Νίκος Μακρής Μια ταπεινή διώροφη οικία στο Άργος, χτισμένη στις αρχές του 19ου αιώνα, παραμένει στο επίκεντρο μιας πολυετούς αντιπαράθεσης για την ιστορική της αξία. Το 1982, το κράτος την χαρακτήρισε διατηρητέο κτίριο, αναγνωρίζοντας στους τοίχους της «βαριά Ιστορία». Η σχετική απόφαση ανέφερε ότι «κατά τήν τοπική προφορική παράδοση καί τίς διαβεβαιώσεις τοῦ ἰστοριοδίφη Τάσου Τσακόπουλου, στό σπίτι αὐτό κατοίκησε ὁ στρατηγός Μακρυγιάννης, ὅταν ἔµενε στό Άργος καί εκεί έγραψε µέρος τῶν «Αποµνηµονευµάτων» του».
Το ξύλινο χαγιάτι του σπιτιού, που καταρρέει μαζί με τη στέγη, και η χαρακτηριστική αρχιτεκτονική του Άργους, υπογράμμισαν την αξία του κτιρίου: «Τό κτίριο ἔχει ἀξία ὄχι µόνο ἀπό ἱστορική άποψη ἀλλά καί διότι ἐκφράζει ἔµμεσα τήν ἰδιουγκρασία τοῦ ἰδιοκτήτη του ὅπως καί τήν τοπική άρχιτεκτονική τοῦ Άργους».
Από τότε ξεκίνησε μια θυελλώδης διαδρομή: οι ιδιοκτήτες επιδίωξαν τον αποχαρακτηρισμό του, ενώ τοπικοί φορείς, κάτοικοι και ιστορικοί υπερασπίστηκαν τον ιστορικό χαρακτήρα του. Στα 40 χρόνια που ακολούθησαν, το σπίτι υπέστη φθορά μεγαλύτερη από ό,τι στα 160 προηγούμενα χρόνια της ύπαρξής του. Οι μελέτες αποκατάστασης πάγωσαν, ενώ σήμερα, 43 χρόνια μετά την αρχική απόφαση, φαίνεται πως το Σπίτι του Μακρυγιάννη ετοιμάζεται να αποχαρακτηριστεί – παρά την κακή του κατάσταση.
Η απόφαση του ΣτΕ και οι αντιδράσεις
«Σαράντα τρία χρόνια μετά το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα των Τρίτση – Κων. Καραμανλή, το υπουργείο Περιβάλλοντος ετοιμάζεται να αποχαρακτηρίσει αυτό το σπίτι», δηλώνει ο δικηγόρος Βασίλης Δωροβίνης, προσθέτοντας ότι «μόλις την περασμένη Τετάρτη το ΣτΕ με την απόφασή του 2043/2025 επιβάλλει στο κράτος την αναστήλωση αυτού και άλλων ιστορικών κτιρίων του Άργους, πράγμα που ανοίγει μια νέα νομολογία προστασίας των διατηρητέων κτιρίων».
Αντίθετα, ο ιδιοκτήτης κάνει λόγο για πλάνη: «Η οικία στην οποία διέμενε ο στρατηγός Μακρυγιάννης καταστράφηκε ολοσχερώς κατά τις εχθροπραξίες του 1831, μεταξύ των επιχειρούντων εντός της πόλεως του Άργους αντίπαλων ένοπλων στρατευμάτων με την υποστήριξη κανονιών, κατά τις οποίες ισοπεδώθηκε η οικία». Επιπλέον, επικαλείται την αναφορά του Ισίδωρου Κακούρη, προϊσταμένου της Διεύθυνσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων: «Η Υπηρεσία, η οποία έψαξε τόσο τα ΓΑΚ όσο και στο υφιστάμενο ιστοριοδιφικό υλικό, δεν μπόρεσε να καταλήξει με βεβαιότητα εάν το σπίτι αυτό είναι το σπίτι στο οποίο διέμεινε ο στρατηγός Μακρυγιάννης όσο ήταν στο Άργος ή όχι». Σύμφωνα με τον ίδιο, «η ταπεινότητα όγκου και εμφάνισης δεν εισφέρει μορφολογικά και αρχιτεκτονικά στοιχεία πρόσφορα να στηρίξουν τον χαρακτηρισμό ενός οικοδομήματος ως διατηρητέου».
Η άποψη των ειδικών
Τρεις καθηγητές του ΕΜΠ, η Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη, ο Μάνος Μπίρης και ο Γιώργος Σαρηγιάννης, διαφωνούν ριζικά. Ο Γιώργος Σαρηγιάννης δηλώνει στα «ΝΕΑ»: «Δυστυχώς το υπουργείο Περιβάλλοντος ετοιμάζεται να εισηγηθεί τον αποχαρακτηρισμό του κτιρίου δεχόμενο άκριτα τις αιτιάσεις του ιδιοκτήτη και βασίζεται σε ανακρίβειες, παρερμηνείες, ακόμη και ιστορικά αστήρικτα συμπεράσματα και ερμηνείες κειμένων του Μακρυγιάννη».
Σχετικά με τα απομνημονεύματα, εξηγεί: «Πράγματι, στα «Απομνημονεύματά» του, ο Μακρυγιάννης αναφέρει ότι «ο Καλλέργης εις τ’ Άργος και οι σύντροφοί του δεν μ’ άφησαν ούτε στάχτη εις το σπίτι μου. Και μας καταδίκασαν όλους εις θάνατον (..)», όμως είναι άλλο η φράση «έγινε στάχτη» και άλλο το «δεν έμεινε στάχτη». Η μεν υποδηλοί πυρπόληση και η άλλη ολοσχερή λεηλασία. Το σπίτι δεν κάηκε».
Υπογραμμίζει επίσης τη σημασία της τοπογραφίας και των μαρτυριών: «Υπάρχει η μαρτυρία του γνωστού ιστοριοδίφη του Άργους Τάσου Τσακόπουλου, ο οποίος γεννήθηκε το 1875, ότι το σπίτι του Μακρυγιάννη βρίσκεται πίσω από τον Αϊ-Γιάννη και ο ίδιος το είχε υποδείξει σε ανύποπτο χρόνο σε Αργείους. Σε παλαιότερους χάρτες, και κυρίως στο τοπογραφικό του 1831, πίσω από τον Αϊ-Γιάννη υπάρχει μόνο ένα σπίτι, αυτό που χαρακτηρίστηκε ως το Σπίτι του Μακρυγιάννη, ενώ το ίδιο εμφανίζεται πίσω ακριβώς από το ιερό του Αϊ-Γιάννη και σε σκίτσο του Χριστανού Χάνσεν που φιλοτεχνήθηκε το 1833 και φυλάσσεται στη Βιβλιοθήκη της Ακαδημίας Τεχνών της Κοπεγχάγης».
Κατά τους τρεις καθηγητές, «το θέμα της οικίας Μακρυγιάννη είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα του πώς εν Ελλάδι προστατεύονται η πολιτιστική κληρονομιά και η Ιστορία».
Πηγή: Τα Νέα
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ChatGpt για όλους: Παρέχεται σε 100.000 υποψήφιους πανελλαδικά ως 20/11
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 20/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
