Λεωνίδας Βουρλιώτης Το άγχος γύρω από τα μαθηματικά –αυτό το γνώριμο συναίσθημα νευρικότητας, δυσφορίας ή φόβου απέναντι στους αριθμούς και τα προβλήματα– θεωρείται συχνά ένας από τους βασικούς λόγους που πολλοί μαθητές δυσκολεύονται να αποδώσουν σε αυτό το μάθημα. Μια πρόσφατη όμως έρευνα από δύο αμερικανικά πανεπιστήμια δείχνει ότι η σχέση δεν είναι τόσο απλή: για κάποιους μαθητές, ένα μέτριο επίπεδο άγχους μπορεί να βελτιώσει τις επιδόσεις τους.
Τι έδειξαν οι μελέτες
Οι ερευνητές από το Πολυτεχνικό Ινστιτούτο και Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια (Virginia Tech) και το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο (Ohio State University) πραγματοποίησαν δύο ανεξάρτητες μελέτες, με μαθητές και φοιτητές, αναζητώντας τη σύνδεση ανάμεσα στο άγχος για τα μαθηματικά και τις επιδόσεις.
1η μελέτη: Παιδιά 12 ετών
Η πρώτη έρευνα βασίστηκε σε 262 ζεύγη διδύμων ιδίου φύλου, περίπου 12 ετών. Οι μαθητές συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια για το επίπεδο άγχους και κινήτρων τους στα μαθηματικά και εκτέλεσαν έξι εργασίες σχεδιασμένες να μετρήσουν μαθηματικές δεξιότητες: αριθμητικές αναπαραστάσεις, χωρική κατανόηση, ποσοτικούς συλλογισμούς και υπολογιστική ευχέρεια.
Τα αποτελέσματα ήταν αποκαλυπτικά:
Τα κορίτσια εμφάνισαν υψηλότερα επίπεδα άγχους σε σχέση με τα αγόρια.
Δεν υπήρξαν σημαντικές διαφοροποιήσεις με βάση την ηλικία.
Για τα παιδιά με χαμηλό κίνητρο, περισσότερο άγχος σήμαινε χειρότερες επιδόσεις.
Για τα παιδιά με υψηλό κίνητρο, η σχέση άγχους και επιδόσεων σχημάτιζε ανεστραμμένο U:
Οι επιδόσεις αυξάνονταν με το μέτριο άγχος, αλλά έπεφταν όταν το άγχος γινόταν υπερβολικό.
2η μελέτη: Φοιτητές
Η δεύτερη μελέτη, με 237 φοιτητές, επιβεβαίωσε το ίδιο μοτίβο:
Το υπερβολικό άγχος οδηγεί σε χαμηλότερες επιδόσεις, εκτός εάν ο φοιτητής έχει υψηλό κίνητρο και θετική στάση απέναντι στα μαθηματικά — τότε το μέτριο άγχος μπορεί να λειτουργήσει ως «καύσιμο» για καλύτερη απόδοση.
Τι σημαίνουν τα ευρήματα
Οι ερευνητές τονίζουν ότι οι παρεμβάσεις που στοχεύουν αποκλειστικά στη μείωση του άγχους μπορεί να μην είναι αποτελεσματικές για όλους.
«Το κίνητρο μπορεί να συμβάλει στην υπέρβαση των αρνητικών επιπτώσεων του άγχους», αναφέρουν.
«Για τα παιδιά με υψηλό ενδιαφέρον και εσωτερικό κίνητρο, το μέτριο άγχος ίσως είναι ακόμη και ωφέλιμο.»
Επιστημονική δημοσίευση
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Psychological Science της Association for Psychological Science, και παρουσιάστηκε από την επιστημονική σελίδα egno.gr.
Τι μπορούμε να κρατήσουμε ως γονείς και εκπαιδευτικοί
Το άγχος δεν είναι πάντα εχθρός. Σε μικρές δόσεις μπορεί να ενισχύσει τη συγκέντρωση και την προσπάθεια.
Το εσωτερικό κίνητρο και η θετική στάση απέναντι στα μαθηματικά είναι κρίσιμα στοιχεία.
Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να αντιληφθούν το άγχος ως φυσιολογική αντίδραση μάθησης και όχι ως εμπόδιο.
Οι γονείς καλούνται να στηρίξουν τη μαθησιακή περιέργεια και όχι απλώς να πιέσουν για «καλές βαθμολογίες».
Η σωστή ισορροπία μεταξύ άγχους και κινήτρου μπορεί να είναι το «κλειδί» για την καλύτερη μαθησιακή απόδοση. Ίσως, λοιπόν, η πρόκληση για το εκπαιδευτικό σύστημα δεν είναι να εξαλείψει το άγχος, αλλά να διδάξει στους μαθητές πώς να το μετατρέπουν σε δύναμη.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/10
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
