patata
Η ιστορία μιας λέξης που δεν είναι τόσο "ελληνική" όσο νομίζουμε

Αν σας ρωτούσε κανείς «πώς λέγεται η πατάτα στα ελληνικά;», η αυθόρμητη απάντηση θα ήταν… «πατάτα». Κι όμως, η λέξη αυτή δεν είναι γέννημα της αρχαίας ή της λόγιας ελληνικής, αλλά δάνειο, όπως και το ίδιο το τρόφιμο που ονομάζει.

Η «πατάτα» προέρχεται από την ισπανική λέξη patata, η οποία είναι συνδυασμός του batata (γλυκοπατάτα) από την Καραϊβική και της papa (πατάτα) από τη γλώσσα των Ίνκας, τη κέτσουα. Η είσοδός της στην Ευρώπη έγινε μετά την ανακάλυψη της Αμερικής, ενώ στην Ελλάδα η καλλιέργεια της πατάτας ξεκίνησε στα χρόνια του Ιωάννη Καποδίστρια.

Η απόδοση της λέξης στα ελληνικά δεν επιχειρήθηκε ποτέ με νεολογισμό. Σε αντίθεση με άλλες περιπτώσεις όπου δημιουργήθηκαν ελληνικές λέξεις για ξένες έννοιες (π.χ. "τηλέφωνο" για το telephone), η «πατάτα» διατήρησε το όνομά της ως δάνειο. Έτσι, δεν έχουμε έναν καθαρά ελληνικό όρο που να την αντικαθιστά.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το ότι, σε επίσημα κείμενα ή σε πιο λόγιες αναφορές, μπορεί να τη συναντήσει κανείς ως «γεώμηλο», δηλαδή «μήλο της γης» – λέξη που αποτελεί πιο περιγραφική απόδοση και συναντάται σε άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες, όπως το γαλλικό pomme de terre ή το γερμανικό Kartoffel (παραφθορά του ιταλικού tartufolo, που σχετιζόταν με τη λέξη για τη «μαύρη τρούφα»).

Αν λοιπόν αναρωτιέστε ποια είναι η ελληνική λέξη για την πατάτα, η απάντηση είναι: δεν υπάρχει μία λέξη αυθεντικά ελληνική – μόνο δάνεια και μεταφορικές αποδόσεις. Η πατάτα είναι, τελικά, ένα προϊόν διεθνές… και γλωσσικά.

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

ΣΟΚ με την Ανάκληση απορρυπαντικού πλυντηρίου ρούχων: Αόρατος κίνδυνος με επιβλαβείς χημικές ουσίες και ελλιπή επισήμανση

750 ευρώ  σε 170.000 πολίτες - Πάρτε τα με μια μόνο αίτηση και όλα εξα αποστάσεως μέσω golearn

Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς

Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 7/7

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

ekpaideutikoi_diokseis_dide_peirai
Με το κλείσιμο των σχολείων… άνοιξαν τα πειθαρχικά: Καλοκαιρινή καταιγίδα διώξεων στην εκπαίδευση
Ξεκίνησαν οι καλοκαιρινές διώξεις σε βάρος εκπαιδευτικών για τη στάση τους απέναντι στην αξιολόγηση – Κάλεσμα για μαζική κινητοποίηση
Με το κλείσιμο των σχολείων… άνοιξαν τα πειθαρχικά: Καλοκαιρινή καταιγίδα διώξεων στην εκπαίδευση
thrania-sxoleio-intime-4-768x480.jpg
«Κατάργηση της Γάζας από τη σχολική ύλη με τεχνητή νοημοσύνη»: Αντιδράσεις για τις παρεμβάσεις του ΥΠΑΙΘ σε κείμενα της Γ’ Γυμνασίου
Έντονη κριτική από το Κίνημα Δημοκρατίας – Καταγγέλλει λογοκρισία και αλλοίωση ιστορικών και ηθικών εννοιών στα σχολικά βιβλία
«Κατάργηση της Γάζας από τη σχολική ύλη με τεχνητή νοημοσύνη»: Αντιδράσεις για τις παρεμβάσεις του ΥΠΑΙΘ σε κείμενα της Γ’ Γυμνασίου
zaxaraki
Εθνικό Απολυτήριο: Αύριο η ειδική συζήτηση στη Βουλή - Ποιος είναι ο σχεδιασμός της Σοφίας Ζαχαράκη
Σοφία Ζαχαράκη: Οι σχεδιασμοί μας για το Εθνικό Απολυτήριο και τα νέα Προγράμματα Σπουδών
Εθνικό Απολυτήριο: Αύριο η ειδική συζήτηση στη Βουλή - Ποιος είναι ο σχεδιασμός της Σοφίας Ζαχαράκη