Λεωνίδας Βουρλιώτης Σε μια περίοδο που οι μαθητές με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν άνιση μεταχείριση και αποσπασματική υποστήριξη, ο Σύλλογος Αναπληρωτών Καθηγητών Ειδικής Αγωγής κρούει τον κώδωνα του κινδύνου: η έλλειψη μόνιμου προσωπικού στις υποστηρικτικές δομές οδηγεί σε εκπαιδευτική αποσύνδεση, ψυχοκοινωνική αστάθεια και τελικά σε μαθητική διαρροή.
Παρότι η Πρωτοβάθμια παρουσιάζει σαφή πρόοδο, η Δευτεροβάθμια Ειδική Αγωγή παραμένει το «ριγμένο παιδί» του εκπαιδευτικού συστήματος.
Ο ΣΑΚΕΑ καλεί το Υπουργείο Παιδείας να προχωρήσει άμεσα σε θεσμοθέτηση οργανικών θέσεων και ουσιαστική ενίσχυση των δομών, προτάσσοντας τη σταθερότητα, την ισότητα και τη συνέχεια στην εκπαιδευτική υποστήριξη.
Η ανακοίνωση του Συλλόγου Αναπληρωτών Καθηγητών Ειδικής Αγωγής
Μόνιμοι Διορισμοί στην Ειδική Αγωγή – Αναγκαιότητα και Όχι Πολυτέλεια για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
Ο Σύλλογος Αναπληρωτών Καθηγητών Ειδικής Αγωγής (ΣΑΚΕΑ), με αίσθημα ευθύνης απέναντι στους μαθητές και στις μαθήτριες με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, χαιρετίζει την εξαγγελία μόνιμων διορισμών από το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού. Παράλληλα, θέτει μετ’ επιτάσεως στο δημόσιο διάλογο την αδήριτη ανάγκη ουσιαστικής ενίσχυσης της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης με μόνιμο προσωπικό ειδικής αγωγής, ώστε να διασφαλίζεται η συνέχεια της υποστήριξης σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες.
Η ειδική αγωγή, αν και έχει παρουσιάσει αξιόλογη ανάπτυξη στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, παραμένει σοβαρά υποστελεχωμένη στη Δευτεροβάθμια, με αποτέλεσμα την άνιση μεταχείριση των μαθητών/τριών, την αποδιάρθρωση της εκπαιδευτικής συνέχειας και την υπονόμευση των μαθησιακών και κοινωνικών κατακτήσεών τους.
Γιατί η στελέχωση της Ειδικής Αγωγής στη Δευτεροβάθμια είναι αδιαπραγμάτευτη:
• Η συνέχεια της υποστήριξης από το Δημοτικό προς το Γυμνάσιο και το Λύκειο είναι ζωτικής σημασίας. Η διακοπή ή η αποδυνάμωσή της ακυρώνει την πρώιμη παρέμβαση και τη μαθησιακή πρόοδο που έχει επιτευχθεί.
• Οι πολλαπλές απαιτήσεις της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (πληθώρα μαθημάτων, εναλλαγή εκπαιδευτικών, αυξημένο ακαδημαϊκό φορτίο) καθιστούν ακόμη πιο επιτακτική την παρουσία ειδικών εκπαιδευτικών.
• Η μετάβαση των παιδιών με αναπηρία ή και ΕΕΑ από το δημοτικό στο γυμνάσιο και από το γυμνάσιο στο λύκειο αποτελεί μία ευάλωτη φάση, με κινδύνους κοινωνικής απομόνωσης και ψυχοσυναισθηματικής αστάθειας.
• Η έλλειψη υποστηρικτικών δομών (π.χ. Τμήματα Ένταξης) οδηγεί σε σχολική αποτυχία και διαρροή, ιδιαίτερα στο Λύκειο.
Όπως προκύπτει από τα συγκριτικά δεδομένα των παραπάνω πινάκων που αφορούν στις δομές ειδικής αγωγής στα γενικά σχολεία, στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση καταγράφεται υψηλότερο ποσοστό κάλυψης της Παράλληλης Στήριξης και των Τμημάτων Ένταξης σε σύγκριση με τη Δευτεροβάθμια. Το γεγονός αυτό αντανακλά διαφοροποιημένες προσεγγίσεις των υποστηρικτικών υπηρεσιών στις δύο βαθμίδες εκπαίδευσης. Ειδικότερα, όπως αναφέρει έκθεση της Εθνικής Συνομοσπονδίας των Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ, 2021), πάνω από το 90% των μαθητών/τριών στη Δευτεροβάθμια υποστηρίζονται μόνο από τον/την εκπαιδευτικό της γενικής τάξης. Η διαπίστωση αυτή δεν υπονοεί μειωμένη αναγκαιότητα στήριξης στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση· αντιθέτως, αναδεικνύει την ανάγκη για αντίστοιχη ενίσχυση των υποστηρικτικών δομών και στη Δευτεροβάθμια, ώστε όλοι οι μαθητές και όλες οι μαθήτριες να απολαμβάνουν ισότιμη πρόσβαση στην εκπαιδευτική διαδικασία, ανεξαρτήτως βαθμίδας.
Μόνιμοι διορισμοί: Καθοριστικό βήμα για ισότητα, σταθερότητα και ποιότητα.
Ο ΣΑΚΕΑ υπογραμμίζει την αναγκαιότητα θεσμοθέτησης μόνιμου προσωπικού ειδικής αγωγής στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, σε όλες τις ειδικότητες. Η συνεχής εναλλαγή αναπληρωτών εκπαιδευτικών δεν επιτρέπει την οικοδόμηση σχέσης εμπιστοσύνης ούτε τη συγκρότηση σταθερού μαθησιακού περιβάλλοντος. Και ας μην ξεχνάμε: τα μαθησιακά προβλήματα σε Φυσική, Μαθηματικά και Φιλολογικά μαθήματα αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά μόνο από τους ίδιους τους διδάσκοντες των εν λόγω διδακτικών αντικειμένων.
Προς αυτή την κατεύθυνση, ο ΣΑΚΕΑ εισηγείται:
1. Τη δημιουργία επιτροπής Ενταξιακής Δράσης, σε κάθε Γυμνάσιο & Λύκειο. Η ομάδα αυτή θα αποτελείται από όλες τις ειδικότητες της ειδικής αγωγής (φιλόλογους, μαθηματικούς, φυσικούς).
2. Την ενίσχυση και επέκταση των Τμημάτων Ένταξης στα Γυμνάσια και στα Γενικά και Επαγγελματικά Λύκεια, ώστε να διασφαλίζεται η υποστήριξη των μαθητών/μαθητριών με αναπηρία και ειδικές μαθησιακές ανάγκες σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες.
3. Παράλληλη στήριξη: Τη δημιουργία οργανικών θέσεων στην παράλληλη στήριξη με τη διάθεση των μόνιμων εκπαιδευτικών στο ΠΥΣΔΕ ανά διεύθυνση δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ώστε οι μαθητές/μαθήτριες να υποστηρίζονται από εξειδικευμένους επαγγελματίες εκπαιδευτικούς ειδικής αγωγής, οι οποίοι/οι οποίες δεν θα αλλάζουν κάθε χρόνο. Ειδικότερα, η ύπαρξη μόνιμων εκπαιδευτικών στη διάθεση του ΠΥΣΔΕ εξασφαλίζει τη σωστή κατανομή τους με βάση τις ανάγκες της περιοχής, αποφεύγοντας καθυστερήσεις στις τοποθετήσεις και διασφαλίζοντας ότι κάθε παιδί θα λαμβάνει άμεσα την υποστήριξη που χρειάζεται.
4. Δημιουργία ενός νέου θεσμού, του «Εκπαιδευτικού Ενταξιακής Εκπαίδευσης» που θα λειτουργεί ως συνεπικουρία στο έργο του Εκπαιδευτικού Παράλληλης Στήριξης. Οι εκπαιδευτικοί ενταξιακής εκπαίδευσης θα διατίθεται στο σχολείο και συγκεκριμένα σε τάξη, ώστε να συνεργάζονται με τον/την εκπαιδευτικό της παράλληλης στήριξης και τους/τις εκπαιδευτικούς της γενικής για τη διαφοροποίηση της διδασκαλίας.
5. ΚΕΔΑΣΥ: Την κάλυψη όλων των οργανικών θέσεων για τους/τις εκπαιδευτικούς δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης των ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ., όπως προβλέπει η νομοθεσία 5094/2024 (αρ. 165). Τα ΚΕΔΑΣΥ έχουν ανάγκη από εκπαιδευτικούς ΟΛΩΝ των ειδικοτήτων.
6. Ειδικά Σχολεία: Δημιουργία οργανικών θέσεων στα Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. & στα ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.-Λ. ώστε να μπορούν να οργανώνονται σε σταθερή βάση εξατομικευμένες παρεμβάσεις για τους μαθητές και τις μαθήτριες με αυξημένες ανάγκες υποστήριξης.
Η ίδρυση οργανικών θέσεων σε όλες τις δομές Ειδικής Αγωγής αποτελεί όχι απλώς ζήτημα διοικητικής συνέπειας, αλλά και βαθιάς παιδαγωγικής και ηθικής ευθύνης. Η παρουσία σταθερού, μόνιμου εκπαιδευτικού προσωπικού στις σχολικές 4 μονάδες Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης είναι απαραίτητη για τη δημιουργία ενός συνεκτικού εκπαιδευτικού περιβάλλοντος που να υπηρετεί αποτελεσματικά τις εξατομικευμένες ανάγκες των μαθητών/μαθητριών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
Παρά τους χιλιάδες διορισμούς των τελευταίων ετών, οι πραγματικές ανάγκες παραμένουν υψηλές, γεγονός που καταδεικνύεται και από τα σχετικά γραφήματα. Η Δευτεροβάθμια Ειδική Αγωγή εξακολουθεί να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς, οι οποίοι, παρά την εμπειρία και την προσφορά τους, καλούνται κάθε χρόνο να καλύψουν κρίσιμα κενά υπό καθεστώς εργασιακής αβεβαιότητας. Το γεγονός αυτό καθιστά δυσχερή τον μακροπρόθεσμο εκπαιδευτικό σχεδιασμό, υπονομεύει τη συνέχεια στην εκπαιδευτική παρέμβαση και επιβαρύνει ψυχοκοινωνικά τόσο τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς όσο και τους μαθητές/τις μαθήτριες που καλούνται διαρκώς να επαναπροσαρμόζονται.
Η εξασφάλιση επαρκούς αριθμού μόνιμων διορισμών στη Δευτεροβάθμια Ειδική Αγωγή, στη βάση πραγματικών αναγκών και με θεσμική κατοχύρωση οργανικών θέσεων, προϋποθέτει την έμπρακτη πολιτική βούληση για ένα δημόσιο σχολείο συμπεριληπτικό, λειτουργικό και ανθρώπινο.
Η ισότητα στην εκπαίδευση δεν είναι απλώς ένα σύνθημα, είναι δέσμευση. Η Δευτεροβάθμια Ειδική Αγωγή χρειάζεται μόνιμο ανθρώπινο δυναμικό – τώρα.
Ο ΣΑΚΕΑ δηλώνει παρών και αποφασισμένος να διεκδικήσει τα αυτονόητα. Για τους μαθητές μας. Για το μέλλον όλων μας.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Πανελλήνιος γραπτός διαγωνισμός: Βγήκε η προκήρυξη - Αιτήσεις από 29/4 έως 14/5
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 7/05
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
