Alfavita Newsroom Πρόσφατη επισκόπηση ερευνών που δημοσιεύθηκε στο The Conversation υπογραμμίζει πως το κεντρικό ζήτημα δεν είναι η διάρκεια της έκθεσης, αλλά ο τρόπος με τον οποίο τα παιδιά αλληλεπιδρούν με το ψηφιακό περιεχόμενο. Δηλαδή, η ποιότητα και το πλαίσιο παίζουν μεγαλύτερο ρόλο από την ποσότητα.
Οι επιπτώσεις της αλόγιστης χρήσης
Αν και πολλές παιδιατρικές οργανώσεις συνιστούν περιορισμό της έκθεσης σε οθόνες, ειδικά για παιδιά κάτω των πέντε ετών, οι επιστήμονες τονίζουν πως οι αρνητικές επιπτώσεις σχετίζονται με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της χρήσης. Η υπερβολική και παθητική παρακολούθηση, χωρίς συμμετοχή ή καθοδήγηση από ενήλικα, συνδέεται με σωματικά προβλήματα όπως μυωπία, ξηροφθαλμία, καθώς και αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας.
Παράλληλα, η αντικατάσταση του ελεύθερου παιχνιδιού, της σωματικής άσκησης και της διαπροσωπικής επαφής με χρόνο μπροστά στην οθόνη, περιορίζει τα φυσικά ερεθίσματα που είναι απαραίτητα για την ψυχοσωματική ανάπτυξη.
Γνωστική και συναισθηματική επίδραση
Η έκθεση σε ψηφιακές συσκευές χωρίς καθοδήγηση μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη συγκέντρωση, την έκφραση συναισθημάτων και τη γλωσσική ανάπτυξη. Σε σύγκριση περισσότερων από 100 μελετών σε μικρά παιδιά, το κοινό εύρημα ήταν ότι η παθητική παρακολούθηση έχει περιορισμένη ή και αρνητική επίδραση. Αντίθετα, η ενεργή παρακολούθηση σε συνδυασμό με τη συμμετοχή ενηλίκου ενισχύει την κατανόηση και τη μάθηση.
Η πρόωρη έκθεση σε ακατάλληλο περιεχόμενο, ειδικά μέσω πλατφορμών όπως το YouTube, σχετίζεται με καθυστερημένη γλωσσική ανάπτυξη και μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες. Άλλες έρευνες έχουν συνδέσει την υπερβολική παρακολούθηση τηλεόρασης με μαθησιακές δυσκολίες και αυξημένη υπερκινητικότητα.
Η θετική πλευρά της τεχνολογίας
Παρά τα προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει η λανθασμένη χρήση, η τεχνολογία έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει την ανάπτυξη όταν αξιοποιείται σωστά. Εκπαιδευτικές εφαρμογές και προγράμματα μπορούν να βελτιώσουν τη μνήμη, τη συγκέντρωση και τις γλωσσικές δεξιότητες σε παιδιά προσχολικής ηλικίας. Ιδιαίτερα ενθαρρυντικά είναι τα αποτελέσματα σε παιδιά με αυτισμό ή ψυχοκοινωνικές δυσκολίες, στα οποία οι ψηφιακές παρεμβάσεις έχουν αποδειχθεί χρήσιμες για την κοινωνική ένταξη και τη βελτίωση γνωστικών λειτουργιών.
Τι προτείνουν οι ειδικοί
Οι επίσημες συστάσεις διαφέρουν ανά χώρα, όμως συγκλίνουν σε ορισμένες βασικές αρχές:
Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής: Συνιστά να αποφεύγονται πλήρως οι οθόνες για παιδιά κάτω των 18 μηνών (με εξαίρεση τις βιντεοκλήσεις). Από τους 18 μήνες έως τα 2 έτη, προτείνεται μόνο ποιοτικό περιεχόμενο και πάντα με την παρουσία ενηλίκου. Για παιδιά 2 έως 5 ετών, η μέγιστη συνιστώμενη διάρκεια είναι μία ώρα την ημέρα.
Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας: Προτείνει ως όριο τη μία ώρα την ημέρα για παιδιά 2-4 ετών και έως δύο ώρες για παιδιά 5-17 ετών.
Οι ειδικοί συμφωνούν επίσης ότι είναι σημαντικό να δίνεται το καλό παράδειγμα από τους ίδιους τους ενήλικες, να αποφεύγεται η χρήση οθονών λίγο πριν τον ύπνο και να ενθαρρύνεται η κοινή χρήση με τους γονείς.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 18/8
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
