Iντριγκες, αλληλοκαρφώματα και φατριασμοί από τους υποψηφίους πρυτάνεις και τις ομάδες τους· ντιλ σε δείπνα υποψηφίων με ψηφοφόρους· πιέσεις υπέρ κάποιου υποψηφίου από πολιτικούς και τοπικούς άρχοντες. Αυτά συνθέτουν το παρασκήνιο για την επιλογή πρύτανη στα περισσότερα πανεπιστήμια της χώρας. Τελευταία, προς το παρόν, σκηνή στήνεται στο ΑΠΘ, όπου η Σύγκλητος θα κληθεί να αποφασίσει αύριο, με τους υποψηφίους πρυτάνεις να κάνουν το τελευταίο διάστημα αγώνα δρόμου για να συναντήσουν και να προσεταιριστούν όσους μπορούν από τους 56 συγκλητικούς του ιδρύματος.
Mε αυτά τα δεδομένα, η νέα ηγεσία του υπουργείου Παιδείας θα προωθήσει τροποποιήσεις στο σύστημα επιλογής πρύτανη, καθώς το ισχύον αποδεικνύεται δυσλειτουργικό. Ηδη προκρίνονται διάφορα σενάρια αλλαγών, τα οποία περιμένουν την αξιολόγηση από το Μέγαρο Μαξίμου. Βέβαια, το Μαξίμου έχει δώσει οδηγία οι όποιες αλλαγές να μην ακυρώσουν τη φιλοσοφία του νόμου. Και αυτό διότι πρόκειται για νομοθέτημα που ψηφίστηκε το 2022 από την κυβέρνηση της Ν.Δ. και τυχόν τροποποίησή του θα ενισχύσει τα πολιτικά επιχειρήματα της αντιπολίτευσης που εξαρχής αντιδρούσε στον νόμο. Ταυτόχρονα υπάρχουν μέλη του υπουργικού συμβουλίου που «δεν θέλουν ούτε να ακούσουν για αλλαγές στον νόμο», όπως ανέφερε κυβερνητικό στέλεχος.
Τα «κλειδιά» της διαδικασίας
Ο παρασκηνιακός ανταγωνισμός δεν έλειπε ακόμη και όταν οι υποψήφιοι πρυτάνεις διεκδικούσαν την ψήφο των συναδέλφων τους ή των φοιτητών παλαιότερα. Αλλά τώρα στα εκλογικά μαγειρέματα προστίθεται το νέο (από το 2022) σύστημα εκλογής διοίκησης στα ΑΕΙ, με το οποίο θεσμοθετήθηκε το 11μελές Συμβούλιο Ιδρύματος. Αποτελείται από έξι πανεπιστημιακούς (εσωτερικά μέλη, όπως ονομάζονται) που εκλέγονται από τους συναδέλφους τους στο ΑΕΙ. Κατόπιν οι έξι επιλέγουν τα πέντε εξωτερικά μέλη (προσωπικότητες με ακαδημαϊκό και κοινωνικό έργο). Τελικά, οι 11 ψηφίζουν για πρύτανη ένα εκ των έξι εσωτερικών μελών.
Κομβικά σημεία για να γίνει σαφές το μεγάλο παρασκήνιο για τη θέση του πρύτανη είναι δύο. Το πρώτο είναι πως κάθε σχολή μπορεί να εκλέξει μόνο ένα εσωτερικό μέλος. Το δεύτερο είναι ότι κάθε ψηφοφόρος έχει έξι ψήφους. Ετσι, οι υποψήφιοι που διεκδικούσαν τη θέση του πρύτανη έκαναν συμμαχίες με υποψηφίους από άλλες σχολές, ώστε να εκλεγούν οι ίδιοι και άλλοι τρεις «δικοί τους». Με αυτόν τον τρόπο θα έφταναν στο επιθυμητό 4, που δίνει την πλειοψηφία μεταξύ των εσωτερικών μελών, και θα μπορούσαν να επιλέξουν τουλάχιστον δύο «φιλικά» τους εξωτερικά μέλη. Με τη μεθόδευση αυτή θα αποκτούσαν πλειοψηφία έξι μελών στο 11μελές συμβούλιο και θα εξέλεγαν πρύτανη τον «αρχηγό» της ομάδας. Τα αλισβερίσια ξεκίνησαν από τις εκλογές μεταξύ όλων των καθηγητών του ΑΕΙ για τα έξι εσωτερικά μέλη. Και συνεχίστηκαν μεταξύ των έξι για την επιλογή των πέντε εξωτερικών μελών.
Ωστόσο, η διαδικασία «κόλλησε» στα ΑΕΙ, στα οποία δεν προέκυψε πλειοψηφία τεσσάρων στους έξι υπέρ ενός υποψηφίου πρύτανη. Ενδεικτικά, στα Πανεπιστήμια Αιγαίου, Μακεδονίας, Θεσσαλίας και ΕΜΠ τα εσωτερικά μέλη μοιράστηκαν σε δύο ομάδες των τριών (εάν υπήρχαν δύο υποψήφιοι πρυτάνεις). Καθώς ουδείς εκ των υποψηφίων έκανε πίσω, οι πρώτες εκλογές κηρύχθηκαν άγονες και η διαδικασία επαναλήφθηκε, οπότε και βγήκε λευκός καπνός για τη θέση του πρύτανη. Στον αντίποδα, στο ΑΠΘ δεν υπήρξε συμφωνία ούτε μετά και τις δεύτερες εκλογές, με αποτέλεσμα από αύριο η Σύγκλητος να κληθεί να αποφασίσει.
Η οδηγία του Μαξίμου προς το υπουργείο Παιδείας είναι σαφής: Οι αλλαγές δεν θα ακυρώνουν τη φιλοσοφία του νόμου.
Ετσι το υπουργείο Παιδείας εξετάζει πιθανές παρεμβάσεις στο σύστημα εκλογής πρύτανη. Στο προσεχές διάστημα θα καταθέσει εναλλακτικές προτάσεις για να αποφεύγεται η επαναληπτική εκλογή. Μεταξύ των προτάσεων είναι μία λογιστικού χαρακτήρα: να αυξηθεί ο αριθμός των μελών του συμβουλίου σε 13, με τα εσωτερικά να είναι επτά αντί για έξι όπως τώρα, ώστε να προκύπτει πλειοψηφία.
Μια άλλη πρόταση είναι να «επιστρέψει» ο νόμος Διαμαντοπούλου, δηλαδή το 11μελές συμβούλιο να κάνει διεθνή προκήρυξη της θέσης του πρύτανη. Μεταξύ όσων θα θέσουν υποψηφιότητα, το συμβούλιο να επιλέγει «short list» έως τριών υποψηφίων και τελική κρίση να έχουν οι διδάσκοντες του ΑΕΙ μέσω εκλογών.
Ακόμη μία πρόταση (ήταν η αρχική θέση τόσο της Αννας Διαμαντοπούλου όσο και της Νίκης Κεραμέως) είναι να επιλέγει το συμβούλιο τον πρύτανη ύστερα από διεθνή προκήρυξη. Θεωρείται η πιο συμβατή με τα διεθνή δεδομένα, αλλά εκτιμάται ότι θα προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις.
Πρόθεση του υπουργού Παιδείας Κυριάκου Πιερρακάκη είναι να ολοκληρωθούν οι εκλογικές διαδικασίες με το σημερινό σύστημα σε όλα τα ΑΕΙ –απομένουν ενδεικτικά το Πάντειο και το Οικονομικό μέσα στο 2024– και κατόπιν να ισχύσουν οι τροποποιήσεις.
Τακτικισμοί που δεν συνάδουν με το κύρος του θεσμού προκύπτουν από τα πρακτικά συνεδριάσεων των εσωτερικών μελών.
Βεβαίως πριν φθάσουμε στον λευκό καπνό συνέβη ο «κακός χαμός». Τακτικισμοί υποψηφίων και πιέσεις σε άλλους που δεν συνάδουν με τον χαρακτήρα ενός ΑΕΙ. Αποδείχθηκε ότι το σύστημα δεν λειτουργεί. «Ηταν ένα μεγάλο βάσανο» παρατηρεί, μιλώντας η κ. Χρυσή Βιτσιλάκη, τέως πρύτανης του Παν. Αιγαίου, η οποία εκλήθη λόγω θέσης να «τρέξει» τις εκλογές. Ενδεικτικά είναι τα πρακτικά των συνεδριάσεων των έξι εσωτερικών μελών στο συμβούλιο του ΑΠΘ. «Δεν θα αποκαλύψουμε τα χαρτιά μας», είπε ένας υποψήφιος πρύτανης. «Ποια χαρτιά; Γιατί, υπάρχουν κρυμμένα χαρτιά;», ρωτάει έτερος. «Στις δημοτικές εκλογές τη δεύτερη Κυριακή οι εκλογές γίνονται μεταξύ των δύο πρώτων. Καλώς ή κακώς έτσι γίνονται», ανέφερε σε άλλο σημείο υποψήφιος που ήθελε να αποκλείσει συνυποψηφίους του. Από τα ίδια πρακτικά προκύπτει ότι προτάθηκε οι υποψήφιοι πρυτάνεις να μοιράσουν τα εξωτερικά μέλη και ο καθένας να επιλέξει έναν ή δύο «δικούς του».
«Το γεγονός ότι οι υποψήφιοι έκαναν συμμαχίες και με υποψηφίους για τη θέση του εξωτερικού μέλους, ώστε να έχουν “δικούς τους” στο 11μελές συμβούλιο, απογοήτευσε πολλούς άξιους που έβαλαν υποψηφιότητα για εξωτερικό μέλος, αλλά πήραν… 0 ψήφους γιατί δεν είχαν συμμαχήσει με κάποιον υποψήφιο πρύτανη. Από την άλλη, το ότι χρειάστηκε ένας χρόνος, καθώς έπρεπε να τηρηθούν και οι τυπικοί όροι της προβλεπόμενης διαδικασίας, για να εκλεγεί πρύτανης τα λέει όλα. «Στο ίδρυμά μας οι εκλογές προκηρύχθηκαν στις 17 Αυγούστου 2022 και πρύτανης εξελέγη στα τέλη Ιουνίου 2023», δήλωσε ο κ. Στέλιος Κατρανίδης, πρύτανης του Παν. Μακεδονίας.
Την ίδια στιγμή υπήρξαν και πολιτικές παρεμβάσεις. Ενδεικτικές είναι οι πιέσεις που φέρεται ότι υπήρξαν από κυβερνητικά στελέχη στο εμβληματικό Πανεπιστήμιο Αθηνών για να εκλεγεί πρύτανης γρήγορα, τον περασμένο Ιούνιο, χωρίς να κηρυχθεί άγονη η διαδικασία και τρωθεί το κύρος του νόμου. Και μάλιστα εν μέσω της προεκλογικής περιόδου για τις δεύτερες εθνικές εκλογές. Οπως τόνισε η κ. Βιτσιλάκη, «γνωρίζω τουλάχιστον δέκα άτομα, βουλευτές Αιγαίου αλλά και αυτοδιοικητικούς, που πίεσαν υπέρ υποψηφίων…».
Πηγή: kathimerini.gr
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 15/5
ΑΣΕΠ: Σε 2 ημέρες ΕΥΚΟΛΟ Online Proficiency χωρίς προφορικά, χωρίς έκθεση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
