Μας έλεγαν ανέκαθεν οι καθηγητές και οι δάσκαλοί μας -από το Δημοτικό ακόμα- για τις Πανελλήνιες. Μύθοι για εκείνους τους «θρύλους» που διαπρέπουν, για εκείνα τα λαμπρά μυαλά που μέσα από αυτόν τον θεσμό, φτάνουν να βρουν το μονοπάτι της επιτυχίας. Οραματιζόμουν λοιπόν και εγώ εκείνη τη στιγμή που θα έπαιρνα στα χέρια μου τα θέματα που μου έτυχαν, που θα καθόμουν στο θρανίο του σχολείου μου και που θα καλούμουν μέσα σε 3 ώρες (180 λεπτά, δηλαδή), να αποδείξω ότι μου αξίζει να ακολουθήσω το πάθος μου (για εμένα η Ιατρική).
Σκεφτείτε τι συλλογίζεται κανείς όταν «τρέχει» στο μυαλό του αυτές τις ιδέες. Μάλλον οι θεματοδότες θα είναι Θεοί, (υπερ-)άνθρωποι… Διότι το να βγάλει κανείς θέματα που αποτυπώνουν το πόσο καλά κατάφερε κάποιος να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος, δεν είναι καθόλου απλό. Άραγε θα φανούν οι παρουσιάσεις και οι εργασίες που έκανα, άραγε θα αποτυπωθούν η αρετή της ενσυναίσθησης, της συμπερίληψης και της ευγένειας σε μια κόλλα χαρτί; Αλήθεια, πώς θα καταφέρουν να ελέγξουν πόσο καλά μιλάμε, πόσο καλοί αθλητές είμαστε, πόσο δημιουργικοί είμαστε; Ειλικρινά τι θέματα θα είναι εκείνα που θα καταλάβουν αν δούλεψα σκληρά στο Δημοτικό, στο Γυμνάσιο αλλά και στο Λύκειο; Διότι λένε οι «μεγάλοι» ότι με τις Πανελλαδικές διακρίνονται οι πιο άξιοι, οι πιο…ικανοί, οι διαχρονικά πιο επιμελείς!
Στο μυαλό μου όλα τα προηγούμενα συνοψίζονται σε μια φράση του Πιττακού του Μυτιληναίου: «Μη πάσι πίστευε.». Θυμάμαι την ημέρα της έκθεσης. Προσωπικά παρά την κατεύθυνση που επέλεξα, αυτό ήταν το αγαπημένο μου μάθημα. Λέγαμε έξω από το εξεταστικό κέντρο με τους φίλους μου «Δύσκολα θα βάλουν, θα είναι τσιμπημένα!». Περιμέναμε βλέπετε τέχνη και πόλεμο, τεχνολογία και βιοηθική. Σε όλα αυτά θα γράφαμε τις γνώμες μας, τις γνώσεις μας, τις εμπειρίες μας. Μας ζητήθηκε όμως το ακατανόητο: Να βρούμε «Δημιουργικότητα» στην καθημερινότητά μας. Μας έλεγε μια καθηγήτρια όταν είδε τα θέματα «Μα καλά, σας δουλεύουν;». Ένιωθα άρρωστος, όχι επειδή δεν ήξερα να γράφω, μια χαρά απάντησα. Αλλά επειδή μου ζητήθηκε να πω ψέματα. Διότι στο γραπτό μου φαινόταν ένας άνθρωπος που έπαιζε μουσική, που ζωγράφιζε, που διάλεγε τα ρούχα του με προσοχή, που συζητούσε, που αθλούνταν ψυχικά και σωματικά… Θα έλεγε κανείς ότι φαινόταν ένας νέος που όντως ζούσε χαρούμενα.
Μα εγώ μέσα στον κυκεώνα των Πανελληνίων δεν έζησα έτσι. Παράτησα το βιολί, πέταξα τα μπλοκ σχεδίου μου, «έκοψα» το τρέξιμο, άλλαξα την γκαρνταρόμπα μου σε γκρι-μαύρα-άσπρα ρούχα: όλα ίδια, βαρετά, αναντίστοιχα με την έκθεσή μου. Είδα παιδιά που γέλαγαν συνέχεια να κλαίνε επειδή στο φροντιστήριο δεν έγραψαν «100/100», είδα άλλους που στο παρελθόν ασχολούνταν με την ρομποτική και την αστρονομία, να τους κατατρώει η ανυπέρβλητη μονομέρεια του συστήματος. Πάλι καλά που είμαστε δημιουργικοί όμως, και καταφέραμε να σκαρφιστούμε πώς θα έπρεπε να ζούμε, τι όφειλε το σχολείο να μας επιτρέψει. Βέβαια όχι και απεριόριστα. Μέχρι 400 λέξεις. Εκεί τελειώνει το όνειρο, εκεί αρχίζει πάλι η πραγματικότητα και αρχίζουν να αφαιρούνται μονάδες ως ποινή.
Πέραν της Έκθεσης, θέλω να μιλήσω και για την Βιολογία όμως. Ένα διαγώνισμα τόσο περίπλοκο, τόσο…κακό. Αλήθεια θα ήθελα να ρωτήσω τους φετινούς θεματοδότες αν πιστεύουν ότι στο σχολείο διδασκόμαστε τέτοια πράγματα. Θέλω να μάθω αν οι ίδιοι βάζοντας αυτά τα θέματα, θεώρησαν ότι πέτυχαν κάτι. Να με συγχωρήσετε, αλλά ένιωσα πως βίωνα μια επίδειξη γνώσεων. Ναι, γράψαμε και σε αυτά, διότι στο φροντιστήριο μας είχαν δείξει τέτοια παραδείγματα, ή επειδή οι καθηγητές στο σχολείο μας, αποφάσισαν να μας προετοιμάσουν για αυτά τα απροσπέλαστα ερωτήματα. Δεν μάθαμε όμως και κάτι ουσιαστικό. Ξέρουμε δηλαδή ότι τα «χιάσματα» τα βλέπουμε με οπτικό μικροσκόπιο (5 μονάδες), μα αν μας ζητήσετε να σας τα περιγράψουμε… δεν τα έχουμε δει και ποτέ! Και μέσα σε αυτά τα τόσο (πάνω από όλα) καλοστημένα θέματα, έπεσε και ένα Δ5 τόσο εκπληκτικό, τόσο λεπτεπίλεπτο, που αποπλάνησε και τους ίδιους τους θεματοδότες. Δύο οι σωστές απαντήσεις, σε μια ερώτηση ανούσια, που απλά έπιανε χώρο σε ένα ήδη γεμάτο διαγώνισμα. Και πάλι καλά που δέχτηκαν τις 2 απαντήσεις. Η εμπιστοσύνη μας ήταν τόσο ελάχιστη προς την ΚΕΕ που θα ορκιζόμασταν, ότι θα έκλειναν τα αυτιά τους μπροστά σε αυτήν την αδικία.
Ας δούμε όμως και τη φυσική. Εκείνο το μάθημα, το τόσο ενδιαφέρον, της καθημερινής ζωής, που εμείς οι μαθητές φοβόμαστε. Στο σχολείο μου, ο καθηγητής μας (ο άνθρωπος αποτελεί τον ορισμό της εμπειρίας), μας έλεγε και ο ίδιος το πόσο κρίμα ήταν που η ύλη είναι τόσο «κατακρεουργημένη», ασυνεχής και ασύνδετη. Αλλά παρά τις δυσκολίες που τίθενται, κάποιοι μαθητές μένουμε πιστοί στο εκπαιδευτικό σύστημα (Δεν μπορεί, κάτι θα ξέρουν περισσότερο από εμάς οι άνθρωποι στο υπουργείο, απλά είναι πολύ καλά κρυμμένο! Δεν θέλω να πιστέψω ότι τελικά αυτό που στοχεύουν είναι εκείνο που εγώ έζησα…) και διαβάζουμε σκληρά. Λύνουμε, λύνουμε, λύνουμε… Νούμερα αστρονομικά, ασκήσεις χωρίς χρηστική αξία (κάτι εκπληκτικές μπαταρίες των 100V που είναι αβαρείς!!!), γινόμαστε μηχανικοί, γινόμαστε αρχιτέκτονες, κομπιουτεράκια, βιβλιοθήκες κινητές… Σπάζουμε το κεφάλι μας και τελικά…αντιμετωπίζουμε «τεχνικά προβλήματα» την ώρα των εξετάσεων. Ευχαριστούμε για το Α1 (που επιστημονικά δεν είναι σωστό), ευχαριστούμε για το Β2 (με το λάθος σχήμα), ευχαριστούμε για το Δ θέμα ολόκληρο (απλά μην περιμένετε να έχουμε κρατήσει κάτι από αυτό, απλά μας κούρασε αχρείαστα…)! Μάθαμε ότι τα υλικά σημεία ΔΕΝ έχουν μάζα (στις πανελλήνιες φαίνεται φτιάχνουν οι κύριοι θεματοδότες νέους νόμους φυσικής) και δεν εξεταστήκαμε σε 18 ενότητες του βιβλίου. Αλλά όλοι οι φροντιστές κατέφυγαν στο κλισέ «Καλύπτεται μεγάλο μέρος της ύλης!». Συγχωρήστε με, δεν το βλέπω αυτό. Και τέλος να αναφερθώ στη βαθμολόγηση του μαθήματος. Άλλοι κόβουν 1 μόριο, άλλοι 2, άλλοι όλο το ερώτημα, για λάθη ΙΔΙΑ! Μελλοντικοί υποψήφιοι, μην σας κοροϊδέψουν! Η φυσική ΔΕΝ είναι κουκιά μετρημένα!
Στο μάθημα της Χημείας, προσωπικά συγχαίρω τους θεματοδότες που έμειναν πιστοί στο κλίμα της σχολικής πραγματικότητας. Όχι, δεν είμαι υποστηρικτής των απλών διαγωνισμάτων, απλά δεν θεωρώ και σωστό να μας πονάει το κεφάλι μας μετά από το 1ο μόλις θέμα… Ναι λοιπόν η χημεία για εμένα ήταν φέτος το πιο καλοστημένο μάθημα στην κατεύθυνσή μου. Με τις αστοχίες της; Ναι. Με τα στραβά της σημεία; Ναι. Με τις ερωτήσεις της που θα μπορούσαν να διατυπωθούν καλύτερα; Ναι. ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΑΠΟ ΑΛΛΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ!
Σε αυτό το σημείο ας αναφερθώ και σε κάτι τελευταίο, στο ψηφιακό φροντιστήριο. Μέσα στον σκοτεινό καμβα των φετινών πανελληνίων, έλαμψε αυτή η ακτίδα ελπίδας. Πραγματικά καταπληκτικό εργαλείο, τόσο καλά οργανωμένο, τόσο αναγκαίο για τους μαθητές. Και παρά τις διάφορες (συχνά ενοχλητικές και στοχευμένες) φωνές που ήθελαν να αποπροσανατολίσουν τους νέους, εκμηδενίζοντας αυτή την εξαιρετική καινοτομία, τολμώ να πω, πως σε αυτό οφείλω σε μεγάλο βαθμό τα όσα πέτυχα στις εξετάσεις. Ιδίως στην Χημεία και στην Έκθεση, οι άνθρωποι που εργάστηκαν για να «στήσουν» τα μαθήματα αξίζουν ένα μεγάλο «Μπράβο». Νομίζω ότι εκπροσωπώ την πλειοψηφία των μαθητών όταν αναφέρω πως αυτή την πρωτοβουλία του υπουργείου την εκτιμούμε και την αγκαλιάζουμε θερμά.
Το ζήσαμε και αυτό, το νιώσαμε, το αφήσαμε να χαραχτεί στο μυαλό μας τόσο καθαρά, ώστε θα είναι για πάντα μέρος του «είναι» μας. Προσωπικά δεν θα ξεχάσω ποτέ ότι βάσει της αρχής της αβεβαιότητας: Δpx∙Δt≥h2π (που βέβαια δεν είναι καν σωστό από άποψη φυσικής, αλλά αφού το λέει το βιβλίο...παπαγάλοι είμαστε εξάλλου τελικά!), ενώ είμαι σίγουρος πως όσον αφορά την ιωδοφορμική αντίδραση ποτέ δεν θα σταματήσω να θυμάμαι κάθε στάδιό της ξεχωριστά! Πραγματικά ελπίζω αυτά να είναι χρήσιμα στη ζωή μου, διότι αυτά είναι που στο τέλος μου έμειναν από το σχολείο. Μην με ρωτήσετε όμως γιατί ο ουρανός είναι γαλανός, πώς επιχειρηματολογούμε σε ένα debate, ή γιατί τα φύλλα αλλάζουν χρώμα τον χειμώνα. Ακόμα και αν ήταν χαμένα κάπου στο πρόγραμμα σπουδών, ήταν εκτός ύλης για τις πανελλήνιες, όχι και τόσο σημαντικά δηλαδή!
Πριν κλείσω λοιπόν επιτρέψτε μου να ολοκληρώσω την δομή του άρθρου μου αυτού, διότι αλλιώς δεν θα μου αξίζει βαθμός πάνω από 27/30 εξορισμού. Να βάλω εκείνα τα πολύ σημαντικά, τυπικά χαρακτηριστικά, τα οποία αποδεικνύονται σημαντικότερα των επιχειρημάτων μας στην έκθεση:
Ο αρθρογράφος
ΟΝΟΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΘΕΤΟ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΥ
Ημ/νία έκδοσης: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ
Εφημερίδα (!!!) έκδοσης: ΟΝΟΜΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ
ΥΓ(1) (ξέρω ότι δεν επιτρέπονται υστερόγραφα σε άρθρα [μπορεί να χάσω μέχρι και 2 ολόκληρες μονάδες για αυτό], μα επιτρέψτε μου να σφάλλω σε αυτό το σημείο, διότι θυμήθηκα πως ξέχασα κάτι προηγουμένως): Αν με ρωτάτε τι πρέπει να γίνει από εδώ και πέρα, θα απαντήσω το εξής απλό: Οι αρμόδιοι να μιλήσουν στα παιδιά, να μιλήσουν σε εμάς τους νέους που υπομένουμε το βάρος που βάζουν από πάνω μας, που μαθαίνουμε αυτά που γράφουν στα βιβλία, που τελικά φεύγουμε από το σχολείο νιώθοντας πιο άδειοι από ότι όταν ξεκινήσαμε. Κυρίες και κύριοι υπεύθυνοι, θα σας εκπλήξουμε με τη δημιουργικότητά μας, θα μπορέσουμε όντως να βρεθούμε στην ίδια σελίδα, να βρούμε τον καλύτερο τρόπο για την εισαγωγή μας στα πανεπιστήμια. Εγώ παραμένω διαθέσιμος να απαντήσω σε απορίες, αν και αμφιβάλλω πως κάποιος θα ενδιαφερθεί να μου μιλήσει. Στο κάτω-κάτω ήδη σκέφτονται οι κύριοι θεματοδότες, με ποιο Δ5 θα «κάψουν» την ψυχολογία της επόμενης «φουρνιάς»… Δεν νομίζω να βρουν χρόνο στο πρόγραμμά τους για «ανούσιες» κουβέντες…
ΥΓ(2) Δεν «γκρινιάζω» επειδή δεν πέτυχα τον στόχο μου. 19.150 μόρια έπιασα, αλλά αυτό δεν μπορεί να σβήσει τα όσα έζησα φέτος εγώ, αλλά και οι συμμαθητές μου. Δεν νιώθω ότι πέτυχα, νιώθω ότι απλά επέζησα μέσα από ένα μαρτύριο, από έναν ογκόλιθο που είχε τοποθετηθεί στο στήθος μου, μη επιτρέποντάς μου να ανασάνω. Αν αυτό ψάχνουν από το υπουργείο, είναι στον σωστό δρόμο!
Όλα τα νέα και οι ειδήσεις που αφορούν τις Πανελλήνιες
Πανελλαδικές 2025: Νέα πανωλεθρία για τα επτά Τμήματα Φυσικής
