Alfavita Newsroom Ένας υπέροχος, ευγενής και γλυκύτατος άνθρωπος για όσους τον γνωρίζαν από κοντά παιδιόθεν, ένας πραγματικός δάσκαλος, ο ακούραστος αρχαιολόγος και ομότιμος καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Πάνος Βαλαβάνης, έφυγε χθες από τη ζωή σε ηλικία 71 χρόνων, γεμίζοντας θλίψη τον αρχαιολογικό κόσμο, εκατοντάδες μαθητές του αλλά και στους τόπους όπου άφησε μέσω των ανασκαφών του ανεξίτηλο στίγμα: Επίδαυρος, Νάξος, Ερέτρια, Δελφοί, Κάλλιο Αιτωλίας, περιοχή Μακρυγιάννη στην Αθήνα, Μαραθώνας και πάνω απ’ όλα το αγαπημένο του Γαλαξίδι.
Είναι δύσκολο να συνοψίσει κανείς τη σπουδαία παρακαταθήκη που αφήνει πίσω του: εκατοντάδες διαλέξεις σε Πανεπιστήμια σε τρεις ηπείρους, 13 βιβλία και άνω των 80 άρθρων που αναφέρονται στον αρχαίο ελληνικό αθλητισμό, στα πανελλήνια ιερά, στην αττική κεραμική και αγγειογραφία -ιδιαίτερα στους Παναθηναϊκούς αμφορείς (αυτό ήταν το διδακτορικό του)-, στην τοπογραφία (της Αρχαίας Πύλης των Αθηνών) και στα μνημεία των Αθηνών, στους Ολυμπιακούς αγώνες και στην αρχαία τεχνολογία. Πρωτοπόρος στην Ελλάδα σε διδακτικό και ερευνητικό επίπεδο, εστίαζε πολύ στην κατά χώρο διδασκαλία. Μεταξύ άλλων εντόπισε στον ελαιώνα της Ιτέας τα ίχνη του αρχαιότερου σωζόμενου ιπποδρόμου στην Ελλάδα.
Βιογραφικό
Γεννημένος στην Αθήνα το 1954, με ρίζες από τον Μεσότοπο της Λέσβου, ο Βαλαβάνης σπούδασε Κλασική Αρχαιολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνέχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο του Βίρτσμπουργκ στη Γερμανία. Είχε την τύχη να μαθητεύσει και να συνεργαστεί με εξέχουσες μορφές της ελληνικής και γερμανικής αρχαιολογίας, όπως οι Β. Λαμπρινουδάκης, Π. Θέμελης, Μ. Τιβέριος, Ερικα Σίμον και Χάιντε Φρόνινγκ-Κέλερ.
Η ακαδημαϊκή του πορεία συνδέθηκε στενά με το Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου εργάστηκε από το 1980, από το 2000 έως και τη συνταξιοδότησή του κατείχε τη θέση του καθηγητή Κλασικής Αρχαιολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή, ενώ διετέλεσε και πρόεδρος του τμήματος.
Τρόπος σκέψης
Σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ (Μάρτιος 2023) είχε πει: «Γενικότερα, η δουλειά της εκπαίδευσης και όλων των δασκάλων δεν είναι να τα πούμε όλα. Είναι να ανοίγουμε την όρεξη των παιδιών, να ψάξουν παραπέρα και να τους δώσουμε τα «εργαλεία», όχι τα τεχνικά -αυτά τα παιδιά τα ξέρουν καλύτερα από εμάς-, όσο κυρίως τον τρόπο σκέψης. Πώς, δηλαδή, μέσα από τα φαινόμενα, τα αρχαία κατάλοιπα, τις αρχιτεκτονικές και γλυπτικές μορφές, θα πάμε πίσω στο παρελθόν για να μάθουμε το γιατί, να δούμε τι ήταν αυτά που οδήγησαν τους ανθρώπους να κάνουν τις συγκεκριμένες επιλογές».
Εμφορούμενος από την αντίληψη ότι η διάχυση της επιστήμης στο κοινό αποτελεί δημόσιο καθήκον των πανεπιστημιακών δασκάλων, συνέγραψε 15 οδηγούς και βιβλία για το ευρύ κοινό, με ιδιαίτερη έμφαση στους μαθητές. Τιμήθηκε με το βραβείο Ιδρύματος Ουράνη από την Ακαδημία Αθηνών για τη συνολική συνεισφορά του στη συγγραφή εκλαϊκευμένων αρχαιολογικών παιδικών βιβλίων.
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη σε δήλωσή της υπογράμμισε:
«Με βαθιά θλίψη πληροφορήθηκα την απώλεια του Πάνου Βαλαβάνη, ενός ξεχωριστού επιστήμονα, με σημαντικότατη πορεία στην έρευνα και τη διδασκαλία. Διαπρεπής πανεπιστημιακός, ο Πάνος Βαλαβάνης διέπλασε γενιές επιστημόνων, στο πεδίο της Κλασικής Αρχαιολογίας, μέσω της στιβαρής και πολύχρονης σταδιοδρομίας του στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ως άνθρωπος του πεδίου, συνδέθηκε με την ανασκαφική έρευνα, σε πολλές τοποθεσίες, αλλά ιδιαίτερα στον ελαιώνα της Ιτέας, όπου εντόπισε τα ίχνη του αρχαιότερου σωζόμενου ιπποδρόμου στην Ελλάδα. Κατέλιπε ένα ογκώδες και πολύμορφο συγγραφικό έργο, εστιάζοντας, ιδιαίτερα, στα πεδία της κεραμικής, της εικονογραφίας, της αρχιτεκτονικής και της τοπογραφίας της αρχαίας Αθήνας αλλά και της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας, αφήνοντάς μας μια πολύτιμη και αναντικατάστατη παρακαταθήκη. Η απώλεια του Πάνου Βαλαβάνη σηματοδοτεί για μένα το τέλος μιας στενής, πολύχρονης σχέσης και δημιουργικής συνεργασίας. Ο Πάνος ήταν πάντοτε όχι μόνο ένας αφοσιωμένος και εμπνευσμένος αρχαιολόγος, αλλά και ένας πολύτιμος φίλος, που μοιραζόταν γενναιόδωρα την εμπειρία, τις πολύπλευρες γνώσεις του, την ξεχωριστή ματιά του. Στην Εφη και στα παιδιά, τους φίλους και τους πολλούς μαθητές του, απευθύνω ειλικρινέστατα συλλυπητήρια».
Πάντως τη μεγαλύτερη -ίσως- τιμή πρόλαβε να του την κάνει, εν ζωή, ένα μεγάλο μέρος των φοιτητών του, μετά την αφυπηρέτησή του, με την πρόσφατη αφιερωματική έκδοση του συλλογικού τόμου «Καλλίνικος» ως «ελάχιστο αντίδωρο ευγνωμοσύνης για την ανιδιοτελή και πολυετή προσφορά του στον ακαδημαϊκό χώρο».
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Η ύλη για 70.000 υποψήφιους ως 14/5 με τις λύσεις
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 15/05
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
