Τα ακούοντα παιδιά ζουν σε έναν κόσμο περιτριγυρισμένο από ήχους. Από τους πρώτους μήνες της κύησης λαμβάνουν ακουστικά ερεθίσματα. Αφού γεννηθούν, ξεκινούν να αποκτούν αισθητηριακές εμπειρίες μέσω της ακοής και να επεξεργάζονται τα ερεθίσματα που δέχονται. Έτσι μαθαίνουν τον κόσμο γύρω τους και την μητρικής τους γλώσσα.
Μέσα από την αμφίδρομη επικοινωνία με τους φροντιστές αποκτούν έννοιες και σιγά σιγά ξεκινούν να χρησιμοποιούν λέξεις για να εκφραστούν. Η πρώτη λέξη συνήθως θα έρθει στον πρώτο χρόνο ζωής και μέχρι τα 2 έτη θα αρχίσουν να συνδυάζουν λέξεις και να σχηματίζουν μικρές φρασούλες.
Ωστόσο, τα παιδιά επικοινωνούν πολύ πριν ξεκινήσουν να μιλάνε. Η επικοινωνία δεν σχετίζεται μόνο με την ομιλία αλλά με την επαφή με έναν άλλον άνθρωπο και την πρόθεση μου να στείλω ένα μήνυμα. Οι άνθρωποι επικοινωνούν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, πολλές φορές χωρίς καν να χρησιμοποιήσουν λέξεις. Το ίδιο και τα παιδιά. Οτιδήποτε κάνει ένα μικρό παιδί για να δείξει τις ανάγκες ή τις επιθυμίες του θεωρείται επικοινωνία. Μπορεί να κλάψει, να δείξει, να γυρίσει το κεφάλι του, να γελάσει, να βγάλει ήχους, να πετάξει ένα παιχνίδι.
Ένα παιδί για να μάθει να μιλάει, χρειάζεται:
- Ευχάριστες αλληλεπιδράσεις
- Έναν λόγο για να επικοινωνήσει
- Έναν τρόπο για να επικοινωνήσει
Τα παιδιά που καθοδηγούν μια αλληλεπίδραση βγαίνουν συνήθως γλωσσικά κερδισμένα.
Τι μπορώ να κάνω για να το βοηθήσω να μιλήσει;
Δώστε τους μια επιλογή, ένα παιχνίδι και περιμένετε. Διαλέξτε μια δραστηριότητα που το παιδί δεν μπορεί να κάνει μόνο του και περιμένετε. Δώστε του χρόνο και χώρο να σας ζητήσει βοήθεια και έπειτα ανταποκριθείτε με ενδιαφέρον!
Τι σημαίνει στα αλήθεια ανταποκρίνομαι με ενδιαφέρον;
Μιμούμαι.Κάνω ότι κάνει το παιδί μου, λέω ότι λέει, και περιμένω
Συμμετέχω στο παιχνίδι. Παίζω και εγώ σαν παιδί, χρησιμοποιώ τα παιχνίδια, χρησιμοποιώ αστείους ήχους και εκφράσεις
Μεταφράζω και σχολιάζω. Σκέφτομαι τι προσπαθεί να μου πει (π.χ. θέλει να το πάρω αγκαλιά). Το λέω όπως θα το έλεγε το παιδί αν μπορούσε π.χ. "Θές να σε πάρω αγκαλιά;"
Πως θα τα κάνω όλα αυτά;
Χρειάζομαι καθημερινές ρουτίνες. Θέλω να δημιουργήσω συνθήκες που θα έχουν συγκεκριμένα βήματα, θα ακολουθούν την ίδια σειρά και θα επαναλαμβάνονται.
- Παιχνίδια αγκαλιάς, τραγουδιού, γαργαλήματος
- Ρουτίνες στην ώρα του φαγητού, του μπάνιου, του ύπνου
- Αγαπημένα παιχνίδια του παιδιού, χρησιμοποιώντας τις ίδιες λέξεις κάθε φορά
Πως θα προσθέσω επιπλέον γλωσσική επικοινωνία σε αυτό;
Επανέλαβε, δώσε έμφαση & επέκτεινε!
Μιμήσου ότι κάνει και λέει το παιδί, περιέγραψε αυτό που φαντάζεσαι ότι θέλει να πει, δώσε χρόνο, επανάλαβε λέξεις κλειδιά, πρόσθεσε μια ακόμα λέξη σε αυτό που λέει.
Θυμίσου!
· Μίλα ΜΕ ΤΟ παιδί σου και όχι ΣΤΟ παιδί σου.
· Μη βιάζεσαι!
· Άσε το παιδί να πάρει πρωτοβουλία και να έχει ενεργό ρόλο στην επικοινωνία. Μη γίνεσαι δάσκαλος. Η γλώσσα δεν διδάσκεται! Η γλώσσα μαθαίνεται βιωματικά.
· Δώσε την ευκαιρία στο παιδί να εκφράσει την ανάγκη του. Μη μιλάς εκ μέρους του.
· Δώσε προσοχή και ανταποκρίσου.
Παρατήρησε-Περίμενε-Άκου! Έλα πρόσωπο με πρόσωπο με το παιδί, δες τι το ενδιαφέρει. Η μάθηση προκύπτει από ευχάριστες εμπειρίες. Κανείς μας δεν μπορεί εύκολα να παραμείνει συγκεντρωμένος και να καταλάβει κάτι που δεν τον αφορά καθόλου. Αν το παιδί σου κοιτάει ένα κόκκινο μπαλόνι και εσύ του μιλάς για μια κίτρινη μπάλα, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να χάσεις το ενδιαφέρον και την προσοχή του. Άσε το παιδί σου να «οδηγήσει» την επικοινωνία και ακολούθα!
Η προσοχή και η ανταπόκριση του γονέα οδηγούν στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησης, της ικανοποίησης και της έκφρασης!
Εμπιστεύσου το ένστικτό σου!
Το κάθε παιδί αναπτύσσεται και μεγαλώνει με τους δικούς του ρυθμούς. Παρόλα αυτά, αν για οποιοδήποτε λόγο σε οποιαδήποτε ηλικία νιώθεις ότι κάτι δεν πάει καλά μην περιμένεις απλά «να μεγαλώσει και να μιλήσει μόνο του». Επισκέψου έναν ειδικό και συζήτησε τους προβληματισμούς σου. Η έγκαιρη ανίχνευση και παρέμβαση είναι εξαιρετικά σημαντική.
* Κατερίνα Καρυτινού, Λογοθεραπεύτρια, MSc
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Έκτακτο επίδομα έως 1.700 ευρώ σε εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα
Η πιο εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών στην Ελλάδα σε 2 ημέρες στα χέρια σου - Δίνεις από το σπίτι σου
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 6/12
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
