Μαρία Δούση Δεν θα τη βρείτε στα σύγχρονα λεξικά συναισθημάτων ούτε στα social media. Και όμως, η αρχαία ελληνική λέξη «ὀΐζυς» κουβαλάει ένα νόημα που παραμένει διαχρονικό: τον πόνο που δεν περνά, τη θλίψη που ξεπερνά τις λέξεις, την ψυχή που αγγίζει τα όριά της.
Πρόκειται για όρο θηλυκού γένους, με ιστορία που φτάνει ως τα ομηρικά έπη. Η «ὀΐζυς» δεν είναι απλώς δυστυχία· είναι η ακραία μορφή ψυχικής οδύνης, σχεδόν υπαρξιακή. Είναι η απόλυτη φθορά, το σκοτάδι που καλύπτει την ύπαρξη όταν η ζωή φαίνεται να δοκιμάζει τα όριά της.
Στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια, εμφανίζεται σε στιγμές αδυναμίας και απόγνωσης. Είναι η λέξη που περιγράφει τη μάνα που θρηνεί το παιδί της, τον πολεμιστή που βλέπει την ήττα να πλησιάζει, τον άνθρωπο που δεν έχει άλλη επιλογή από την υπομονή.
Οι μελετητές εξηγούν ότι η ετυμολογία της παραμένει αβέβαιη, πιθανώς προελληνική. Το ίδιο το ηχητικό σχήμα της λέξης, με τη διακοπή στο «οΐ», ενισχύει την αίσθηση σπαραγμού: δεν κυλά, σκοντάφτει, όπως ο ίδιος ο πόνος.
Παρά την αρχαιότητά της, η λέξη δεν έχει χαθεί. Συναντάται ξανά στην ποίηση, στην ψυχανάλυση και στις συλλογικές εμπειρίες απώλειας. Στον σημερινό κόσμο, όπου το άγχος και η ψυχική εξουθένωση κυριαρχούν, η «ὀΐζυς» λειτουργεί σχεδόν σαν διάγνωση για τον άρρητο πόνο που οι σύγχρονοι όροι αδυνατούν να περιγράψουν.
Μελετητές παρατηρούν ότι η «ὀΐζυς» δεν είναι μόνο πόνος αλλά και πρόπολος λύτρωσης. Όπως στα έπη του Ομήρου, έτσι και στη ζωή, το βαθύτερο σκοτάδι συχνά προηγείται της κάθαρσης. Δεν δοξάζει τον πόνο· υπενθυμίζει ότι μετά την πτώση μπορεί να έρθει η ανάδυση.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ChatGpt για όλους: Παρέχεται σε 100.000 υποψήφιους πανελλαδικά ως 20/11
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 20/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
