Alfavita Newsroom Οι αγχώδεις διαταραχές είναι σήμερα οι πιο συχνές ψυχικές διαταραχές παγκοσμίως, επηρεάζοντας εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους. Το ερώτημα που απασχολεί τους επιστήμονες εδώ και χρόνια είναι αν μπορούμε να παρέμβουμε στον εγκέφαλο με τέτοιο τρόπο ώστε να αντιστρέψουμε τις συνέπειες του χρόνιου άγχους.
Ερευνητές από το Ισπανικό Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας και το Πανεπιστήμιο Miguel Hernández στο Έλτσε κατάφεραν, σε πειράματα με ποντίκια, να "ρυθμίσουν από την αρχή" μια μικρή ομάδα νευρώνων στην αμυγδαλή, την περιοχή του εγκεφάλου που συνδέεται με τη λήψη αποφάσεων, τη μνήμη και τα συναισθήματα. Με αυτή την παρέμβαση, τα ζώα που εμφάνιζαν άγχος, καταθλιπτική συμπεριφορά και κοινωνικά ελλείμματα επανήλθαν σε πιο φυσιολογικά πρότυπα συμπεριφοράς.
Κεντρικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία είχε το γονίδιο GRIK4, το οποίο εμπλέκεται στη μεταφορά νευρικών σημάτων. Όταν το γονίδιο αυτό υπερεκφράζεται, αυξάνονται τα επίπεδα της πρωτεΐνης GluK4, κάτι που συνοδεύεται από συμπεριφορές που μοιάζουν με άγχος.
Στα πειράματα, τα ποντίκια με υψηλά επίπεδα GluK4:
απέφευγαν τους ανοιχτούς χώρους
ήταν λιγότερο κοινωνικά
έδειχναν ενδείξεις καταθλιπτικής διάθεσης
είχαν δυσκολία να αναγνωρίσουν αντικείμενα που είχαν ξαναδεί
Όταν οι ερευνητές χρησιμοποίησαν γονιδιακή τεχνολογία για να αφαιρέσουν τα επιπλέον αντίγραφα του GRIK4, τα επίπεδα της GluK4 μειώθηκαν και μαζί τους μειώθηκαν και τα συμπτώματα άγχους, κατάθλιψης και κοινωνικών δυσκολιών.
Όπως αναφέρει ο νευροεπιστήμονας Άλβαρο Γκαρθία, μια τόσο φαινομενικά απλή παρέμβαση ήταν αρκετή για να ανατραπούν συμπεριφορές που σχετίζονται με το άγχος και τα κοινωνικά ελλείμματα, κάτι που οι ίδιοι χαρακτηρίζουν εντυπωσιακό.
Ο νευρώνας που "ανάβει" το άγχος
Η ερευνητική ομάδα δεν σταμάτησε εκεί. Κατάφερε να εντοπίσει έναν συγκεκριμένο τύπο νευρώνα μέσα στην αμυγδαλή, ο οποίος φαίνεται να ευθύνεται για τα συμπτώματα άγχους. Όταν η λειτουργία αυτών των νευρώνων επανήλθε σε ισορροπία, η συμπεριφορά των ποντικιών σταθεροποιήθηκε.
Ωστόσο, ένα μέρος των δυσκολιών παρέμεινε: τα ποντίκια που είχαν λάβει τη θεραπεία εξακολουθούσαν να έχουν προβλήματα σε τεστ μνήμης αναγνώρισης αντικειμένων. Αυτό δείχνει πως άλλες περιοχές του εγκεφάλου, που επίσης επηρεάζονται από το άγχος, δεν διορθώνονται μόνο με τη μείωση της έκφρασης του GRIK4.
Ο νευροεπιστήμονας Χουάν Μέρμα εξηγεί ότι γνωρίζαμε ήδη τον ρόλο της αμυγδαλής στον φόβο και το άγχος, αλλά τώρα έχει αποδειχθεί πως μια συγκεκριμένη ομάδα νευρώνων, όταν λειτουργεί δυσανάλογα, είναι αρκετή για να οδηγήσει σε παθολογικές συμπεριφορές.
Επιπλέον, η ίδια θεραπευτική προσέγγιση αποδείχθηκε αποτελεσματική και σε ποντίκια που δεν είχαν γενετικά τροποποιηθεί, αλλά παρουσίαζαν αυξημένο άγχος για άλλους λόγους. Αυτό ενισχύει την άποψη ότι ορισμένα τοπικά κυκλώματα του εγκεφάλου παίζουν καθοριστικό ρόλο στις αγχώδεις διαταραχές και μπορούν, θεωρητικά, να επαναρυθμιστούν.
Τι σημαίνει αυτό για τον άνθρωπο;
Αν και οι ίδιες ακριβώς διαδικασίες δεν έχουν ακόμη τεκμηριωθεί στον ανθρώπινο εγκέφαλο, τα ποντίκια αποτελούν σταθερά ένα αξιόπιστο πρότυπο για τη μελέτη ψυχικών διαταραχών. Έτσι, τα ευρήματα αυτά ανοίγουν τον δρόμο για νέου τύπου θεραπείες, οι οποίες στο μέλλον ίσως στοχεύουν συγκεκριμένα νευρωνικά κυκλώματα που σχετίζονται με το άγχος.
Παρόμοιες τεχνικές με αυτές που χρησιμοποιήθηκαν στη μελέτη θα μπορούσαν μελλοντικά να προσαρμοστούν για ανθρώπους, προσφέροντας πιο στοχευμένη και αποτελεσματική ανακούφιση από το έντονο άγχος και τις συναφείς διαταραχές.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ChatGpt για όλους: Παρέχεται σε 100.000 υποψήφιους πανελλαδικά ως 20/11
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 20/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
