Από την εκτέλεση των 21 Αιγύπτιων ομήρων που μαρτύρησαν, μπροστά στον τηλεοπτικό φακό, από τη λεπίδα των τζιχαντιστών σε κάποια παραλία της Λιβύης το 2015, ως τις βομβιστικές επιθέσεις που κατά καιρούς συγκλονίζουν την Αίγυπτο, άφθονο είναι το Κοπτικό αίμα που χύθηκε στον βωμό της χριστιανικής πίστης.
Ποιοι είναι όμως οι Κόπτες;
Σύμφωνα με τον Νίκο Κουρεμένο, Δρ. Κοπτικών Σπουδών στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, Κόπτες ονομάζονται οι αυτόχθονες Χριστιανοί της Αιγύπτου που ανάγουν τις ρίζες από την αποστολική εποχή. Ανήκουν δογματικά στη λεγόμενη οικογένεια των προ-Χαλκηδονίων Εκκλησίων (μαζί με τους Αρμένιους και τους Συρο-ιακωβίτες) και αποκόπηκαν από την αρχαία αδιαίρετη Εκκλησία μετά τη Δ’ Οικουμενική Σύνοδο του 451 στη Χαλκηδόνα, επειδή δεν αποδέχτηκαν τις αποφάσεις της για τη χριστολογική διδασκαλία των δυο φύσεων των Χριστού. Για το λόγο αυτό για πολλούς αιώνες αποκαλούνταν Μονοφυσίτες, όρος, ωστόσο, ο οποίος έχει απορριφθεί από το σύγχρονο οικουμενικό διάλογο.
Πρόκειται για μια χριστιανική κοινότητα με αρχαία παράδοση με έντονη την επίδραση της μοναστικής πνευματικότητας, αφού ο Κοπτικός Μοναχισμός αποτελεί τη ζωντανή συνέχεια της ασκητικής παράδοσης που άνθισε στις ερήμους της Αιγύπτου μόλις από τον 4ο αιώνα. Στη λειτουργική τους ζωή χρησιμοποιούν την Κοπτική γλώσσα, που αποτελεί μια ιδιότυπη μίξη της αρχαίας αιγυπτιακής με την ελληνική γλώσσα.
Οι εκτιμήσεις για τον πληθυσμό των Κοπτών ποικίλουν. Κατά ορισμένες πηγές ο συνολικός πληθυσμός τους είναι περίπου 15-16 εκατ. άτομα. Από αυτούς, περίπου 11-12 εκατ. Κοπτών ζουν στην Αίγυπτο, όντας η μεγαλύτερη σε πληθυσμό χριστιανική κοινότητα σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, ενώ επιπλέον 4-5 εκατ. Κοπτών ζουν στη διασπορά (κυρίως στις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Αυστραλία). Κοινότητα Κοπτών υπάρχει και στην Ελλάδα.
Προέλευση
Η Κοπτική Εκκλησία, ανήκει στην ευρύτερη οικογένεια των λεγόμενων Αρχαίων Εκκλησιών της Ανατολής ή των Αρχαίων Ανατολικών Ορθόδοξων Εκκλησιών. Με τον όρο αυτόν εννοούμε τις πέντε Εκκλησίες, Συρο - ορθόδοξη ή Συροικαβωτική, Αρμενική, Κοπτική, Αιθιοπική, και την Εκκλησία του Μπαλαμάρ, οι οποίες αποκόπηκαν από το Σώμα της Εκκλησίας του Χριστού μετά την Δ Οικουμενική Σύνοδο το 451 μ. Χ. στην Χαλκηδόνα, μη αποδεχόμενοι τις αποφάσεις της, έτσι ώστε να χαρακτηριστούν ως Αρχαίες Εκκλησίες της Ανατολής ή αλλιώς Μονοφυσιτικές Εκκλησίες, αφού δεν δέχτηκαν ότι ο Χριστός έχει δύο φύσεις, την Θεία και την ανθρώπινη, αλλά μόνο μία, την θεία, αφού η ανθρώπινη φύση ως πιο αδύναμη αφομοιώθηκε από την Θεία. Από τότε, οι Εκκλησίες αυτές πορεύτηκαν τον δικό τους δρόμο, αποκομμένες από την Εκκλησία και το Κράτος. Έτσι άρχισαν να δημιουργούνται τοπικές Εκκλησίες, με Πατριαρχεία και Μητροπόλεις, λαμβάνοντας το όνομα του έθνους ή της περιοχής στην οποία δραστηριοποιούνταν, ή και από τους ιδρυτές τους. Ανάμεσα σε αυτές είναι και η πολύπαθη Εκκλησία των Κοπτών.
Με την αραβική κατάκτηση της Αιγύπτου, οι Κόπτες Χριστιανοί εκδιώχθηκαν με αποτέλεσμα ο αριθμός τους να μειωθεί δραματικά. Τον 11ο αιώνα αριθμούσαν μόλις 150.000 πιστούς. Παρά τα προβλήματα και τις διώξεις, η Κοπτική Εκκλησία συνέχιζε να δραστηριοποιείται και να εργάζεται στην Αίγυπτο. Στην λατρεία της η Κοπτική Εκκλησία, χρησιμοποιεί την Κοπτική γλώσσα, πού είναι μια εξέλιξη της αρχαίας αιγυπτιακής, ενώ στην καθημερινή χρήση χρησιμοποιεί τα αραβικά. Οι τελετουργικές συνήθειες των Κοπτών χαρακτηρίζονται από μια ιδιαίτερη μοναστική απλότητα, ενώ η λειτουργία γίνεται εν μέρει στα αραβικά και εν μέρει στα ελληνικά.
Η Κοπτική Εκκλησία διατηρεί μέχρι σήμερα πολυπληθή Μοναστήρια στην έρημο της Νιτρίας, αλλά και σε όλη την Αίγυπτο.
«Η Κοπτική Εκκλησία δεν είναι δόγμα», εξηγεί ο εφημέριος Αθανάσιος Χενέιν της κοπτικής παροικίας στην Αθήνα, «Η Εκκλησία είναι αιγυπτιακή και η εθνικότητα κοπτική. Οι Κόπτες είναι μια μεγάλη πολιτιστική και θεολογική δύναμη που έχει υποστεί διώξεις αιώνων. Υφίσταται μια καθημερινή, ιστορική και πνευματική γενοκτονία».
Οι διωγμοί
Η Κοπτική Εκκλησία, καθόλη την διάρκεια του 20ου αιώνος, πέρασε πολλά από τα διάφορα καθεστώτα της Αιγύπτου. Ο συστηματικός διωγμός των κοπτών της Αιγύπτου ωστόσο, ξεκίνησε το 1952 με την επανάσταση του Νάσερ και το όραμά του περί παναραβικού εθνικισμού.
Τέσσερις είναι οι λόγοι που ευθύνονται για το μίσος εναντίον των κοπτών στην Αίγυπτο, σύμφωνα με τον πατέρα Αθανάσιο: τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, γιατί με έντεχνο τρόπο «αγνοούν» και δεν προβάλλουν τα Κοπτικά ζητήματα, τα σχολικά εγχειρίδια, τα οποία δεν συμπεριλαμβάνουν καμία αναφορά για τη Χριστιανική παράδοση της Αιγύπτου, οι φανατικοί ιμάμηδες, αφού αρκετοί κατά τη διάρκεια της προσευχής εκτοξεύουν κατάρες κατά των Χριστιανών «καταγγέλλοντάς» τους ως άθεους και η κρατική ασφάλεια που συνωμοσιολογεί.
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της οργάνωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα Human Rights Watch, «ενώ ο προσηλυτισμός στο Ισλάμ γίνεται χωρίς καμία δυσκολία στην Αίγυπτο, τόσο οι Κόπτες όσοι και οι μουσουλμάνοι που ασπάζονται τον χριστιανισμό αντιμετωπίζουν σοβαρές παραβιάσεις των πολιτικών κι ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους. Συναντούν εμπόδια και περιορισμούς για την οικοδόμηση νέων ναών, ακόμη και για την έκδοση δελτίων ταυτότητας… πέφτουν συχνά θύματα αυθαίρετων συλλήψεων και επιθέσεων μισαλλοδοξίας. Ακόμη και για την παραμικρή επισκευή σε χριστιανικό ναό χρειάζεται η έγκριση του προέδρου της Αιγύπτου».
Μια εξήγηση για το διωγμό των Κοπτών χριστιανών σήμερα δίνει ο Μάρκο Ρόντε από το δίκτυο διαθρησκειακού διαλόγου «Open Doors»:
«Η Αίγυπτος έχει μια πολύ ιδιαίτερη θέση στη Μ. Ανατολή. Η χώρα έχει τους περισσότερους χριστιανούς στην ευρύτερη περιοχή, με ποσοστό 10% στο σύνολο του πληθυσμού. Πέραν αυτού η Αίγυπτος, με το τζαμί Αλ Αζάρ και το Πανεπιστήμιο Αλ Αζάρ, αποτελεί το κέντρο της ισλαμικής διανόησης. Αυτό πρέπει να το έχουμε κατά νου. Υπάρχουν συχνά εδώ αντιπαλότητες. Ο ισλαμιστές έχουν ως στόχο να προσδώσουν ξανά στο σουνιτικό Ισλάμ της Αιγύπτου έναν ισχυρό ρόλο».
Ας σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο δίκτυο βρίσκεται σε στενή επαφή με τους Χριστιανούς της Αιγύπτου, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια ζουν υπό το καθεστώς μόνιμου φόβου, παρατηρώντας ότι η κατάσταση βρίσκεται σε όξυνση ειδικότερα τους τελευταίους μήνες. Όπως σημειώνει ο Μ. Ρόντε, όπως το 2013 έτσι και τον περασμένο Δεκέμβριο, παρά τα σοβαρά πλήγματα που δέχτηκε η αιγυπτιακή κοπτική εκκλησία, πολλοί είναι οι πιστοί που δεν πτοήθηκαν. Το αντίθετο, όπως θυμάται ο ειδικός, πολλοί πήγαν ξανά στις εκκλησίες τους το βράδυ των επιθέσεων για τα προσευχηθούν και να συγχωρέσουν αυτούς που τους καταδιώκουν.
Τέλος, όπως επισημαίνει ο Μ. Ρόντε, στην πραγματικότητα είναι αδύνατο να προστατεύσει η κυβέρνηση Αλ Σίσι τους χριστιανούς Κόπτες. Οι επιθέσεις είναι δύσκολο να προβλεφθούν, μπορούν να συμβούν οπουδήποτε και σε οποιονδήποτε. «Οι δράστες εμφανίζονται, κάνουν την επίθεση, και εξαφανίζονται. Ή αυτοκτονούν με εκρηκτικά. Αυτά τα στοιχεία κάνουν δύσκολη την παροχή προστασίας. Αλλά σίγουρα πρέπει να αυξηθεί η ασφάλεια στις ίδιες τις εκκλησίες», αναφέρει χαρακτηριστικά, σημειώνοντας ότι το Πάσχα και γενικά οι σημαντικές γιορτές της χριστιανοσύνης αποτελούν «στόχο» για τους τρομοκράτες του ISIS.
Πηγή: tvxs.gr
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 11/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη