Χρήστος Κάτσικας Υπάρχει κάτι βαθιά ανησυχητικό όταν οι σχολικές αυλές, οι πλατείες όπου παίζουν παιδιά και οι αίθουσες όπου συζητούν οι νέοι, αρχίζουν να μοιάζουν με πεδία αστυνομικών επιχειρήσεων και θεσμικών ελέγχων.
Τις τελευταίες εβδομάδες βλέπουμε ανακοινώσεις και καταγγελίες — από ενώσεις εκπαιδευτικών, συλλόγους γονέων και μαθητικές ομάδες — που περιγράφουν ένα κλίμα έντονης παρουσίας των δυνάμεων καταστολής γύρω και μέσα στα σχολεία: προσαγωγές ανηλίκων, χημικά εναντίον γονέων και μαθητών, ακόμη και αιτήματα της Εισαγγελίας προς ΕΛΜΕ για στοιχεία συνδικαλιστικών εκπροσώπων.
Αυτά τα περιστατικά δεν είναι μεμονωμένα «ειδικά θέματα τάξης». Αγγίζουν την καρδιά του τι σημαίνει σχολείο σε μια δημοκρατική κοινωνία: έναν χώρο μάθησης, δημιουργίας, συλλογικής έκφρασης — αλλά και κριτικής στάσης. Ας σταθούμε με προσοχή σε όσα συμβαίνουν και ας σκεφτούμε πώς προστατεύουμε το δικαίωμα στη μάθηση χωρίς φόβο, και την ανάγκη των νέων να διαμαρτύρονται και να συμμετέχουν.
Τι συμβαίνει — απογραφικό της έντασης
Σύμφωνα με ανακοινώσεις σωματείων και ενώσεων (Ενότητα Αντίστασης Ανατροπής, ΕΛΜΕ, Ένωση Γονέων κ.ά.), τα πιο χαρακτηριστικά σημεία είναι:
Προσαγωγές και συλλήψεις ανηλίκων: Μαθητές προσαγάγονται ή συλλαμβάνονται σε περιπτώσεις συγκέντρωσης, προετοιμασίας πανό ή κατάληψης. Το «έγκλημά» τους; Πιάστηκαν επ’ αυτοφώρω να ζωγραφίζουν ένα πανό, έχοντας στην κατοχή τους πολύ επικίνδυνα, απ’ ό,τι φαίνεται, όπλα – μπογιές και πινέλα! Υπάρχουν καταγγελίες για κράτηση ανηλίκων χωρίς παρουσία κηδεμόνα και ανακρίσεις χωρίς ψυχολόγο.
Χρήση μέσων παρακολούθησης: Δίνονται αναφορές για χρήση drones πάνω από σχολεία (όπως καταγγέλλει με ανακοίνωσή της η Ενωση Συλλόγων Γονέων & Κηδεμόνων 7ης Δημ. Κοινότητας Δ. Αθηναίων, η Β΄ΕΛΜΕ Αθήνας), καταγραφές και αξιοποίηση αυτών ως «αποδεικτικών» στοιχείων.
Θεσμικές παρεμβάσεις στη συνδικαλιστική δράση: Εισαγγελικές ενέργειες που ζητούν στοιχεία συνδικαλιστικών σχημάτων ή εκπροσώπων, ερμηνεύονται από φορείς ως προσπάθεια ποινικοποίησης της συλλογικής δράσης. Αναφερόμαστε σε απόπειρα ποινικοποίησης της συνδικαλιστικής δράσης, μέσα από την στοχοποίηση –ξανά- εκπαιδευτικού σχήματος που δραστηριοποιείται στην ΕΛΜΕ Πειραιά. Συγκριμένα, η Εισαγγελία Πρωτοδικών, με έγγραφό της στην ΕΛΜΕ Πειραιά (!) ζητά εγγράφως τα στοιχεία και τη διαμονή των «νόμιμων εκπροσώπων» του σχήματος «Ενότητα Αντίστασης Ανατροπής Εκπαιδευτικών» στην ΕΛΜΕ Πειραιά.
Καταστολή διαδηλώσεων και κινητοποιήσεων: Χημικά, δακρυγόνα και αστυνομικές επιχειρήσεις στις πορείες και στη γύρω περιοχή σχολείων που συμμετέχουν μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικοί.
Αυτή η εικόνα, όπως την περιγράφουν οι συλλογικοί φορείς, δεν είναι απλώς μια σειρά μεμονωμένων συμβάντων· είναι σχέδιο που αλλάζει την καθημερινή εμπειρία του σχολείου.
Οι συνέπειες — πέρα από το άμεσο περιστατικό
Οι παρεμβάσεις αυτές έχουν πολλαπλές συνέπειες, άμεσες και έμμεσες:
Εκφοβισμός οικογενειών και εκπαιδευτικών: Η παρουσία μέσων καταστολής και η απειλή νομικών ενεργειών λειτουργούν αδρανοποιητικά για γονείς και διδάσκοντες που θέλουν να στηρίξουν τα παιδιά.
Δυσπιστία απέναντι στο κράτος δικαίου: Κράτη που αντιμετωπίζουν μαθητές ως «εξτρεμιστές» ή συλλογικές προσπάθειες ειρηνικής αμφισβήτησης ως «αδικήματα», δημιουργούν ρήγματα εμπιστοσύνης.
Υπάρχουν δύο κομβικές απαιτήσεις σε κάθε δημοκρατική κοινωνία: η ασφάλεια των πολιτών και ο σεβασμός των δικαιωμάτων τους. Όταν οι αρχές επεμβαίνουν, πρέπει να τηρούνται με αυστηρότητα οι προβλεπόμενες διαδικασίες — παρουσία κηδεμόνα για ανήλικο, δικαίωμα νομικής εκπροσώπησης, ψυχολογική υποστήριξη κατά την ανάκριση, σεβασμός στη συλλογική δράση ως μορφή έκφρασης. Η αυτόφωρη διαδικασία και οι κατασταλτικές πρακτικές δεν μπορούν να γίνονται εργαλείο αποσιώπησης πολιτικών διαφορών ή για να ποινικοποιούν την εκπαιδευτική διαμαρτυρία.
Δεν μπορούμε να παραβλέψουμε, ότι ενώ δεν βρίσκονται χρήματα για την πρόσληψη μόνιμων εκπαιδευτικών, προσωπικού για την καθαριότητα, τη συντήρηση και τη φύλαξη των σχολικών κτιρίων, τον υλικοτεχνικό εξοπλισμό τους, υπάρχουν κονδύλια για μέσα παρακολούθησης, ειδικότερα για τα σχολεία.
Το σχολείο είναι ζωντανός χώρος· δεν αντέχει να γίνει ζώνη φόβου. Εκπαιδευτικοί, γονείς, μαθητές, συλλογικότητες και θεσμοί οφείλουν να προστατέψουν αυτόν τον χώρο. Να σταθούν με ψυχραιμία αλλά και αποφασιστικότητα: να φυλάξουν τα παιδικά δικαιώματα, να υπερασπιστούν το δικαίωμα στη διαμαρτυρία και να απαιτήσουν διαυγή, δίκαιη και ανθρωποκεντρική πρακτική όταν οι αρχές επεμβαίνουν.
Και πάνω απ’ όλα — να θυμόμαστε ότι κάθε πανό, κάθε συλλογική φωνή, κάθε μαθητική δράση έχει πίσω της πρόθεση να βελτιώσει τις συνθήκες της ζωής μας. Η απάντησή μας δεν πρέπει να είναι η αποσιώπηση, αλλά η συνομιλία, η προστασία και η προσφορά εναλλακτικών δρόμων για συμμετοχή και αλλαγή.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 10/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
