«Το υπουργείο Παιδείας, συνεχίζοντας την πολιτική της αξιολόγησης-κατηγοριοποίησης και ιδιωτικοποίησης της δημόσιας εκπαίδευσης, ανακοίνωσε την Μ. Εβδομάδα την πραγματοποίηση του «ελληνικού διαγωνισμού PISA» στις 18 Μαΐου και τον κατάλογο των σχολείων που «υποχρεωτικά» θα συμμετέχουν σε αυτόν» αναφέρει ο Ζ’ Σύλλογος Εκπαιδευτικών Π.Ε. Θεσσαλονίκης «Ο Φίλιππος».
«Η κυβέρνηση επιδιώκει να βρει ένα μετρήσιμο μέγεθος για την εκπαιδευτική διαδικασία μέσω σταθμισμένων τεστ, τα αποτελέσματα των οποίων θα σχετίζονται άμεσα με την αξιολόγηση των σχολείων» επισημαίνει μεταξύ άλλων.
«Την ίδια στιγμή η κατηγοριοποίηση και ταξινόμηση των σχολικών μονάδων, σε συνδυασμό με το ιδεολόγημα της αυτονομίας της σχολικής μονάδας, θα οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση της κρατικής χρηματοδότησης για τα σχολεία με χαμηλές επιδόσεις στις εξετάσεις» προσθέτει.
Ο Σύλλογος καλεί τη ΔΟΕ να προκηρύξει άμεσα γενική απεργία στις 18 Μάη για το μπλοκάρισμα του διαγωνισμού.
Η ανακοίνωση των εκπαιδευτικών
Ακολουθεί, η ανακοίνωση του Ζ’ Συλλόγου Εκπαιδευτικών Π.Ε. Θεσσαλονίκης «Ο Φίλιππος» για την «ελληνική PISA»:
Αγώνας ενάντια στον «ελληνικό διαγωνισμό PISA» – Καμιά συμμετοχή εκπαιδευτικών και μαθητ(ρι)ών στις εξετάσεις που προωθούν την κατηγοριοποίηση-ιδιωτικοποίηση-διάλυση του δημόσιου σχολείου – Δράσεις για την ακύρωσή τους – Έκτακτη Γεν. Συνέλευση την Πέμπτη 5 Μάη, 6.30μ.μ., 3ο Δ.Σ. Αμπ/πων
Συνάδελφοι/ισσες,
Το υπουργείο Παιδείας, συνεχίζοντας την πολιτική της αξιολόγησης-κατηγοριοποίησης και ιδιωτικοποίησης της δημόσιας εκπαίδευσης, ανακοίνωσε την Μ. Εβδομάδα την πραγματοποίηση του «ελληνικού διαγωνισμού PISA» στις 18 Μαΐου και τον κατάλογο των σχολείων που «υποχρεωτικά» θα συμμετέχουν σε αυτόν. Πρόκειται για 300 Δημοτ. Σχολεία και 300 Γυμνάσια και 6.000 παιδιά από όλη τη χώρα, που με αδιευκρίνιστες διαδικασίες επιλέχθηκαν (και χωρίς να ερωτηθούν οι άμεσα ενδιαφερόμενοι εκπαιδευτικοί, μαθητ(ρι)ες και γονείς) απευθείας από το υπουργείο Παιδείας. Μεταξύ των 300 Δημοτ. Σχολείων (και των 11 συνολικά σχολείων της Δ/νσης Π.Ε. Δυτικής Θεσσαλονίκης) περιλαμβάνονται και 5(!) σχολεία της περιοχής του Συλλόγου μας: 2ο, 3ο, 8ο και 13ο Δ.Σ. Αμπ/πων και 2ο Δ.Σ. Μενεμένης, χωρίς (επαναλαμβάνουμε) καμιά ενημέρωση και συμφωνία των εκπαιδευτικών τους και των γονιών.
Τι είναι ο διεθνής διαγωνισμός PISA…
Ήδη από την δεκαετία του 1990 ο διεθνής διαγωνισμός PISA αποτέλεσε ένα διεθνές πεδίο σύγκρισης και ταξινόμησης των εκπαιδευτικών συστημάτων με βάση κριτήρια προερχόμενα από τον χώρο της οικονομίας και της αγοράς. Οι στόχοι του δεν σχετίστηκαν ποτέ με την προώθηση της μόρφωσης όλων των παιδιών αλλά μέσα από μετρήσεις του βαθμού επίτευξης αυτών που έχουν καθοριστεί ως επιθυμητά και αναγκαία από τους γραφειοκράτες του ΟΟΣΑ, συγκροτούνται λίστες ταξινόμησης των εκπαιδευτικών συστημάτων με βάση τον βαθμό συμμόρφωσης αυτών στις νόρμες του ΟΟΣΑ και τις ανάγκες της αγοράς. Μέσα από τα αμφιβόλου εγκυρότητας σταθμισμένα τεστ των υποτιθέμενων αντικειμενικών αξιολογήσεών του ταυτίζει τη λειτουργία του δημόσιου σχολείου με την ανταγωνιστικότητα των οικονομιών, προωθεί τον ανταγωνισμό μεταξύ εκπαιδευτικών συστημάτων ενώ την ίδια στιγμή κατατάσσει και αποδίδει ταμπέλες σε μαθητ(ρι)ες, εκπαιδευτικούς και σχολείο. Κυρίως όμως βλάπτει τα παιδιά καθώς προσανατολίζει την εκπαιδευτική διαδικασία σε μαθήματα προσχεδιασμένα από εκπαιδευτικούς “πραματευτάδες”, έξω και πέρα από τις ανάγκες παιδιών και κοινωνίας.
Και τι επιδιώκει ο «ελληνικός διαγωνισμός PISA»…
Μέσα στο ίδιο πλαίσιο διενεργείται και ο «ελληνικός διαγωνισμός PISA» (ή κατά το επισημότερον, οι «Εθνικές Εξετάσεις Διαγνωστικού Χαρακτήρα»), όπου κατ’ αναλογία με τον διεθνή διαγωνισμό προωθείται ο ανταγωνισμός μεταξύ των σχολικών μονάδων.
Η κυβέρνηση επιδιώκει να βρει ένα μετρήσιμο μέγεθος για την εκπαιδευτική διαδικασία μέσω σταθμισμένων τεστ, τα αποτελέσματα των οποίων θα σχετίζονται άμεσα με την αξιολόγηση των σχολείων (και των εκπαιδευτικών τους), την ταξινόμηση και κατηγοριοποίηση των σχολικών μονάδων. Άλλωστε η συγκεκριμένη στόχευση ομολογείται και από την ίδια την υπουργό Παιδείας, η οποία σε ανύποπτο χρόνο δήλωσε ότι ο διαγωνισμός «συνιστά ένα εργαλείο αποτίμησης της παρεχόμενης εκπαίδευσης και του εκπαιδευτικού συστήματος, της εφαρμογής των προγραμμάτων σπουδών, του βαθμού επίτευξης προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων
Κι ακόμη δεν είδαμε τα χειρότερα…
Η κατάσταση βέβαια γίνεται ακόμη χειρότερη αν αναλογιστούμε ότι τα θέματα των εξετάσεων θα αντλούνται από Τράπεζα Θεμάτων, θεσμό γνωστό για τα καταστρεπτικά του αποτελέσματα κατά την προηγούμενη εφαρμογή στο Λύκειο. Υποβαθμίζεται (και) μ’ αυτόν τον τρόπο η γνώση σε πληροφορία, διαστρεβλώνεται η διδακτική διαδικασία και προσαρμόζεται στα σταθμισμένα τεστ και τις εξετάσεις εξοβελίζοντας την αναζήτηση της γνώσης και την κριτική σκέψη και γενικότερα το σχολείο «προπονεί» τα παιδιά για τέτοιου είδους εξετάσεις αντί να διδάσκει, καταρτίζει αντί να εκπαιδεύει. Την ίδια στιγμή η κατηγοριοποίηση και ταξινόμηση των σχολικών μονάδων, σε συνδυασμό με το ιδεολόγημα της αυτονομίας της σχολικής μονάδας, θα οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση της κρατικής χρηματοδότησης για τα σχολεία με χαμηλές επιδόσεις στις εξετάσεις. Σχολεία που για προφανείς λόγους δεν είναι άλλα από εκείνα στα οποία φοιτούν τα παιδιά των φτωχών λαϊκών στρωμάτων.
Συνάδελφοι/ισσες,
30 χρόνια μετά τις «εξετάσεις του Σουφλιά» και 45 μετά τις εισαγωγικές εξετάσεις στο Γυμνάσιο, παιδιά μόλις 12 χρονών, πρόκειται και πάλι να δώσουν κεντρικές εξετάσεις.
Ανώνυμες, προς το παρόν, αλλά θα βιώσουν το στίγμα της αποτυχίας και την κουλτούρα του ανταγωνισμού, ότι δηλαδή εμείς οι εκπαιδευτικοί επιδιώκουμε να μην βιώσουν τα παιδιά του «του τελευταίου θρανίου». Το Υ.ΠΑΙ.Θ. με την «ελληνική PISA» επιχειρεί να μεταβιβάσει τις ολέθριες συνέπειες των πολιτικών του στη δημόσια εκπαίδευση, σε εκπαιδευτικούς, μαθητ(ρι)ες και γονείς, αναπαράγοντας τα πιο ακραία νεοφιλελεύθερα εκπαιδευτικά μοντέλα και μια ακραία συντηρητική, τεχνοκρατική παιδαγωγική. Το έργο μας στη τάξη, ωστόσο, δεν μετριέται σε ποσοτικοποιημένες δεξιότητες αλλά στο χαμόγελο στο παιδιών μας, στην αλληλεπίδραση, στη συμβολή μας να βοηθήσουμε τα πιο αδύναμα παιδιά, αυτά ακριβώς που επιδιώκει να εξαφανίσει από το μορφωτικό γίγνεσθαι ο ΟΟΣΑ.
Δεν θα επιτρέψουμε να «νεκρώσει» η γνώση και η κριτική σκέψη, κάθε ζωντανή λειτουργία του δημόσιου σχολείου, και να μετατραπεί σε τυποποιημένη μετρήσιμη δεξιότητα, όπως απαιτεί η αγορά. Δεν θα επιτρέψουμε να γίνουν οι μαθητ(ρι)ές μας πειραματόζωα ενός ολέθριου πειράματος ανταγωνισμού, κατηγοριοποίησης και ιδιωτικοποίησης του δημόσιου σχολείου. Μαζί με τα άλλα εκπαιδευτικά σωματεία και τις Ομοσπονδίες αλλά και το γονεϊκό κίνημα και τους/τις μαθητ(ρι)ες θα αγωνιστούμε για ΝΑ ΤΙΣ ΑΚΥΡΩΣΟΥΜΕ!
Το Δ.Σ. του Συλλόγου μας οργανώνει καμπάνια πολύπλευρης ενημέρωσης εκπαιδευτικών, γονιών και όλης της κοινωνίας, επιδιώκοντας την πλήρη αποκάλυψη και υπονόμευση της πολιτικής του υπουργείου και τη μη συμμετοχή στις εξετάσεις όλων των εμπλεκόμενων, με:
Περιοδείες ενημέρωσης στα σχολεία που συμμετέχουν στις εξετάσεις (αλλά και όλα τα σχολεία) και στη συνέχεια κοινές συσκέψεις εκπαιδευτικών και γονιών για την οργάνωση της αντίστασής μας κατά σχολείο και συνολικά
Επιστολή προς τους γονείς όλων των μαθητ(ρι)ών των σχολείων μας
Έκτακτη Γενική Συνέλευση του Συλλόγου μας τη Δευτέρα 2 Μάη 6.30μ.μ., στο 3ο Δ.Σ. Αμπ/πων και εξ’ αναβολής λόγω έλλειψης απαρτίας την Πέμπτη 5 Μάη, 6.30μ.μ., στο 3ο Δ.Σ. Αμπελοκήπων (Φιλιππουπόλεως 58)
Κήρυξη στάσης εργασίας την Τετάρτη 18 Μάη, ημέρα πραγματοποίησης του διαγωνισμού (διάρκεια και ώρες πραγματοποίησης θα καθοριστούν από την Γεν. Συνέλευση)
Συμμετοχή στον πανελλαδικό Συντονισμό Σ.Ε.Π.Ε. και ΕΛΜΕ που καλείται την Δευτέρα 2 Μάη 6μ.μ.
Συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας εκπαιδευτικών και γονιών έξω από τα 5 ορισμένα για τις εξετάσεις σχολεία την ημέρα πραγματοποίησης τους
Καλούμε:
Τους εκπαιδευτικούς των 5 Δημοτ. Σχολείων να δηλώσουν με πρακτικό του Συλλόγου Διδασκόντων τη διαφωνία τους με την πραγματοποίηση των εξετάσεων και τη συμμετοχή του σχολείου τους σ’ αυτές
Τους γονείς να δηλώσουν την διαφωνία τους με τις εξετάσεις και να μην επιτρέψουν τη συμμετοχή των παιδιών τους σ’ αυτές
Το Δ.Σ. της ΔΟΕ να προκηρύξει άμεσα γενική απεργία στις 18 Μάη για το μπλοκάρισμα του διαγωνισμού
Η επιστολή στους γονείς
Αναλυτικά, η επιστολή του Ζ’ Συλλόγου Εκπαιδευτικών Π.Ε. Θεσσαλονίκης «Ο Φίλιππος» προς τους γονείς των μαθητών:
Aγαπητοί γονείς,
Όπως ίσως έχετε ενημερωθεί ήδη από το σχολείο σας, στις 18 Μάη 6.000 παιδιά Στ΄ Δημοτικού και Γ’ Γυμνασίου θα εξεταστούν στον «ελληνικό διαγωνισμό PISA» στα μαθήματα της Γλώσσας και των Μαθηματικών. Η διεξαγωγή του διαγωνισμού αυτού γίνεται με βάση το νόμο που ψηφίστηκε το καλοκαίρι. Φέτος θα γίνει δοκιμαστικά σε 300 δημοτικά και 300 γυμνάσια σε όλη τη χώρα, μεταξύ των οποίων βρίσκονται και πέντε (5!) Δημοτ. Σχολεία της περιοχής μας: 2ο, 3ο, 8ο και 13ο Δ.Σ. Αμπ/πων και 2ο Δ.Σ. Μενεμένης
Ο διαγωνισμός αυτός δεν είναι κάτι νέο. Γίνεται εδώ και πολλά χρόνια σε διεθνές επίπεδο, για να συγκρίνει τα εκπαιδευτικά συστήματα από πολλές χώρες και να «παρθούν μέτρα» για αλλαγές. Ίσως να έχετε διαβάσει ότι κάθε φορά που ανακοινώνονται τα αποτελέσματά του «η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις». Τι σημαίνει όμως στην πραγματικότητα αυτό; Σε τι έχει βελτιώσει το εκπαιδευτικό μας σύστημα, την εκπαίδευση των παιδιών σας;
Η απάντησή μας είναι καθαρή: όχι μόνο δεν το έχει βελτιώσει αλλά το έχει χειροτερεύσει. Ο ΟΟΣΑ (ο διεθνής οργανισμός που διεξάγει τον διαγωνισμό) και οι κυβερνήσεις λένε ότι φταίει το δημόσιο σχολείο για τις «χαμηλές επιδόσεις», άρα πρέπει να «πάρουμε μέτρα» που θα αλλάζουν εντελώς το χαρακτήρα του: περισσότερες εξετάσεις, περισσότερη και δυσκολότερη ύλη που δεν ανταποκρίνεται στις δυνατότητες και στις ανάγκες των παιδιών της κάθε ηλικίας, λιγότερη ουσιαστική γνώση και περισσότερα προγράμματα και κατάρτιση «μιας χρήσης», λιγότερη χρηματοδότηση από το κράτος έτσι ώστε τα σχολεία να κυνηγούν χορηγούς.
Το Υπουργείο Παιδείας αποφάσισε να «μεταφέρει» αυτό τον διαγωνισμό μεταξύ των σχολείων της χώρας μας. Από την πρώτη στιγμή οι εκπαιδευτικοί είπαμε όχι στη διεξαγωγή του. Το Υπουργείο θα προσπαθήσει να σας πείσει ότι είναι για το «καλό των παιδιών σας», ότι «με βάση τα αποτελέσματά του θα βελτιώσουμε την εκπαίδευση», ότι είναι διαγωνισμός «ανώνυμος και αντικειμενικός» άρα δεν έχετε τίποτε να φοβηθείτε. Χωρίς να παίρνει καν υπόψη ότι τα παιδιά μας έχουν βγει από μια δύσκολη, μακρόχρονη διαδικασία κλειστών σχολείων και τηλε- «εκπαίδευσης» λόγω της πανδημίας, και που όλοι αναγνωρίζουν τα κενά στη μάθηση που αυτή η κατάσταση έχει δημιουργήσει. Μια διαδικασία που συνεχίστηκε και τη φετινή σχολική χρονιά, με πολλές και συχνές απουσίες μαθητών και εκπαιδευτικών, αποτέλεσμα των ανύπαρκτων μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Ας δούμε λοιπόν μερικές βασικές πλευρές αυτού του διαγωνισμού:
Είμαστε η μοναδική χώρα παγκόσμια που «κατεβάζει» τον συγκεκριμένο διαγωνισμό αυτό σε τόσο μικρούς μαθητές, στην Στ΄ Τάξη του Δημοτικού.
Σε όποιες χώρες υπάρχουν κάποιου τύπου εξετάσεις στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές τους ζουν με μεγάλο άγχος για να τα καταφέρουν σε κάτι που πολλές φορές είναι έξω από τις δυνάμεις ή τις δυνατότητές τους. Τα θέματα και το πλαίσιο καθορίζεται από άλλους έξω από το σχολείο. Η λογική τους είναι: πρέπει από πολύ μικρή ηλικία να ξεχωρίσουν αυτοί «που τα καταφέρνουν» από αυτούς που «δεν μπορούν».
Είτε αυτό αφορά το κάθε παιδί ξεχωριστά, είτε τη σχολική μονάδα ως σύνολο.
Μα, μπορεί να ρωτήσει κάποιος, αφού το εκπαιδευτικό μας σύστημα στηρίζεται στις εξετάσεις, δεν είναι καλό να μπορούν τα παιδιά από μικρά να εξοικειώνονται με αυτές;
Κατηγορηματικά όχι. Δεν υπάρχει «συνηθίζω να δίνω εξετάσεις» - γιατί άλλωστε να το κάνουμε αυτό; Οι εξετάσεις δημιουργούν άγχος, ξεχωρίζουν τους μαθητές σε «ικανούς» και «μη ικανούς», τα σχολεία σε «καλά» και «κακά» χωρίς να παίρνουν υπόψη τους την ιδιαιτερότητα, τις ειδικές κλίσεις, τις ξεχωριστές ανάγκες του κάθε παιδιού ή τις συγκεκριμένες συνθήκες μιας περιοχής ή ενός σχολείου. Σε καμία περίπτωση το σχολείο σε κάθε του βαθμίδα – πόσο μάλλον στο δημοτικό – δεν πρέπει να είναι απλά ένας χώρος που τα παιδιά προετοιμάζονται για εξετάσεις.
Το υπουργείο ισχυρίζεται ότι τα τεστ θα είναι ανώνυμα, τα θέματα δεν θα τα βάζουν εκπαιδευτικοί των σχολείων, αλλά θα είναι από Τράπεζα Θεμάτων και άρα αντικειμενικά. Αυτό δεν είναι καλό;
Ναι μεν τα τεστ θα είναι ανώνυμα, όμως τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν σε επίπεδο σχολείου, δήμου και περιφέρειας. Αυτό σημαίνει ότι ένα σχολείο, άρα και οι μαθητές του που έχουν ονοματεπώνυμο, θα μπουν στη δημόσια κριτική. Όχι για να «βελτιωθεί» αλλά για να «στοχοποιηθεί», με τελικό αποτέλεσμα, την υποχρηματοδότηση, τις συγχωνεύσεις και το κλείσιμο σχολείων. Όσο για την «Τράπεζα θεμάτων» , η εμπειρία δείχνει ότι έχει σκοπό να δυσκολέψει και να ματαιώσει τους μαθητές μας. Είναι εκτός της καθημερινής, σχολικής πραγματικότητας. Τα θέματα αυτά δεν παίρνουν υπόψη τις ξεχωριστές ανάγκες ή δυσκολίες που έχει το κάθε σχολείο και το κάθε παιδί. «Ξεχνά» ότι υπάρχουν πολλοί παράγοντες που καθορίζουν τις σχολικές επιδόσεις. Είναι φτιαγμένα έτσι λες και θέλουν να αποδείξουν ότι τα παιδιά σας «δεν τα παίρνουν τα γράμματα» και ότι εμείς οι εκπαιδευτικοί είμαστε «ανίκανοι» να τα διδάξουμε. Μια ματιά στις τράπεζες θεμάτων στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση που θα εφαρμοστεί φέτος στις Α’ και Β’ τάξεις του Λυκείου το αποδεικνύει. Δεν υπάρχουν λοιπόν «μετρήσιμα, αξιόπιστα και αντιπροσωπευτικά» αποτελέσματα όπως ισχυρίζεται το Υπουργείο Παιδείας. Εκπαιδευτικοί και γονείς γνωρίζουμε πολύ καλά ότι στο σχολείο δεν μπορούν όλα να μετρηθούν. Ούτε και πρέπει.
Μα δεν είναι σωστό αυτό που λέει το Υπουργείο ότι «Κανένα σύστημα δεν μπορεί να βελτιωθεί αν δεν αξιολογηθεί»;
Κανένα σύστημα δεν μπορεί να βελτιωθεί αν δεν ικανοποιούνται αυτά που χρόνια τώρα και εσείς οι γονείς και εμείς οι εκπαιδευτικοί διεκδικούμε. Λιγότερα παιδιά στην τάξη, μόνιμο και σταθερό εκπαιδευτικό προσωπικό, δομές που θα υποστηρίζουν τις ειδικές ανάγκες των μαθητών μας, γενναία χρηματοδότηση, βιβλία και προγράμματα σπουδών που θα κάνουν τα παιδιά να αγαπούν τη γνώση.
Τι πρέπει λοιπόν να κάνουμε;
Το Υπουργείο θα σας πει ότι η συμμετοχή των παιδιών σας είναι «υποχρεωτική». Το λέει για να σας πιέσει.
Το λέει γιατί ξέρει ότι υπάρχουν αντιδράσεις. Σας το λέμε καθαρά: δεν υπάρχει καμία συνέπεια για τα παιδιά σας αν δεν συμμετέχουν στο διαγωνισμό.
Εμείς από τη δική μας πλευρά, μέσα από τα εκπαιδευτικά μας σωματεία και εσείς από τη δική σας, με τη δυνατότητα που έχετε να μην συμφωνήσετε στη συμμετοχή των παιδιών σας, πρέπει να ματαιώσουμε τη διεξαγωγή του. Γιατί αν πραγματοποιηθεί φέτος, από του χρόνου θα αφορά όλους τους μαθητές της Στ Τάξης του Δημοτικού και της Γ τάξης του Γυμνασίου και αργότερα και άλλες τάξεις και άλλα μαθήματα, κάτι που προβλέπει ο νόμος. Γιατί αν ξεκινήσει τώρα, δυσκολότερα θα εμποδίσουμε να γίνουν τα σχολεία μας και με αυτόν τον τρόπο χώροι που παιδιά και εκπαιδευτικοί θα πρέπει να περνούν μεγάλο μέρος της σχολικής τους καθημερινότητας για την προετοιμασία εξετάσεων και διαγωνισμών.
Γιατί θέλουμε ένα σχολείο που θα μορφώνει ολόπλευρα και ουσιαστικά, που δεν «θα διδάσκει για το τεστ». Γιατί δεν θέλουμε να γίνει και ο διαγωνισμός PISA άλλος ένας τρόπος που θα χωρίζει σε κατηγορίες μαθητές και σχολεία, που θα ανοίγει το δρόμο για ακόμα περισσότερες αντιεκπαιδευτικές πολιτικές.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη