Alfavita Newsroom Η κ. Κεραμέως με βάση τις εξαγγελίες της προβαίνει στις επόμενες – «κομβικής σημασίας» - νομοθετικές παρεμβάσεις μέσω επειγουσών τροπολογιών. Αν και μικρής έκτασης, η επερχόμενη νομοθετική παρέμβαση έχει πολύ ισχυρούς συμβολισμούς. Αφενός αποκαθιστά την «κανονικότητα» στο πώς θα ορίζονται οι σημαιοφόροι στο Δημοτικό, διότι τη σημαία πρέπει να την κρατούν μόνο οι άριστοι, καταργεί τη δυνατότητα ελεύθερης πρόσβασης στα ΑΕΙ και ταυτόχρονα ενισχύει τα ιδιωτικά κολλέγια μέσω της διευκόλυνσης της επαγγελματικής αναγνώρισης των πτυχίων τους. Σε αυτό το άρθρο το επίκεντρο είναι η ελεύθερη πρόσβαση, διότι κατά την άποψη του γράφοντος αποτελεί μία αναγκαία τομή που θα συνέδραμε σημαντικά στην αναβάθμιση του τόσο ταλαιπωρημένου λυκείου.
Η δυνατότητα ελεύθερης πρόσβασης θα εφαρμοζόταν για πρώτη φορά το τρέχον σχολικό έτος και για τα τμήματα εκείνα για τα οποία η ζήτηση θέσεων είναι χαμηλότερη από την προσφορά. Η ζήτηση θα προέκυπτε από την πρώτη δήλωση με τις δέκα προτιμήσεις τμημάτων που θα έκαναν μαθητές τον Οκτώβριο με βάση τον ν. 4610/2019. Η κ. Κεραμέως σε κάθε δημόσιά της τοποθέτηση αναφέρει ότι διαφωνεί με την κατηγοριοποίηση των σχολών σε υψηλού και χαμηλού κύρους αλλά και με το γεγονός ότι τα παιδιά καλούνται να μαντέψουν τον Οκτώβριο ποιες είναι οι δέκα σχολές στις οποίες μπορεί ενδεχομένως να μπει κανείς ελεύθερα και δε θεωρεί ότι αυτό είναι μια σωστή διαδικασία. Τα επιχειρήματα της κ. Κεραμέως είναι άστοχα για τους παρακάτω λόγους:
Πρώτον η αυξημένη ζήτηση για ένα τμήμα δεν το καθιστά αυτοδικαίως τμήμα υψηλού κύρους. Για παράδειγμα, ενώ είναι γνωστό ότι τα παραδοσιακά τμήματα Μαθηματικών και Φυσικής είναι τμήματα πολύ υψηλού ακαδημαϊκού κύρους και ιδιαιτέρως απαιτητικά για την ολοκλήρωση των σπουδών σε αυτά, εντούτοις η βάση εισαγωγής τους ακόμα και στα μεγάλα αστικά κέντρα Αθήνας και Θεσσαλονίκης υπολείπεται άλλων τμημάτων που παρέχουν καλύτερη επαγγελματική αποκατάσταση παρόλο που δε θεωρούνται τμήματα υψηλού κύρους στον ακαδημαϊκό χώρο. Άρα η ζήτηση δε θα πρέπει να ταυτίζεται με το κύρος διότι συνήθως σχετίζεται με την επαγγελματική αποκατάσταση, η οποία ενίοτε είναι συγκυριακό φαινόμενο– ας θυμηθούμε την υψηλή ζήτηση των παιδαγωγικών τμημάτων όταν γίνονταν πολλοί διορισμοί δασκάλων.
Δεύτερον, η πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση του ν. 4610/2019 για τη δυνατότητα ελεύθερης πρόσβασης στα πανεπιστήμια δε ζητά από τους υποψήφιους να μαντέψουν τμήματα ελεύθερης πρόσβασης. Τους ζητά απλά να δηλώσουν τις δέκα πρώτες προτιμήσεις τους. Για παράδειγμα ένας μαθητής που ενδιαφέρεται για την Ιατρική είναι λογικό στις πρώτες θέσεις να δηλώσει όλες τις Σχολές Ιατρικής της επικράτειας, ενώ με βάση τη στατιστική των προτιμήσεων στις επόμενες θέσεις αναμένεται να βρεθούν οι Σχολές Οδοντιατρικής/Κτηνιατρικής ή Τμήματα Βιολογίας. Συνεπώς κανένας μαθητής που έχει στοιχειωδώς σωστή καθοδήγηση από το οικογενειακό περιβάλλον, το σχολείο, αλλά και το φροντιστήριο δε θα έπαιζε ρουλέτα στην πρώτη δήλωση, αλλά θα δήλωνε με βάση τους στόχους του και τις δυνατότητές του τις δέκα πρώτες προτιμήσεις. Συνεπώς οι αιτιάσεις της κ. Κεραμέως δεν ευσταθούν.
Γιατί όμως είναι σημαντική η ελεύθερη πρόσβαση στα ΑΕΙ;
Για όσους δε γνωρίζουν, η ελεύθερη πρόσβαση στα Πανεπιστήμια αποτελεί κατάκτηση πολλών δεκαετιών για αρκετές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τυγχάνει ευρείας αποδοχής. Σε πρόσφατη μελέτη του Εθνικού Οργανισμού Εξετάσεων (ΕΟΕ) περί Ευρωπαϊκών Εξεταστικών Συστημάτων του 2016 αποκαλύπτεται ότι η πρόσβαση στα ΑΕΙ καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις επιδόσεις των μαθητών στο απολυτήριο και πολλές φορές βασίζεται αποκλειστικά σε αυτές με χαρακτηριστικά παραδείγματα τη Γαλλία, Αυστρία, Σλοβακία, Αγγλία κ.ο.κ. Στις περισσότερες χώρες η πρόσβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνον με το απολυτήριο και στις σχολές υψηλής ζήτησης απαιτείται άλλη μία διαδικασία, όπως οι επιπλέον εξετάσεις κατ’ αναλογία των δικών μας πανελλαδικών εξετάσεων. Συνεπώς η ελεύθερη πρόσβαση δίνει μεγάλη αξία στο απολυτήριο του λυκείου, το οποίο στις μέρες μας βρίσκεται σε πλήρη ανυποληψία.
Υπάρχει ευλόγως η ανησυχία ότι το απολυτήριο που δίνει το λύκειο σήμερα δεν αποτελεί εχέγγυο για την απόκτηση κατάλληλου γνωστικού υποβάθρου. Η πλήρης απαξίωση του λυκείου, η ανυπαρξία της Γ’ λυκείου απασχόλησαν αρκετά την προηγούμενη ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, η οποία στον ν. 4610/2019 εισήγαγε τον θεσμό των ενδοσχολικών απολυτήριων εξετάσεων σε επίπεδο ομάδας σχολείων για να ενισχύσει την αξιοπιστία του απολυτηρίου και επέλεξε να αφαιρέσει τα μαθήματα γενικής παιδείας, τα οποία κατά γενική ομολογία των μάχιμων καθηγητών έχουν αμυδρό εκπαιδευτικό αποτύπωμα, μιας και η συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών ασχολείται αποκλειστικά με τα μαθήματα κατεύθυνσης. Η ενίσχυση των βασικών μαθημάτων των ομάδων προσανατολισμού με έξι ώρες την εβδομάδα είναι μία σημαντική τομή αφού δίνει για πρώτη φορά τη δυνατότητα στον απαξιωμένο εκπαιδευτικό του σχολείου να έχει πρωτεύοντα ρόλο από πλευράς άνεσης χρόνου για τη διδασκαλία των δύσκολων τμημάτων της ύλης στα μαθήματα κατεύθυνσης.
Οι πρώτες ημέρες εφαρμογής του νέου λυκείου δείχνουν βελτιωμένη εικόνα στα σχολεία, αν και ακόμα είναι νωρίς για συμπεράσματα και αποτίμηση. Οι πρώτες μαρτυρίες αναφέρουν ότι οι μαθητές παρακολουθούν τα μαθήματα χωρίς περισπασμούς, οι εκπαιδευτικοί ανακτούν τον ρόλο τους και πολλοί εξ αυτών αναλαμβάνουν με ζέση την Γ΄ λυκείου διότι αισθάνονται ότι επανέρχεται το ενδιαφέρον των παιδιών γύρω από το σχολείο. Η στρατηγική των τριών κύριων αλλαγών, δηλαδή της επικεντρωμένης Γ’ λυκείου στα τέσσερα μαθήματα, των σοβαρών ενδοσχολικών εξετάσεων που θα πιστοποιούν το γνωστικό υπόβαθρο των μαθητών για την ανάκτηση της αξιοπιστίας του απολυτηρίου και η εισαγωγή της ελεύθερης πρόσβασης στα τμήματα χαμηλής ζήτησης ήταν μία από τις πιο ελπιδοφόρες μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση του κύρους του σχολείου και την αποδραματοποίηση της εισαγωγής στο πανεπιστήμιο.
Σε αυτές τις τρεις αλλαγές θα πρέπει οπωσδήποτε να προστεθεί και η μετατροπή της Β’ λυκείου σε μία τάξη όπου παρέχεται γενική παιδεία χωρίς κατευθύνσεις, ώστε η κρίσιμη ύλη στην ιστορία, στη βιολογία, στα μαθηματικά και σε άλλα μαθήματα γενικής παιδείας που αφαιρέθηκε από τη Γ΄ Λυκείου να μεταφερθεί και να διδαχθεί όπως της αξίζει στη Β΄ Λυκείου.
Γιατί όμως θέλει διακαώς να τερματίσει τη συγκεκριμένη μεταρρύθμιση η κ. Κεραμέως πριν καν εφαρμοστεί; Με βάση τους υπολογισμούς που είχαμε κάνει ως ειδική ομάδα που ασχολήθηκε με το σύστημα ελεύθερης πρόσβασης επί υπουργίας Γαβρόγλου, οι πιο μετριοπαθείς εκτιμήσεις έδειχναν ότι θα προέκυπταν τουλάχιστον 50 τμήματα ελεύθερης πρόσβασης. Τι θα πείραζε την κ. Κεραμέως αν ένας μαθητής που μένει σε μία επαρχιακή πόλη (π.χ. στα Γρεβενά ή στη Σάμο) όπου η ζήτηση στα τοπικά τμήματα είναι χαμηλή, όχι λόγω κύρους αλλά λόγω μεγάλης απόστασης από κεντρικές πόλεις όπως η Αθήνα ή η Θεσσαλονίκη μπορούσε χωρίς άγχος και γιατί όχι και χωρίς φροντιστήριο να σπουδάσει στην πόλη του μπαίνοντας μόνο με το απολυτήριο σε ένα από τα τμήματα της περιοχής του; Τι προτείνει αντί αυτού η κ. Κεραμέως; Προτείνει οριζόντια ελάχιστη βάση εισαγωγής στα πανεπιστήμια, τη λεγόμενη βάση του «10», αυξημένη βάση εισαγωγής την οποία αν επιθυμούν θα θέτουν τα ίδια τα τμήματα στο πλαίσιο του αυτοδιοίκητου και ο αριθμός των εισακτέων να καθορίζεται από τα ίδια τα τμήματα.
Η πρώτη εύλογη απάντηση για την αλλαγή πολιτικής είναι η επιθυμία της κ. Κεραμέως να μειώσει τον φοιτητικό πληθυσμό στα δημόσια πανεπιστήμια, ώστε, μαζί και με τις αλλαγές που προωθεί, να ενισχυθούν τα απανταχού ιδιωτικά κολλέγια, τα οποία δεν αξιολογούνται από κανένα φορέα και για τα οποία δεν απαιτείται βάση εισαγωγής. Εδώ έχει ενδιαφέρον να αναδειχθεί η πολιτικά «πονηρή» κίνηση της κ. Κεραμέως, η οποία επειδή γνωρίζει ότι η μείωση των θέσεων των εισακτέων έχει πολιτικό κόστος, μεταθέτει την ευθύνη αφενός στα ιδρύματα, ώστε να καθορίσουν αυτά τον αριθμό των εισακτέων και αφετέρου στους μαθητές και στις οικογένειες τους με πρόσχημα την επίδοσή τους στις πανελλαδικές. Συνεπώς όσοι είναι υπέρμαχοι της βάσης του «10» στις πανελλαδικές εξετάσεις και εκπροσωπούν τα πανεπιστήμια σε συνδικαλιστικό ή πρυτανικό επίπεδο, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι αναλαμβάνουν μεγάλο μέρος της πολιτικής ευθύνης της μείωσης των θέσεων στα ΑΕΙ προς όφελος των ιδιωτικών κολλεγίων και, βέβαια, της εξαιρετικά σοβαρής κρίσης που θα αντιμετωπίσουν όλα τα περιφερειακά Πανεπιστήμια, στα οποία κατά τεκμήριο εμφανίζονται οι χαμηλές βάσεις.
Ως επίμετρο θα πρέπει να τονιστεί με κάθε τρόπο ότι οι πανελλαδικές εξετάσεις είναι διαγωνισμός και όχι εξετάσεις που πιστοποιούν το γνωστικό υπόβαθρο ενός υποψηφίου. Κάθε μαθητής διαγωνίζεται για να ξεπεράσει άλλους μαθητές, κατ’ αναλογία με τους αθλητές στους αγώνες δρόμου, και όχι κάποια συγκεκριμένη από πριν βάση. Κατά καιρούς ορισμένα από τα θέματα είναι δύσκολα και στριφνά, με αποτέλεσμα οι βάσεις να κατακρημνίζονται και η πλειοψηφία των εξεταζόμενων να επιτυγχάνει βαθμούς κάτω από «10».
Αυτό δε σημαίνει ότι οι συγκεκριμένοι μαθητές δεν μπορούν να σπουδάσουν, η εμπειρία μας στον ακαδημαϊκό χώρο δείχνει ότι πολλά παιδιά, λόγω κυρίως του άγχους των εξετάσεων, επιτυγχάνουν κακούς βαθμούς που δεν ανταποκρίνονται στο γνωστικό τους υπόβαθρο και στις δυνατότητές τους. Επίσης η εμπειρία από τον ακαδημαϊκό χώρο λέει ότι και οι μαθητές που έχουν επιτύχει υψηλές βαθμολογίες εισαγωγής πολλές φορές δυσκολεύονται στο ακαδημαϊκό περιβάλλον, στο οποίο η φροντιστηριακή αντίληψη, κοινώς η «τυφλή» εκμάθηση τεχνικών και μεθόδων, δεν επαρκεί για τη σε βάθος κατανόηση μίας επιστημονικής περιοχής. Συνεπώς η βάση εισαγωγής δεν είναι αλάνθαστος κριτής και δεν μπορεί να λύσει τα μαθησιακά προβλήματα. Η προσπάθεια για την αναβάθμιση του λυκείου και η ανάγκη αναμόρφωσης των προγραμμάτων σπουδών με τη συνεργασία ειδικών από τις δύο βαθμίδες της εκπαίδευσης προέχει.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 11/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
