Ευαγγελία Ασημακοπούλου Ο Πανελλήνιος Επιστημονικός Σύλλογος Ειδικής Αγωγής (Π.Ε.Σ.Ε.Α.) τοποθετήθηκε επίσημα για τις πρόσφατες νομοθετικές και διοικητικές παρεμβάσεις του Υπουργείου Παιδείας σχετικά με την Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση.
Ο Σύλλογος εκφράζει ικανοποίηση για την εγκύκλιο με αριθμό πρωτοκόλλου 70271/Δ3 (13/6/2025), καθώς και για το Άρθρο 96 του Ν. 5217/2025, τα οποία διευκολύνουν την ίδρυση Τμημάτων Ένταξης, Πρώιμης Παρέμβασης και Σχολικών Μονάδων ΕΑΕ χωρίς τη δεσμευτική γνώμη των Δημοτικών Συμβουλίων. Η ρύθμιση αυτή εκτιμάται ότι ανοίγει τον δρόμο για την ενίσχυση της ενταξιακής εκπαίδευσης και την αξιοποίηση αδιόριστων εκπαιδευτικών ΕΑΕ.
Ωστόσο, ο Π.Ε.Σ.Ε.Α. επισημαίνει πως η συνεκπαίδευση εντός της γενικής τάξης δεν πρέπει να υποκαθιστά την ανάγκη για διακριτό χώρο παρέμβασης, καθώς τα Τμήματα Ένταξης αποτελούν κρίσιμους χώρους εξατομικευμένης υποστήριξης, ιδιαίτερα κατά την πρώτη περίοδο φοίτησης παιδιών με σοβαρές δυσκολίες. Προτείνεται η ενεργός εμπλοκή των Δήμων στη διαμόρφωση κατάλληλων χώρων, όπως είχε συμβεί στο παρελθόν με την προσχολική εκπαίδευση.
Ο Σύλλογος εκφράζει επίσης σοβαρό προβληματισμό για πιθανή συγχώνευση των ρόλων των εκπαιδευτικών ΕΑΕ στα Τμήματα Ένταξης με εκείνους των εκπαιδευτικών Παράλληλης Στήριξης, ειδικά εάν διακοπεί η σχετική χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ. Η εξέλιξη αυτή ενδέχεται να οδηγήσει σε υποβάθμιση της παρεχόμενης υποστήριξης και αποδυνάμωση της έννοιας της ενταξιακής εκπαίδευσης.
Αναφορικά με τις προβλέψεις του νέου νομοσχεδίου του ΥΠΑΙΘΑ, ο Π.Ε.Σ.Ε.Α. αναφέρεται ειδικά στα Άρθρα 114, 122 και 123:
Το Άρθρο 114 επιτρέπει την υποστήριξη περισσοτέρων μαθητών με ειδικές ανάγκες από έναν εκπαιδευτικό Παράλληλης Στήριξης, γεγονός που χαρακτηρίζεται προβληματικό για την ποιότητα της υποστήριξης. Επίσης, δίνεται η δυνατότητα υποστήριξης στο Ολοήμερο Πρόγραμμα χωρίς την πρόβλεψη πρόσθετων θέσεων εκπαιδευτικών ΕΑΕ.
Με τα Άρθρα 122 και 123 συστήνονται 1.900 θέσεις ΕΑΕ (εκπαιδευτικών και ειδικού επιστημονικού προσωπικού) στα ΚΕΔΑΣΥ, με ισάριθμη κατάργηση θέσεων από την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Ο Π.Ε.Σ.Ε.Α. σημειώνει ότι, παρά τον αριθμό, πρόκειται για ανακατανομή και όχι για ενίσχυση, ενώ εκφράζεται ανησυχία για την απώλεια θέσεων ΠΕ70 Δασκάλων και ΠΕ01 Θεολόγων.
Ο Σύλλογος καταλήγει με δέσμη προτάσεων:
Ίδρυση Τμημάτων Ένταξης σε όλες τις σχολικές μονάδες, με διασφάλιση επαρκών χώρων υποστήριξης.
Δυνατότητα ίδρυσης δεύτερων Τμημάτων Ένταξης χωρίς πληθυσμιακά κριτήρια όταν οι σχετικές γνωματεύσεις ξεπερνούν συγκεκριμένα όρια (5 για την προσχολική, 10 για την πρωτοβάθμια).
Στελέχωση όλων των Τ.Ε. με οργανικές τοποθετήσεις εκπαιδευτικών ΕΑΕ.
Τοποθέτηση ειδικών εκπαιδευτικών ανά ειδικότητα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Ο Π.Ε.Σ.Ε.Α. υπογραμμίζει ότι η αναδιοργάνωση της Ειδικής Αγωγής δεν μπορεί να υλοποιηθεί με επικοινωνιακές παρεμβάσεις, αλλά απαιτεί ουσιαστικό σχεδιασμό, στελέχωση και επένδυση στην παιδαγωγική υποστήριξη των μαθητών με ειδικές ανάγκες.
Η ανακοίνωση του ΠΕΣΕΑ
Ο Πανελλήνιος Επιστημονικός Σύλλογος Ειδικής Αγωγής (Π.Ε.Σ.Ε.Α.) σε σχέση με όσα έχουν περιέλθει στο φως της δημοσιότητας και έχουν τεθεί σε διαβούλευση έχει να σημειώσει τα εξής:
Α. Η προτροπή - έγγραφο με Αρ. Πρωτ. 70271/Δ3 από 13/06/2025 του ΥΠΑΙΘΑ με θέμα: «Εισήγηση αναγκαιότητας ίδρυσης Τμήματος Ένταξης σε σχολικές μονάδες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης», καθώς και το Άρθρο 96 του νέου Νόμου 5217/2025 με το οποίο δίνεται η δυνατότητα να ιδρύονται Τμήματα Ένταξης, Τμήματα Πρώιμης Παρέμβασης και Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης χωρίς τη δεσμευτική γνώμη των Δημοτικών Συμβουλίων, έγιναν δεκτά με σχετική ικανοποίηση από την εκπαιδευτική κοινότητα και ιδιαίτερα από αδιόριστους/-ες εκπαιδευτικούς ε.α.ε.
Προφανώς και η ενταξιακή εκπαίδευση μπορεί να υλοποιείται στο πλαίσιο συνδιδασκαλίας εντός της γενικής τάξης (όπως προβλέπει άλλωστε και η σχετική Νομοθεσία). Όμως δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να απαξιωθεί η αναγκαιότητα ύπαρξη χώρου/αίθουσας. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνεται και στο Υπόμνημα του ΠΕΣΕΑ που είχε κατατεθεί στο ΥΠΑΙΘΑ στις 11-03-2024 […] Η συνεκπαίδευση στην τάξη δεν αποκλείει την εξατομικευμένη προσέγγιση σε διαφορετικό χώρο-Τ.Ε. (Υ.Α. Γ6/102357/01-10-2002, παρ Β.2, ΥΠ.Ε.Π.Θ. ΦΕΚ 1319/τ. Β΄), όταν το νήπιο με ε.ε.α. -ειδικότερα κατά την αρχική περίοδο φοίτησής του-, δεν μπορεί να ανταποκριθεί λόγω των δυσκολιών του (αισθητηριακές δυσκολίες, προβλήματα λόγου και ομιλίας, διάσπαση προσοχής κ.ο.κ.). Η συμβολή των Δήμων μέσω της ΚΤΥΠ στη διαμόρφωση χώρου Τ.Ε. είναι εφικτή -όπως και στο παρελθόν με τις αίθουσες σχετικά με την ανάπτυξη της διετούς προσχολικής εκπαίδευσης. […] Η εξατομικευμένη υποστήριξη, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της συμπερίληψης, και δεν πρέπει να συγχέεται με την συνεκπαίδευση. Σε έναν ανεξάρτητο-αυτόνομο χώρο/αίθουσα (Τμήμα Ένταξης) οι εκπαιδευτικοί Ε.Α.Ε. μπορούν να διαμορφώσουν ένα πρόγραμμα προσαρμογής παιδιών που δυσκολεύονται να παραμείνουν στην γενική τάξη λόγω των ειδικών εκπαιδευτικών τους αναγκών (φάσμα αυτισμού, ΔΕΠΥ, Διαταραχές Συμπεριφοράς, δυσκολίες αυτοξυπηρέτησης κ.α.), και να αναπτύξουν το πρόγραμμα εξατομικευμένης διδασκαλίας και παιδαγωγικής παρέμβασης χωρίς εξωτερικές αρνητικές προσλαμβάνουσες (ήχοι, βλεμματικές επαφές, εξωτερικά ερεθίσματα, κ.α.). Ο χώρος αυτός μπορεί να αξιοποιηθεί και από την ΕΔΥ ή τις αποκεντρωμένες αξιολογικές διαδικασίες των διεπιστημονικών ομάδων των ΚΕΔΑΣΥ (άτυπη αξιολόγηση, κοινωνικό ιστορικό, βραχυχρόνιο πρόγραμμα παρέμβασης κλπ.).
Βέβαια, το σημαντικό στη διαδικασία της κατά νόμο ενταξιακής εκπαίδευσης δεν είναι αυτή καθεαυτή η ίδρυση των Τμημάτων Ένταξης, η σύσταση θέσεων εκπαιδευτικών ε.α.ε. σε αυτά και η στελέχωσή τους, αλλά η λειτουργία τους ή -με άλλα λόγια- οι αρμοδιότητες και το Καθηκοντολόγιο που αφορά τους/τις εκπαιδευτικούς σε σχέση με τη συμπεριληπτική υποστήριξη των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή/και αναπηρίες. Αν, δηλαδή, σε ένα δυστοπικό σενάριο, οι εκπαιδευτικοί ε.α.ε. των Τμημάτων Ένταξης, μετονομαστούν σε εκπαιδευτικούς ενταξιακής εκπαίδευσης και αναλάβουν τις αρμοδιότητες/καθήκοντα των νυν Παράλληλων Στηρίξεων (μια και το σχετικό ΕΣΠΑ πνέει τα λήσθια), τότε, θα πρέπει να υποστηρίζουν όχι μόνο μαθητές / μαθήτριες με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή/και αναπηρίες που μέχρι σήμερα υποστήριζαν βάσει νόμου, αλλά και τις περιπτώσεις των παιδιών για τα οποία έχει εγκριθεί Παράλληλη Στήριξη πλήρους ή μειωμένου ωραρίου. Και εννοείται, τότε, ότι θα μιλάμε αναγκαστικά για Ενταξιακή Εκπαίδευση και Υποστήριξη μόνο μέσα στο Τμήμα της γενικής τάξης.
Β. Το Σχέδιο Νόμου του ΥΠΑΙΘΑ με τίτλο «Σύσταση νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «Ελληνορθόδοξη Ιερά Βασιλική Αυτόνομη Μονή του Αγίου και Θεοβάδιστου όρους Σινά στην Ελλάδα», ρυθμίσεις θεμάτων αρμοδιότητας Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων, ενίσχυση της ασφάλειας στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, διατάξεις για τον αθλητισμό και λοιπές ρυθμίσεις» περιλαμβάνει τρία (3) Άρθρα που σε πρώτη ανάγνωση δημιουργούν την αίσθηση πως η Πολιτική Ηγεσία του Υπουργείου έρχεται να αντιμετωπίσει με θετική διάθεση τα χρόνια ζητήματα της Ειδικής Αγωγής & Εκπαίδευσης και της υποστήριξης των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή/και αναπηρίες στις σχολικές μονάδες της προσχολικής, της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Με το Άρθρο 114 περισσότερα από 1 παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που φοιτούν στο ίδιο Τμήμα υποστηρίζονται μόνο από 1 εκπαιδευτικό Παράλληλης Στήριξης, και υπό προϋποθέσεις από 2. Δηλαδή, εάν σε ένα Τμήμα φοιτούν π.χ. 4 παιδιά με εγγεκριμένες Π.Σ. πλήρους ωραρίου θα υποστηρίζονται από 1 εκπαιδευτικό, και μόνο εάν στο Τμήμα φοιτούν παιδιά με σοβαρότερες ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, ύστερα από πρόταση της Ε.Δ.Υ. και σε σχολικές μονάδες στις οποίες δεν έχει συσταθεί Ε.Δ.Υ. ύστερα από πρόταση του συλλόγου διδασκόντων και θετικές εισηγήσεις του Συμβούλου Ειδικής Αγωγής και Ενταξιακής Εκπαίδευσης και του οικείου ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ., δύναται να τοποθετηθούν έως και δύο (2) εκπαιδευτικοί ΕΑΕ.
Με το ίδιο Άρθρο δίνεται η δυνατότητα οι εκπαιδευτικοί Ε.Α.Ε. να υποστηρίζουν παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και κατά τη διάρκεια του Ολοήμερου Προγράμματος του σχολείου, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ότι ο ίδιος αριθμός εκπαιδευτικών Ε.Α.Ε. που είναι τοποθετημένος στη σχολική μονάδα καλύπτει τις ανάγκες της πρωινής ζώνης. Δηλαδή δεν προβλέπεται η διάθεση επιπλέον εκπαιδευτικών Ε.Α.Ε. για την κάλυψη των αναγκών του Ολοήμερου Προγράμματος.
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Πανελλήνιου Επιστημονικού Συλλόγου Ειδικής Αγωγής (Π.Ε.Σ.Ε.Α.), συνεκτιμώντας την εξέλιξη των δεδομένων που αφορούν την υποστήριξη των μαθητών/μαθητριών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή/και αναπηρίες στο παρόν και το μέλλον, θεωρεί αναγκαία: 1) για την Προσχολική Αγωγή, α. την Ίδρυση Τ.Ε. σε κάθε Σχολική Μονάδα με διευθέτηση του Αναγκαίου Χώρου Υποστήριξης, β. την Ίδρυση 2ου Τ.Ε. χωρίς την προϋπόθεση του δυναμικού μαθητών/-τριών της Σχολικής Μονάδας όταν οι Γνωματεύσεις των Εγκεκριμένων Δημόσιων Φορέων υπερβαίνουν τις 5, και τη Στελέχωσή τους με Οργανικές Τοποθετήσεις Εκπαιδευτικών Ε.Α.Ε., 2) για την Πρωτοβάθμια, α. την Ίδρυση Τ.Ε. σε κάθε Σχολική Μονάδα με διάθεση Χώρου/Αίθουσας Υποστήριξης, β. την Ίδρυση 2ου Τ.Ε. χωρίς την προϋπόθεση του δυναμικού μαθητών/-τριών της Σχολικής Μονάδας όταν οι Γνωματεύσεις των Εγκεκριμένων Δημόσιων Φορέων υπερβαίνουν τις 10, και τη Στελέχωσή τους με Οργανικές Τοποθετήσεις Εκπαιδευτικών Ε.Α.Ε., 3) για τη Δευτεροβάθμια, την Ίδρυση Τ.Ε. σε κάθε Σχολική Μονάδα με διάθεση Χώρων/Αιθουσών Υποστήριξης, και τη Στελέχωσή τους με Οργανικές Τοποθετήσεις Εκπαιδευτικών ΠΕ02, ΠΕ03, ΠΕ04 με ειδίκευση στην Ε.Α.Ε.
Με το Άρθρο 122 συστήνονται στα ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. 162 οργανικές θέσεις Νηπιαγωγών, Δασκάλων, Φιλολόγων, Μαθηματικών ή Φυσικών Επιστημών με εξειδίκευση στην Ε.Α.Ε., με ταυτόχρονη κατάργηση ισάριθμων θέσεων των ίδιων ειδικοτήτων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Επίσης, συστήνονταιστα ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. και 538 οργανικές θέσεις Θεραπευτών Λόγου, Ψυχολόγων, Φυσιοθεραπευτών, Εργασιοθεραπευτών-Εργοθεραπευτών, Κοινωνικών Λειτουργών, με ταυτόχρονη κατάργηση ισάριθμων θέσεων από την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση 200 θέσεων του κλάδου ΠΕ01 Θεολόγων και οι 338 θέσεων του κλάδου ΠΕ70 Δασκάλων. Δηλαδή συστήνονται συνολικά 700 θέσεις με την ταυτόχρονη κατάργηση ισάριθμων θέσεων στην πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Με το Άρθρο 123 συστήνονται αποκλειστικά για τη στελέχωση των Ε.Δ.Υ. και κατανέμονται στα ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. 600 θέσεις Ψυχολόγων και 600 θέσεις Κοινωνικών Λειτουργών, με ταυτόχρονη κατάργηση ισάριθμων θέσεων από την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (Δασκάλων, Φιλολόγων, Μαθηματικών, Φυσικών Επιστημών και Φυσικής Αγωγής). Δηλαδή συστήνονται συνολικά 1.200 θέσεις με την ταυτόχρονη κατάργηση ισάριθμων θέσεων στην πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Εν ολίγοις, συστήνονται, συνολικά, 1.900 θέσεις με την ταυτόχρονη κατάργηση ισάριθμων θέσεων στην πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ακόμα κι αν οι θέσεις που καταργούνται θεωρούνται ανενεργές, ουδέποτε φάνηκε η πρόθεση να διατεθούν, ώστε να εξυπηρετηθεί είτε η ανάγκη απρόσκοπτης κάλυψης λειτουργικών κενών με αναπληρωτές/-τριες είτε η ενίσχυση της Συμπερίληψης με εκπαιδευτικούς-υποστηρικτές της Ένταξης στα Τμήματα ή/και τις Σχολικές Μονάδες είτε η μείωση του αριθμού των μαθητών/-τριών ανά Τμήμα, και τη δημιουργία δεύτερου Τμημάτος της Τάξης -ιδιαίτερα στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση από την οποία καταργούνται 538 θέσεις του κλάδου ΠΕ70 Δασκάλων. Έτσι, χαρακτηρίζονται ως ανενεργές, αλλά σε αχρηστία και όχι σε αχρησία, και καταργούνται... Βέβαια, η «σύσταση» νέων θέσεων ούτε στελέχωση σημαίνει (με διορισμούς ή προσλήψεις) ούτε κάλυψη του συνολικού αριθμού των θέσεων που συστήνονται. Μία επικοινωνιακή πολιτική που στοχεύει στον κοινωνικό εντυπωσιασμό ή/και την ικανοποίηση ομάδων πίεσης σε καμία περίπτωση δεν ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες των παιδιών, των οικογενειών τους και των σχολείων.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Αυτά είναι τα ελληνικά επώνυμα που προέρχονται από αλβανικές λέξεις
Αλλαγές στο ωράριο εκπαιδευτικών από 1/9/2025: Ποιοι θα διδάσκουν λιγότερες ώρες
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 14/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
