Νίκος Μάστορας Θεμελιώδεις αλλαγές στη διαδικασία μάθησης στα Νηπιαγωγεία θα επιφέρει το νέο Πρόγραμμα Σπουδών Προσχολικής Εκπαίδευσης, που θα εφαρμοστεί πιλοτικά απο το ερχόμενο έτος σε όλα τα Πειραματικά Νηπιαγωγεία της χώρας, σε συνδυασμό με τα ισχύοντα Προγράμματα Σπουδών και από το σχολικό έτος 2023-2024 σε όλα τα Νηπιαγωγεία της χώρας.
Το alfavita.gr κωδικοποίησε σε έναν εύχρηστο μικρό οδηγό για Νηπιαγωγούς, τις αλλαγές και τα πιο ενδιαφέροντα σημεία του νέου Π.Σ, όπως λχ το ρόλο του Νηπιαγωγού όπως περιγράφεται εκ νέου, ή την προσέγγιση των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) που πλέον θα παρέχονται και στα Νήπια, μετά από την εισαγωγή των Αγγλικών.
Ας μην ξεχνάμε ωστόσο ότι «από τα Νηπιαγωγεία δε λείπουν τα αγγλικά, η κονσέρβα των δεξιοτήτων, το STEM, οι ιστοσελίδες! Λείπουν τα σύγχρονα και ασφαλή κτήρια καθώς με την υλοποίηση της δίχρονης υποχρεωτικής φοίτησης δεν δαπανήθηκε ούτε ένα ευρώ με αποτέλεσμα η επικράτεια να έχει κατακλυστεί από εκατοντάδες τσίγκινα κουτιά, τα τμήματα με λίγους μαθητές, οι μόνιμοι εκπαιδευτικοί, η αναγκαία χρηματοδότηση, οι μεγάλες αυλές με τους κήπους και τις παιδικές χαρές, η στελέχωσή τους με μόνιμο προσωπικό ειδικής αγωγής, βοηθητικό και καθαριότητας. Λείπει η γραμματειακή υποστήριξη για να μην ασχολείται η Νηπιαγωγός με μια γραφειοκρατική δουλειά-βουνό ενώ είναι και στην τάξη. Απουσιάζει η δυνατότητα αντικατάστασης σε περίπτωση απουσίας (άδειας ή ασθένειας) χωρίς να διαταράσσεται ή να αναστέλλεται η λειτουργία των Νηπιαγωγείων», όπως έχει καταγράψει σε ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών ΠΕ «Γ. Σεφέρης».
Επιπλέον, υπάρχει εδώ μια αντίφαση: Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας μπορεί να διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνo από μεγάλους χρόνους παραμονής μπροστά σε μια οθόνη, γι 'αυτό και η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (AAP) συνιστά να περιοριστεί η χρήση για παιδιά ηλικίας 2-5 ετών σε μία ώρα "υψηλής ποιότητας ψυχαγωγίας και διαπαιδαγώγησης" παρακολουθώντας μαζί τους, ώστε να μπορείτε να υποστηρίξετε τη μάθηση. Επιπλέον, με αφορμή την τηλεκπαίδευση, ο Γενικός Διευθυντής του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, ιατρός, Γιώργος Κορμάς, είχε δηλώσει ότι "πάνω από 25 λεπτά και με δίωρα και τρίωρα διαλείμματα,η χρήση ταμπλέτας ή οθόνης υπολογιστή για τα μικρά παιδιά είναι σοβαρό θέμα υγείας"
Το "Ψηφιακό Νηπιαγωγείο"
Τον περασμένο Νοέμβριο, ανακοινώθηκε η πρώτη φάση του λεγόμενου "ψηφιακού νηπιαγωγείου" με την πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση Τεχνολογιών Πληροφοριών και Επικοινωνιών σε σχολικές μονάδες προσχολικής εκπαίδευσης ώστε να αξιοποιηθεί και να εμπλουτιστεί ο υφιστάμενος τεχνολογικός εξοπλισμός που διαθέτουν (tablet) με ελκυστικό εκπαιδευτικό λογισμικό. Περιλαμβάνονται τα εξής΅
- Προμήθεια ταμπλετών σε σχολικές μονάδες προσχολικής εκπαίδευσης (Νηπιαγωγεία)
- Προμήθεια ελκυστικού εκπαιδευτικού λογισμικού σε μονάδες προσχολικής εκπαίδευσης (Νηπιαγωγεία) της επικράτειας,
- Εξ αποστάσεως επιμόρφωση εκπαιδευτικών και παροχή ψηφιακού επιμορφωτικού υλικού για την πιλοτική εφαρμογή Τεχνολογιών Πληροφοριών και Επικοινωνιών σε σχολικές μονάδες προσχολικής εκπαίδευσης της επικράτειας.
- Υπηρεσία εξ αποστάσεως υποστήριξης εκπαιδευτικών κατά την πιλοτική εφαρμογή Τεχνολογιών Πληροφοριών και Επικοινωνιών σε σχολικές μονάδες προσχολικής εκπαίδευσης της επικράτειας.
- Εξωτερική αξιολόγηση πιλοτικής εφαρμογής ΤΠΕ σε Νηπιαγωγεία της επικράτειας.
- Προβολή και δημοσιότητα.
Με το νέο Πρόγραμμα Σπουδών τώρα, το ψηφιακό περιβάλλον του νηπιαγωγείου ανταποκρίνεται στις ραγδαίες αλλαγές και προκλήσεις στο σύγχρονο κοινωνικό και εκπαιδευτικό περιβάλλον, οι οποίες έχουν διαμορφώσει ένα νέο τοπίο σε σχέση με την εισαγωγή των ψηφιακών τεχνολογιών στον τρόπο που παίζουν, επικοινωνούν και μαθαίνουν τα παιδιά. Η ενσωμάτωση των ψηφιακών τεχνολογιών στο νηπιαγωγείο αποτελεί σημαντική παράμετρο τόσο στο πλαίσιο της διαμόρφωσης της μαθησιακής διαδικασίας όσο και σε σχέση με την επικοινωνία και συνεργασία με τις οικογένειες και την ευρύτερη κοινότητα στον βαθμό που ικανοποιεί βασικά κριτήρια που διασφαλίζουν την ποιότητα και την ασφάλεια στη χρήση τους. Επιπρόσθετα, μπορεί να λειτουργήσει ως βασικό εργαλείο για την επαγγελματική μάθηση των νηπιαγωγών.
Η Θεματική Ενότητα ΤΠΕ, όπως αναφέρει το νέο Π.Σ, "δίνει έμφαση στην ανάπτυξη ικανοτήτων που αφορούν την εξοικείωση των παιδιών με τη χρήση ψηφιακών περιβαλλόντων και την ανάπτυξη δεξιοτήτων διαχείρισης της πληροφορίας για την κάλυψη διαφορετικών επικοινωνιακών αναγκών. Παράλληλα, βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν κριτική στάση και ορθές συνήθειες σε σχέση με την αξιοποίηση των ΤΠΕ, προετοιμάζοντάς τα κατάλληλα σε σχέση με τις προκλήσεις της ψηφιακής κοινωνίας. Δίνει, επιπλέον, τη δυνατότητα μεταφοράς της μαθησιακής εμπειρίας πέρα από τα στενά όρια της σχολικής τάξης και διευκολύνει τα παιδιά, με κατάλληλη καθοδήγηση από τις/τους νηπιαγωγούς, να προβαίνουν σε ενημερωμένες και υπεύθυνες επιλογές για τα ζητήματα που τα αφορούν, καθώς επιτρέπει την πρόσβαση σε ευρεία γκάμα πληροφοριών. Η αξιοποίηση των ΤΠΕ και των πολυτροπικών κειμένων στο πρόγραμμα του νηπιαγωγείου ικανοποιεί τους στόχους της ενταξιακής και της διαφοροποιημένης προσέγγισης που υιοθετούνται στις αρχές του Προγράμματος Σπουδών. Ανταποκρίνεται στις ιδιαίτερες ανάγκες, τους τρόπους και τον ρυθμό που μαθαίνουν τα παιδιά προσφέροντας αυξημένες δυνατότητες: α) ως προς την πρόσβαση στην πληροφορία και τη γνώση, β) ως προς τα είδη ερεθισμάτων (π.χ. γλωσσικά, ακουστικά, εικονικά, απτικά, κινητικά κτλ.) και γ) ως προς τα εκφραστικά μέσα, ενισχύοντας τη δημιουργικότητα, την καινοτομία και την ενεργό συμμετοχή, καθώς το περιεχόμενο του συγκεκριμένου Θεματικού Πεδίου αλληλεπιδρά με και ενσωματώνεται λειτουργικά στα υπόλοιπα Θεματικά Πεδία"
Ο πολλαπλός ρόλος της/του νηπιαγωγού
Ο ρόλος της/του νηπιαγωγού είναι πολυδιάστατος και αποτελεί παράγοντα κομβικής σημασίας για την επίτευξη του σκοπού και την επιτυχία της αποστολής του νηπιαγωγείου. Για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του επαγγελματικού της/του ρόλου είναι σημαντικό να αναπτύξει μια συλλογική επαγγελματική ταυτότητα, που αντανακλά τις νέες συνθήκες σε σχέση με τη φυσιογνωμία του νηπιαγωγείου, τις απαιτήσεις του εκπαιδευτικού έργου στο πλαίσιο των ραγδαίων κοινωνικών και επιστημονικών εξελίξεων. Χρειάζεται να διευρύνει την οπτική από το επίπεδο της τάξης, στο επίπεδο της σχολικής μονάδας και της σχολικής κοινότητας, καθώς δύναται να λειτουργεί, συνδυαστικά και συμπληρωματικά:
- ως ενορχηστρωτής της μαθησιακής εμπειρίας: Η/Ο νηπιαγωγός αναπτύσσει βαθιά γνώση για τα περιεχόμενα της μάθησης, τις αρχές και τις στρατηγικές που προτείνει το Πρόγραμμα Σπουδών. Σε συνδυασμό με τη γνώση για τα παιδιά και τις ανάγκες τους, αλλά και για τις δυνατότητες και τους περιορισμούς που υφίστανται στο σχολικό και ευρύτερο περιβάλλον, διαμορφώνει ένα μοναδικό μείγμα εκπαιδευτικών πρακτικών και μαθησιακών εμπειριών στο σχολείο, διασφαλίζοντας ισορροπία ανάμεσα στις μαθησιακές εμπειρίες που ξεκινούν από τα παιδιά και από τους/τις εκπαιδευτικούς, ώστε να μεγιστοποιούνται τα μαθησιακά αποτελέσματα.
- ως κοινωνικός παιδαγωγός: Η/Ο νηπιαγωγός είναι άτομο με τη δική της/του προσωπική, ηθική και συναισθηματική υπόσταση και πρέπει να είναι σε θέση να ισορροπεί ανάμεσα στην ατομική, ιδιωτική και επαγγελματική σφαίρα. Συντονίζει τις θεμελιώδεις ανθρώπινες αξίες με τη συμπεριφορά και έχει αντίληψη του τρόπου που η συμπεριφορά και οι συναισθηματικές αντιδράσεις της επιδρούν στην επικοινωνία και τη σχέση που αναπτύσσει με τα παιδιά και τους ενήλικες στο σχολικό περιβάλλον. Δίνει έμφαση στη συνεργασία και μοιράζεται τον ζωτικό της/του χώρο με τα παιδιά και όλους όσους συμμετέχουν στη μαθησιακή διαδικασία, χωρίς να αναζητά ή να προβάλλει ιεραρχικές δομές. Επενδύει στις θετικές σχέσεις δείχνοντας κατανόηση, σεβασμό και ενσυναίσθηση, λειτουργώντας ως πρότυπο μάθησης και συμπεριφοράς, καθώς αναγνωρίζει και αξιοποιεί τις γνώσεις και τα ταλέντα της/του, ενώ παράλληλα στοχεύει στη συνεχή βελτίωση. Δίνει έμφαση στην πρόληψη αλλά και την παρέμβαση, εντοπίζοντας, αξιολογώντας και υποστηρίζοντας τις ανάγκες των παιδιών και των οικογενειών.
- ως ερευνητής: Για να ανταποκριθεί η/ο νηπιαγωγός στις πολυσύνθετες και συνεχώς μεταβαλλόμενες κοινωνικές και εκπαιδευτικές ανάγκες, χρειάζεται να βελτιώνει και να εμπλουτίζει τις εκπαιδευτικές πρακτικές της/του και να ανανεώνει και να επικαιροποιεί τις γνώσεις της/ του. Για να το πετύχει, είναι σημαντικό να επενδύει στη διά βίου επαγγελματική μάθηση. Οι νηπιαγωγοί ενθαρρύνονται να αναπτύξουν διερευνητική στάση απέναντι στην εκπαιδευτική πράξη, να συνδυάζουν αποτελεσματικά τη θεωρία με την πράξη, ώστε να βελτιώνουν συνεχώς το έργο τους. - ως κριτικός φίλος: Το συμμετοχικό και συνεργατικό νηπιαγωγείο συνιστά έναν οργανισμό που μαθαίνει όταν αναδεικνύονται νέες προοπτικές στην αντιμετώπιση των προβλημάτων και όταν οι νηπιαγωγοί ενισχύονται στο να μπορούν να βλέπουν τα πράγματα με «άλλα μάτια». Η λειτουργία της/του νηπιαγωγού ως κριτικού φίλου ξεκινά ως μια εσωτερική αναζήτηση στο πλαίσιο του επαγγελματικού ρόλου και μετουσιώνεται σε μια επαγγελματική σχέση που έχει διά βίου προοπτική. - ως στοχαζόμενος επαγγελματίας: Σημαντική αφετηρία για τον αναστοχασμό των νηπιαγωγών αποτελεί η ανάγκη συνειδητής αντιμετώπισης των διλημμάτων που αφορούν τις καθημερινές αποφάσεις που μπορεί να επηρεάσουν τις ζωές των παιδιών. Ο αναστοχασμός ανατρέπει παγιωμένες αντιλήψεις και πρακτικές, καθώς εμπλέκει τις/τους νηπιαγωγούς σε έναν κύκλο δράσης που διευρύνει τις επιλογές και το ρεπερτόριο των στρατηγικών και πρακτικών που εφαρμόζουν.
- ως διαμεσολαβητής: Η/Ο νηπιαγωγός λειτουργεί ως ενδιάμεσος κρίκος ανάμεσα στο παιδί και τον κόσμο γύρω του. Καταγράφει, ερμηνεύει, επικοινωνεί και υποστηρίζει τις ιδέες, τις ανάγκες και τα επιτεύγματα των παιδιών στο σχολείο, αλλά και στα άλλα πλαίσια της καθημερινής εμπειρία τους, συντονίζοντας όλους τους εταίρους με στόχο την προάσπιση των δικαιωμάτων των παιδιών για την ανάπτυξη, την εκπαίδευση και την ευημερία τους. Επιπλέον, αποτελεί φορέα ανταλλαγής μηνυμάτων, λεκτικών και μη λεκτικών, τόσο μεταξύ των μελών της σχολικής κοινότητας όσο και με δίκτυα σχολείων και φορείς. Έτσι, αναδεικνύεται σε διαμεσολαβητή διαπολιτισμικής επικοινωνίας.
- ως ηγέτης: Η/Ο νηπιαγωγός που έχει διοικητικά ηγετικό ρόλο στη σχολική μονάδα αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την ποιότητα των μαθησιακών εμπειριών όλων των εμπλεκομένων στην εκπαιδευτική διαδικασία. Μπορεί να συμβάλει στην προαγωγή της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου και στη δημιουργία ενός εργασιακού περιβάλλοντος που ενθαρρύνει τους/τις εκπαιδευτικούς να αξιοποιήσουν και να εξελίξουν στον μέγιστο βαθμό τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους, να συμμετέχουν σε συνεργατικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων, αναγνωρίζοντας τον σημαντικό ρόλο τους ως φορείς αλλαγής, στο πλαίσιο του κοινού οράματος.
Η Αξιολόγηση στο Νηπιαγωγείο
Η αξιολόγηση στο νηπιαγωγείο αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της μαθησιακής διαδικασίας. Έχει αυθεντικό χαρακτήρα, καθώς λαμβάνει χώρα στο φυσικό πλαίσιο της μάθησης και αξιοποιεί πολλαπλές τεχνικές παρατήρησης και καταγραφής της μαθησιακής πορείας των παιδιών. Σκοπός είναι η ενδυνάμωση της μάθησης, η προαγωγή της ολόπλευρης ανάπτυξης κάθε παιδιού, καθώς και η ενίσχυση της ποιότητας και αποτελεσματικότητας του εκπαιδευτικού έργου. Έχει διαμορφωτικό χαρακτήρα, στοχεύοντας στο να παράσχει τα κατάλληλα εργαλεία, ώστε όλοι όσοι εμπλέκονται στη μαθησιακή διαδικασία να αποκτούν σαφή εικόνα αναφορικά με το σημείο στο οποίο βρίσκεται η μαθησιακή πορεία, σε σχέση με τις εκάστοτε μαθησιακές επιδιώξεις. Δημιουργούνται, έτσι, οι προϋποθέσεις, ώστε να προσδιορίζονται κατάλληλα οι στόχοι, να σχεδιάζονται αποτελεσματικά τα επόμενα βήματα και να επιλέγονται οι στρατηγικές για την ικανοποίησή τους. Η αξιολόγηση οφείλει να είναι συνεχής, καθώς είναι εξαιρετικά σημαντικό να δίνεται ο χρόνος στα παιδιά να δείξουν όχι μόνο αυτά που ξέρουν και μπορούν να κάνουν, αλλά και τον τρόπο και τον ρυθμό που εξελίσσουν τις ικανότητές τους. Η αξιολόγηση στο νηπιαγωγείο έχει περιγραφικό χαρακτήρα και αξιοποιεί την Παρατήρηση συμπληρωματικά με τον Ατομικό Φάκελο Προόδου, καταγράφοντας την πορεία μάθησης και ανάπτυξης του παιδιού, υπό το πρίσμα της κατάλληλης παιδαγωγικής τεκμηρίωσης.
Οι νηπιαγωγοί, μέσω της Παρατήρησης, συλλέγουν δείγματα από την εμπλοκή και πορεία κάθε παιδιού στη μάθηση και από τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των παιδιών. Το υλικό αυτό αναλύεται και ερμηνεύεται σε σχέση με τη μαθησιακή τους πρόοδο, αντλώντας παράλληλα χρήσιμες πληροφορίες για την αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού προγράμματος. Μέσω του Ατομικού Φακέλου Προόδου, ως διαδικασίας, επιλέγονται, οργανώνονται και αποτιμώνται με συστηματικό τρόπο τεκμήρια προόδου που έχουν συλλεχθεί μέσω της Παρατήρησης. Συνδυάζονται οι πληροφορίες από πολλαπλές πηγές, δίνοντας μια ολοκληρωμένη εικόνα για τη μάθηση και την ανάπτυξη, όπως την αντιλαμβάνονται οι άμεσα εμπλεκόμενοι στη μαθησιακή διαδικασία.
Η συμμετοχή των παιδιών στη διαδικασία της αξιολόγησης, στο πλαίσιο της αυτοαξιολόγησης και ετεροαξιολόγησης, είναι κομβικής σημασίας, καθώς με αυτόν τον τρόπο αναπτύσσουν εσωτερικά κίνητρα για τη μάθηση και αποκτούν τον έλεγχο της μαθησιακής πορείας τους. Η συλλογή, από τους γονείς, δειγμάτων της προόδου που σημειώνει το παιδί και έξω από τα όρια του σχολικού περιβάλλοντος, διασφαλίζει την αποτύπωση της συνολικής εικόνας του παιδιού και της «συνέχειας» των μαθησιακών εμπειριών του. Η συνεργασία αυτή με τις οικογένειες των μαθητών/-τριών αποσκοπεί στην ανάπτυξη μιας ευρύτερης κουλτούρας αξιολόγησης, που ενισχύει τον αξιολογικό γραμματισμό όλων όσοι συμμετέχουν στη μαθησιακή διαδικασία. Επίσης, υποστηρίζει τις/τους νηπιαγωγούς να υιοθετήσουν πολιτισμικά ευαίσθητες και ενταξιακές πρακτικές αξιολόγησης, καθώς διευκολύνει την άρση περιορισμών που μπορεί να αφορούν τη γλώσσα, τις ιδιαιτερότητες και γενικότερα το κοινωνικοπολιτισμικό υπόβαθρο κάθε παιδιού.
Ο Ατομικός Φάκελος Προόδου, ως αποτέλεσμα, συνιστά ένα σημαντικό εργαλείο για τη συνεχή ενημέρωση όλων των εμπλεκόμενων φορέων, παιδιών, εκπαιδευτικών και γονέων, για τη μάθηση και την ανάπτυξη κάθε παιδιού. Οι νηπιαγωγοί μπορούν να αναπτύξουν τη δική τους προσέγγιση αναφορικά με τον Ατομικό Φάκελο Προόδου αξιοποιώντας τη βασική μεθοδολογία και τις αρχές του, επιλέγοντας μεταξύ των δύο μορφών του τη συμβατική ή ψηφιακή μορφή - Ψηφιακός Ατομικός Φάκελος Προόδου, ή συνδυάζοντας και τις δύο μορφές. Βασικά βήματα στην αξιολόγηση, πέρα από την επιλογή και οργάνωση των στοιχείων, αποτελούν η ανάλυση και ερμηνεία του υλικού αυτού, η ανατροφοδότηση και παρουσίαση των τεκμηρίων προόδου, με στόχο τη διαπίστωση της πορείας και των επιτευγμάτων κάθε παιδιού και τον προσδιορισμό στόχων βελτίωσης για τα παιδιά, τους/τις εκπαιδευτικούς και τους γονείς.
Οι διαδικασίες μάθησης στο νηπιαγωγείο
Οι νηπιαγωγοί καλούνται να συνδυάσουν αρμονικά τη θεωρία με την πράξη, ώστε οι διδακτικοί σχεδιασμοί και οι μαθησιακές καταστάσεις που οργανώνουν να είναι υψηλής ποιότητας και να ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τις δυνατότητες των παιδιών του νηπιαγωγείου. Επισημαίνεται ότι η διδακτική πλαισίωση στο νηπιαγωγείο δεν ταυτίζεται με τη στενή χρήση του όρου διδασκαλία, όπως εφαρμόζεται σε άλλες βαθμίδες της εκπαίδευσης. Αναφέρεται στη συστηματική διαδικασία σχεδιασμού, υλοποίησης και αξιολόγησης δραστηριοτήτων που είναι αναπτυξιακά κατάλληλες, βασίζονται στη διερεύνηση και στο παιχνίδι, προάγουν τη συνεργασία και λαμβάνουν υπόψη το κοινωνικοπολιτισμικό υπόβαθρο και τις διαφοροποιημένες ανάγκες των παιδιών στο πλαίσιο της ενταξιακής εκπαίδευσης. Οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται ενεργά τα παιδιά είναι αναπτυξιακά κατάλληλες όταν λαμβάνουν υπόψη τον ρυθμό ανάπτυξης κάθε παιδιού, ενισχύουν την πρωτοβουλία του, έχουν την απαιτούμενη διάρκεια και επαναλαμβάνουν τις έννοιες, ενσωματώνοντας κάθε φορά το βέλτιστο στάδιο δυσκολίας, ώστε να οδηγούν σε διαρκή βελτίωση και αλλαγή. Η γνώση των αναπτυξιακών χαρακτηριστικών των παιδιών του νηπιαγωγείου αλλά και του τρόπου που τα χαρακτηριστικά αυτά αλληλεπιδρούν με τα στοιχεία και τις διεργασίες του περιβάλλοντος είναι απαραίτητη για τις/τους νηπιαγωγούς, καθώς θα πρέπει να είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται τις παραμέτρους και τους παράγοντες που επηρεάζουν τη μαθησιακή πορεία των παιδιών. Ιδιαίτερα σημαντική για τη διαμόρφωση κατάλληλων μαθησιακών εμπειριών είναι η κατανόηση των ατομικών διαφορών και της επίδρασης του κοινωνικοπολιτισμικού πλαισίου, το οποίο μπορεί να διαφοροποιεί τον τρόπο που μαθαίνει και εξελίσσεται ένα παιδί. Επιπλέον, επισημαίνεται η ανάγκη να λαμβάνονται υπόψη οι ειδικές μαθησιακές ανάγκες που μπορεί να προκύπτουν εξαιτίας μαθησιακών δυσκολιών, αναπηρίας ή άλλων ειδικών ζητημάτων. Η γνώση αυτή καθοδηγεί τόσο τον σχεδιασμό κατάλληλων μαθησιακών περιβαλλόντων όσο και την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του εκπαιδευτικού προγράμματος. Η εκπαίδευση των παιδιών για την ανάπτυξη βασικών ικανοτήτων του 21ου αιώνα προϋποθέτει τη διερευνητική και βαθύτερη μάθηση.
Διερευνητική μάθηση
Η διερευνητική μάθηση αναφέρεται στη μελέτη ή και επίλυση θεμάτων, ερωτημάτων ή προβλημάτων που αναδύονται από το πλαίσιο του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος και εμπίπτουν στα ενδιαφέροντα των παιδιών, συνιστώντας γνωστική πρόκληση για αυτά. Η διαθεματική προσέγγιση που βρίσκεται στη βάση της διερευνητικής μάθησης αποτελεί το πλαίσιο επιλογής που καταργεί τον κατακερματισμό της γνώσης και την αντιμετωπίζει ως ολότητα. Η κατάλυση των ορίων μεταξύ των επιμέρους επιστημονικών πεδίων επιτρέπει την ενοποίηση των γνώσεων που έχουν κοινά χαρακτηριστικά σε όλες τις επιστήμες προωθώντας τη διεπιστημονική διασύνδεση. Οι νηπιαγωγοί προάγουν τη διερευνητική μάθηση όταν:
- Υποστηρίζουν τις προσπάθειες των παιδιών να αντιμετωπίζουν ζητήματα ή και προβλήματα που συνδέονται με τον πραγματικό κόσμο και τις άμεσες εμπειρίες τους μέσα από μαθησιακές διαδικασίες που έχουν νόημα για αυτά.
- Παρέχουν ευκαιρίες για ενεργό συμμετοχή σε διερευνήσεις που βοηθούν τα παιδιά να κατακτήσουν γνώσεις, να διαμορφώσουν νέες έννοιες και να αναπτύξουν δεξιότητες μέσα από το βίωμα και την επενέργεια στο περιβάλλον.
- Προωθούν ως βασικό πλαίσιο για την υλοποίηση των διερευνήσεων τις κοινωνικές ανταλλαγές ιδεών, γνώσεων και εμπειριών μεταξύ των παιδιών και ανάμεσα στα παιδιά και σε άλλους έμπειρους κοινωνικούς εταίρους, όπως για παράδειγμα γονείς, ειδικούς σε έναν τομέα και άλλους επαγγελματίες.
- Οργανώνουν μαθησιακές εμπειρίες στη Ζώνη της Επικείμενης Ανάπτυξης των παιδιών βοηθώντας τα να κατακτήσουν μέσα από τις διερευνήσεις τους ολοένα και πιο υψηλούς αναπτυξιακούς και μαθησιακούς στόχους.
Η διερευνητική μάθηση δύναται να λάβει διαφορετικές μορφές, ανάλογα με τον βαθμό υποστήριξης που παρέχεται από τη/τον νηπιαγωγό ως προς την καθοδήγηση των παιδιών στον σχεδιασμό και την υλοποίηση μιας διερεύνησης. Τα παιδιά χρειάζεται να μεταβαίνουν σταδιακά από τις πιο δομημένες από τη/τον νηπιαγωγό στις πιο ανοιχτού τύπου διερευνήσεις. Ιδιαίτερα σημαντική κρίνεται, στο πλαίσιο των διερευνήσεων που πραγματοποιούν τα παιδιά, η αξιοποίηση του λάθους ως παιδαγωγικό εργαλείο, αναπτύσσοντας θετική στάση και εσωτερικά κίνητρα για τη μάθηση.
Παιγνιώδης μάθηση
Τα παιδιά αναπτύσσουν εσωτερικά κίνητρα για τη μάθηση και εμπλέκονται ενεργά στις δραστηριότητες, όταν αυτές εμπεριέχουν παιγνιώδη χαρακτηριστικά ή έχουν παιγνιώδη διάθεση. Οι νηπιαγωγοί οργανώνουν κατάλληλες μαθησιακές καταστάσεις λαμβάνοντας υπόψη 6 βασικά χαρακτηριστικά του παιχνιδιού, που προσδίδουν στη μαθησιακή διαδικασία παιγνιώδη διάθεση: α) εστίαση στη διαδικασία και όχι στο αποτέλεσμα, β) εσωτερικά κίνητρα, όπου η χαρά και η απόλαυση του παιχνιδιού είναι οι κύριοι παράγοντες συμμετοχής του παιδιού σε μια μαθησιακή συνθήκη,γ) μεταφορικές ιδιότητες, όπου η πραγματική σημασία και λειτουργία των πραγμάτων μπορεί να αλλοιωθεί, δ) κίνηση, η οποία ενυπάρχει πολλές φορές σε μια δραστηριότητα με παιγνιώδη διάθεση και παρέχει στα παιδιά το κίνητρο για την πραγματοποίηση εναλλακτικών τρόπων δράσης, ε) κανόνες που λαμβάνουν υπόψη τις γνώσεις, το πολιτισμικό υπόβαθρο και την εμπειρία των παιδιών, και είναι ευέλικτοι, ώστε να μπορούν να τους διαπραγματευτούν τα ίδια τα παιδιά, και στ) δυνατότητες για εξερεύνηση και πειραματισμό, διεγείροντας υψηλά επίπεδα πνευματικής δραστηριότητας. Τέτοιες μαθησιακές καταστάσεις στηρίζονται σε ένα σενάριο που διαμορφώνει την κατάλληλη επικοινωνιακή συνθήκη, ώστε το αντικείμενο της μάθησης να αποκτά λειτουργικό χαρακτήρα, σημασία και νόημα για τα παιδιά. Παράλληλα, δίνουν έμφαση στις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των παιδιών, υποστηρίζοντας τον κοινωνικό και συνεργατικό χαρακτήρα της μάθησης.
Συνεργατική μάθηση
Η συνεργατική μάθηση αναφέρεται σε μια διαδικασία κατά την οποία οι μαθητές και οι μαθήτριες αλληλεπιδρούν σε ομάδες, επιδεικνύοντας υπευθυνότητα απέναντι στη δική τους μάθηση αλλά και των μελών της ομάδας. Η αλληλεπίδραση αυτή προσδιορίζει τη σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ των παιδιών, με τη/ τον νηπιαγωγό, με τον χώρο και με τα εργαλεία και τα υλικά που αξιοποιούν. Μπορεί να πάρει τη μορφή της άτυπης και/ή τυπικής συνεργατικής μάθησης, ανάλογα με τους στόχους, την οργάνωση και τη λειτουργία των ομάδων. Δίνονται ευκαιρίες στα παιδιά να αλληλεπιδράσουν σε διαφορετικές καταστάσεις και με διαφορετικούς στόχους, όπως για να παίξουν, να φέρουν εις πέρας ένα καθήκον ή να επιτελέσουν ένα έργο, διαμορφώνοντας άτυπες (αυθόρμητες, τυχαίες ή μη τυχαίες) και τυπικές (οργανωμένες και σταθερές, για κάποιο διάστημα) ομάδες. Με βάση το είδος της δράσης τους οι ομάδες έχουν διαφορετικό χαρακτήρα και πλαίσιο λειτουργίας (ομάδες εργασίας, ομάδες καθηκόντων/υπηρεσίας, ομάδες παιχνιδιού). Βασικά στοιχεία για την οργάνωση και την αποτελεσματικότητα της συνεργατικής μάθησης στο νηπιαγωγείο αποτελούν: α) η συγκρότηση των ομάδων (ποια τα κριτήρια του χωρισμού των παιδιών σε ομάδες), β) ο προσδιορισμός της φύσης των συνεργατικών δράσεων (είναι η συνεργατική μάθηση η κατάλληλη προσέγγιση για την ανάπτυξη του θέματος ή για την επιτέλεση ενός έργου ή καθήκοντος;), γ) η υποστήριξη του καταμερισμού εργασίας και η ανάληψη ρόλων από τα παιδιά (πώς θα βοηθήσουν στο έργο της ομάδας, τι ρόλο θα αναλάβουν), δ) η ανάπτυξη αλληλεπιδράσεων και σχέσεων (ποιο το επίπεδο των αλληλεπιδράσεων και η ποιότητα των σχέσεων) και ε) η παρουσίαση, αξιολόγηση και ανατροφοδότηση (πώς τα παιδιά συνθέτουν, παρουσιάζουν και αξιολογούν τη δράση τους σε σχέση με το κοινό έργο αλλά και την ίδια τη συνεργασία). Ο ρόλος της/του νηπιαγωγού είναι διευκολυντικός, καθώς υποστηρίζει τα παιδιά στο πέρασμα από διάφορες μορφές συνεργατικής αλληλεπίδρασης. Παράλληλα, λαμβάνει υπόψη τα χαρακτηριστικά, τις επιθυμίες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών για τη συγκρότηση ανομοιογενών ομάδων, ώστε να διασφαλίζονται τα μέγιστα μαθησιακά αποτελέσματα για όλα τα παιδιά. Υποστηρίζει τα παιδιά, ώστε να εξοικειωθούν, σταδιακά, με διαφορετικούς ρόλους στην ομάδα με στόχο να αναπτύξουν και να εξασκήσουν πολλαπλές δεξιότητες με βάση τις διαφοροποιημένες δυνατότητες και ανάγκες τους, διασφαλίζοντας ένα ενταξιακό πλαίσιο εκπαίδευσης.
Ενταξιακή μάθηση
Η ενταξιακή εκπαίδευση στο νηπιαγωγείο αποτελεί μια έμπρακτη αντιμετώπιση της διαφορετικότητας ως στοιχείο που ενοποιεί και εμπλουτίζει τη μαθησιακή εμπειρία. Για τον σκοπό αυτό οι νηπιαγωγοί συνδυάζουν και αξιοποιούν στοχευμένα και συμπληρωματικά τις αρχές, τις μεθόδους και τις πρακτικές της διαφοροποιημένης διδασκαλίας και της πολιτισμικά ευαίσθητης διδασκαλίας, καθώς και το πλαίσιο της εκπαίδευσης για την αναπηρία και τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. - Η διαφοροποιημένη διδασκαλία αποτελεί ένα σύστημα στρατηγικών που έχουν στόχο να προσαρμόσουν το Πρόγραμμα Σπουδών στις ανάγκες και τις δυνατότητες των παιδιών της τάξης. Οι προσαρμογές αφορούν τέσσερα επίπεδα: α) τις μαθησιακές επιδιώξεις (περιεχόμενο), β) το επίπεδο δυσκολίας, τα μέσα και τα υλικά (διαδικασία), γ) την οργάνωση του «χώρου» και τη διαχείριση των σχέσεων (μαθησιακό περιβάλλον) και δ) την καταγραφή της μαθησιακής πορείας (το αποτέλεσμα) με στόχο τη μεγιστοποίηση της ποιότητας της υποκειμενικής μαθησιακής εμπειρίας. - Η πολιτισμικά ευαίσθητη διδασκαλία αναφέρεται στην ανάγκη διαχείρισης των κοινωνικών ταυτοτήτων για την καταπολέμηση κάθε μορφής διακρίσεων και αποκλεισμού. Προϋποθέτει την ενσωμάτωση των γνώσεων για τα πολιτισμικά χαρακτηριστικά και τα επιτεύγματα των διαφόρων κοινωνικοπολιτισμικών ομάδων στο πρόγραμμα του νηπιαγωγείου, ώστε να ανταποκρίνεται τόσο στις προτεραιότητες της πολυπολιτισμικής κοινωνίας όσο και στο πολιτισμικό κεφάλαιο των παιδιών της τάξης. Οι νηπιαγωγοί δημιουργούν ευκαιρίες για διαπολιτισμική επικοινωνία μέσω διασύνδεσης ιδεών, συνηθειών και πολιτισμικών προϊόντων, δίνοντας τη δυνατότητα σε όλα τα παιδιά να νιώσουν υπερήφανα για το πολιτισμικό και οικογενειακό τους κεφάλαιο και να αναπτύξουν πολυπολιτισμική και πολυγλωσσική επίγνωση, ενώ παράλληλα γίνονται κοινωνοί της κουλτούρας του σχολείου. - Η εκπαίδευση των μαθητών και μαθητριών με αναπηρία ή και με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στο γενικό σχολείο υιοθετεί ενταξιακές πρακτικές που στοχεύουν: α) στην προαγωγή της ευαισθητοποίησης για τα άτομα με αναπηρία ή και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, β) στην κατανόηση των ιδιαίτερων αναγκών των ατόμων αυτών και στην καλλιέργεια ενσυναίσθησης και γ) στην ενίσχυση της αίσθησης του «ανήκειν» για όλα τα παιδιά και τους ενήλικες στο σχολικό περιβάλλον. Στο πλαίσιο της ένταξης, εκπαιδευτικοί γενικής και ειδικής εκπαίδευσης συνεργάζονται ισότιμα και αρμονικά για να προσαρμόσουν το Πρόγραμμα Σπουδών με βάση τις ανάγκες όλων των παιδιών και να ενσωματώσουν το Εξατομικευμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα των παιδιών με αναπηρία ή και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στην εκπαιδευτική διαδικασία. Στο πλαίσιο αυτό, εναλλάσσουν τους ρόλους τους, υιοθετούν και συνδυάζουν διάφορα μοντέλα διδασκαλίας και συνδιδασκαλίας, επιδεικνύοντας ευελιξία και συντονισμό κατά την εφαρμογή και αξιολόγηση του προγράμματος.
Τα 4 Θεματικά Πεδία στο νέο Π.Σ του Νηπιαγωγείου
Α΄ Θεματικό Πεδίο: Παιδί και Επικοινωνία
Προετοιμάζοντας τα παιδιά να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της σύγχρονης κοινωνικής πραγματικότητας και να αποκωδικοποιήσουν τον κόσμο γύρω τους, η επικοινωνία έχει σημαντική θέση στο πρόγραμμα του νηπιαγωγείου. Το Θεματικό Πεδίο Παιδί και Επικοινωνία λαμβάνει υπόψη τις σημαντικές αλλαγές στους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι παράγουν και μεταδίδουν νοήματα στη σύγχρονη κοινωνία, στοχεύοντας στη διαμόρφωση μαθησιακών περιβαλλόντων που εξοικειώνουν τα παιδιά με ποικίλα εργαλεία για την επεξεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών για την εδραίωση αμοιβαίας κατανόησης. Οι δύο Θεματικές Ενότητες που συνιστούν το συγκεκριμένο Θεματικό Πεδίο, η Γλώσσα και οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (ΤΠΕ), έχουν ρόλο-κλειδί στο Πρόγραμμα Σπουδών και αποτελούν τη βάση για όλα τα Θεματικά Πεδία. Η Θεματική Ενότητα Γλώσσα εστιάζει στην ανάπτυξη βασικών ικανοτήτων για την προφορική, γραπτή και πολυγλωσσική επικοινωνία, οι οποίες κρίνονται σημαντικές για την αποτελεσματική συμμετοχή των παιδιών στα διάφορα πεδία δράσης τους στο σχολικό και ευρύτερο κοινωνικοπολιτισμικό περιβάλλον και αποτελούν προϋπόθεση για την αποτελεσματική μάθηση σε σχέση με όλες τις άλλες Θεματικές Ενότητες. Η Θεματική Ενότητα ΤΠΕ δίνει έμφαση στην ανάπτυξη ικανοτήτων που αφορούν την εξοικείωση των παιδιών με τη χρήση ψηφιακών περιβαλλόντων και την ανάπτυξη δεξιοτήτων διαχείρισης της πληροφορίας για την κάλυψη διαφορετικών επικοινωνιακών αναγκών.
Β΄ Θεματικό Πεδίο: Παιδί, Εαυτός και Κοινωνία
Στο πλαίσιο της σύγχρονης κοινωνίας που μεταβάλλεται συνεχώς και προβάλλει ποικίλες προκλήσεις στα άτομα και στις ομάδες σε τοπικό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο, τα παιδιά από την προσχολική ηλικία υποστηρίζονται να δομήσουν μια θετική αντίληψη για τον εαυτό τους, να κατανοήσουν και να αλληλεπιδράσουν με το περιβάλλον και να αναπτύξουν δράσεις με στόχο να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στις ποικίλες προκλήσεις του. Το νηπιαγωγείο μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στη διαμόρφωση υπεύθυνων και ενεργών πολιτών, την προαγωγή της κοινωνικής δικαιοσύνης και την καλλιέργεια αξιών με ανθρωπιστική βάση. Το Θεματικό Πεδίο Παιδί, Εαυτός και Κοινωνία δημιουργεί τις προϋποθέσεις, ώστε τα παιδιά να αντιληφθούν τις συνδέσεις ανάμεσα τον εαυτό τους και στους άλλους, τα διάφορα επίπεδα της κοινωνικής οργάνωσης και το πλαίσιο της καθημερινής εμπειρίας. Οι δύο Θεματικές Ενότητες, Προσωπική και Κοινωνικοσυναισθηματική Ανάπτυξη και Κοινωνικές Επιστήμες, αλληλοσυμπληρώνονται, προκειμένου να διαμορφώσουν τις κατάλληλες μαθησιακές εμπειρίες που προωθούν την ανάπτυξη σε ενδοατομικό, διαπροσωπικό και κοινωνικό επίπεδο. Η Θεματική Ενότητα Προσωπική και Κοινωνικοσυναισθηματική Ανάπτυξη εστιάζει στην καλλιέργεια ισχυρής αυτοαντίληψης, που επιτρέπει στα παιδιά να κατανοήσουν τον εαυτό τους και τις δυνατότητές τους και να αναπτύξουν μια θετική αυτοεικόνα και εσωτερικά κίνητρα για να μαθαίνουν και να βελτιώνονται συνεχώς. Στη Θεματική Ενότητα Κοινωνικές Επιστήμες παρέχονται ευκαιρίες για την επεξεργασία εννοιών και σχέσεων που ξεπερνούν τα στενά πλαίσια των διαπροσωπικών εμπειριών και προάγονται συλλογικές διαδικασίες για την ανάπτυξη του ηθικού και κοινωνικού εαυτού. Δίνεται έμφαση στην ευαισθητοποίηση των παιδιών αλλά και στην ανάληψη πρωτοβουλιών σε ζητήματα της άμεσης εμπειρίας τους, σε σχέση με ευρύτερα κοινωνικά και περιβαλλοντικά θέματα που αφορούν την αειφόρο ανάπτυξη, για την προαγωγή της ενεργού και υπεύθυνης συμμετοχής και δράσης τους
Γ΄ Θεματικό Πεδίο: Παιδί και Θετικές Επιστήμες
Τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας έχουν ήδη αναπτύξει φυσική περιέργεια για τον κόσμο που τα περιβάλλει, ενώ παράλληλα δομούν την αντίληψη και την κατανόησή τους για το περιβάλλον αξιοποιώντας ιδέες και πρακτικές που αφορούν την παρατήρηση και ερμηνεία του φυσικού, τεχνητού και κοινωνικού κόσμου. Οι πρώιμες αυτές ιδέες και αναπαραστάσεις που σχηματίζουν τα παιδιά βιωματικά είναι αυτές που θα αποτελέσουν τη βάση για τη μελέτη και τη σταδιακή ανάπτυξη των εννοιών και των διαδικασιών στο πρόγραμμα του νηπιαγωγείου για τις θετικές επιστήμες. Μέσα από αυθεντικές και αναπτυξιακά κατάλληλες μαθησιακές εμπειρίες που βασίζονται στη διερευνητική μάθηση και αξιοποιούν το παιχνίδι, επιδιώκεται η υιοθέτηση ορθής στάσης απέναντι στον επιστημονικό τρόπο σκέψης. Το Θεματικό Πεδίο Παιδί και Θετικές Επιστήμες εστιάζει στις κοινές διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα δυναμικά, αλληλεπιδραστικά και συμπληρωματικά, όταν τα παιδιά οικοδομούν τις έννοιες στα Μαθηματικά, στις Φυσικές Επιστήμες και την Τεχνολογία Κατασκευών. Στο πλαίσιο της διερευνητικής μάθησης οδηγούνται σταδιακά στη συστηματοποίηση της σκέψης, καθώς επεξεργάζονται έννοιες και μεθόδους των επιστημών μέσα από καθημερινές καταστάσεις και προβλήματα που καλούνται να επιλύσουν. Η/Ο νηπιαγωγός, σε ρόλο διευκολυντή, υποστηρίζει τα παιδιά, με τη χρήση κατάλληλων ερωτημάτων προς διερεύνηση, να πειραματιστούν χρησιμοποιώντας τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους, ώστε να ανακαλύψουν τη νέα γνώση. Κατανοώντας το πώς ένα πρόβλημα της καθημερινότητας μπορεί να μετατραπεί σε μαθηματικό πρόβλημα, ενισχύεται ο μαθηματικός γραμματισμός υπό το πρίσμα της κοινωνικοπολιτισμικής προσέγγισης, ενώ παράλληλα μετασχηματίζεται σε εργαλείο μάθησης για τις Φυσικές Επιστήμες. Τα Μαθηματικά προσφέρουν το σύστημα των ενεργειών, ενώ οι Φυσικές Επιστήμες αποτελούν το πλαίσιο μέσα στο οποίο τα παιδιά κατανοούν τον κόσμο και τα φαινόμενα και δρουν στη σύγχρονη πραγματικότητα. Επιπρόσθετα, η Θεματική Ενότητα Τεχνολογία Κατασκευών αποτελεί την πρακτική εφαρμογή των Φυσικών Επιστημών, καθώς αυτές οι δύο μαθησιακές περιοχές είναι άρρηκτα συνδεδεμένες και οι γνώσεις και δεξιότητες που απορρέουν από τον συνδυασμό τους παρέχουν στα παιδιά τις βάσεις, τα απαραίτητα εφόδια και τις ευκαιρίες που χρειάζονται για να αντεπεξέλθουν στον σύνθετο και απαιτητικό σύγχρονο κόσμο ως επιστημονικά εγγράμματοι πολίτες
Δ΄ Θεματικό Πεδίο: Παιδί, Σώμα, Δημιουργία και Έκφραση
Η κινητική και αισθητική εμπειρία αναφέρεται σε μία ιδιαίτερη μορφή κατανόησης του κόσμου και αντίδρασης στα ερεθίσματα του περιβάλλοντος, που εμπλέκει εξίσου το σώμα, το μυαλό και το συναίσθημα σε μαθησιακές εμπειρίες που είναι βαθιά ανανεωτικές για τα παιδιά και προσφέρουν ποικίλες ευκαιρίες εξερεύνησης και δημιουργίας. Στο πλαίσιο του Θεματικού Πεδίου Παιδί, Σώμα, Δημιουργία και Έκφραση, το ανθρώπινο σώμα και η κίνηση εμπλέκονται σε ποικίλες ψυχοκινητικές και καλλιτεχνικές εμπειρίες που παρέχουν στα παιδιά τα εργαλεία και τα μέσα να επεξεργαστούν τον κόσμο και να εκφράσουν τις ιδέες και τα συναισθήματά τους, επενεργώντας στο περιβάλλον με εναλλακτικούς, ευφάνταστους και δημιουργικούς τρόπους. Η διαδικασία αυτή θέτει τα θεμέλια για την ανάπτυξη του σωματικού και αισθητικού γραμματισμού, καθώς τα παιδιά επιδεικνύουν ευαισθησία και αναπτύσσουν ικανότητα ερμηνείας απέναντι σε κάθε μορφή κινητικής και καλλιτεχνικής εμπειρίας. Στόχος είναι η προαγωγή της γνωστικής, εκφραστικής, συναισθηματικής, στοχαστικής και επικοινωνιακής αλληλεπίδρασης με το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον, αποδίδοντας προσωπικό νόημα και αξία στο βίωμα και στην αισθητική εμπειρία που προκαλείται μέσα από κατάλληλες κινητικές και καλλιτεχνικές μαθησιακές καταστάσεις. Οι δύο Θεματικές Ενότητες που συνιστούν το συγκεκριμένο Θεματικό Πεδίο, η Κινητική Αγωγή και οι Τέχνες, αλληλοσυμπληρώνονται προκειμένου να προωθήσουν την κινητική και καλλιτεχνική έκφραση των παιδιών και να προάγουν την απόκτηση διά βίου συνηθειών πνευματικής εγρήγορσης, καλαισθησίας και σωματικής ευημερίας. Η Θεματική Ενότητα Κινητική Αγωγή προάγει την ποιότητα και την υγεία σε ποικίλους τομείς της καθημερινής και σωματικής τους δραστηριοποίησης. Στο πλαίσιο αυτό, ο αθλητισμός και η αθλητική και πολιτιστική παράδοση λειτουργούν ως γέφυρες ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν δημιουργώντας κίνητρα στα παιδιά για συμμετοχή σε οργανωμένες και δημιουργικές ψυχοκινητικές εμπειρίες που έχουν νόημα γι’ αυτά. Στη Θεματική Ενότητα Τέχνες παρέχονται στα παιδιά ευκαιρίες δημιουργικής αναπαράστασης και επικοινωνίας των ιδεών και των συναισθημάτων τους. Οι στόχοι της ενότητας επικεντρώνονται στην ανάπτυξη της οπτικής, ακουστικής και αισθητικής αντίληψης, στην ενεργοποίηση της φαντασίας και της κριτικής σκέψης των παιδιών, μέσα από την επαφή με σημαντικά έργα της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και ποικίλα ερεθίσματα που καλλιεργούν το αισθητικό τους κριτήριο
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
