Με την επίσημη έναρξη του AI Factory “Pharos”, ενός από τα πρώτα 13 εργοστάσια Τεχνητής Νοημοσύνης στην Ευρώπη, η Ελλάδα επενδύει €30 εκατ., στην καινοτομία και τη γνώση.
Ο προϋπολογισμός του “Φάρου” καλύπτεται κατά €15 εκατ. από εθνική χρηματοδότηση, ενώ το υπόλοιπο θα προέλθει από χρηματοδότηση μέσω του EuroHPC JU, που είναι υπεύθυνο για τις υπερυπολογιστικές υποδομές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην ανάπτυξη και λειτουργία του θα συμμετέχουν το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών “Δημόκριτος” που θα αποτελέσει την έδρα του AI Factory, το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο, το Ερευνητικό Κέντρο “Αθηνά” και το Υπερταμείο.
Η εναρκτήρια εκδήλωση του εμβληματικού έργου "Pharos – The Greek AI Factory for accelerating AI innovation", έλαβε χώρα την Τρίτη 15 Απριλίου 2025 στο Αμφιθέατρο του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβερνήσης, παρουσία όλων των συμμετεχόντων φορέων, ακαδημαϊκών και ερευνητικών ιδρυμάτων, συμπεριλαμβανομένου του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ). Η εκδήλωση σηματοδότησε την έναρξη υλοποίησης ενός φιλόδοξου εγχειρήματος με στόχο την ενίσχυση της καινοτομίας, της επιχειρηματικότητας και της εφαρμοσμένης έρευνας, με όχημα την τεχνητή νοημοσύνη.
Ο «Pharos» είναι ένα από τα πρώτα δεκατρία «εργοστάσια» Τεχνητής Νοημοσύνης στην Ευρώπη και αποτελεί μια πρωτοβουλία στρατηγικής σημασίας, καθώς ενισχύει την ανταγωνιστικότητα, την ανάπτυξη αξιόπιστων εφαρμογών ΤΝ και την προώθηση της καινοτομίας με γνώμονα τη βιωσιμότητα. Πρόκειται για ένα έργο συνολικού προϋπολογισμού 30 εκατ. ευρώ, που υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Horizon Europe και χρηματοδοτείται κατά 50% από την Κοινή Επιχείρηση EuroHPC (EuroHPC Joint Undertaking) και κατά 50% από Εθνικούς Πόρους. Η υλοποίησή του θα διαρκέσει 36 μήνες.
Πιο συγκεκριμένα, το «εργοστάσιο» ΤΝ θα παρέχει υπολογιστική ισχύ, προηγμένα εργαλεία ΤΝ, μεγάλου όγκου δεδομένα και εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό σε startups και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ακαδημαϊκά ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα και δημόσιους φορείς. Με τον τρόπο αυτό, θα έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν εφαρμογές ΤΝ στους τομείς της Υγείας, της Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού, καθώς και της Βιώσιμης Ανάπτυξης, όπως για παράδειγμα:
- Ένας ερευνητικός φορέας μπορεί να χρησιμοποιήσει τα δεδομένα που θα συγκεντρώνονται και θα ανωνυμοποιούνται με κατάλληλες μεθόδους, καθώς και τους υπολογιστικούς πόρους του υπερυπολογιστή «ΔΑΙΔΑΛΟΣ», προκειμένου να αναπτύξει εφαρμογές εξατομικευμένης ιατρικής, όπως συστήματα ανάλυσης ιατρικών εικόνων με χρήση ΤΝ.
- Μία νεοφυής επιχείρηση, σε συνεργασία με ένα πανεπιστήμιο, μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα δεδομένα κειμένου και τα ανοικτά γλωσσικά μοντέλα που διαθέτει ο «Pharos», προκειμένου να αναπτύξoυν ψηφιακούς βοηθούς που θα βοηθούν τους πολίτες να κατανοήσουν περίπλοκες διοικητικές διαδικασίες ή να εξυπηρετήσουν καλύτερα άτομα με αναπηρίες.
- Μια μικρομεσαία επιχείρηση μπορεί να χρησιμοποιήσει τα εργαλεία του «Pharos» για την ανάλυση δορυφορικών δεδομένων, με στόχο την καλύτερη διαχείριση φυσικών πόρων ή την έγκαιρη και με μεγαλύτερη ακρίβεια ως προς την τοπικότητα, πρόγνωση φυσικών καταστροφών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο νέος εθνικός υπερυπολογιστής «ΔΑΙΔΑΛΟΣ» θα λειτουργήσει ως η υπολογιστική πλατφόρμα του AI Factory. Με συνολική υπολογιστική ισχύ 89 Pflops, θα εξασφαλιστεί ένα σημαντικό ποσοστό αυτής για αποκλειστική χρήση από εφαρμογές ΤΝ μέσω του «Pharos».
Το ΕΚΤ, διαθέτοντας πλούσια σύνολα δεδομένων επιστήμης, πολιτισμού, επιστημονικής ορολογίας και γλωσσικών πόρων και με τον ρόλο του Εθνικού Συσσωρευτή Πολιτιστικού Περιεχομένου μέσω της υποδομής SearchCulture.gr που αναπτύσσει, θα συμμετέχει στις δράσεις που αφορούν στον τομέα της Ελληνικής Γλώσσας και του Πολιτισμού. Στις δράσεις αυτές περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η συγκρότηση των Ελληνικών Χώρων Δεδομένων για την Γλώσσα και την Πολιτιστική Κληρονομιά, σε ευθυγράμμιση με τους αντίστοιχους Ευρωπαϊκούς Χώρους Δεδομένων, η συγκέντρωση δεδομένων εκπαίδευσης για την δημιουργία Ελληνικού Μεγάλου Γλωσσικού Μοντέλου, η περαιτέρω συσσώρευση πολιτιστικών δεδομένων από ελληνικούς πολιτιστικούς φορείς και η δημιουργία μιας εργαλειοθήκης από σύνολα δεδομένων, υπηρεσίες και μοντέλα ΤΝ για χρήση και επανάχρηση από μικρομεσαίες επιχειρήσεις και φορείς που δραστηριοποιούνται στον χώρο του πολιτισμού και των ανθρωπιστικών επιστημών.
Επίσης, το ΕΚΤ θα συμβάλλει ενεργά στην επικοινωνιακή προώθηση των δράσεων και των αποτελεσμάτων του έργου.
Κατά την εκδήλωση, οι παρευρισκόμενοι εστίασαν στη σημασία της συνεργασίας μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, καθώς και των ακαδημαϊκών και ερευνητικών ιδρυμάτων της χώρας, με στόχο τη δημιουργία ανοιχτών και αξιόπιστων εργαλείων TN για το σύνολο των ευρωπαϊκών οικονομιών.
Με την επίσημη έναρξη του AI Factory “Pharos”, ενός από τα πρώτα 13 εργοστάσια Τεχνητής Νοημοσύνης στην Ευρώπη, η Ελλάδα επενδύει στη γνώση, στην καινοτομία και στην εξωστρέφεια. Το ΕΚΤ συμμετέχει στις δράσεις που αφορούν τον τομέα της Ελληνικής Γλώσσας και του Πολιτισμού.
Το ελληνικό AI Factory θα παρέχει ένα σύνολο υπηρεσιών, προκειμένου να αποτελέσει το “one-stop-shop” σημείο, όπου επιχειρήσεις και οργανισμοί θα μπορέσουν να αποκτήσουν τεχνογνωσία και υποστήριξη για την ανάπτυξη εφαρμογών ΑΙ, δεδομένα και εργαλεία, ακόμα και υποστήριξη για την επιχειρηματική τους βιωσιμότητα. Αρχικά, θα επικεντρωθεί σε τρεις στρατηγικούς πυλώνες: Υγεία, Βιωσιμότητα (Ενέργεια, Κλιματική Αλλαγή, Περιβάλλον) και Γλώσσα-Πολιτισμός, προκειμένου να ενισχύσει την καινοτομία και να επιφέρει σημαντικά οφέλη για την ελληνική οικονομία και κοινωνία.
Η Ελλάδα θα εκμεταλλευθεί την τεράστια υπολογιστική δύναμη του Δαίδαλου, για να δημιουργήσει ένα πρωτοποριακό οικοσύστημα καινοτομίας στο ΑΙ. Σκοπός του Φάρου είναι να ενισχύσει την καινοτομία των μικρομεσαίων και startups, αλλά και της επιστημονικής κοινότητας.
Πρακτικά, οι ελληνικές επιχειρήσεις και οι οργανισμοί, αποκτώντας πρόσβαση σε υπερυπολογιστική υποδομή, βελτιστοποιημένη για το ΑΙ, όπως έχει σχεδιαστεί ο ΔΑΙΔΑΛΟΣ, θα μπορούν να εκπαιδεύσουν και να αναπτύξουν μεγάλα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης και Generative AI, γλωσσικά (Large Language Models) - με έμφαση στην Ελληνική γλώσσα και πολυτροπικά (Multimodal Models). Με τον αυτότρόπο θα μπορούν να δημιουργήσουν πρωτότυπα προϊόντα και συστήματα τεχνητής νοημοσύνης στα τρία βασικά πεδία: την υγεία, τη βιωσιμότητα, τη γλώσσα-πολιτισμό.
“Φάρος” για την υγεία, τη βιωσιμότητα, τον πολιτισμό
Το ελληνικό εργοστάσιο ΑΙ θα βασιστεί σε τρεις άξονες: Υγεία, “όπου υπάρχουν ήδη πολλά δεδομένα”, καθώς επίσης το περιβάλλον και η βιωσιμότητα, με τον υπερυπολογιστή Δαίδαλο να αποτελεί το “κλειδί”.
“Η ανάπτυξη του “Δαίδαλου” και του AI Factory, την ίδια χρονική περίοδο με τις πλέον προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες, θα δώσει στην Ελλάδα τη δυνατότητα να συμμετάσχει ισότιμα στην επόμενη φάση της διασύνδεσης των AI Factories σε όλη την Ευρώπη, στην παραγωγή νέων ευρωπαϊκών προϊόντων και υπηρεσιών και στην βελτίωση του επιπέδου παροχής αποτελεσματικών υπηρεσιών στους πολίτες, με τον ίδιο τρόπο που θα παρέχονται και στις πλέον προηγμένες Ευρωπαϊκές χώρες”, ανέφερε το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Ο Φάρος θα εστιάσει την προσοχή του σε τρία πεδία:
- Υγεία: ανάπτυξη ανωνυμοποιημένων και έτοιμων για ΑΙ συνόλων δεδομένων υγείας (π.χ. ηλεκτρονικά αρχεία υγείας), που θα χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση της υγειονομικής περίθαλψης, στοχεύοντας στην προγνωστική ανάλυση για χρόνιες ασθένειες και την εξατομίκευση των ασθενών.
- Πολιτισμός και γλώσσα: Το έργο στοχεύει στην ψηφιοποίηση και διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και της γλώσσας της Ελλάδας μέσω του ΑΙ.
- Βιωσιμότητα: Αντιμετωπίζοντας την κλιματική αλλαγή και τις ενεργειακές απαιτήσεις, ο Φάρος θα υποστηρίξει λύσεις με βάση το ΑΙ στη διαχείριση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και πόρων, αξιοποιώντας την τεχνητή νοημοσύνη για τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Η ύλη για 70.000 υποψήφιους ως 14/5 με τις λύσεις
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 12/05
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
