Εδώ και 360 χρόνια, το καθηλωτικό βλέμμα από τον διάσημο πίνακα του Γιοχάνες Βερμέερ, Το Κορίτσι με το Μαργαριταρένιο Σκουλαρίκι (1665), έχει μαγέψει κοινό και ειδικούς. Ωστόσο, η ταυτότητα της νεαρής φιγούρας παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα αινίγματα της ιστορίας της τέχνης. Μια νέα θεωρία έρχεται τώρα να προτείνει μια ανατρεπτική εκδοχή: σύμφωνα με τον ιστορικό τέχνης Άντριου Γκράχαμ-Ντίξον, το κορίτσι δεν ήταν μια φανταστική μορφή ή υπηρέτρια, όπως συχνά υποστηριζόταν, αλλά η δεκάχρονη κόρη του σημαντικότερου προστάτη του ζωγράφου.
Ο Βερμέερ είχε στενή σχέση με το ζευγάρι Πίτερ φαν Ράιφεν και Μαρία ντε Κνάιτ, μέλη ριζοσπαστικής θρησκευτικής αίρεσης που προωθούσε την ισότητα και την ανεξιθρησκία. Σε αυτό το φιλελεύθερο περιβάλλον, οι γυναίκες είχαν ενεργό ρόλο — στοιχείο που αποτυπώνεται και στις ηρωίδες των πινάκων του καλλιτέχνη.
Σύμφωνα με τον Γκράχαμ-Ντίξον, η κόρη τους, Μαγκνταλένα, είναι η πιθανή μούσα του πίνακα. Η θεωρία αυτή βασίζεται σε πολυετή αρχειακή έρευνα και συνδέει το έργο με τη βαθύτερη πνευματικότητα του καλλιτέχνη, όπου το φως λειτουργεί συμβολικά, ως απεικόνιση της εσωτερικής ζωής και της πίστης.

Η Μαρία ντε Κνάιτ, πέρα από προστάτιδα, υπήρξε καθοριστική στη σταδιοδρομία του Βερμέερ. Το σπίτι της έγινε το κέντρο δημιουργίας και έμπνευσης για τον ζωγράφο, ενώ η οικονομική της στήριξη του εξασφάλισε τη δυνατότητα να δημιουργήσει με ελευθερία.
Πολλοί πίνακες του Βερμέερ, όπως Η Γαλατού ή Η Γυναίκα με την Ζυγαριά, θεωρούνται πλέον όχι απλά καθημερινές σκηνές, αλλά αλληγορικές απεικονίσεις πνευματικών αξιών. Ο ίδιος ο ιστορικός τέχνης υποστηρίζει ότι ολόκληρο το έργο του ζωγράφου επηρεάστηκε βαθιά από το θεολογικό και φιλοσοφικό περιβάλλον στο οποίο κινήθηκε.

Ωστόσο, όχι όλοι συμφωνούν. Η ιστορικός τέχνης Ρουθ Μίλινγκτον εκφράζει επιφυλάξεις για τη θεωρία της ιστορικής ταύτισης. Όπως αναφέρει, ίσως πρόκειται για μια εσκεμμένα μυστηριώδη μορφή, μια φανταστική σύνθεση που δημιουργήθηκε για να προκαλεί το ενδιαφέρον και να προκαλεί ερμηνείες — στοιχείο που διατηρεί ζωντανή τη γοητεία του έργου μέχρι και σήμερα.

Ο Βερμέερ πέθανε το 1675, αφήνοντας πίσω του μόλις 35 γνωστούς πίνακες. Παρά το μικρό του έργο, η επιρροή του παραμένει τεράστια — και το κορίτσι με το μαργαριταρένιο σκουλαρίκι συνεχίζει να κοιτάζει πέρα από τους αιώνες, γεμάτο σιωπηλή δύναμη και μυστήριο.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/10
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
Alfavita Newsroom