Η Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση στην Ελλάδα απέναντι στις σύγχρονες προκλήσεις και η αναγκαιότητα επίσπευσης της αναβάθμισής της

Τα τελευταία χρόνια η προσπάθεια αναβάθμισης της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΕΚ) στην Ελλάδα εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο ανταπόκρισης στις προκλήσεις και στα αιτήματα που αναδύονται εξαιτίας των ραγδαίων εξελίξεων σε όλα τα επίπεδα της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο

Οι προβλέψεις του CEDEFOP για το 2030 εκτιμούν ότι το μερίδιο στην αγορά εργασίας των επαγγελμάτων ανάλογα με το επίπεδο προσόντων θα προσεγγίσει το 14% για τα χαμηλών προσόντων επαγγέλματα, το 45% για τα μεσαίων προσόντων επαγγέλματα και το 41% για τα υψηλών προσόντων επαγγέλματα, όταν τα αντίστοιχα ποσοστά το 2016 ήταν: 19%, 48% και 32%[i].

Σύμφωνα με τις προβλέψεις δεξιοτήτων ως το 2030 του CEDEFOP[ii], κατά την μετάβαση στην επαγγελματική απασχόληση, η πόλωση της εργασίας αναμένεται να μεγαλώσει περαιτέρω: οι θέσεις εργασίας στο υψηλότερο και χαμηλότερο φάσμα δεξιοτήτων αναμένεται να αυξηθούν, ενώ οι μεσαίες θέσεις αναμένεται να μειωθούν. Συνολικά, τέσσερις στις πέντε νέες θέσεις εργασίας (το 80%) θα είναι σε επαγγέλματα υψηλής ειδίκευσης. Οι ίδιες προβλέψεις εκτιμούν ότι έως το 2030 οι ανάγκες της οικονομίας για εργατικό δυναμικό με υψηλό επίπεδο προσόντων θα αντιπροσωπεύουν περίπου το 41% της συνολικής απασχόλησης. Αυτό σημαίνει ότι ένα μη ασήμαντο ποσοστό εργαζομένων υψηλών προσόντων θα καταλήξουν σε θέσεις εργασίας που δεν ταιριάζουν με το επίπεδο εκπαίδευσης τους, με συνέπεια να διαμορφώνεται ένα εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό, ένα σημαντικό μέρος του οποίου μπορεί να μην έχει την ευκαιρία να χρησιμοποιήσει τις δεξιότητες που έχουν συσσωρευτεί.

Ταυτόχρονα, ενδέχεται να υπάρξει εντατικοποίηση της εργασίας σε χαμηλότερα επίπεδα, αυξάνοντας τις ανάγκες δεξιοτήτων και καθιστώντας τα επαγγέλματα μεσαίου επιπέδου ακόμη πιο απαιτητικά.

Στις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο πλαίσιο της ισχυροποίησης του ρόλου της ΕΕΚ, προκειμένου αυτή να ανταποκριθεί στις παραπάνω απαιτήσεις, περιλαμβάνονται τα εξής:

• Ενίσχυση της δυνατότητας προσαρμογής των εκπαιδευτικών δομών και των διδασκόντων στις ολοένα αυξανόμενες και ευμετάβλητες διδακτικές απαιτήσεις, καθώς και στις ψηφιακές δεξιότητες.
• Περισσότερες ευκαιρίες μάθησης στον χώρο εργασίας, ιδιαίτερα μέσω του θεσμού της Μαθητείας
• Τα αναλυτικά προγράμματα σπουδών της ΕΕΚ θα πρέπει να καλύπτουν τις ανάγκες της πράσινης ανάπτυξης και της ψηφιακής οικονομίας[iii]:

Στις προηγμένες οικονομίες, διαπιστώνεται ότι τα επαγγέλματα που αντικαθίστανται από την αυτοματοποίηση αφορούν στο επίπεδο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή και χαμηλότερο, αντίθετα με τις αναδυόμενες, λόγω της αυτοματοποίησης, θέσεις εργασίας, των οποίων οι εκπαιδευτικές απαιτήσεις αφορούν σε πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Θέσεις, οι οποίες αυξάνονται ολοένα, αναλογικά με την έντονη «εισβολή» της αυτοματοποίησης στους χώρους εργασίας[iv]. Το γεγονός αυτό, αναδεικνύει το ζήτημα ότι για όλες τις χώρες η αύξηση των επενδύσεων στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση του εργατικού δυναμικού θα είναι πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα. Επιπλέον, οι εργαζόμενοι του μέλλοντος θα ασχολούνται περισσότερο με δραστηριότητες, στις οποίες τα μηχανήματα είναι λιγότερο αποτελεσματικά, όπως στην διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού, στην εφαρμογή της τεχνογνωσίας, στην επικοινωνία με άλλους, ενώ θα αφιερώνουν λιγότερο χρόνο σε προβλέψιμες φυσικές δραστηριότητες και στη συλλογή και επεξεργασία δεδομένων, όπου τα μηχανήματα υπερβαίνουν ήδη τις ανθρώπινες επιδόσεις. Οι δεξιότητες και οι ικανότητες που απαιτούνται θα αλλάξουν επίσης, αφού αυξάνονται οι απαιτήσεις για περισσότερες κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες, καθώς και για προηγμένες γνωστικές δυνατότητες, όπως η λογική συλλογιστική και η δημιουργικότητα[v].

Τα ευρήματα δημοσίευσης του CEDEFOP με τον ΟΟΣΑ[vi], αναδεικνύουν το γεγονός ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός έχει ήδη επηρεάσει την αγορά εργασίας, με αυξημένη ζήτηση μεταξύ των εργοδοτών για ψηφιακές δεξιότητες. Η διάδοση της τεχνολογίας υποδηλώνει ότι η βασική γνώση των ψηφιακών δεξιοτήτων γίνεται ολοένα και πιο διαδεδομένη, ενώ η ταχύτητα με την οποία εισάγονται νέες τεχνολογίες και αντικαθίστανται οι παλιές τεχνολογίες αναδεικνύει την αναγκαιότητα της συμβολής της εκπαίδευσης στην γρήγορη εκμάθηση νέων, ψηφιακών, εργαλείων. Με γνώμονα τις προκλήσεις της δίδυμης μετάβασης προς την ψηφιακή και πράσινη οικονομία η σημασία της ανάπτυξης τεχνικών και οριζόντιων δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού και η σύνδεσή τους με επίκαιρα και ανανεωμένα προγράμματα σπουδών αναδεικνύεται σε μείζονα προτεραιότητα.

Οι εταιρείες αναδιαρθρώνονται με τρόπους που επιταχύνουν τις προϋπάρχουσες τάσεις της αυτοματοποίησης και της ψηφιοποίησης, γεγονός που θα έχει επιπτώσεις στη δυναμική και στην έκταση της ανάκαμψης[vii].

Οι προβλέψεις για το μέλλον της εργασίας έχουν ξεκάθαρα περιγραφεί, όπως και οι απαιτήσεις των παραγόντων της αγοράς εργασίας από την ΕΕΚ. Το μέλλον της εργασίας θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις πολιτικές αποφάσεις των χωρών[viii] και την συνακόλουθη στήριξη των παραγόντων που είναι σε θέση να διαμορφώσουν προϋποθέσεις και συνθήκες ομαλής μετάβασης σε αυτό.

Σε κάθε περίπτωση η ΕΕΚ έχει τεθεί και πάλι στο επίκεντρο των παρεμβατικών πολιτικών σε παγκόσμιο επίπεδο.

Στην Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ένα πακέτο μέτρων, που συνθέτουν μία γέφυρα προς την απασχόληση (Youth Employment Support: A Bridge to Jobs for the Next Generation) για την επόμενη γενιά. Κεντρικό πυλώνα της νέας αυτής δέσμης μέτρων αποτελεί η βελτίωση της λειτουργικότητας και της αποτελεσματικότητας της ΕΕΚ, για την υποστήριξη του βιομηχανικού μετασχηματισμού και της μετάβασης στην ψηφιακή και στην πράσινη οικονομία[ix].

Σε Ελληνικό Επίπεδο

Όσον αφορά στη χώρα μας, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Δείκτη Δεξιοτήτων (European Skills Index – ESI) του Cedefop[x] (ο οποίος μετρά την απόδοση των συστημάτων δεξιοτήτων της ΕΕ), για το 2024 η Ελλάδα κατατάχθηκε 29^η μεταξύ 31 χωρών (με συνολική βαθμολογία 28,1), ενώ και για την χρονική περίοδο 2017 – 2024, η χώρα μας έχει βελτιώσει την συνολική της βαθμολογία από 18,7 σε 28,1, όμως η θέση της παρέμεινε αμετάβλητη (29^η) ως συνέπεια του γεγονότος ότι υπήρξε συνολική βελτίωση σε όλες τις υπόλοιπες χώρες του δείκτη ESI.

Για το 2024 σε επίπεδο πυλώνων, η χώρα μας κατατάχθηκε 28η στην Ανάπτυξη Δεξιοτήτων (βαθμολογία: 35,2), 27η στην Ενεργοποίηση Δεξιοτήτων (βαθμολογία: 37,4) και 30ή στην Αντιστοίχιση Δεξιοτήτων (βαθμολογία: 20).

Ειδικότερα, στην Ανάπτυξη Δεξιοτήτων, η χώρα μας εμφανίζεται με αδύναμους δείκτες τόσο στην συμμετοχή των ατόμων σε πρόσφατη εκπαίδευση στο πλαίσιο της ανάπτυξης δεξιοτήτων, όσο και στην συμμετοχή των μαθητών στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, καθώς και στις υψηλές ψηφιακές δεξιότητες.

Στον πυλώνα της Συμμετοχής Δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας, η χώρα μας  καταγράφει χαμηλή βαθμολογία τόσο στην πρόωρη αποχώρηση από την κατάρτιση, στην είσοδο στην αγορά εργασίας των πρόσφατα αποφοιτησάντων, στην συμμετοχή της αγοράς εργασίας στην ενεργοποίηση δεξιοτήτων, στο ποσοστό συμμετοχής στην αγορά εργασίας της ηλικιακής ομάδας 25 -54 ετών, καθώς και στην αντίστοιχη συμμετοχή της ηλικιακής ομάδας 20 – 24 ετών (στην ηλικιακή αυτή ομάδα η βαθμολογία είναι ακόμη χαμηλότερη από την προηγούμενη).

Ακόμη, στον πυλώνα της Αντιστοίχισης Δεξιοτήτων, στον οποίο η Ελλάδα είναι προτελευταία (30^η θέση), καταγράφονται αρνητικά αποτελέσματα στα παρακάτω: στην αντιστοίχιση των δεξιοτήτων και των προσόντων με τις απαιτήσεις των διαθέσιμων θέσεων εργασίας, στον δείκτη υποαπασχόλησης – μερικής απασχόλησης,  στην παρουσία χαμηλόμισθων εργαζομένων με εκπαιδευτικά προσόντα ISCED 5-8, καθώς και στην αναντιστοιχία προσόντων.

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του CEDEFOP για την Ελλάδα, για την περίοδο 2021-2035, προβλέπεται ότι το 41% των διαθέσιμων θέσεων εργασίας θα σχετίζεται με εξειδικευμένα επαγγέλματα. Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για ανάπτυξη εξειδικευμένων δεξιοτήτων μεταξύ των νέων.

Αναφορικά με το μέλλον της εργασίας και τις δεξιότητες των ενηλίκων στην Ελλάδα 2024-2030, πρόσφατη μελέτη[xi] εντοπίζει και παρουσιάζει τις κρίσιμες δεξιότητες, ήπιες και ψηφιακές, που θα απαιτηθούν τα επόμενα χρόνια από τους ενήλικες.

Αυτές οι δεξιότητες είναι:

• Ανθεκτικότητα, ευελιξία και ευκινησία (agility)
• Ενσυναίσθηση και ενεργή ακρόαση
• Επικοινωνία
• Διαχείριση ανθρώπων
• Αναλυτική σκέψη
• Δημιουργικότητα
• Τεχνητή νοημοσύνη (AI) και μεγάλα δεδομένα (big data)
• Περιέργεια και νοοτροπία δια βίου μάθησης
• Τεχνολογική παιδεία
• Προσανατολισμός στις υπηρεσίες και εξυπηρέτηση πελατών

Η μελέτη προτείνει, μεταξύ άλλων, την εισαγωγή νέων μαθημάτων, εργαστηρίων και διδακτικών μεθόδων που αναπτύσσουν τις προαναφερθείσες ήπιες δεξιότητες, καθώς και την καλλιέργεια της έννοιας της δια βίου μάθησης από το σχολείο, δεδομένου ότι το 48% αυτών των βασικών δεξιοτήτων στο μέλλον θα αλλάξει εκ νέου.

Επομένως, οι ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης και οι συντονισμένες πολιτικές για την Ε.Ε.Κ. συνιστούν βασικά μέτρα για τη μείωση της ανεργίας των νέων και την αύξηση της απασχόλησής τους. Επιπρόσθετα, η ενίσχυση της πρόσβασης στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση με στόχο την κατάρτιση και επανακατάρτιση, η δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης για τους νέους και η υποστήριξη κοινωνικής ένταξης και μείωσης του κοινωνικού αποκλεισμού θα πρέπει να εντάσσονται στο πλαίσιο μιας πολιτικής, η οποία στοχεύει στη μείωση του ποσοστού των NEETs (Not in Employment, Education, or Training) και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.

Στο Στρατηγικό Σχέδιο για την Επαγγελματική Εκπαίδευση, Κατάρτιση και Δια Βίου Μάθηση 2025 – 2027 καταγράφεται η παραδοχή ότι: «Σήμερα, μεγάλο μέρος των νέων δεν έχει τις απαραίτητες δεξιότητες για να εισέλθει στην αγορά εργασίας. Οι πράσινες και ψηφιακές μεταβάσεις που επιταχύνθηκαν από την πανδημία COVID-19 άσκησαν περαιτέρω πίεση στους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων να μειώσουν την αναντιστοιχία δεξιοτήτων, μέσω της αναβάθμισης υπαρχουσών δεξιοτήτων και της ανάπτυξης νέων δεξιοτήτων των εργαζομένων όλων των ηλικιών. Η μαθητεία αποδεικνύεται ότι είναι ένα αποτελεσματικό και αποδοτικό μέσο για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων που απαιτούνται για τον κόσμο της εργασίας».

Με τον Ν. 4763/2020 (ΦΕΚ Α 254/21.12.2020) επιχειρήθηκε η αναβάθμιση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, της Κατάρτισης και της Δια βίου Μάθησης με την  θέσπιση του Εθνικού Συστήματος Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Ε.Σ.Ε.Ε.Κ.), την οριοθέτηση των προγραμμάτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης στα επίπεδα 3 έως 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων, με αναφορές στην σύνδεσή τους με την αγορά εργασίας, με την έγκριση νέων ειδικοτήτων, με την δημιουργία του Κεντρικού Συμβουλίου Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Κ.Σ.Ε.Ε.Κ.) ως συμβουλευτικού οργάνου για την παρακολούθηση και τον συντονισμό των πολιτικών καθώς και των λοιπών δομών διακυβέρνησης, όπως είναι τα 15 Συμβούλια Σύνδεσης με την Παραγωγή και την Αγορά Εργασίας (Σ.Σ.Π.Α.Ε.), με την ίδρυση των Πρότυπων Επαγγελματικών Λυκείων (Κεφάλαιο Δ΄).

Με τον Ν. 5082/2024 (ΦΕΚ Α 9/19.1.2024) για την «Ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης», ο οποίος εστίασε στην περαιτέρω επιχειρησιακή εξειδίκευση και συμπλήρωση του ν. 4763/2020, επιχειρήθηκε να τεθεί ως προτεραιότητα η στενότερη και η περισσότερο συντονισμένη συνεργασία της επαγγελματικής εκπαίδευσης με την επαγγελματική κατάρτιση, αλλά και, συνολικότερα, η προώθηση της συνέργειας των διαφορετικών επιπέδων του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (Ε.Π.Π.), με απώτερο στόχο την ουσιαστική βελτίωση των γνώσεων, των ικανοτήτων και των δεξιοτήτων των αποφοίτων και την αποτελεσματικότερη ένταξη των νέων στην τοπική κοινωνία και οικονομία, με τελικό όφελος για την εθνική οικονομία.

Επιπρόσθετα, με τον Ν. 5082/2024 επιχειρείται η βελτίωση του τρόπου διακυβέρνησης του συστήματος της Ε.Ε.Κ., η ανάπτυξη συνεργειών μεταξύ των διαφορετικών επιπέδων του Ε.Π.Π., με γνώμονα τη βέλτιστη ανταπόκριση των εκροών της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με τις ανάγκες σε δεξιότητες της αγοράς εργασίας σε εθνικό και σε τοπικό επίπεδο, η αναδιάρθρωση των Σχολών Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Σ.Α.Ε.Κ.), όπως μετονομάζονται τα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.). Και ακόμη, η συνολική αναμόρφωση των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑ.Λ.), ως προς το πλαίσιο φοίτησης, η οργάνωση και τη λειτουργία τους, τα όργανα διοίκησης, με τη μεταφορά καλών πρακτικών που έχουν ήδη εφαρμοστεί στα Πρότυπα Επαγγελματικά Λύκεια (Π.ΕΠΑ.Λ.), καθώς και η ενίσχυση του περιφερειακού σκέλους της διακυβέρνησης, μέσω συγκεκριμένων βελτιώσεων και προσαρμογών του τρόπου λειτουργίας των Συμβουλίων Σύνδεσης με την Παραγωγή και την Αγορά Εργασίας (Σ.Σ.Π.Α.Ε.).

Στο πλαίσιο του Στρατηγικού Στόχου 4 (ΣΣ4): «Προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού και της πράσινης μετάβασης στην Ε.Ε.Κ. και στη Δ.Β.Μ. και αναβάθμιση του εργαστηριακού εξοπλισμού» προτείνονται, εκτός των άλλων:

• Η  επικαιροποίηση των Προγραμμάτων Σπουδών που αφορούν στην ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων.
• Η αναμόρφωση προγραμμάτων σπουδών με ενσωμάτωση της κλιματικής εκπαίδευσης, της βιώσιμης ανάπτυξης στην Ε.Ε.Κ. καθώς και της πράσινης επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας.

Ο Άξονας 3.2. «Ενίσχυση της εκπαίδευσης και της διά βίου μάθησης και εκσυγχρονισμός της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης», του Εθνικού Σχεδίου, περιλαμβάνει μεταρρυθμίσεις σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης και την ενσωμάτωση νέων δεξιοτήτων στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση με κύριο στόχο τη σύνδεση του εργατικού δυναμικού της χώρας με τις σύγχρονες ανάγκες της αγοράς εργασίας και τον ψηφιακό κόσμο. Επίσης, περιλαμβάνονται η εισαγωγή νέων μεθοδολογιών εκπαίδευσης και η ψηφιοποίηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και επενδύσεις που ενισχύουν την αυτονομία και συνάφεια/εξωστρέφεια της Ανώτατης Εκπαίδευσης προς την τοπική και διεθνή κοινότητα και οικονομία.

Στο πλαίσιο του Άξονα 3,2 έχει, επίσης, ενταχθεί από το Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. η Δράση με τίτλο «Αναβάθμιση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης», η οποία στοχεύει στην επιτάχυνση της εφαρμογής του Ν. 4763/2020 - Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης. Η εν λόγω δράση στοχεύει στη βελτίωση της ποιότητας των εργαστηριακών μαθημάτων και στην αναβάθμιση της Ε.Ε.Κ. μέσω της βελτίωσης των υποδομών των εργαστηριακών κέντρων και των σχολικών εργαστηρίων και της προμήθειας του κατάλληλου εξοπλισμού. Ειδικότερα περιλαμβάνει την ανανέωση και τον πλήρη εκσυγχρονισμό, σύμφωνα με τα ισχύοντα τεχνολογικά πρότυπα, του εργαστηριακού εξοπλισμού σε Εργαστηριακά Κέντρα των Σ.Α.Ε.Κ., των ΕΠΑ.Λ., του Μεταλυκειακού έτους – τάξεων Μαθητείας και των Σχολών Επαγγελματικής Κατάρτισης. Όσον αφορά στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και τα Επαγγελματικά Λύκεια, αναφέρεται στο Στρατηγικό Σχέδιο για την Επαγγελματική Εκπαίδευση, Κατάρτιση και Δια Βίου Μάθηση 2025 – 2027 ότι στους βασικούς λόγους για τους οποίους προσδίδεται χαμηλό κύρος στην επαγγελματική εκπαίδευση και ως εκ τούτου δεν αποτελεί πρώτη επιλογή από την πλειονότητα των μαθητών Γυμνασίου, είναι: «Η αδύναμη σύνδεση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, κυρίως λόγω της αραιής συχνότητας ενημέρωσης των προγραμμάτων σπουδών βάσει των τρεχουσών αναγκών της οικονομίας, αλλά και της περιορισμένης συμμετοχής των επιχειρήσεων και των εργοδοτών στη συνδιαμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών».

Η ΕΕΚ έχει εισέλθει, τουλάχιστον σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο, σε μια νέα εποχή, η οποία της επιβάλλει να αναπροσαρμοστεί και να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα. Το ίδιο απαιτείται να συμβεί με την ΕΕΚ στην χώρα μας. Φαίνεται πως η αναγκαιότητα αυτή έχει γίνει κατανοητή, όπως, τουλάχιστον, φαίνεται από την νομοθετική προσπάθεια που έχει αναληφθεί τα τελευταία πέντε χρόνια σε επίπεδο θέσπισης νόμων για την ΕΕΚ. Όμως, δεν φαίνεται να συμβαίνει στην ίδια ένταση η παραγωγή της απαραίτητης δευτερογενούς νομοθεσίας με την οποία θα εξειδικευθούν και θα υλοποιηθούν οι νομοθετικές ρυθμίσεις (ν. 4763/2020 και ν. 5082/2024).

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το παρακάτω:

Ο Νόμος 5082/2024 με το Κεφάλαιο Δ΄ (ΠΡΟΤΥΠΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΛΥΚΕΙΑ - ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΑΡΘΡΩΝ 17Β, 18, 19 ΚΑΙ 21 Ν. 4763/2020) οριοθέτησε περαιτέρω το πλαίσιο λειτουργίας των Πρότυπων ΕΠΑ.Λ., τόσο για την φοίτηση σε αυτά, όσο και για την υλοποίηση της Πρακτικής Άσκησης  ενώ, με το Κεφάλαιο Ε΄ (ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΤΥΠΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΣΤΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΛΥΚΕΙΑ - ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ - ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ Ν. 4186/2013) θεσμοθετείται η μεταφορά καινοτομιών των Πρότυπων Επαγγελματικών Λυκείων (Π.ΕΠΑ.Λ.) στα Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑ.Λ.) και ρυθμίσεων για τα Εργαστηριακά Κέντρα (Ε.Κ.) και ορίζεται ότι η ισχύς αυτών των δύο, σημαντικών για την λειτουργία της Ε.Ε.Κ., Κεφαλαίων (Δ΄ και Ε΄) «αρχίζει από την έναρξη του σχολικού έτους 2025 – 2026» (Άρθρο 49).

Όμως, στο ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. με τίτλο:  «Σύσταση νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία “Ελληνορθόδοξη Ιερά Βασιλική Αυτόνομη Μονή του Αγίου και Θεοβάδιστου όρους Σινά στην Ελλάδα”, ρυθμίσεις θεμάτων αρμοδιότητας Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων, ενίσχυση της ασφάλειας στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, διατάξεις για τον αθλητισμό και λοιπές ρυθμίσεις»  και, ειδικότερα στο Άρθρο 152 με θέμα:  Έναρξη ισχύος Κεφαλαίων Δ΄ και Ε΄ ν. 5082/2024 – Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 49 ν. 5082/2024 αναφέρεται ότι: «3. Η ισχύς των Κεφαλαίων Δ’ και Ε’, περί μεταφοράς καινοτομιών των Πρότυπων Επαγγελματικών Λυκείων (Π.ΕΠΑ.Λ.) στα Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑ.Λ.) και ρυθμίσεων για τα Εργαστηριακά Κέντρα (Ε.Κ.), αρχίζει από την έναρξη του σχολικού έτους 2026-2027.».

Δηλαδή, με τον πρόσφατο Σχέδιο Νόμου διαφαίνεται μία ακόμη καθυστέρηση στην υλοποίηση των πρόσφατων θεσμοθετημένων ρυθμίσεων, γεγονός που θα λειτουργήσει ανασταλτικά στην συνολική προσπάθεια η ΕΕΚ της χώρας μας να αποτελέσει τον μοχλό για την μετάβαση στην νέα εποχή των τεχνολογικών εξελίξεων και, συνάμα, να καταστεί η απάντηση στις ραγδαία αναδυόμενες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας.

Σύμφωνα με το Στρατηγικό Σχέδιο για την Επαγγελματική Εκπαίδευση, Κατάρτιση και Δια Βίου Μάθηση 2025 – 2027: «Η επιτυχία της στρατηγικής θα εξαρτηθεί από την εφαρμογή των προτεινόμενων δράσεων…». Δράσεων, που επιδιώκουν την επικαιροποίηση και τροποποίηση των επαγγελματικών ειδικοτήτων και την ανταπόκρισή τους στις ανάγκες της οικονομίας και της κοινωνίας. Έτσι, σύμφωνα πάντα με το Στρατηγικό αυτό Σχέδιο: «Με βάση τα διδάγματα του παρελθόντος, τις προκλήσεις της χώρας, αλλά και το ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον, απαιτείται μια στροφή σε σύγχρονη και αποτελεσματική Ε.Ε.Κ. και Δ.Β.Μ. με έμφαση στην ποιότητα».

Είναι φανερό ότι οι ίδιες οι ραγδαίες, σε όλα τα επίπεδα, τεχνολογικές και κοινωνικοοικονομικές εξελίξεις, δεν επιτρέπουν την παραμικρή καθυστέρηση στην προσπάθεια της χώρας μας να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις που εγείρονται από τις εξελίξεις αυτές.

Στο Στρατηγικό Σχέδιο για την Επαγγελματική Εκπαίδευση, Κατάρτιση και Δια Βίου Μάθηση 2025 – 2027 ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η προτροπή – διαπίστωση:  «Επιτάχυνση των διαδικασιών για την έγκαιρη παραγωγή της απαραίτητης δευτερογενούς νομοθεσίας με την οποία εξειδικεύονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για τις νέες οργανωσιακές οντότητες της Ε.Ε.Κ.». 

Αυτή η προτροπή – διαπίστωση θα πρέπει να υιοθετηθεί σε όλες τις διαστάσεις της, στην προσπάθεια αναβάθμισης του ρόλου της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης στη χώρας μας. Χωρίς καθυστερήσεις, χωρίς κωλυσιεργίες, με όραμα και διάθεση για θέσπιση των απαραίτητων καινοτομιών και με αποφασιστικότητα στην άμεση υλοποίησή τους.

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

«Θέλω να πατήσω ένα κουμπί και να εξαφανίσω τους τουρίστες» – Η αίσθηση της έλλειψης χώρου στην Αθήνα

Προσοχή! Νέο κύμα καύσωνα από σήμερα Κυριακή με διάρκεια και κινδύνους – Ποιες περιοχές θα «καούν»

Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς

Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 14/7

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber