Σύγχυση και προβληματισμό προκάλεσε το θέμα Δ5 του μαθήματος Βιολογίας Προσανατολισμού στις Πανελλήνιες Εξετάσεις της 2ας Ιουνίου 2025, καθώς η διατύπωσή του άφησε σημαντικά περιθώρια για διπλή επιστημονική ερμηνεία — γεγονός που, αν δεν αντιμετωπιστεί με προσοχή, μπορεί να οδηγήσει σε άδικη αξιολόγηση των υποψηφίων.
Το επίμαχο θέμα
Το ερώτημα Δ5 ζητούσε από τους μαθητές να προσδιορίσουν:
«Ποια περιοχή (Χ ή Υ) αντιγράφεται με συνεχή και ποια με ασυνεχή τρόπο, και να εξηγήσουν ποια από τις θέσεις (1 ή 2) μπορεί να αποτελεί θέση έναρξης αντιγραφής.»
Η σχετική Εικόνα 6 εμφάνιζε τμήματα DNA και RNA με αποσπασματική αλληλουχία και περιοχές συμβολισμένες με «……», ενδιάμεσα στην περιοχή Χ.
Πού ακριβώς δημιουργείται η σύγχυση
Η παρεμβολή τελειών ("……") εντός της περιοχής Χ δεν συνοδεύτηκε από καμία διευκρίνιση ως προς τη φύση του ενδιάμεσου τμήματος. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα:
Μια ομάδα μαθητών να θεωρήσει, απολύτως λογικά, ότι η περιοχή Χ είναι συνεχής, άρα αντιγράφεται με συνεχή τρόπο.
Άλλη ομάδα μαθητών, βασισμένη επίσης σε σωστό σκεπτικό, υπέθεσε πως τα «……» δηλώνουν αλλαγή περιοχής ή μεγάλη απόσταση, οδηγώντας στο συμπέρασμα ότι η ασυνεχής σύνθεση γίνεται στην Χ.
Ανάλογα με τη θεώρηση, διαφοροποιείται και η απάντηση για τη θέση έναρξης της αντιγραφής: στη μία περίπτωση προκύπτει η θέση 1, στην άλλη η θέση 2 ως σωστή.
Η αντιγραφή του DNA γίνεται διπλής κατεύθυνσης από τη θέση έναρξης, με τον πρωτοταγή κλώνο να αντιγράφεται συνεχώς και τον συμπληρωματικό με ασυνεχή σύνθεση (θραύσματα Okazaki). Η κρίσιμη πληροφορία σε τέτοιου είδους ασκήσεις είναι ο προσανατολισμός των αλυσίδων και η συνέχεια της αλληλουχίας — κάτι που δεν διευκρινίστηκε επαρκώς στο φετινό θέμα Δ5.
Η Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεων (ΚΕΕ), εφόσον τεθεί ζήτημα από διορθωτές ή επιστημονικές ενώσεις, οφείλει να εκδώσει διευκρινιστική οδηγία στα Βαθμολογικά Κέντρα.
Όλα τα νέα και οι ειδήσεις που αφορούν τις Πανελλήνιες
Βαθμολογίες κάτω από τη βάση... να φάνε και οι κότες! Μα τι συμβαίνει επιτέλους;
Πανελλήνιες 2025: Με ποια κριτήρια επιλέγω σχολές για το Μηχανογραφικό μου;
Μηχανογραφικό 2025: Αυτός είναι ο χάρτης των αντιστοιχιών για 96 Τμήματα - Οι μεγάλες αλλαγές