patata
Η ιστορία μιας λέξης που δεν είναι τόσο "ελληνική" όσο νομίζουμε

Αν σας ρωτούσε κανείς «πώς λέγεται η πατάτα στα ελληνικά;», η αυθόρμητη απάντηση θα ήταν… «πατάτα». Κι όμως, η λέξη αυτή δεν είναι γέννημα της αρχαίας ή της λόγιας ελληνικής, αλλά δάνειο, όπως και το ίδιο το τρόφιμο που ονομάζει.

Η «πατάτα» προέρχεται από την ισπανική λέξη patata, η οποία είναι συνδυασμός του batata (γλυκοπατάτα) από την Καραϊβική και της papa (πατάτα) από τη γλώσσα των Ίνκας, τη κέτσουα. Η είσοδός της στην Ευρώπη έγινε μετά την ανακάλυψη της Αμερικής, ενώ στην Ελλάδα η καλλιέργεια της πατάτας ξεκίνησε στα χρόνια του Ιωάννη Καποδίστρια.

Η απόδοση της λέξης στα ελληνικά δεν επιχειρήθηκε ποτέ με νεολογισμό. Σε αντίθεση με άλλες περιπτώσεις όπου δημιουργήθηκαν ελληνικές λέξεις για ξένες έννοιες (π.χ. "τηλέφωνο" για το telephone), η «πατάτα» διατήρησε το όνομά της ως δάνειο. Έτσι, δεν έχουμε έναν καθαρά ελληνικό όρο που να την αντικαθιστά.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το ότι, σε επίσημα κείμενα ή σε πιο λόγιες αναφορές, μπορεί να τη συναντήσει κανείς ως «γεώμηλο», δηλαδή «μήλο της γης» – λέξη που αποτελεί πιο περιγραφική απόδοση και συναντάται σε άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες, όπως το γαλλικό pomme de terre ή το γερμανικό Kartoffel (παραφθορά του ιταλικού tartufolo, που σχετιζόταν με τη λέξη για τη «μαύρη τρούφα»).

Αν λοιπόν αναρωτιέστε ποια είναι η ελληνική λέξη για την πατάτα, η απάντηση είναι: δεν υπάρχει μία λέξη αυθεντικά ελληνική – μόνο δάνεια και μεταφορικές αποδόσεις. Η πατάτα είναι, τελικά, ένα προϊόν διεθνές… και γλωσσικά.

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ για Εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ μόρια 2ης ξένης γλώσσας

Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς

Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 22/8

Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ 

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

ektakto.jpg
Γυναικοκτονία στον Βόλο: Άνδρας σκότωσε τη σύζυγό του και εξαφανίστηκε – Σε εξέλιξη οι έρευνες
Το έγκλημα σημειώθηκε μέσα στο σπίτι τους – Σε εξέλιξη ανθρωποκυνηγητό για τον εντοπισμό του δράστη
Γυναικοκτονία στον Βόλο: Άνδρας σκότωσε τη σύζυγό του και εξαφανίστηκε – Σε εξέλιξη οι έρευνες
ξεναγοί
Σχολές Ξεναγών 2025-2027: Ξεκίνησαν οι αιτήσεις για δωρεάν φοίτηση- Οδηγός εισαγωγής για τους σπουδαστές
Βήμα-βήμα η διαδικασία εισαγωγής στις Σχολές Ξεναγών 2025-2027
Σχολές Ξεναγών 2025-2027: Ξεκίνησαν οι αιτήσεις για δωρεάν φοίτηση- Οδηγός εισαγωγής για τους σπουδαστές
aspaite_-.jpg
Σε λειτουργία ξανά η ιστοσελίδα της ΑΣΠΑΙΤΕ – Έως πότε παρατείνονται οι αιτήσεις για ΕΠΠΑΙΚ και ΠΕΣΥΠ
Ανακοίνωση της ΑΣΠΑΙΤΕ μετά την αποκατάσταση ηλεκτροδότησης στο GRNET
Σε λειτουργία ξανά η ιστοσελίδα της ΑΣΠΑΙΤΕ – Έως πότε παρατείνονται οι αιτήσεις για ΕΠΠΑΙΚ και ΠΕΣΥΠ