Η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) κατέθεσε την Ετήσια Έκθεση για την Ποιότητα της Ανώτατης Εκπαίδευσης 2024 στον Πρόεδρο της Βουλής και στην πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΙΘΑ, αποτυπώνοντας με συγκριτικούς δείκτες (Ελλάδα–ΕΕ) το προφίλ της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, αλλά και τις βασικές «εστίες» πίεσης του συστήματος: τη μεγάλη διάρκεια σπουδών/ανενεργούς φοιτητές, τη διακυβέρνηση και αξιολόγηση, και το πώς οργανώνονται/ελέγχονται τα ΠΜΣ.
Δείτε ολόκληρη την Έκθεση ΕΔΩ
Τα 3 στοιχεία που ξεχωρίζουν στην εικόνα του 2024
1) Υψηλό ποσοστό φοιτητικού πληθυσμού – αλλά «φουσκωμένο» από ανενεργούς
Σύμφωνα με την Έκθεση, η Ελλάδα εμφανίζεται με πολύ υψηλή αναλογία εγγεγραμμένων φοιτητών σε σχέση με τον πληθυσμό (αναφέρεται ως αποτέλεσμα που επηρεάζεται έντονα από τη συμπερίληψη φοιτητών πέραν της τυπικής διάρκειας).
Κρίσιμη υποσημείωση: οι διεθνείς συγκρίσεις βασίζονται στους εγγεγραμμένους και όχι αποκλειστικά στους ενεργούς, άρα η «πρωτιά» δεν σημαίνει αυτομάτως αντίστοιχα υψηλή συμμετοχή σε πραγματική φοίτηση.
2) Το χαμηλότερο ποσοστό αποφοίτων στην Ευρώπη (με βάση τους εγγεγραμμένους)
Η Έκθεση καταγράφει ότι το ποσοστό αποφοίτων επί των φοιτητών για το 2023 είναι 10,1% για την Ελλάδα, έναντι 23,2% για την ΕΕ27 – με τη ρητή επισήμανση ότι η στρέβλωση συνδέεται με τους ανενεργούς φοιτητές.
3) Έμφαση στις πιστοποιήσεις: 248 ΠΜΣ μέσα στο 2024
Στο σκέλος της διασφάλισης ποιότητας, η ΕΘΑΑΕ αναφέρει ότι το 2024 υλοποίησε 248 πιστοποιήσεις Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών, 24 πιστοποιήσεις ΠΠΣ και ξεκίνησε δεύτερο κύκλο πιστοποιήσεων για τα Εσωτερικά Συστήματα Διασφάλισης Ποιότητας (ΕΣΔΠ), λόγω της πενταετούς ισχύος.
Σύντομος πίνακας: Ελλάδα vs ΕΕ27 (σύνολο εγγεγραμμένων, 2023)
| Δείκτης | Ελλάδα | ΕΕ27 |
|---|---|---|
| Εγγεγραμμένοι φοιτητές τριτοβάθμιας (2023) | 872.882 | 18.822.775 |
| Κατανομή επιπέδων (6/7/8) | 84,1% / 12,1% / 3,7% | 59,3% / 29,3% / 3,8% |
| Ποσοστό αποφοίτων επί φοιτητών (όλα επίπεδα, 2023) | 10,1% | 23,2% |
Οι τιμές προέρχονται από τα συγκριτικά στοιχεία της Έκθεσης (Eurostat/ΕΘΑΑΕ).
Τα «επίκαιρα θέματα» που βάζει στο μικροσκόπιο η Έκθεση
A. Διάρκεια σπουδών & καθυστέρηση εισόδου στην αγορά εργασίας
Η Έκθεση επιχειρεί να εξηγήσει το φαινόμενο (και τις αιτίες του) τόσο για τα προπτυχιακά όσο και για τα μεταπτυχιακά, με διάκριση ενεργών/μη ενεργών και ανάλυση ανά επιστημονική περιοχή.
B. Διακυβέρνηση πανεπιστημίων & αξιολόγηση
Παρουσιάζονται μοντέλα διακυβέρνησης, παράγοντες αποτελεσματικότητας, αλλά και αναφορές σε καλές πρακτικές/ευρωπαϊκές συνεργασίες (συμμαχίες ευρωπαϊκών πανεπιστημίων).
C. Μεταπτυχιακές σπουδές: σκοπός, οργάνωση, έλεγχος αποτελεσμάτων
Αναλύεται η τυπολογία επιπέδων 7–8, το μοντέλο οργάνωσης των ΠΜΣ και τα εργαλεία διασφάλισης ποιότητας.
Τι «λένε» οι δείκτες για την πολιτική ατζέντα του 2026
Η συζήτηση για την ανώτατη εκπαίδευση συνήθως «κολλάει» σε ένα δίπολο: πρόσβαση vs αποτελεσματικότητα. Η Έκθεση δείχνει ότι στην Ελλάδα:
η μαζικότητα (σε εγγραφές) δεν μεταφράζεται σε αντίστοιχη έγκαιρη ολοκλήρωση,
άρα το κλειδί δεν είναι μόνο «πόσοι μπαίνουν», αλλά πώς τελειώνουν.
3 ερωτήματα για ουσιαστικό διάλογο στα ΑΕΙ
Ποια διοικητικά/ακαδημαϊκά μέτρα μειώνουν τους ανενεργούς χωρίς να αποκλείουν κοινωνικές ομάδες;
Πώς συνδέεται η ποιότητα σπουδών με την αγορά εργασίας χωρίς να υποτιμάται η ακαδημαϊκή φυσιογνωμία των ιδρυμάτων;
Οι 248 πιστοποιήσεις ΠΜΣ αρκούν ως «ρυθμιστής» ή χρειάζονται και κανόνες στρατηγικού σχεδιασμού/χαρτογράφησης προσφοράς;
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Η πιο εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών στην Ελλάδα σε 2 ημέρες στα χέρια σου - Δίνεις από το σπίτι σου
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 18/12
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
Λεωνίδας Βουρλιώτης