Ολοκληρώθηκαν και φέτος οι πανελλαδικές εξετάσεις, με χιλιάδες μαθητές να περιμένουν με αγωνία να μάθουν σε ποιο τμήμα θα εισαχθούν.
Για τον κάθε μαθητή το ταξίδι ήταν μακρύ και απαιτητικό, γεμάτο με άγχος, πίεση αλλά και στιγμές προσωπικής υπέρβασης. Οι πανελλήνιες είναι μια περίοδος έντονων συναισθημάτων, όχι μόνο για τους υποψηφίους, αλλά και για τις οικογένειες και τους εκπαιδευτικούς που τους στήριξαν.
Το επόμενο βήμα που ανοίγεται μπροστά αφορά μια ακόμη σημαντική απόφαση: τη συμπλήρωση του Μηχανογραφικού Δελτίου. Πρόκειται για μια διαδικασία που μπορεί να καθορίσει, ως ένα βαθμό, την ακαδημαϊκή και επαγγελματική πορεία των μαθητών και γι’ αυτό χρειάζεται σκέψη και σωστή καθοδήγηση.

Με ποια κριτήρια όμως πρέπει ένας μαθητής να συμπληρώσει το Μηχανογραφικό του δελτίο; Πριν μιλήσουμε για τα σωστά κριτήρια επιλογής, ας δούμε μερικά από τα πιο συνηθισμένα λάθη:
1. Οι βάσεις προηγούμενων ετών:
Μην φτιάξεις το Μηχανογραφικό σου με βάση τις περσινές βάσεις εισαγωγής. Οι βάσεις διαμορφώνονται κάθε χρόνο διαφορετικά, ανάλογα με τη ζήτηση και τις επιλογές των φετινών υποψηφίων. Είναι μια μεταβλητή που δεν μπορείς να ελέγξεις καθόλου, άρα δεν πρέπει να αποτελεί το κύριο σου κριτήριο όταν επιλέγεις τις σχολές.
2. Οι απόψεις των άλλων:
Γνώμες από φίλους, συγγενείς ή ακόμα και γνωστούς, βασίζονται στις δικές τους εμπειρίες και αντιλήψεις και δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ταιριάζουν σε σένα. Ειδικά όταν η επιλογή μιας σχολής γίνεται με γνώμονα το «πού θα πάει ο κολλητός» ή «πού θα είναι η παρέα», τότε η απόφαση γίνεται καθαρά συγκυριακή και όχι ουσιαστική.
3. Το “τι θα πει ο κόσμος”:
Η κοινωνική αποδοχή ή το "κύρος" μιας σχολής δεν είναι το ίδιο σημαντικά για όλους. Αν μια σχολή δεν σε εκφράζει, δεν σε ενθουσιάζει ή δεν ευθυγραμμίζεται με τις ικανότητες και τα ενδιαφέροντά σου, τότε ίσως απλώς δεν είναι για σένα, ακόμα κι αν φαίνεται "καλή επιλογή στα χαρτιά". Σκέψου πολύ προσεκτικά, πριν τοποθετήσεις τις σχολές μέσα στο Μηχανογραφικό, αν πρόκειται για προσωπικές σου αποφάσεις ή καθοδηγούμενες επιλογές από άλλους.
Επομένως, πρέπει να καταστεί σαφές οτι θα υπάρχουν πολλές «φωνές» για να αποπροσανατολίσουν τον κάθε μαθητή από τον στόχο του, για αυτό το λόγο παρατίθενται παρακάτω ορισμένα βασικά κριτήρια που πρέπει να σκεφτεί ο μαθητής πολύ προσεκτικά πριν προχωρήσει στην δημιουργία του Μηχανογραφικού δελτίου.
1. Τα προσωπικά σου “θέλω” και τα ενδιαφέροντά σου:
Θα χρειαστεί να βάλεις στην πρώτη γραμμή τα δικά σου προσωπικά “θέλω”. Σκέψου ποιες δραστηριότητες σου προκαλούν χαρά και ποιες στιγμές σου μένουν αξέχαστες επειδή ένιωσες δημιουργικός και γεμάτος. Ποια μαθήματα ή επιστημονικά αντικείμενα σε κάνουν να ξεχνάς την ώρα όταν τα μελετάς; Με λίγα λόγια θα χρειαστεί να αναστοχαστείς πάνω στις δραστηριότητες εκείνες που σταματάς να σκέφτεται το ρολόι σου, και ο χρόνος γίνεται σύμμαχος σου στην αναζήτηση του νοήματος, της χαράς και της αυθεντικής σου έκφρασης. Εκεί, όπου δεν προσπαθείς να αποδείξεις κάτι, αλλά απλώς είσαι, δημιουργείς, μαθαίνεις, εξελίσσεσαι. Σε αυτές τις στιγμές βρίσκεται το κλειδί για τις επιλογές που θα σε οδηγήσουν σε μια πορεία ζωής που να σε εκφράζει ουσιαστικά.
Η λήψη απόφασης για την επιλογή σπουδών δεν είναι απλώς μια “λογική απόφαση”, είναι μια βαθιά συναισθηματική διαδικασία και κρίνεται σκόπιμο να ακούσεις τις πιο ενδόμυχες επιθυμίες σου.
2. Οι ικανότητες και δεξιότητες που έχεις καλλιεργήσει:
Ο καθένας από εμάς έχει διαφορετικά δυνατά σημεία. Θα χρειαστεί να σκεφτείς τις ικανότητες και δεξιότητες που έχεις καλλιεργήσει μέσα στα χρόνια, από το σχολικό περιβάλλον, τις αθλητικές / καλλιτεχνικές δραστηριότητες που έχεις εμπλακεί, τον εθελοντισμό που έχεις προσφέρει, κλπ. Το κάθε άτομο διαθέτει σε διαφορετικό επίπεδο την κάθε ικανότητα, επομένως, είναι σημαντικό να γνωρίζεις ποια είναι τα δυνατά σου σημεία και ποιες οι αδυναμίες σου και να επιλέξεις να σπουδάσεις ένα αντικείμενο που κατέχεις σε ένα ικανοποιητικό βαθμό τις ικανότητες που απαιτούνται.
Για παράδειγμα αν διαθέτεις μηχανική αντίληψη και ικανότητα στον σχεδιασμό, μπορεί να σε ενδιαφέρουν οι σπουδές μηχανικού. Αν ξεχωρίζεις σε γλωσσική έκφραση και ανάλυση, ίσως να σου ταιριάζουν οι νομικές ή κοινωνικές επιστήμες. Αν έχεις αναλυτική σκέψη και αριθμητική ικανότητα, οι θετικές ή οικονομικές σχολές είναι πιθανώς στον δρόμο σου. Η αυτογνωσία αποτελεί βασικό εργαλείο για μια σωστή επιλογή σπουδών.
Είναι λοιπόν ουσιώδες τα άτοµα να γνωρίζουν ποιες ικανότητες αποτελούν τα δυνατά τους σημεία και ποιες τα λιγότερο δυνατά, προτού καταλήξουν σε εκπαιδευτικές επιλογές, καθώς έτσι αυξάνονται οι πιθανότητες απόδοσης και επαγγελματικής τους ικανοποίησης. Όσο πιο επιτυχημένοι είναι στην εργασία τους, τόσο πιο ικανοποιημένοι αισθάνονται.
3. Η επαγγελματική προοπτική που σε εμπνέει:
Ίσως ήδη έχεις φανταστεί τον εαυτό σου σε ένα συγκεκριμένο επαγγελματικό ρόλο και αυτό είναι εξαιρετικά χρήσιμο. Πολλά παιδιά οραματίζονται τους εαυτούς τους μέσα σε μια εργασιακή καθημερινότητα και κάνουν τα πάντα για να φτάσουν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα εκεί. Ο οραματισμός βοηθά να χαράξεις κατευθύνσεις, αρκεί να συνοδεύεται και από σωστή πληροφόρηση. Ωστόσο, θυμήσου οτι μία σχολή δεν σημαίνει μόνο ένα επάγγελμα.
Για παράδειγμα ένας απόφοιτος Νομικής δεν είναι μόνο "δικηγόρος", όπως και ένας πτυχιούχος Ψυχολογίας δεν καταλήγει απαραίτητα "ψυχολόγος με γραφείο". Πολλές σχολές προσφέρουν πολλαπλές επαγγελματικές διαδρομές, κάποιες εκ των οποίων δεν είναι ευρέως γνωστές. Ειδικά, για τα λιγότερο δημοφιλή τμήματα, οι επαγγελματικές διαδρομές που προσφέρουν είναι άγνωστες στους περισσότερους υποψήφιους.
Είναι λοιπόν ουσιώδες τα άτοµα να γνωρίζουν ποιες ικανότητες αποτελούν τα δυνατά τους σημεία και ποιες τα λιγότερο δυνατά, προτού καταλήξουν σε εκπαιδευτικές επιλογές, καθώς έτσι αυξάνονται οι πιθανότητες απόδοσης και επαγγελματικής τους ικανοποίησης, καθώς όσο πιο επιτυχημένοι είναι στην εργασία τους, τόσο πιο ικανοποιημένοι αισθάνονται.
Η έγκυρη και εξατομικευμένη πληροφόρηση είναι το ισχυρότερο όπλο σου. Πολλά τμήματα προσφέρουν επαγγελματικά δικαιώματα και ευκαιρίες που δεν είναι προφανείς. Μια συζήτηση με έναν Σύμβουλο Σταδιοδρομίας μπορεί να φωτίσει δρόμους που δεν γνώριζες καν ότι υπάρχουν.
Μην αφήσεις την συμπλήρωση του Μηχανογραφικού Δελτίου στη τύχη, ούτε σε «εύκολες λύσεις». Επένδυσε χρόνο για να ανακαλύψεις ποιος είσαι, τι μπορείς να προσφέρεις και πού πραγματικά θέλεις να πας. Το Μηχανογραφικό δεν είναι απλώς μια τυπική διαδικασία μετά τις πανελλήνιες, είναι ένα ουσιαστικό βήμα προς το εκπαιδευτικό σου μέλλον. Με οδηγό την αυτογνωσία, τα ενδιαφέροντά σου και τη σωστή καθοδήγηση, θα χτίσεις τη βάση για μια διαδρομή με νόημα και προοπτική.
Και να θυμάσαι, ακόμα και αν δεν πετύχεις στη σχολή που επιθυμείς, δεν καθορίζεται από αυτό η αξία σου ούτε το μέλλον σου. Οι δρόμοι είναι πολλοί και διαφορετικοί, και συχνά οι πιο ενδιαφέρουσες διαδρομές ξεκινούν από μια «αποτυχία». Μάθε από κάθε εμπειρία, μείνε ανοιχτός στις ευκαιρίες και πίστεψε ότι μπορείς να δημιουργήσεις το δικό σου μονοπάτι με επιμονή, πάθος και συνέπεια.
Καλή επιτυχία σε όλους τους μαθητές!
* Μπούγια Κατερίνα, ΣύμβουλοςΣταδιοδρομίας (MSc), CareerinProgress
Όλα τα νέα και οι ειδήσεις που αφορούν τις Πανελλήνιες
Μηχανογραφικό 2025: Αυτός είναι ο χάρτης των αντιστοιχιών για 96 Τμήματα - Οι μεγάλες αλλαγές