Γιάννης Σκαρίμπας: Η θαλερότητα της γραφής της γενιάς του ’30
Ένα άγνωστο ποίημα με τίτλο "Ραχέλα / Καράβια δίχως θάλασσα που πλέμε στα σβυστά", βλέπει σήμερα το φως της δημοσιότητας, με την ευκαιρία της επετείου γέννησης του μοντερνιστή συγγραφέα της γενιάς του ’30, Γιάννη Σκαρίμπα.

Του Θανάση Τοτόμη

Το ποίημα έχει δημοσιευτεί το Μάρτη του 1936 στην Κύπρο, στο περιοδικό "Κυπριακά Γράμματα".

Σημειώνεται, ότι δεκάδες είναι οι ερευνητές, μελετητές του έργου του τα τελευταία χρόνια, μεταξύ άλλων οι, Κατερίνα Κωστίου, Αθηνά Βογιατζόγλου, Συμεών Σταμπουλού, Χριστίνα Ντουνιά, Λάμπρος Βαρελάς, Δήμητρα Τζουραμάνη, Ελένη Κόλλια, Μαίρη Μικέ, Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος, Δημήτρης Τζιόβας, Γιώργος Παπαστάμος, Χρυσούλα Παπαγεωργοπούλου - Ιωαννίδη, Άγγελος Μαντάς, Κωνσταντίνος Μπαϊρακτάρης, Ειρήνη Γιαβάση, Μαρίνα Ναζάρενκο, Μαρίνα Χριστοδούλου, Philéas Lebesgue και Julia Kristeva.

Δείτε το έγγραφο εδώ 

Ο συγγραφέας της διαρκούς θαλερότητας της γραφής της γενιάς του ’30, γεννήθηκε στις 28 Σεπτέμβρη 1893, στην Aγία Eυθυμία Παρνασσίδας.

Με την πρώτη συλλογή διηγημάτων του "Καϋμοί στο Γριπονήσι" το 1930, κερδίζει το πρώτο βραβείο από το περιοδικό "Eλληνικά Γράμματα", του Κώστα Μπαστιά.

Την εικαστική επιμέλεια του βιβλίου είχαν ο Φώτης Κόντογλου, ο Σ. Φραγκουλίδης, και ο Γ. Οικονομίδης, ξυλογραφίες.

Ο Γιώργος Α. Μάτσας, γράφει χαρακτηριστικά στην εφημερίδα "Εύριπος" της Χαλκίδας, στις 11 Ιανουαρίου του 1930:

"Το όνομα του συγγραφέως και ο τόσο χαρακτηριστικός τίτλος του βιβλίου, ομιλούν μόνα των και για την αξία του συγγράμματος και για την αγάπη του εκλεκτού αυτού διηγηματογράφου μας προς την Χαλκίδα, μέσα εις το περιβάλλον της οποίας ο κ. Γιάννης Σκαρίμπας ενεπνεύσθη και ανεδείχθη από τους μεγαλύτερους έλληνας λογοτέχνας". Και στη συνέχεια στην 3η σελίδα της εφημερίδας:

"Είναι ένα από τα εκλεκτότερα ελληνικά βιβλία που εξεδόθησαν κατά την τελευταία δεκαετία. Τυπωμένο σε χαρτί imperial με τριχρωμίες και εικόνες των Αθηναίων καλλιτεχνών Φ. Κόντογλου και Σ. Φραγκουλίδη, με εμπνευσμένες ξυλογραφίες του συμπολίτου καλλιτέχνου κ. Γ. Οικονομίδη, με την λογοτεχνική αξία των θεμάτων του, είναι το βιβλίο αυτό αληθινό χάρμα οφθαλμών και εντρύφημα πνευματικό".

H κριτική από τα λογοτεχνικά περιοδικά της περιόδου, εντοπίζει γρήγορα την ανανέωση που φέρνει η γραφίδα του συγγραφέα, στο διήγημα της εποχής.

Το Μάρτη του 1937, κυκλοφορεί στη Χαλκίδα το λογοτεχνικό περιοδικό "Νεοελληνικά Σημειώματα". Διευθυντής, ο Γιάννης Σκαρίμπας και επιμελητής έκδοσης ο Γιάννης Φλιάσιος.

Το περιοδικό "Νεοελληνικά Σημειώματα", ήταν μηνιαία έκδοση, ελέγχου, κριτικής και μελέτης και κυκλοφόρησε το Μάρτη, έως τον Ιούλιο - Αύγουστο του 1937.

Τη συντακτική επιτροπή του περιοδικού, αποτελούσαν οι, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Αντώνης Τραυλαντώνης, Νίκος Παππάς, Γιώργος Κοτζιούλας, Θράσος Καστανάκης, Λεωνίδας Κωνσταντινίδης, Ηλίας Ζιώγας, Γιάννης Σκαρίμπας και Πέτρος Ολύμπιος.

· Κατερίνα Κωστίου, "Ασύμβατη συνοδοιπορία. Όψεις της έκκεντρης γραφής και ιδεολογίας του Γιάννη Σκαρίμπα", Νεφέλη 2017

· Αθηνά Βογιατζόγλου, "Militant intelectuals against the literary establishment: parallels between Giorgos Kotzioulas and Giannis Skarimbas" 1930-1951, Κάμπος. Cambridge papers in modern Greek, 16, 2008, σ. 68.

· Συμεών Σταμπουλού, "Ο ίσκιος της γραφής. Μελέτες και σημειώματα για τον Γιάννη Σκαρίμπα", Αθήνα, Άγκυρα, 2009.

· Λάμπρος Βαρελάς, "Ο ελληνικός τύπος 1784 έως σήμερα", ινστιτούτο νεοελληνικών ερευνών, ΕΙΕ, Αθήνα 2005.

· Ελένη Κόλλια, "Ζητήματα ταυτότητας στο πεζογραφικό έργο του Γιάννη Σκαρίμπα", πρακτικά δ΄ ευρωπαϊκού συνεδρίου νεοελληνικών σπουδών. Ταυτότητες στον ελληνικό κόσμο από το 1204 έως σήμερα, τόμ. α΄, επ. Κωνσταντίνος Α. Δημάδης, ευρωπαϊκή εταιρεία νεοελληνικών σπουδών, Αθήνα 2011.

· Ελένη Κόλλια, "Βαδίζοντας στα χνάρια του Γιάννη Σκαρίμπα: Περιπτώσεις γυναικείων ονομάτων", πρακτικά 7ου συνεδρίου μεταπτυχιακών φοιτητών τμήματος φιλολογίας, 16-18 Μαΐου 2013, τόμ. Β΄, Αθήνα, εθνικό καποδιστριακό πανεπιστήμιο Αθηνών, 2014.

· Άγγελος Μαντάς, "Η διήγηση και η μίμηση ως αφηγηματικές τεχνικές στον Σκαρίμπα", πρακτικά α΄ πανελλήνιου συνεδρίου για τον Γιάννη Σκαρίμπα, επ. Κατερίνα Κωστίου, Χαλκίδα, διάμετρος, 2007.

· Χριστίνα Ντουνιά, "Απηχήσεις του Ε. Α. Πόε στο έργο του Γιάννη Σκαρίμπα", πρακτικά α΄ πανελληνίου συνεδρίου για τον Γιάννη Σκαρίμπα, επ. Κατερίνα Κωστίου, Χαλκίδα, Διάμετρος, 2007.

· Ν. Τριανταφυλλόπουλος, Γιάννης Σκαρίμπας, επ. ημερολόγιο 1997, διάμετρος 1996

· Χρυσούλα Παπαγεωργοπούλου - Ιωαννίδη, "Ο Γιάννης Σκαρίμπας αλληλογραφεί. Στις πλάνες μου κανένας δε με φτάνει", Τα Νέα, 2017

· Μαρίνα Ναζάρενκο, "Η ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του μεσοπολέμου, η ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου της νεοτερικότητας", τμ. φιλολογίας, ΑΠΘ,  2016.

· Δήμητρα Τζουραμάνη, "Η φυγή προς τα εμπρός στα ευρωπαϊκά της συμφραζόμενα", τμ. φιλολογίας, πανεπιστήμιο πάτρας, université Lumière Lyon 2.

· Ραχέλα

Στα σκοτεινά - τά σκοτεινά - το σπίτι σου Ραχέλα

- πλεούμενο, αόρατο, άναστρο, στής νύχτας τό γιαλό -

αερολέει - καθώς σιωπά - τά λόγια: «Έλα έλα»

και γύρωθέ του (ηχώ πικρή) εγώ τ’ αντιλαλώ,

 

στόν κούφιο αγέρα που φυσάει στης θάλασσας τά πλάτια

- μιάς θάλασσας δίχως νερά, χωρίς κυμάτου αχό -

κι είμ’ όνειρο και φάντασμα, οδηγός του δίχως μάτια

κι αυτό, χωρίς σταματημό, καράβι μοναχό.

 

Καί πάνε πάν ’πό δώ από κεί όλα και γύρω γύρω

στά σκοτεινά και στα σβυστά - κι εγώ κι εσύ κι αυτό -

μπερδικλωμένα και πιαστά στον κύκλο και στο γύρο

τ’ ακύκλωτου κι αγύριστου, στού χρόνου τον ιστό,

 

κι αερολέει καθώς σιωπά το σπίτι σου: «Έλα έλα»

κι αχολαλώ κι εγώ πικρά τα κούφια λόγια αυτά,

όνειρο, ίσκιοι, ψέμματα, και μείς κι αυτό Ραχέλα

- καράβια δίχως θάλασσα που πλέμε στα σβυστά…

 

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

Παραιτήθηκε διευθυντής σχολείου που απειλήθηκε με καθαίρεση και πειθαρχικές ποινές επειδή αντιτάχθηκε σε αυτή στην αξιολόγηση

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με μόνο 65Є εγγραφή - έως 17 Απριλίου

Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 17/4

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)

ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

pikantika-fagita.jpg
National Geographic: «Μαγειρέψτε σαν Έλληνες» - Ποιο σημείο της Ελλάδας ξεχωρίζει γαστρονομικά
Μαγειρέψτε σαν Έλληνες στην πατρίδα του Τσελεμεντέ - Ποιο σημείο της Ελλάδας ξεχώρισε γαστρονομικά το βρετανικό περιοδικό National Geographic
National Geographic: «Μαγειρέψτε σαν Έλληνες» - Ποιο σημείο της Ελλάδας ξεχωρίζει γαστρονομικά