Νίκος Τσούλιας Η πρώτη μεθοδολογία συζήτησης ενός εκπαιδευτικού θέματος καθορίζει σε σημαντικό βαθμό την όλη θεώρησή του και τον τελικό προσδιορισμό του. Το Εθνικό Απολυτήριο (ΕΑ) έχει γίνει πλέον ένα φάντασμα. Όλο το συζητάμε και ποτέ δεν καταλήγουμε. Δεν είναι τυχαία η συνεχής χωρίς νόημα συζήτηση. Και να γιατί:
α) Σκιά του Συστήματος Πρόσβασης
Το ΕΑ προσεγγίζεται πάντα υπό τη σκιά του συστήματος πρόσβασης και όχι με βάση το Λύκειο. Υπάρχει μάλιστα μια αντίφαση: το εν λόγω σύστημα δεν είναι ζήτημα εξεταστικό αλλά εκπαιδευτικό και κοινωνικό. Σχεδόν όλοι οι απόφοιτοι των δύο τύπων λυκείων είναι υποψήφιοι για την Τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ο βασικότερος λόγος είναι η μη ανάπτυξη της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, που οφείλεται σε ισχυρά κοινωνικά, ιστορικά, εκπαιδευτικά αλλά και σε αντιφατικά στοιχεία. Σε καμιά χώρα της Ευρώπης δεν συμβαίνει αυτό – εκεί αντίθετα έχουμε ένα μόνο μέρος των αποφοίτων των δύο τύπων του λυκείου να επιθυμεί περαιτέρω σπουδές.
β) Σύγχυση Εθνικού Απολυτηρίου και Εθνικού Λυκείου
Γίνεται σύγχυση (;) μεταξύ ΕΑ και “Εθνικού Λυκείου”. Η θεώρηση περί συμμετοχής όλων των τάξεων στον προσδιορισμό του ΕΑ – πέραν του ότι έχει αποτύχει όσες φορές έγινε – είναι απόλυτα αντιπαιδαγωγική, γιατί ισχυροποιεί τις εξετάσεις, ωσάν να είναι το βασικό μέλημα του λυκείου και όχι το μορφωτικό και παιδαγωγικό του περιεχόμενο. Μαθητές, εκπαιδευτικοί και γονείς θα ζουν για τις εξετάσεις! Το σχολείο χρειάζεται περισσότερη παιδαγωγική και πολιτισμό.
γ) Μαθησιακό Περιεχόμενο και Δυσκολίες
Το όλο μαθησιακό περιεχόμενο του λυκείου – και ιδιαίτερα του Γενικού Λυκείου – έχει πολύ απαιτητική ύλη, αποτέλεσμα κυρίως της συνεχούς απαιτητικότητας των πανελλαδικών εξετάσεων. Αν συγκρίνουμε το μαθησιακό περιεχόμενο με αντίστοιχα λυκείων άλλων ευρωπαϊκών χωρών, θα διαπιστωθεί εύκολα η διαφορά. Ως απόρροια αυτού, μεγάλο μέρος των μαθητών δεν μπορεί να ανταποκριθεί στο πλαίσιο αυτό. Απαιτείται συμμάζεμα της ύλης.
δ) Χαλαρό Λύκειο και Συγκρούσεις με το Σύστημα Πρόσβασης
Σήμερα το λύκειο, όσον αφορά την εξεταστική του λειτουργία, είναι χαλαρό, δημιουργώντας πολλαπλά προβλήματα. Το σύστημα πρόσβασης, που ενδιαφέρει τους μαθητές από τη Β’ τάξη, είναι σκληρά απαιτητικό και συγκεντρώνει αντικειμενικά το ενδιαφέρον τους. Δεν μπορούμε να πάμε από το σημερινό, χαλαρό λύκειο σε ένα λύκειο «γενικού συναγερμού» με απανωτές πανελλαδικές εξετάσεις. Ένα μεγάλο ποσοστό μαθητών δεν θα μπορέσει να τελειώσει το λύκειο. Καμιά κυβέρνηση και κανένα υπουργείο παιδείας δεν μπορεί και δεν πρόκειται να εφαρμόσει μια τέτοια ακραία εκδοχή του ΕΑ.
ε) Συνθήκες για Βιώσιμο Εθνικό Απολυτήριο
Το πιο ουσιαστικό στοιχείο για την εφαρμογή ενός βιώσιμου ΕΑ είναι η διαμόρφωση των αναγκαίων συνθηκών. Όσο αυτές δεν αναφέρονται, η συζήτηση περί ΕΑ είναι χωρίς νόημα. Γι’ αυτό ποτέ μέχρι τώρα δεν είχαμε μια συγκεκριμένη πρόταση για εφαρμογή και δεν πρόκειται να έχουμε τελική απόληξη. Η κυβέρνηση της ΝΔ εξαγγέλλει την εφαρμογή από το 2019 και τώρα μιλά για το 2032 – κουβέντα να γίνεται, για να έχει φτηνό επικοινωνιακό άλλοθι η υπουργός.
Παράλληλα, έχει ανοίξει η συζήτηση για προνόμια στην ιδιωτική εκπαίδευση, που ενδιαφέρει την κυβέρνηση. Υπάρχουν ήδη παραπλεύρως στοιχεία:
α) Εισαγωγή στα κολέγια χωρίς βάση εισαγωγής.
β) Ατέλειωτοι «αριστούχοι» των ιδιωτικών λυκείων, ενώ οι βαθμοί επηρεάζουν προσλήψεις.
γ) Ετοιμασία ΙΒ με εφαρμογή στα ιδιωτικά σχολεία χωρίς κρατική εποπτεία, σε αντίθεση με τις πανελλαδικές, που είναι πλήρως ελεγχόμενες.
Ο Τομέας Παιδείας του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ έχει δημοσιοποιήσει το σχήμα του ΕΑ και τις προϋποθέσεις εφαρμογής του. Για να έχουν νόημα οι συνεχείς αοριστολογίες της Υπουργού Παιδείας, οφείλει να καταθέσει συγκεκριμένο σχήμα και τις προεργασίες για τις προϋποθέσεις του. Η αδυναμία αυτή καταδεικνύει ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να εφαρμόσει το ΕΑ, ακριβώς γιατί δεν μπορεί να μεταρρυθμίσει το περιεχόμενο του λυκείου, ενώ επιδίδεται σε σχεδιασμένες πολιτικές κατά της δημόσιας εκπαίδευσης.
Πρόεδρος της ΟΛΜΕ (1996-2003)
Γραμματέας Τομέα Παιδείας ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ (2019-2025)
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 26/9
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
