Διεθνοποίηση των Πανεπιστημίων: Μέσο για αναβάθμιση ή άλλοθι για εμπορευματοποίηση

Η στρατηγική διεθνοποίησης της ελληνικής ανώτατης εκπαίδευσης παρουσιάζεται ως όχημα εκσυγχρονισμού και εξωστρέφειας, ως πυλώνας ανάπτυξης και αναβάθμισης, με τη δημιουργία ξενόγλωσσων προγραμμάτων, τη σύμπραξη με ευρωπαϊκά ιδρύματα και την ίδρυση παραρτημάτων στο εξωτερικό.

Όμως, πίσω από τη ρητορική περί "εκπαιδευτικής διπλωματίας", "γεωστρατηγικών δεσμών" και "προσέλκυσης ξένων φοιτητών", διαφαίνεται η σταδιακή μετατροπή των πανεπιστημίων σε επιχειρηματικές οντότητες με στόχο την οικονομική τους επιβίωση μέσω εμπορικών δραστηριοτήτων.

Κοινή συνισταμένη όλων αυτών των πρωτοβουλιών διεθνοποίησης και εξωστρέφειας των ΑΕΙ, είναι η περαιτέρω εμπορευματοποίηση της Ανώτατης Εκπαίδευσης και η προσέλκυση πόρων στο όνομα της οικονομικής αυτοτέλειας και η χρηματοδοτική εγκατάλειψη των ΑΕΙ στη χώρα μας.

Η στρατηγική της διεθνοποίησης βασίζεται στον στόχο της Ε.Ε. για έναν ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο Εκπαίδευσης. Στο πλαίσιο αυτό, ελληνικά πανεπιστήμια:

• Ιδρύουν ξενόγλωσσα προγράμματα (κυρίως αγγλόφωνα).
• Συμμετέχουν σε ευρωπαϊκές συμμαχίες μέσω του προγράμματος "European Universities".
• Αναπτύσσουν διεθνείς συνέργειες και κοινά μεταπτυχιακά.
• Ιδρύουν παραρτήματα στο εξωτερικό.

Ο στόχος είναι η προσέλκυση φοιτητών από αγορές όπως η Κίνα και η Ινδία, η ενίσχυση της «ακαδημαϊκής εξαγωγής» και η αναβάθμιση της διεθνούς εικόνας των ελληνικών ΑΕΙ.

Η πραγματικότητα, ωστόσο, στα ελληνικά πανεπιστήμια –όπως περιγράφεται στην Ετήσια Έκθεση της ΕΘΑΑΕ (2023)– φανερώνει μια διαφορετική εικόνα: υποστελέχωση, ελλείψεις υποδομών, απογοητευμένοι φοιτητές και εργαζόμενοι.

Στο πλαίσιο αυτό, τίθενται εύλογα ερωτήματα: Είναι η διεθνοποίηση μέσο για αναβάθμιση ή άλλοθι για εμπορευματοποίηση; Ποια είναι η σκληρή πραγματικότητα πίσω από την «εξωστρέφεια»;

Ας δούμε το παράδειγμα του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) που αυτές τις μέρες διαφήμισε ότι ιδρύει παράρτημα στην Πάφο της Κύπρου.

Η έκθεση της ΕΘΑΑΕ υπογραμμίζει ότι το 2023 στο ΑΠΘ:

• Το διοικητικό προσωπικό μειώθηκε κατά 491 άτομα.
• Η αύξηση μελών ΔΕΠ ήταν μόλις 26 άτομα.
• Οι υποδομές χαρακτηρίζονται επικίνδυνες ή ανεπαρκείς, ιδίως σε σχολές υγείας.
• Ενδεικτικό είναι ότι μαθήματα ξεκινούν στα μέσα του εξαμήνου, ενώ τα κεντρικά αμφιθέατρα Ιατρικής και Κτηνιατρικής στο ΑΠΘ παραμένουν εκτός λειτουργίας.

Η εμπορευματοποίηση ως νέα κανονικότητα

Συνολικά στα Πανεπιστήμια το 2023, η ιδιωτική χρηματοδότηση έφτασε στο 40%, από 32% το 2022. Παράλληλα, η δημόσια χρηματοδότηση μειώθηκε κατά 4,4%.

Εξέλιξη Δημόσιας και Ιδιωτικής Χρηματοδότησης στα Πανεπιστήμια (2019–2023)

Βασικά Συμπεράσματα:

• Μείωση 11% στη δημόσια χρηματοδότηση την περίοδο 2019–2023.
• Αύξηση 60% στην ιδιωτική χρηματοδότηση την ίδια περίοδο.
• Το ποσοστό κάλυψης των λειτουργικών αναγκών από ίδιους πόρους (δίδακτρα, ΕΛΚΕ, χορηγίες, παροχή υπηρεσιών) αγγίζει πλέον το 40%, καθιστώντας τα ΑΕΙ οιονεί επιχειρητικές μονάδες.
• Η μείωση της δημόσιας στήριξης συνοδεύεται από ενίσχυση της απαίτησης για «αυτοχρηματοδότηση», που προωθεί τις στρατηγικές διεθνοποίησης ως εργαλεία οικονομικής επιβίωσης.

Πανεπιστήμια αναγκάζονται να επιβιώσουν μέσω:

• Διδάκτρων στα μεταπτυχιακά.
• Εσόδων από το ΚΕΔΙΒΙΜ.
• Συνεργασιών με ιδιωτικές εταιρείες.

Η φωνή των πανεπιστημιακών – Κριτική στην «επιχειρηματική εξωστρέφεια»

Ο Σύλλογος Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΕΣΔΕΠ ΑΠΘ) με ομόφωνο ψήφισμά του καταδικάζει την ίδρυση του παραρτήματος στην Πάφο (Κύπρος), χαρακτηρίζοντάς την καθαρή επιχειρηματική δραστηριότητα. Οι πανεπιστημιακοί διερωτώνται:

• Θα αποκατασταθεί η εξωφρενική αναλογία του 1 μέλους ΔΕΠ ανά 43 προπτυχιακούς και 50 προπτυχιακούς/μεταπτυχιακούς φοιτητές στο ΑΠΘ;
• Θα αποκατασταθούν τα κεντρικά αμφιθέατρα στην Ιατρική, στην Κτηνιατρική και στο Χημείο τα οποία έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας λόγω ελλιπούς συντήρησης και άλλων προβλημάτων;
• Θα αποκατασταθεί το πανεπιστημιακό Δάσος στο Περτούλι, το οποίο 18 μήνες από την καταστροφική πλημμύρα του Ντάνιελ παραμένει χωρίς συντήρηση καθιστώντας αμφίβολη για 2η συνεχή χρονιά την πρακτική άσκηση των φοιτητών;
• Θα αποκατασταθούν οι ρημαγμένες υποδομές των φοιτητικών εστιών ή η απουσία αντισεισμικής, αντιπυρικής, αντιπλημμυρικής θωράκισης των υποδομών στο ΑΠΘ;

Το ψήφισμα καταλήγει: «Η διεθνοποίηση δεν μπορεί να είναι πρόφαση για περαιτέρω εμπορευματοποίηση και εγκατάλειψη της δημόσιας Ανώτατης Εκπαίδευσης».

H ποιότητα δεν κρύβεται πίσω από δείκτες

Οι διεθνείς κατατάξεις, τα παραρτήματα και τα ξενόγλωσσα προγράμματα μπορεί να ενισχύουν την εικόνα των πανεπιστημίων, αλλά η πραγματική αξιολόγηση προκύπτει από την εμπειρία φοιτητών, διδασκόντων και εργαζομένων.

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

2ος Πανελλήνιος γραπτός διαγωνισμός: Βγήκε η προκήρυξη - Αιτήσεις από 29/4 έως 14/5

Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς

Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 5/05

ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber