Alfavita Newsroom Η προειδοποίηση είναι γνωστή και διαχρονική: «Μην αφήνεις το παιδί να φάει πολλή ζάχαρη – θα γίνει υπερκινητικό». Από γενιά σε γενιά, αυτή η πεποίθηση έχει περάσει σχεδόν ως αυτονόητη αλήθεια. Όμως, τι λέει πραγματικά η επιστήμη;
«Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν αποδείξεις που να επιβεβαιώνουν μια τέτοια σύνδεση», απαντά η Δρ. Amanda Avery, αναπληρώτρια καθηγήτρια Διατροφής και Διαιτητικής στο Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ. «Υπάρχουν πολλές θεωρίες, αλλά καμία δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά».
Οι θεωρίες πίσω από τον «γλυκό» μύθο
Μία από τις πιο διαδεδομένες υποθέσεις βασίζεται στον τρόπο που η ζάχαρη διεγείρει το σύστημα επιβράβευσης του εγκεφάλου, αυξάνοντας την παραγωγή ντοπαμίνης – της νευροχημικής ουσίας που μας κάνει να αισθανόμαστε ευχαρίστηση. Η αύξηση της ντοπαμίνης, υποστηρίζουν κάποιοι επιστήμονες, θα μπορούσε να επηρεάσει τη συμπεριφορά, οδηγώντας σε εκρήξεις ενέργειας ή υπερκινητικότητα.
Μια άλλη θεωρία εστιάζει στις απότομες αυξομειώσεις του σακχάρου στο αίμα. Η κατανάλωση γλυκών ανεβάζει γρήγορα το σάκχαρο, το οποίο στη συνέχεια πέφτει απότομα, προκαλώντας την λεγόμενη «αντιδραστική υπογλυκαιμία» – κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει σε ανησυχία ή ευερεθιστότητα, συχνά παρερμηνευόμενη ως υπερκινητικότητα.
Ωστόσο, όπως εξηγεί η Δρ. Avery, κανένα από αυτά τα σενάρια δεν έχει επιβεβαιωθεί πειραματικά. Η δυσκολία έγκειται και στο ότι η «υπερκινητικότητα» είναι υποκειμενική έννοια. «Για έναν γονιό, ένα ζωηρό παιδί μπορεί να φαίνεται υπερκινητικό, ενώ για έναν άλλο απλώς γεμάτο ενέργεια», σημειώνει η ειδικός.
Φυσικά, η συζήτηση αυτή δεν αφορά την Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), η οποία είναι μια διαγνωσμένη νευροαναπτυξιακή κατάσταση με διαφορετικά αίτια.
Τι δείχνουν οι μελέτες
Οι μέχρι τώρα επιστημονικές έρευνες έχουν εντοπίσει μόνο περιορισμένες ενδείξεις σύνδεσης μεταξύ ζάχαρης και υπερκινητικής συμπεριφοράς, και μάλιστα κυρίως σε παιδιά που έχουν ήδη διαγνωστεί με ΔΕΠΥ. Η επίδραση φαίνεται να εξαρτάται από τον τύπο της ζάχαρης που καταναλώνεται και το περιβάλλον στο οποίο αυτή εντάσσεται.
Ιδιαίτερη προσοχή έχει δοθεί στα αναψυκτικά, τα οποία περιέχουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης – έως και οκτώ κουταλάκια ανά μερίδα – αλλά και καφεΐνη και χημικά πρόσθετα, καθιστώντας δύσκολο να απομονωθεί ποιο συστατικό ευθύνεται για τυχόν αλλαγές στη συμπεριφορά.
Επιπλέον, πειράματα σε ζώα έχουν δείξει ότι η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης σε νεαρή ηλικία μπορεί να συνδέεται με αυξημένα επίπεδα δραστηριότητας αργότερα, χωρίς όμως να αποδεικνύεται σαφής αιτιώδης σχέση.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 12/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
