Πανελλαδικές 2020: Οι λύσεις στο μάθημα της Βιολογίας
Προτεινόμενες λύσεις στο μάθημα της κοινωνιολογίας για τις Πανελλαδικές 2020 από το Φροντιστήριο Ορόσημο

AΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ 2020

ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΘΕΜΑ Α

Α1. β

Α2. α

Α3. δ

Α4. α

Α5. γ

 

ΘΕΜΑ Β

Β1.

 

Αριθμός χρωμοσωμάτων

Αριθμός μορίων DNA πυρήνα

Μετάφαση μίτωσης

48

96

Θυγατρικό κύτταρο που προκύπτει από την Μείωση Ι

24

48

 

Β2.

Η υπερβολική κατανάλωση οινοπνεύματος ελαττώνει την ικανότητα του λεπτού εντέρου να απορροφά τις θρεπτικές ουσίες που περιέχονται στην τροφή μας. Συνέπεια του γεγονότος αυτού είναι η φθορά του ήπατος, το οποίο, αντί να αποθηκεύει τις πρωτεΐνες και τους υδατάνθρακες που χρησιμοποιούνται από τα ηπατικά κύτταρα, αποθηκεύει λίπη, με αποτέλεσμα τη διόγκωσή του. Η συνεχιζόμενη κατανάλωση οινοπνεύματος από έναν αλκοολικό καταλήγει συχνά σε εκφυλισμό του ηπατικού ιστού, μια κατάσταση που ονομάζεται κίρρωση του ήπατος, η οποία, αν και δεν περιορίζεται στους αλκοολικούς, παρουσιάζεται ωστόσο σε ποσοστό οκτώ φορές μεγαλύτερο σ’ αυτούς παρά στα μη εξαρτημένα από το αλκοόλ άτομα.

Β3.

  1. Τα ενδοσπόρια είναι αφυδατωμένα κύτταρα με ανθεκτικά τοιχώματα και χαμηλούς μεταβολικούς ρυθμούς.
  1. Αν στο περιβάλλον αντί για γλυκόζη υπάρχει ο δισακχαρίτης λακτόζη, το βακτήριο έχει τη δυνατότητα να τον διασπάσει για να επιβιώσει. Οι ερευνητές περιέγραψαν την ικανότητα του βακτηρίου Ε. coli να παραγάγει τα τρία απαραίτητα ένζυμα που χρειάζεται για να μεταβολίσει το δισακχαρίτη λακτόζη, όταν δεν υπάρχει γλυκόζη. Τα τρία αυτά ένζυμα βρίσκονται το ένα δίπλα στο άλλο πάνω στο γονιδίωμα του
  1. βακτηρίου και αποτελούν μια μονάδα, που την ονόμασαν οπερόνιο της λακτόζης. Σε αυτό περιλαμβάνονται εκτός από αυτά τα γονίδια, που ονομάζονται δομικά, και αλληλουχίες DNA που ρυθμίζουν τη μεταγραφή τους. Οι αλληλουχίες αυτές που βρίσκονται μπροστά από τα δομικά γονίδια είναι κατά σειρά ένα ρυθμιστικό γονίδιο, ο υποκινητής και ο χειριστής. Ο καταστολέας κωδικοποιείται από ένα ρυθμιστικό γονίδιο, που βρίσκεται μπροστά από τον υποκινητή. Το ρυθμιστικό γονίδιο μεταγράφεται συνεχώς και παράγει λίγα μόρια του καταστολέα. Όταν στο θρεπτικό υλικό υπάρχει μόνο λακτόζη, τότε ο ίδιος ο δισακχαρίτης προσδένεται στον καταστολέα και δεν του επιτρέπει να προσδεθεί στο χειριστή. Τότε η RNA πολυμεράση είναι ελεύθερη να αρχίσει τη μεταγραφή. Δηλαδή η λακτόζη λειτουργεί ως επαγωγέας της μεταγραφής των γονιδίων του οπερονίου. Τότε τα γονίδια αρχίζουν να «εκφράζονται», δηλαδή να μεταγράφονται και να συνθέτουν τα ένζυμα για τη διάσπαση της λακτόζης.
  2. Στο γονιδίωμα των προκαρυωτικών οργανισμών υπάρχουν γονίδια  ενζύμων που παίρνουν μέρος στη βιοσύνθεση διάφορων αμινοξέων και οργανώνονται σε οπερόνια, δηλαδή σε ομάδες που υπόκεινται σε κοινό έλεγχο της έκφρασής τους.

Β4.

Ο αλφισμός, σε φαινοτυπικό επίπεδο, εμφανίζει ετερογένεια, δηλαδή άλλα άτομα εμφανίζουν παντελή έλλειψη ενεργότητας του ενζύμου, ενώ άλλα εμφανίζουν μειωμένη ενεργότητα. Σε γονιδιακό επίπεδο, αυτό εξηγείται με την ύπαρξη πολλαπλών αλληλομόρφων γονιδίων.

Β5.

  • 5’ και 3’ αμετάφραστες περιοχές
  • Γονίδια που μεταγράφονται σε tRNA
  • Γονίδια που μεταγράφονται σε rRNA
  • Κωδικόνια λήξης
thema_g.png
thema_g2.png
thema_g_3.png

Δ2. To γονίδιο Γ κωδικοποιεί το tRNA. Το tRNA που μεταφέρει το αμινοξύ μεθειονίνη έχει αντικωδικόνιο που είναι μια τριπλέτα νουκλεοτιδίων,  συμπληρωματική και αντιπαράλληλη με το κωδικόνιο  5’-AUG-3’. Επομένως το αντικωδικόνιο του tRNA είναι 3’- UAC-5’. To tRNA που συντίθεται κατά τη διαδικασία της μεταγραφής του γονιδίου που κωδικοποιεί το tRNA είναι συμπληρωματικό και αντιπαράλληλο με τη μεταγραφόμενη αλυσίδα που ονομάζεται μη κωδική. Επομένως εντοπίζουμε στη μη κωδική αλυσίδα του γονιδίου την τριπλέτα                  5’- ATG-3’. Επομένως μεταγραφόμενη αλυσίδα είναι η 1.

Δ3. Το γονίδιο Β είναι το γονίδιο που κωδικοποιεί το rRNA. Κατά την έναρξη της μετάφρασης το mRNA προσδένεται, συμπληρωματικά και αντιπαράλληλα , μέσω μιας αλληλουχίας που υπάρχει στην 5’ αμετάφραστη περιοχή του με το rRNA της μικρής υπομονάδας του ριβοσώματος. Η 5’ αμετάφραστη περιοχή του mRNA με την οποία συνδέεται το rRNA της μικρής υπομονάδας του ριβοσώματος είναι: 5’- GGAAC-3’. Άρα το rRNA της μικρής υπομονάδας του ριβοσώματος είναι 3’- CCUUG-5’. To rRNA που συντίθεται κατά τη διαδικασία της μεταγραφής του γονιδίου που κωδικοποιεί το rRNA είναι συμπληρωματικό και αντιπαράλληλο με τη μεταγραφόμενη αλυσίδα που ονομάζεται μη κωδική.

Επομένως εντοπίζουμε στη μη κωδική αλυσίδα του γονιδίου την αλληλουχία 5’- GGAAC-3’. Άρα μεταγραφόμενη είναι η αλυσίδα 2.

Δ4.

  1. Θα χρησιμοποιήσουμε την EcoRI και την περιοριστική ενδονουκλεάση ΠΕ-Ι
  2. 5’ – CAATTC –3’

3’– GTTAAG –5’

Και                5’ – GAATTG –3’

3’–  CTTAAC –5’

  1. Η ΠΕ-Ι δεν κόβει το ανασυνδυασμένο πλασμίδιο διότι δεν υπάρχει η αλληλουχία αναγνώρισής της σε αυτό.

 

ΟΡΟΣΗΜΟ ΠΕΙΡΑΙΑ


AΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ 2020

ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΘΕΜΑ Α

Α1. β

Α2. α

Α3. β

Α4. α

Α5. δ

 

ΘΕΜΑ Β

Β1.

α. 4

β. 5

γ. 1

δ. 3

Β2.

  1. Ένα αντίσωμα αναγνωρίζει μόνο μία περιοχή του αντιγόνου, η οποία ονομάζεται αντιγονικός καθοριστής.
  2. Διαγονιδιακοί οργανισμοί είναι οι φυτικοί και ζωικοί οργανισμοί που έχουν δημιουργηθεί με τεχνικές Γενετικής Μηχανικής και περιέχουν γονίδια από άλλο οργανισμό, συνήθως διαφορετικού είδους.
  3. Ο φορέας κλωνοποίησης είναι ένα μόριο DNA, π.χ. πλασμίδιο ή DNA φάγων, το οποίο μπορεί να αυτοδιπλασιάζεται ανεξάρτητα μέσα σε ένα κύτταρο-ξενιστή όπως ένα βακτήριο.

Β3.

  • Ο καρκίνος δεν προκαλείται από μία μετάλλαξη, αλλά από τη «συσσώρευση» αρκετών γενετικών αλλαγών στα κύτταρα. Οι μεταλλάξεις αυτές είναι αποτέλεσμα διαφορετικών περιβαλλοντικών μεταλλαξογόνων παραγόντων όπως η ακτινοβολία ή χημικές ουσίες.
  • Στη δημιουργία κάθε είδους καρκίνου συμμετέχουν συνήθως τόσο τα ογκογονίδια όσο και τα ογκοκατασταλτικά γονίδια.

 

Β4.

  • Για τη δημιουργία γονιδιωματικής βιβλιοθήκης:
    • Περιοριστική ενδονουκλεάση (για το DNA του οργανισμού - δότη και για το φορέα κλωνοποίησης)
    • DNA δεσμάση
  • Για τη δημιουργία cDNA βιβλιοθήκης:
    • Αντίστροφη μεταγραφάση
    • DNA πολυμεράση
    • Περιοριστική ενδονουκλεάση (μόνο για το φορέα κλωνοποίησης)
    • DNA δεσμάση

Β5.

  • 5’ και 3’ αμετάφραστες περιοχές
  • Γονίδια που μεταγράφονται σε tRNA
  • Γονίδια που μεταγράφονται σε rRNA
  • Κωδικόνια λήξης

ΘΕΜΑ Γ

Γ1.

  1. Έλυτρο
  2. Καψίδιο
  3. Γενετικό υλικό (DNA ή RNA)

Γ2.

  • Μακροφάγα
  • Βοηθητικά Τ – λεμφοκύτταρα
  • Β – λεμφοκύτταρα
  • Πλασματοκύτταρα
  • Κυτταροτοξικά Τ – λεμφοκύτταρα
  • Κατασταλτικά Τ – λεμφοκύτταρα

Γ3.

  • Απλός έρπητας
  • Λοίμωξη από ιούς των ανθρώπινων θηλωμάτων
  • AIDS
  • Ηπατίτιδα Β
  • Ηπατίτιδα C.

Γ4.

Το θερμό και ξερό καλοκαίρι ευνοεί την εκδήλωση της φωτιάς λόγω των υψηλών θερμοκρασιών, της μεγάλης ξηρασίας και της συσσώρευσης μη αποικοδομημένων ξερών φύλλων στο έδαφος.

Γ5.

  • ο σχηματισμός νέων βλαστών και φύλλων από υπόγειους οφθαλμούς
  • η αυξημένη φύτρωση σπερμάτων που διασκορπίστηκαν λόγω της φωτιάς

Η διαδικασία με την οποία οι οργανισμοί που είναι περισσότερο προσαρμοσμένοι στο περιβάλλον τους επιβιώνουν και αναπαράγονται περισσότερο από τους λιγότερο προσαρμοσμένους ονομάστηκε από τον Κάρολο Δαρβίνο φυσική επιλογή. Επειδή οι διάφορες περιοχές έχουν διαφορετικές συνθήκες και διαφορετικές ευκαιρίες επιβίωσης, διαφορετικοί οργανισμοί επιλέγονται από τη φυσική επιλογή ως οι πιο προσαρμοσμένοι στο συγκεκριμένο περιβάλλον.

 

ΘΕΜΑ Δ

Δ1.

Στο οικοσύστημα Ι:

  • Παραγωγοί
  • Καταναλωτές
  • Αποικοδομητές

Στο οικοσύστημα ΙΙ:

  • Καταναλωτές
  • Αποικοδομητές

Δ2.

Το διάγραμμα Α αντιστοιχεί στη μεταβολή της συγκέντρωσης του διοξειδίου του άνθρακα και το διάγραμμα Β στη μεταβολή της συγκέντρωσης του οξυγόνου. Όσο αυξάνεται το βάθος, αυξάνεται η συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα και μειώνεται η συγκέντρωση του οξυγόνου. Αυτό συμβαίνει διότι όσο αυξάνεται το βάθος μειώνεται η διαθέσιμη ηλιακή ακτινοβολία στους παραγωγούς του οικοσυστήματος της λίμνης και κατ’ επέκταση μειώνεται ο αριθμός τους. Οι παραγωγοί με τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης δεσμεύουν την ηλιακή ενέργεια και μετατρέπουν το διοξείδιο του άνθρακα και το νερό σε γλυκόζη και οξυγόνο. Όλοι οι οργανισμοί του οικοσυστήματος μέσω της κυτταρικής αναπνοής οξειδώνουν τη γλυκόζη και τη μετατρέπουν σε διοξείδιο του άνθρακα και νερό. Στο οικοσύστημα ΙΙ που δεν υπάρχουν παραγωγοί, δεν παράγεται οξυγόνο και οι ετερότροφοι οργανισμοί, μέσω της διαδικασίας της κυτταρικής αναπνοής, απελευθερώνουν διοξείδιο του άνθρακα το οποίο δεν δεσμεύεται.

Δ3.

Στα μεγάλα βάθη δεν φτάνει ηλιακή ακτινοβολία, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν φωτοσυνθετικοί οργανισμοί. Τα νιτρικά ιόντα που παράγονται μέσω της ατμοσφαιρικής και βιολογικής αζωτοδέσμευσης δεν προσλαμβάνονται από τα φυτά. Επιπλέον, όλοι οι οργανισμοί αφήνουν νεκρή οργανική ύλη στο νερό της λίμνης, η οποία παραλαμβάνεται από τους αποικοδομητές και μετατρέπεται σε αμμωνία και στη συνέχεια τα νιτροποιητικά βακτήρια τη μετατρέπουν σε νιτρικά ιόντα αυξάνοντας ακόμα περισσότερο τη συγκέντρωσή τους.

Δ4.

Το θερμό νερό από τις ψυκτικές εγκαταστάσεις των πυρηνικών αντιδραστήρων και των εργοστασίων που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα, όταν διοχετεύεται σε ένα υδάτινο οικοσύστημα, μπορεί να προκαλέσει αύξηση της θερμοκρασίας του νερού και επομένως ελάττωση της συγκέντρωσης του οξυγόνου που βρίσκεται διαλυμένο σ’ αυτό. Η πιθανή μακροπρόθεσμη συνέπεια στους ανώτερους καταναλωτές του οικοσυστήματος είναι να πεθάνουν από ασφυξία.

 

ΟΡΟΣΗΜΟ ΠΕΙΡΑΙΑ

 

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΤΟΥ ALFAVITA.GR

Ακολουθήστε μας στο GoogleNews για να μάθετε πρώτοι μόνο τις ειδήσεις που σας ενδιαφέρουν

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση

Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό

ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

PARASTATIDIS
Παραστατίδης: «Παράταση στην παράταση και τα ξένα πανεπιστήμια δεν έρχονται στην Ελλάδα»
Κριτική του Παραστατίδη στην κυβέρνηση για τις καθυστερήσεις στην Παιδεία και την ενίσχυση των ανισοτήτων
Παραστατίδης: «Παράταση στην παράταση και τα ξένα πανεπιστήμια δεν έρχονται στην Ελλάδα»
tsoukalas
Τσουκαλάς: Τα 428.000 ευρώ πρόστιμο στη ΝΔ για τη διαρροή email αποδήμων στην Ασημακοπούλου το πληρώνουν οι... φορολογούμενοι
«Είναι μέσα στον κρατικό προϋπολογισμό» εξηγεί ο εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής.
Τσουκαλάς: Τα 428.000 ευρώ πρόστιμο στη ΝΔ για τη διαρροή email αποδήμων στην Ασημακοπούλου το πληρώνουν οι... φορολογούμενοι