Το «Εθνικό Απολυτήριο» παρουσιάζεται ως μεγάλη τομή στην εκπαίδευση, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι τομή. Αντίθετα, επαναλαμβάνει με νέους όρους το γνωστό εξεταστικό μοντέλο που έχει οδηγήσει το Λύκειο σε αδιέξοδα. Αυτό το μοντέλο δεν απελευθερώνει το Λύκειο, αλλά το δένει ακόμη πιο σφιχτά στις «αλυσίδες της εξεταστικής πίεσης και της παραπαιδείας». Με αυτό το σύστημα, η υποβάθμιση του Λυκείου όχι μόνο συνεχίζεται, αλλά και επιταχύνεται, οδηγώντας το μακριά από τον μορφωτικό του ρόλο.
Ο βαθμός του απολυτηρίου δεν θα αντικατοπτρίζει την πορεία του μαθητή στο σχολείο, αλλά θα προκύπτει σε μεγάλο βαθμό από έναν ακόμη μηχανισμό πανελλαδικών εξετάσεων. Το «παραμύθι της «αναβάθμισης»» δεν πείθει κανέναν. Το νέο σύστημα εισάγει τριπλές εξετάσεις πανελλαδικού τύπου σε κάθε τάξη, με την γενίκευση της Τράπεζας Θεμάτων και την προσμέτρηση του βαθμού κάθε τάξης στο Εθνικό Απολυτήριο. Όλα αυτά προστίθενται στις Πανελλαδικές, οι οποίες δεν πρόκειται να καταργηθούν, όπως ξεκαθάρισε ο πρωθυπουργός.
Το αποτέλεσμα είναι ένα Λύκειο πιο αγχωτικό για τους μαθητές, μια «εξεταστική αρένα». Γίνεται επίσης πιο ακριβό για τις οικογένειες και σχεδόν απογυμνώνεται από τον μορφωτικό του ρόλο. Για τους εκπαιδευτικούς, το σύστημα φέρνει μεγαλύτερη πίεση για «καλούς» βαθμούς, αμφισβήτηση της δουλειάς τους και συρρίκνωση του παιδαγωγικού τους ρόλου.
Τα κόμματα που κυβέρνησαν τα τελευταία τριάντα χρόνια (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ) χύνουν υποκριτικά δάκρυα για την απαξίωση του Λυκείου. Αυτό συμβαίνει επειδή οι δικές τους πολιτικές ευθύνονται για την απαξίωσή του, μέσω της γιγάντωσης των φροντιστηρίων, της μετατροπής του σχολείου σε εξεταστικό «κατεργο» και της απογύμνωσης του μορφωτικού του ρόλου. Μάλιστα, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ καυχήθηκαν για το ποιος το εξήγγειλε πρώτος.
Η ευρωπαϊκή πείρα δείχνει ότι εκπαιδευτικά συστήματα με αντίστοιχο «εθνικό απολυτήριο» δεν απέφυγαν την παγίδα της ταξικής επιλογής. Η λογική είναι η ίδια: οι λίγοι που έχουν τα μέσα προχωρούν, ενώ οι πολλοί, κυρίως από τα φτωχά λαϊκά στρώματα, αποκλείονται. Πίσω από τη βιτρίνα της «επανάκτησης του παιδαγωγικού ρόλου του Λυκείου» και του «επαναπροσδιορισμού της σχέσης μαθητή–σχολείου» κρύβεται η ίδια συνταγή: το σχολείο λειτουργεί ως μηχανισμός κοινωνικής διαστρωμάτωσης, αντί για χώρο γενικής και ισότιμης μόρφωσης.
Αυτό που χρειάζεται το Λύκειο δεν είναι άλλος ένας εξεταστικός φραγμός ή νέες μορφές διαχωρισμού των μαθητών. Το ζητούμενο είναι το ακριβώς αντίθετο: ένα ενιαίο, 12χρονο σχολείο γενικής μόρφωσης, που θα αγκαλιάζει όλα τα παιδιά, θα αναδεικνύει τα ταλέντα και τα ενδιαφέροντά τους, θα τροφοδοτεί τη δίψα για μάθηση και θα καλλιεργεί πολύπλευρα την προσωπικότητά τους. Ένα σχολείο που θα υπηρετεί τον μορφωτικό του ρόλο με σύγχρονο πρόγραμμα σπουδών, ώστε το απολυτήριο να αποκτά κύρος από την ίδια τη μαθησιακή διαδικασία και όχι από εξεταστικά φίλτρα.
Όσο η εκπαίδευση αντιμετωπίζεται ως κόσκινο που φιλτράρει, αντί ως δικαίωμα που μορφώνει, τόσο το Λύκειο θα απαξιώνεται. Και όσο τα κόμματα που κυβέρνησαν επιμένουν να βαφτίζουν «αναβάθμιση» το παλιό εξεταστικό μοντέλο, τόσο η κοινωνία θα πληρώνει το τίμημα: περισσότερη παραπαιδεία, περισσότερες ανισότητες, λιγότερη πραγματική μόρφωση.
Ακτύπης Δημήτρης, εκπαιδευτικός, οργανωτικός γραμματέας Δ.Σ. ΟΛΜΕ και μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΑΔΕΔΥ
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 14/9
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ