απόδειξη ότι οι οικογένειες, αντί να εμπιστεύονται το δημόσιο σχολείο, το εγκαταλείπουν.
Τίποτε δεν είναι τυχαίο. Μιλάμε πλέον για συνθήκες όχι απλά ιδιωτικοποίησης αλλά καρτελοποίησης μίας νέας εκπαιδευτικής αγοράς με τεράστια περιθώρια κέρδους. Οι μαζικές εξαγορές πασίγνωστων ιδιωτικών σχολείων από διεθνή κερδοσκοπικά fund το αποδεικνύουν.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η εξέλιξη αυτή αποτελεί κυβερνητική επιλογή. Το αποδεικνύει καθημερινά το εξελισσόμενο σε σκάνδαλο φιάσκο των περίφημων παραρτημάτων πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Εκεί που η αδιαφάνεια και η προχειρότητα αποδεικνύουν καθημερινά ότι στόχος δεν είναι η αναβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αλλά η ικανοποίηση συγκεκριμένων συμφερόντων.
Το αποδεικνύει επίσης και η νομοθετική ρύθμιση που επιτρέπει την δημιουργία εκπαιδευτικών σουπερμάρκετ με την συνύπαρξη στην ίδια εγκατάσταση ενός παραρτήματος, ενός κολεγίου και ενός ιδιωτικού σχολείου. Διαμορφώνονται δηλαδή καθετοποιημένες ιδιωτικές εκπαιδευτικές διαδρομές που θα αναλαμβάνουν το παιδί από το νηπιαγωγείο μέχρι και το πανεπιστήμιο, πάντα με το αζημίωτο.
Υποβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης και εκτόξευση της ιδιωτικής δαπάνης.
Η καρτελοποίηση στην ιδιωτική εκπαίδευση και η υποβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Και οι δύο συνιστούν βασικούς πυλώνες της κυβερνητικής πολιτικής.
Όμως την ώρα που τα fund διευρύνουν την παρουσία τους στην ιδιωτική εκπαίδευση, το δημόσιο σχολείο στενάζει. Δίπλα στις επικοινωνιακές πομφόλυγες των διαδραστικών πινάκων, των πανάκριβων κιτ ρομποτικής και της τεράστιας εκπαιδευτικής επένδυσης στο… κέντημα, βρίσκονται ένα απαρχαιωμένο και κακοσυντηρημένο σύνολο σχολικών κτιρίων πολλά εκ των οποίων έχουν ηλικία πάνω από 70 χρόνια, παιδιά που εξακολουθούν να κάνουν μαθήματα σε κοντέινερ και αίθουσες με σοβάδες που πέφτουν, αδυναμία ανταπόκρισης ακόμα και σε στοιχειώδεις και καθημερινές πρακτικές ανάγκες λόγω της κατάργησης των σχολικών επιτροπών, και σοβαρά κενά εκπαιδευτικών ενώ βαδίζουμε ήδη τον τρίτο μήνα του σχολικού έτους.
Ταυτόχρονα, οι γονείς πληρώνουν ολοένα και περισσότερο από την τσέπη τους για φροντιστήρια με τις σχετικές δαπάνες προς να αυξάνονται κατά 36% την τελευταία διετία, σύμφωνα με τις έρευνες του ΚΑΝΕΠ–ΓΣΕΕ και της Metron Analysis
Υποχρηματοδότηση: Το κράτος βάζει τα λιγότερα στην Ευρώπη και ζητά τα περισσότερα από τους πολίτες
Η Ελλάδα επενδύει στην εκπαίδευση 3,9% του ΑΕΠ, όταν ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 4,7%
Δαπανά 7.137 δολάρια ανά μαθητή, όταν ο μέσος όρος είναι 15.023.
Μόλις το 65% της συνολικής δαπάνης για την εκπαίδευση προέρχεται από δημόσιες πηγές, το χαμηλότερο ποσοστό στην ΕΕ, όταν σε άλλες χώρες φτάνει το 90–95%. Πρόκειται για συνειδητή επιλογή υποβάθμισης.
Οικονομική εξαθλίωση και ηθική απαξίωση εκπαιδευτικών: Οι ουραγοί του ΟΟΣΑ.
Η Ελλάδα βρίσκεται τελευταία στους μισθούς εκπαιδευτικών ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ανάμεσα σε όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία. Πλάι με χώρες που έχουν πολύ χαμηλότερη αγοραστική δύναμη, χαμηλότερο κόστος ζωής και μικρότερες οικονομίες.
Ποιο σχολείο μπορεί να εμπνεύσει όταν ο διδάσκων παλεύει να επιβιώσει; Ποια μεταρρύθμιση μπορεί να πετύχει χωρίς αξιοπρεπείς αμοιβές; Πώς γίνεται να ζητάμε «ψηφιακό μετασχηματισμό», «καινοτομία», «διεθνείς συνεργασίες» όταν ο άνθρωπος που κρατά όρθιο το σχολείο νιώθει υποτιμημένος από την ίδια του την Πολιτεία; Την ίδια στιγμή ο εκπαιδευτικός μετατρέπεται σε γραφειοκράτη. Επιφορτίζεται με διοικητικά καθήκοντα, του μετακυλίεται το βάρος να βρει λύσεις σε ζητήματα που θα έπρεπε να είναι ήδη λυμένα, ο ζωτικός χωρός και χρόνος για ποιοτικό παιδαγωγικό έργο ολοένα και μειώνεται.
Παταγώδης αποτυχία στην επαγγελματική εκπαίδευση: στον πάτο του ΟΟΣΑ
Παρά τις πομπώδεις εξαγγελίες για την αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης με την νεκρανάσταση αποτυχημένων θεσμών από την δεκαετία του 1970, παρά τα επικοινωνιακά σόου στο Πέραμα όπου ο Πρωθυπουργός και κ. Πιερρακάκης ανακοίνωναν την ίδρυση του πρώτου περίφημου campus επαγγελματικής εκπαίδευσης, το μόνο που εξασφάλισαν οι σπουδαστές του Περάματος είναι μερικά πεσμένα ταβάνια και η επαγγελματική εκπαίδευση της χώρας μία ακόμα ακυρωμένη μεταρρύθμιση.
Η Ελλάδα έχει συμμετοχή μαθητείας μόλις 5–7% όταν ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 25–30% Στην μαθητεία ΕΠΑΛ με μισθό, η συμμετοχή μόλις στο 2%.7% της συνολικής χρηματοδότησης για την παιδεία στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση πολύ κάτω του μ.ο των χωρών της Ε.Ε. και του Ο.Ο.Σ.Α λέει ο ΟΟΣΑ, τέταρτοι από το τέλος στην Ε.Ε. στην δημόσια χρηματοδότησή της, μπροστά μόνο από τη Μάλτα, τη Ρουμανία και τη Λιθουανία λέει το CEDEFOP, ο οργανισμός της Ε.Ε. για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση με έδρα τη Θεσσαλονίκη.
Η Ευρώπη έχει συστήματα dual education, με συμμετοχή εργοδοτών, με φορολογικά κίνητρα, με επιμελητήρια που συμμετέχουν στην πιστοποίηση.
Η Ελλάδα έχει επιδόματα, αποσπασματικότητα, πολυδιάσπαση, υποχρηματοδότηση και υποστελέχωση.
Η Παιδεία είναι ο καθρέφτης μιας χώρας. Κι ο δικός μας καθρέφτης σήμερα δείχνει μια πραγματικότητα που πρέπει να αλλάξει: όχι άλλες μεταρρυθμίσεις βιτρίνας, αλλά μεταρρυθμίσεις μέσα από έναν ουσιαστικό και πολύπλευρο διάλογο· όχι υποσχέσεις, αλλά κανόνες· όχι ιδιωτικοποίηση της ελπίδας, αλλά δημόσια εγγύηση ευκαιριών. Όχι παγίωση των μηχανισμών αναπαραγωγής των ανισοτήτων μέσα από τη δημιουργία ιδιωτικών εκπαιδευτικών φουσκών αλλά επένδυση στην δημόσια εκπαίδευση, σε ένα ενιαίο εκπαιδευτικό σύστημα, σε έναν πραγματικό δημόσιο χώρο, όπου όλα τα παιδιά, ανεξάρτητα από το οικονομικό και κοινωνικό τους background, την καταγωγή τους, την αναπηρία τους θα συνυπάρχουν, θα αλληλεπιδρούν και θα μάθουν να συμβιώνουν.
Ο Στέφανος Παραστατίδης είναι Βουλευτής Υπεύθυνος Κ.Τ.Ε. Παιδείας ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑΛ
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 6/12
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
