Thumbnail
Γενικότερες εξελίξεις στην ιδιωτική εκπαίδευση, αύξηση των ιδιωτικών σχολείων και των ιδιωτικών δαπανών - Ο ρόλος του τριπλού cocktail εμπορευματοποίησης της Παιδείας

Φαίνεται να αλλάζει ο χάρτης των ιδιωτικών σχολείων στην Ελλάδα καθώς η Inspired Education Group, ένας από τους μεγαλύτερους ομίλους ιδιωτικής εκπαίδευσης στον κόσμο, με 115 ιδιωτικά σχολεία σε 24 χώρες και 90.000 μαθητές, προχώρησε σε στρατηγική συνεργασία με τη Σχολή Μωραΐτη.

Είναι μια μεγάλη ξένη επένδυση σε ελληνικό ιδιωτικό σχολείο, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες κυοφορείται και δεύτερη στην Ελλάδα από τον ίδιο όμιλο.

Ως καταλύτης για την επένδυση αυτή αναφέρεται η «υψηλή ζήτηση για ποιοτικές εκπαιδευτικές υπηρεσίες στην Ελλάδα σε ένα περιβάλλον αναπτυσσόμενης οικονομίας και διαπιστωμένων προκλήσεων για τα δημόσια σχολεία».

Η επένδυση στη Σχολή Μωραΐτη αφορά την εξαγορά συμμετοχής στην εταιρεία διαχείρισης των εκπαιδευτηρίων. Η σημερινή ιδιοκτησία, που ασκεί και τη διοίκησή της, παραμένει μέτοχος και διατηρεί και το μάνατζμεντ. Παράλληλα, το εμβληματικό ακίνητο της Σχολής Μωραΐτη στο Παλαιό Ψυχικό και τα άλλα ακίνητα της εταιρείας περνούν σε ποσοστό 100% στην τρέχουσα ιδιοκτησία, δηλαδή στην κυριότητα των οικογενειών των βασικών μετόχων Χρυσάνθης Μωραΐτη-καρτάλη, Αντωνίου Καρτάλη και Γεωργίου Καρτάλη.

Σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές, η Inspired Education Group, την οποία ίδρυσε και διαχειρίζεται ο Λιβανοβρετανός επιχειρηματίας και investment banker Nadim M. Nsouli, βρίσκεται σε συζητήσεις για την είσοδο στο μετοχικό κεφάλαιο και των ιδιωτικών σχολείων "Εκπαιδευτήρια Κωστέα – Γείτονα". 

Η Σχολή Μωραΐτη σε σχετική ανακοίνωση που ανήρτησε στην ιστοσελίδα της αναφέρει πως «με χαρά σας ανακοινώνουμε τη νέα στρατηγική συνεργασία του σχολείου μας με την Inspired, τον κορυφαίο εκπαιδευτικό οργανισμό ιδιωτικών σχολείων στον κόσμο. Οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί μας θα έρθουν σε επαφή με τα καλύτερα ιδιωτικά σχολεία παγκοσμίως, μέσω ειδικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων ανταλλαγής, ενώ θα έχουμε την ευκαιρία να υιοθετήσουμε διεθνώς αναγνωρισμένες εκπαιδευτικές πρακτικές, εμπλουτίζοντας το εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα με νέες καινοτόμες προτάσεις και τεχνολογίες. Σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, με γρήγορες αλλαγές και καθημερινά άλματα προόδου, οι συνεργασίες και η εξωστρέφεια είναι οι μόνες συνθήκες που μπορούν να εξασφαλίσουν ένα πετυχημένο μέλλον και μια συνέχεια για το σχολείο μας, που στοχεύει να βρίσκεται πάντα στην κορυφή».

Η Inspired Education Group ιδρύθηκε το 2013 από τον Nadim M. Nsouli και έχει την έδρα της στο Λονδίνο. Υπολογίζεται ότι διαχειρίζεται ενεργητικό της τάξης των 5 δισ. ευρώ. Λειτουργεί ως ιδιωτικό επενδυτικό κεφάλαιο που δέχεται τοποθετήσεις και από άλλα επενδυτικά κεφάλαια αλλά και ιδιώτες, με μία από τις μεγαλύτερες επενδύσεις σε αυτό να γίνεται πριν από δύο χρόνια από αμερικανικό fund που συνεισέφερε 1 δισ. ευρώ. Η στρατηγική του ομίλου έχει περιγραφεί ως «αγορά και κατασκευή», που περιλαμβάνει την αγορά υπαρχόντων σχολείων καθώς και την κατασκευή νέων.

Γενικότερες εξελίξεις στην ιδιωτική εκπαίδευση

Μεγάλο ενδιαφέρον για επενδύσεις, εξαγορές ή συνεργασίες καταγράφεται από βρετανικά, γαλλικά και αραβικά επενδυτικά κεφάλαια και κατά κύριο λόγο από εταιρείες, πρόσωπα και funds που έχουν εμπειρία και εξειδίκευση στην ιδιωτική εκπαίδευση ενώ στο τελικό στάδιο ή υπό συζήτηση βρίσκονται συμφωνίες για συνεργασίες μεταξύ ομίλων.

Ενα τέτοιο παράδειγμα είναι η συνεργασία μεταξύ της εισηγμένης Premia Properties με τα Εκπαιδευτήρια Δούκα, η οποία εγκαινιάστηκε με την εξαγορά των εγκαταστάσεων των εκπαιδευτηρίων στον Παράδεισο Αμαρουσίου, στις οποίες ο σχολικός φορέας παρέμεινε μισθωτής, διατηρώντας το δικαίωμα επαναγοράς εντός 15ετίας. Τώρα, οι δύο πλευρές αναζητούν σχολικές μονάδες προς εξαγορά στη Νότια Ελλάδα, με την Premia Properties να επενδύει στα ακίνητα και τα Εκπαιδευτήρια Δούκα να αναλαμβάνουν το εκπαιδευτικό έργο.

Την ίδια στιγμή, υπάρχει έντονη φημολογία για εξαγορά μεγάλου εκπαιδευτικού ομίλου από τη Θεσσαλονίκη. 

Παράλληλα υπάρχουν και οι αναπτύξεις νέων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Πριν από λίγα 24ωρα έγινε γνωστό ότι η Lamda Development υπέγραψε συμβόλαιο αγοραπωλησίας με την εταιρεία Skiti Enterprises Company Limited, συμφερόντων της οικογένειας του εφοπλιστή Γεώργιου Προκοπίου, για την πώληση οικοπέδων προς ανάπτυξη οικιστικών και γραφειακών χώρων όπως επίσης και εκπαιδευτικού ιδρύματος με διεθνές πρόγραμμα, με το συνολικό τίμημα της συναλλαγής ανέρχεται σε περίπου 120 εκατ.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι τα εκπαιδευτήρια Κωστέα Γείτονα είχαν προχωρήσει  στα τέλη της προηγούμενης άνοιξης σε μνημόνιο συνεργασίας με τη Lamda Development. Πρόκειται για την υπογραφή μακροχρόνιας σύμβασης μίσθωσης, αρχικής διάρκειας 30 ετών με δυνατότητα παράτασης για επιπλέον 30 έτη, μεταξύ της έμμεσης 100% θυγατρικής «Ελληνικό Μ.Α.Ε.» και της εταιρείας «Εκπαιδευτήρια Κωστέα – Γείτονα Α.Ε.» (Costeas-Geitonas School, «CGS»), σύμφωνα με την οποία το CGS θα αναλάβει την ανάπτυξη και λειτουργία ενός σύγχρονου εκπαιδευτικού ιδρύματος πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης («CGS at The Ellinikon») στην περιοχή Πολεοδόμησης Α-Π4 εντός του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού – Αγίου Κοσμά.

Επενδυτικό ενδιαφέρον ακόμα και για την προσχολική αγωγή

Εξάλλου, είναι χαρακτηριστικό ότι το ενδιαφέρον των επενδυτών δεν εστιάζεται μόνο στην Πρωτοβάθμια εκπαίδευση, αλλά και στα πρώτα βήματα εν γένει της εκπαίδευσης, σε δομές, δηλαδή, προσχολικής αγωγής, παιδικό σταθμό και νηπιαγωγείο.

Σύμφωνα με όσα αναφέρει στο Financial Report, ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Παιδικών Σταθμών (ΠΟΣΙΠΣ) Άρης Καντάς και ιδιοκτήτης των εκπαιδευτηρίων Καντά στην περιοχή των Βριλησσίων «είναι όντως ιδιαίτερα αυξημένο το ενδιαφέρον επενδυτικών σχημάτων για τα ελληνικά ιδιωτικά σχολεία, καθώς πρόκειται στο σύνολό τους για υγιείς επιχειρήσεις με σταθερή ροή μαθητών, παρά το δημογραφικό ζήτημα. Αυτό που παρατηρούμε, δε, είναι ότι υπάρχει ενδιαφέρον και για την εξαγορά ακόμα και δομών προσχολικής αγωγής, πέρα από εκπαιδευτήρια με δημοτικό, γυμνάσιο και λύκειο. Και αυτό το ενδιαφέρον δεν είναι καταρχήν ελληνικό, αλλά από επενδυτικά σχήματα από το εξωτερικό».

Αύξηση των ιδιωτικών σχολείων

Ο αριθμός των ιδιωτικών νηπιαγωγείων αυξήθηκε από 649 σε 817 από την ακαδημαϊκή περίοδο 2018-2019 στην 2021-2022.

Για την ίδια περίοδο, ο αριθμός των ιδιωτικών δημοτικών από 159 παρέμεινε σταθερός στα 159, των ιδιωτικών γυμνασίων από 99 ανήλθε σε 109 και των ιδιωτικών λυκείων αυξήθηκε από 92 σε 103.

Σύμφωνα με όσα αναφέρονται σε σχετική έκθεση της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής «Η Ελλάδα με αριθμούς Ιανουάριος – Μάρτιος 2024», ο αριθμός των μαθητών στα ιδιωτικά σχολεία είναι ανοδικός σε τριετή βάση. Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, υψηλότερη είναι η αύξηση στα νηπιαγωγεία και στα δημοτικά, που αποτελούν την έναρξη ενός παιδιού στη δωδεκαετή εκπαίδευση. Ειδικότερα, στα ιδιωτικά νηπιαγωγεία το 2019 φοιτούσαν 15.982 μαθητές. Τρία χρόνια αργότερα, το 2022, 24.264 μαθητές είχαν επιλέξει ιδιωτικό εκπαιδευτήριο, με την αύξηση να «κλείνει» στο 51,8%. Παράλληλα, στην ίδια έκθεση αναφέρεται ότι στα ιδιωτικά δημοτικά ο αριθμός των μαθητών αυξήθηκε κατά 6,8% (από 38.027 σε 40.634). 

Η εικόνα δεν είναι διαφορετική στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Στα ιδιωτικά γυμνάσια το 2018 (χρονιά αναφοράς της έρευνας της ΕΛΣΤΑΤ) φοιτούσαν 15.311 μαθητές και το 2021 17.471 μαθητές (αύξηση 14,1%). Εξάλλου, το 2018 στα ιδιωτικά γενικά λύκεια φοιτούσαν 14.201 και το 2021 15.113 μαθητές (αύξηση 6,4%).

Συνολικά και στις δύο βαθμίδες, στα ιδιωτικά σχολεία ο αριθμός των μαθητών αυξήθηκε από 83.521 σε 97.482 (αύξηση 16,7%).  Aξιοσημείωτη είναι, επίσης, η αύξηση του μεριδίου της ιδιωτικής εκπαίδευσης στο σύνολο των μαθητών: το 2019 ήταν 6,21%, ενώ αυξήθηκε ελαφρά, στο 7,38% το 2022.

Γιώργος Χριστόπουλος (πρόεδρος ΟΙΕΛΕ): Ο ρόλος του τριπλού cocktail εμπορευματοποίησης της Παιδείας

Ποιος είναι ο λόγος του θερμού ενδιαφέροντος επενδυτικών κεφαλαίων για το χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευση; Φυσικά, το «ευνοϊκό» περιβάλλον που έχει δημιουργήσει η κυβέρνηση με τις πολιτικές της την τελευταία πενταετία. Πολιτικές οι οποίες μπορούν να συνοψιστούν σε ένα τριπλό, θανατηφόρο cocktail εμπορευματοποίησης («ιδιωτικά πανεπιστήμια - Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής - υποχρηματοδότηση δημόσιας εκπαίδευσης») που απειλεί να κονιορτοποιήσει την δημόσια Παιδεία. Το cocktail αυτό αναμένεται να ενισχυθεί με ένα τέταρτο συστατικό, τα vouchers (βλέπε «ελεύθερη γονεϊκή επιλογή»), με το οποίο θα υπογραφεί η ληξιαρχική πράξη θανάτου της δημόσιας εκπαίδευσης.

Μέχρι πρότινος η ΟΙΕΛΕ υποστήριζε ότι η κυβέρνηση ακολουθούσε το νεοφιλελεύθερης λογικής βρετανικό μοντέλο εκπαίδευσης. Σήμερα μπορούμε να πούμε ότι το έχει ξεπεράσει, φτιάχνοντας ένα δικό της, τριτοκοσμικό υβρίδιο (τουλάχιστον στη Βρετανία τηρούνται οι νόμοι και υπάρχουν στοιχειώδεις κανόνες ποιότητας). Οι επιχειρηματίες έχουν πια κάθε λόγο να ανοίξουν πολυδύναμες, all inclusive, «εκπαιδευτικές» μονάδες που θα ξεκινούν από την προσχολική αγωγή και θα φτάνουν μέχρι την ανώτατη εκπαίδευση. Το πράττουν διότι έχουν λάβει διαβεβαιώσεις - ή διότι γνωρίζουν ότι θα πιέσουν και θα πετύχουν - να μην υπάρχει ουσιαστικά κανένας έλεγχος, καμιά πιστοποίηση ποιότητας, καμιά εποπτεία στις εκπαιδευτικές διαδικασίες και στα εργασιακά. Ο στόχος είναι να περάσει στην κοινωνία, ή μάλλον στην καταναλωτική μάζα, πως, για να πάρεις πτυχίο δεν είναι πλέον απαιτούμενα ο κόπος, η μελέτη, η προσπάθεια, αλλά αρκεί απλώς το χρήμα. Όποιος το διαθέτει, θα σπουδάζει. Όποιος δεν το έχει, θα υποχρεώνεται να επιλέξει την «αναβαθμισμένη» επαγγελματική εκπαίδευση για να διεκδικήσει τη θέση ενός μεσαίου τεχνίτη (που χρειάζεται απεγνωσμένα η αγορά των παρωχημένων ελληνικών επιχειρήσεων). Ήδη η εφαρμογή της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής σπρώχνει κάθε χρόνο πάνω από 20.000 παιδιά στις δαγκάνες των επιτήδειων ιδιωτών. Ήδη η υποχρηματοδότηση και υποβάθμιση των δημόσιων σχολείων πλημμυρίζουν με μαθητές τα ιδιωτικά σχολεία. 

Ταυτόχρονα, η εσκεμμένη έλλειψη ελέγχου στα εργασιακά των ιδιωτικών εκπαιδευτικών γιγαντώνει τα περιθώρια κέρδους, καθώς χιλιάδες εργατοώρες κάθε χρόνο (απογεύματα, Σαββατοκύριακα, εορτές, καλοκαιρινές διακοπές) δεν πληρώνονται. Οι χαμηλότατοι μισθοί των ιδιωτικών εκπαιδευτικών και η ασυδοσία που επιτρέπει η πολιτεία στο χώρο μας, με αποτέλεσμα πάνω από το 35% της εργασίας των ιδιωτικών εκπαιδευτικών να μην αμείβεται, κάνουν την επένδυση διάφορων επιχειρηματιών στο χώρο μας ιδιαίτερα «ελκυστική», για ευνόητους λόγους…

Τι μέλλει γενέσθαι στα ιδιωτικά σχολεία

Αναμφίβολα, όσα ακούγονται γεννούν ιδιαίτερη ανησυχία στους εργαζόμενους στο χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Οι μεγάλοι παίκτες που μπαίνουν στο χώρο είναι βέβαιο ότι έχουν τη δυνατότητα να επηρεάσουν μια κυβέρνηση που είναι «εκ φύσεως» φιλική στην επιχειρηματική ελίτ και εχθρική στους εργαζόμενους. Κάποιοι θα πουν ότι, βάσει διεθνών ερευνών, σε μεγάλες, απρόσωπες εταιρείες υπάρχουν πιο διαφανείς διαδικασίες αξιολόγησης και πιστοποίησης της ποιότητας, επιμόρφωσης του προσωπικού και διασφάλισης στοιχειωδών εργασιακών σχέσεων. Η πείρα, όμως, από το χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης είναι πικρή. Αν ένας μικρός ιδιοκτήτης έχει τη δυνατότητα να γλιστρά από κάθε έλεγχο των Διευθύνσεων Εκπαίδευσης ή της Επιθεώρησης Εργασίας με «τον τρόπο του», δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τι πρόκειται να γίνει, αν ισχυροί όμιλοι πιέσουν για να μην ελέγχονται οι εργασιακές παρανομίες, οι βαθμολογίες, οι ενδοσχολικές εξετάσεις…

Ένα πάντως είναι σίγουρο. Η ιδιωτική εκπαίδευση μεταλλάσσεται, ως αποτέλεσμα εφαρμογής μιας ακραίας νεοφιλελεύθερης πολιτικής απορρύθμισης και υποβάθμισης του δημόσιου αγαθού της Παιδείας. Όπως είχε πει σε ανύποπτο χρόνο, λίγα χρόνια πριν το θάνατό του, ο αείμνηστος σπουδαίος ερευνητής και παλαιός Αντιπρόεδρος της ΟΙΕΛΕ Νίκος Παΐζης, η επέλαση της εμπορευματοποίησης θα αλλάξει το τοπίο στο χώρο. Θα επιβιώσουν τεράστιες ιδιωτικές μονάδες και μικρά, καλά οργανωμένα ιδιωτικά σχολεία γειτονιάς για μικρότερα βαλάντια. Η σημερινή εικόνα με τα δύο τρίτα των σχολείων να ανήκουν σε μικρομεσαίους ιδιοκτήτες σύντομα θα είναι παρελθόν.

Σε κάθε περίπτωση, τα τεκταινόμενα στο χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης θα πρέπει να σημάνουν καμπανάκι συναγερμού σε όλο τον εκπαιδευτικό κόσμο. Οι αλλαγές αυτές αφορούν ολόκληρη την κοινωνία, όχι μόνο το 8-9% των μαθητών στο χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Στα χνάρια της Υγείας, το αγαθό της Παιδείας μετατρέπεται βίαια σε εμπορικό προϊόν (commodity) και οι «ακριβές» του υπηρεσίες (βλέπε ανώτατη εκπαίδευση) θα είναι προσβάσιμες μόνο σε γερά πορτοφόλια, καθώς βαθμολογίες, πτυχία και σπουδές θα έχουν πλέον «τιμή»... Έτσι, τα παιδιά των μη προνομιούχων επιστρέφουν στη μοίρα που είχαν οι συνομήλικοί τους στη δεκαετία του ’50 που το μέλλον τους ήταν η ανεργία, η κακοπληρωμένη εργασία ή η μετανάστευση. Ελπίζω και εύχομαι στη συνάντηση με τις εκπαιδευτικές Ομοσπονδίες (ΔΟΕ και ΟΛΜΕ) στο τέλος του μήνα, το ζήτημα της εμπορευματοποίησης της εκπαίδευσης να είναι πρώτο στην ατζέντα του διαλόγου. Το οφείλουμε στις νέες γενιές που είναι αντιμέτωπες με ένα δυστοπικό μέλλον.»

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση

Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό

ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 4/12

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

aei_12.jpg
Πρόεδροι Τμημάτων Μαθηματικών ΑΕΙ: «Αποτελούν μεγάλο πρόβλημα οι διαγραφές φοιτητών/τριων»
«Το Άρθρο 76, του Ν. 4957/2022, δεν λύνει κανένα από τα προβλήματα της Ανώτατης Εκπαίδευσης, αλλά δημιουργεί πολλά επιπρόσθετα, και για αυτό ζητάμε...
Πρόεδροι Τμημάτων Μαθηματικών ΑΕΙ: «Αποτελούν μεγάλο πρόβλημα οι διαγραφές φοιτητών/τριων»
xristopoulos-oiele
Γιώργος Χριστόπουλος (Πρόεδρος ΟΙΕΛΕ): Η εισαγωγή του ΙΒ στα πρότυπα σχολεία καμπανάκι ιδιωτικοποίησης της δημόσιας εκπαίδευσης

Η θεσμοθέτηση της λειτουργίας κερδοσκοπικών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων στην Ελλάδα (παρά τη ρητή απαγόρευση του άρθρου 16 του...

Γιώργος Χριστόπουλος (Πρόεδρος ΟΙΕΛΕ): Η εισαγωγή του ΙΒ στα πρότυπα σχολεία καμπανάκι ιδιωτικοποίησης της δημόσιας εκπαίδευσης