Η πρόσφατη συμμετοχή δεκάδων χιλιάδων πτυχιούχων στον διαγωνισμό του ΑΣΕΠ για θέσεις δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (Δ.Ε.) αποκαλύπτει μια ανησυχητική τάση στην ελληνική αγορά εργασίας: την υποαπασχόληση των αποφοίτων πανεπιστημίου. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν για 2.217 θέσεις χαμηλών προσόντων υποβλήθηκαν πάνω από 100.000 αιτήσεις, εκ των οποίων περίπου το 40% προέρχεται από κατόχους πανεπιστημιακών πτυχίων.
Οι λόγοι πίσω από το φαινόμενο
Η ανεργία και η αβεβαιότητα στον ιδιωτικό τομέα αναγκάζουν πολλούς πτυχιούχους να στραφούν στο Δημόσιο, ακόμη και για θέσεις που δεν ανταποκρίνονται στο μορφωτικό τους επίπεδο. Οι βασικοί λόγοι περιλαμβάνουν:
Έλλειψη εξειδίκευσης και προοπτικών: Πολλοί πτυχιούχοι κατέχουν γενικόλογους τίτλους σπουδών χωρίς ισχυρά επαγγελματικά εφόδια. Ειδικά σε τομείς όπου η ζήτηση είναι χαμηλή, οι απόφοιτοι δεν έχουν πολλές εναλλακτικές.
Αποφυγή αβέβαιης αγοράς εργασίας: Ο ιδιωτικός τομέας στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται από χαμηλούς μισθούς, ανασφάλεια και συχνά κακές εργασιακές συνθήκες. Το Δημόσιο, ακόμη και με χαμηλότερες αποδοχές, προσφέρει σταθερότητα.
Στρατηγική εισόδου στο Δημόσιο: Πολλοί πτυχιούχοι επιλέγουν θέσεις Δ.Ε. ως προσωρινό βήμα, με την ελπίδα ότι μέσα από εσωτερικές διαδικασίες ή μετατάξεις θα μετακινηθούν σε ανώτερες θέσεις.
Φαινόμενο «brain drain»: Οι πτυχιούχοι με υψηλότερη εξειδίκευση προτιμούν να αναζητήσουν ευκαιρίες στο εξωτερικό, αφήνοντας την ελληνική αγορά με χαμηλότερης εξειδίκευσης υποψηφίους.
Οι συνέπειες του φαινομένου
Η υποαπασχόληση των πτυχιούχων σε θέσεις χαμηλότερης εκπαίδευσης δημιουργεί μια σειρά από προβλήματα:
- Μειωμένη παραγωγικότητα: Οι εργαζόμενοι που αναλαμβάνουν εργασίες κάτω από το γνωστικό τους επίπεδο μπορεί να εμφανίζουν χαμηλό ενδιαφέρον και μειωμένη απόδοση.
- Σπατάλη ανθρώπινου κεφαλαίου: Η επένδυση της κοινωνίας και των ίδιων των φοιτητών στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση χάνει την αξία της όταν δεν μεταφράζεται σε ποιοτικές θέσεις εργασίας.
- Διατήρηση της πελατειακής λογικής στο Δημόσιο: Το Δημόσιο συνεχίζει να λειτουργεί ως «καταφύγιο» για ανέργους, αντί να προσανατολίζεται στη βελτίωση των υπηρεσιών του μέσω της αξιοκρατικής αξιοποίησης του προσωπικού.
Alfavita Newsroom