Alfavita Newsroom Ονομάζουμε απλή μεταγραφή των ξένων κυρίων ονομάτων τη μεταγραφή τους σε νεοελληνικό αλφάβητο, με το οποίο δοκιμάζεται η κατά το δυνατόν ακριβέστερη φωνητική τους απόδοση. Γράφουμε:
Mallarmé - Μαλλαρμέ.
Ονομάζουμε εξελληνισμένη μεταγραφή των ξένων κυρίων ονομάτων την προσαρμογή τους στο νεοελληνικό κλιτικό σύστημα. Γράφουμε:
Horatius - Οράτιος, Voltaire - Βολταίρος, Boston - Βοστώνη.
Τα ξενικά κύρια ονόματα που έχουν εξελληνιστεί, κρατούν την εξελληνισμένη μορφή τους, εφόσον αυτή καθιερώθηκε από την ιστορία και τη νεότερη χρήση. Εκτός από τα εξελληνισμένα των αρχαιοτέρων χρόνων (αιγυπτιακά, βαβυλωνιακά, ασσυριακά, φοινικικά, περσικά, σκυθικά), οι άλλες κατηγορίες είναι:
Λατινικά, όπως: Βρούτος, Λεύκιος, Τάκιτος, Οκταβία, Καπύη, Ρουβίκων.
Μεσαιωνικά, όπως: Θεοδώριχος, Σιγισμούνδος, Καρλομάγνος, Αβελάρδος, Ταμερλάνος, Αββασίδες, Θουριγγία.
Νεότερα, όπως: Γουτεμβέργιος, Βάκων, Κοπέρνικος, Έρασμος, Ρακίνας, Βολταίρος, Εδιμβούργο, Δουβλίνο, Χάβρη, Λίλλη, Κολωνία, Αννόβερο, Κίελο, Τασκένδη, Σιγγαπούρη, Νέα Ορλεάνη, Βοστώνη, Μελβούρνη, Τοσκάνη, Βεγγάζη.
Τα εξελληνισμένα προσωπωνύμια και τοπωνύμια κύριο γνώρισμα έχουν την ένταξη τους στο ελληνικό κλιτικό σύστημα:
η Καπύη, της Καπύης· οι Αββασίδες, των Αββασιδών· το Κίελο, του Κιέλου· η Κολωνία, της Κολωνίας.
ΠΡΟΣΟΧΗ: οι ελληνότροπες καταλήξεις προσωπωνυμίων και τοπωνυμιών στην ονομαστική, όπως και το -α- των θηλυκών και το -ο- των ουδετέρων, δεν μαρτυρούν πάντοτε εξελληνισμένο τύπο, εντασσόμενο στο ελληνικό κλιτικό σύστημα. Λέμε και γράφουμε:
της Μερίδα - όχι: της Μερίδας· του Τορόντο - όχι: του Τορόντου· του Μονακό - όχι: του Μονακού· της Πενσυλβάνια - όχι: της Πενσυλβάνιας· της Νικαράγουα - όχι: της Νικαράγουας - αλλά: του Μεξικού, του Βατικανού.
Τα ονόματα χριστιανών αυτοκρατόρων, βασιλέων και ηγεμόνων, ιεραρχών και αγίων γράφονται με την αντίστοιχη ελληνική ή εξελληνισμένη, εφόσον υπάρχει, μορφή τους:
Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος, Ιωάννης ο Ακτήμων, Μαρία Θηρεσία, Φραγκίσκος Ιωσήφ, πάπας Βενέδικτος, άγιος Φραγκίσκος της Ασσίζης.
ΠΡΟΣΟΧΗ στις εξαιρέσεις, όπως: το ρωσικό Ιβάν (Ιβάν ο Τρομερός - όχι: Ιωάννης ο Τρομερός)· το ισπανικό Χουάν (δον Χουάν ο Αυστριακός, Χουάν Κάρλος - όχι: ο Ιωάννης Κάρολος)· η Τζουλιάνα της Ολλανδίας - όχι: η Ιουλιανή ή η Γιουλιάνα.
ΜΕΤΑΓΡΑΦΗ ΞΕΝΙΚΩΝ ΚΥΡΙΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ
Ο ελληνικός τονικός κανόνας, ότι μία λέξη μπορεί να τονιστεί μόνον σε μία από τις τρεις τελευταίες συλλαβές, δεν εφαρμόζεται στη μεταγραφή των μη εξελληνισμένων ξενικών κυρίων ονομάτων.
Τονίζουμε και προηγούμενες συλλαβές, όταν έτσι τονίζεται στην ξένη γλώσσα το μεταγραφόμενο όνομα:
Φράνκενστάιν, Αϊζενχάουερ, Άντενάουερ.
ΜΕΤΑΓΡΑΦΗ ΞΕΝΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝΥΜΙΩΝ ΚΑΙ ΤΟΠΩΝΥΜΙΩΝ
Τα ξενικά κύρια ονόματα, που δεν έχουν εξελληνιστεί ούτε και έχουν καθιερωμένο τύπο μεταγραφής, αποδίδονται κατά την προφορά τους - όσο αυτό είναι εφικτό. Οδηγός για τη φωνητική απόδοση κρίνονται τα λεξικά: Webster's Biographical και Webster's Geographical.
Δεν κρατούμε τα όμοια σύμφωνα στην αρχή και στο τέλος των ξενικών κυρίων ονομάτων: Cordell Hull - Κόρντελ Χαλ, Thomas Mann - Τόμας Μαν, Lloyd - Λόυντ.
Κρατούμε τα όμοια σύμφωνα ανάμεσα από φωνήεντα, εκτός από τα ζεύγη ΒΒ, DD, GG που δεν μπορούν να μεταγραφούν με την ξενική προφορά τους (μπμπ, ντντ, γκγκ). Mallarme - Μαλλαρμέ, Manhattan - Μανχάτταν, αλλά: Hoffmann - Χόφμαν, Mannheim -Μανχάιμ, Addison - Άντισον.
Προσοχή: Δεν λογίζονται όμοια σύμφωνα τα συμφωνικά συμπλέγματα: CK, CQ, SC, SCH, SZ τα οποία και μεταγράφονται όπως, κατά περίσταση, προφέρονται: Eckermann -Έκερμαν, Blackwell - Μπλάκουελ, Lascelles - Λάσελς, Aschaffmburg- Ασάφφεμπουργκ.
Στα γερμανικά ονόματα το διπλό συμφωνικό σύμπλεγμα SCH μεταγράφεται ως διπλό - σ: Eschscholtz - Έσσολτζ.
Κρατούν την καθιερωμένη μορφή τους τα ζεύγη: όνομα εξελληνισμένο + επώνυμο εξελληνισμένο + όνομα ξενόφωνο + επώνυμο εξελληνισμένο· όνομα εξελληνισμένο + επώνυμο ξενόφωνο· όνομα ξενόφωνο + επώνυμο ξενόφωνο:
1η κατηγορία: Ιωάννης Γουτεμβέργιος, Φραγκίσκος Βάκων.
2η κατηγορία: Ριτσιότι Γαριβάλδης.
3η κατηγορία: Γεώργιος Ουάσιγκτον, Κάρολος Ντε Γκωλ, Βίχτωρ Ουγκό, Ιούλιος Βερν, Λέων Τρότσκυ.
4η κατηγορία: Σαρλ Μωρράς, Ζυλ Ρομοίν, Λέον Μπλουμ.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Όπως προκύπτει από τα παραπάνω παραδείγματα, το ίδιο προσωπωνύμιο άλλοτε εξελληνίζεται, άλλοτε όχι. Γνώμονας είναι η συνήθεια. Σε περίπτωση αμφιβολίας προτιμούμε το ξενόφωνο: Εμίλ (όχι: Αιμίλιος) Ζολά, Πωλ (όχι: Παύλος) Βαλερύ, Άλφρεντ (όχι: Αλφρέδος) ντε Μυσσέ.
Τα ξενικά κύρια ονόματα που δεν εξελληνίζονται ούτε και έχουν καθιερωμένο τύπο μεταγραφής αποδίδονται χωρίς εφαρμογή της ιστορικής ορθογραφίας: Walter Scott - Ουώλτερ Σκοτ (όχι: Σκωτ), San Antonio - Σαν Αντόνιο (όχι: Σαν Αντώνιο), Santa Vittoria - Σάντα Βιττόρια (όχι: Σάντα Βιττώρια).
Η εξελληνισμένη μορφή των ξενικών κυρίων ονομάτων δεν είναι σε όλες τις περιπτώσεις σήμερα ανεκτή, με κριτήριο το σύγχρονο γλωσσικό αίσθημα.
Γράφουμε και λέμε:
Μποσσυέ - όχι: Βοσσουέτος, Σαίξπηρ - όχι: Σακαισπήρος, Ντιντερό - όχι: Διδερότο Σατωμπριάν - όχι: Σατωβριάνδος, Μιλάνο - όχι: Μεδιόλανο (αλλά: Σύνοδος του Μεδιολάνου).
ΠΡΟΣΟΧΗ: Ξενικά κύρια ονόματα, τα οποία δεν έχουν εξελληνιστεί, αλλά χρησιμοποιούνται ήδη σε πάγιο τύπο της απλής μεταγραφής τους, κρατούν τον τύπο αυτόν, εφόσον δεν διαιωνίζει αδικαιολόγητες αλλοιώσεις. Γράφουμε και λέμε:
στρατάρχης Νέυ - όχι: Νε, Τσώρτσιλ - όχι: Τσέρτσιλ, Ρούζβελτ - όχι: Ρόοζβελτ, Γιβραλτάρ - όχι: Τζιμπράλταρ.
Σεβαστές παραμένουν αλλοιώσεις με διεθνή πλέον καθιέρωση, όπως: Ποτέμκιν, όχι Πατιόμκιν, Βαν Γκογκ - όχι: Βαν Χοχ, Άιφελ - όχι: Εφφέλ, Ντρέυφους - όχι: Ντρεφύς.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με μόνο 65Є εγγραφή - έως 17 Απριλίου
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 17/4
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)
ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα
