Alfavita Newsroom Σε αντίθεση με την καθαρά ψευδή διαφήμιση, το healthwashing βασίζεται στην επιδέξια διατύπωση και την προβολή επιλεγμένων χαρακτηριστικών που δημιουργούν την εντύπωση ότι το προϊόν είναι θρεπτικό ή ευεργετικό για την υγεία. Πρόκειται για μια τεχνική που εκμεταλλεύεται την καταναλωτική ψυχολογία, χρησιμοποιώντας λέξεις και εικόνες για να ενισχύσει θετικούς συσχετισμούς.
Ο εγκέφαλός μας, προκειμένου να παίρνει γρήγορες αποφάσεις μέσα σε ένα περιβάλλον με άπειρες επιλογές (όπως ένα σούπερ μάρκετ), χρησιμοποιεί νοητικές συντομεύσεις. Αν δούμε π.χ. μια ετικέτα που αναγράφει «ολικής αλέσεως», «χωρίς συντηρητικά» ή «με φρούτα», ενδεχομένως να παραβλέψουμε ότι το προϊόν είναι γεμάτο ζάχαρη. Το «εφέ του φωτοστέφανου» είναι χαρακτηριστικό: μια υγιής λεπτομέρεια μάς κάνει να αντιλαμβανόμαστε το σύνολο του προϊόντος ως υγιεινό.
Η συσκευασία παίζει επίσης σημαντικό ρόλο. Πράσινα χρώματα, εικόνες φύσης ή φρέσκων υλικών, ακόμη και η τοποθέτηση του προϊόντος σε συγκεκριμένα ράφια, ενισχύουν την εντύπωση της «καλής» επιλογής. Όροι όπως «φυσικό» ή «βιολογικό» δεν είναι πάντα συνώνυμα με τη θρεπτική αξία. Ένα βιολογικό μπισκότο, για παράδειγμα, δεν παύει να είναι μπισκότο δηλαδή γλυκό, με θερμίδες και συχνά πολύ ζάχαρη.
Ένα άλλο συχνό παράδειγμα healthwashing είναι τα προϊόντα που διαφημίζονται ως «χαμηλά σε λιπαρά». Συχνά η γεύση τους αντισταθμίζεται με την προσθήκη ζάχαρης ή άλλων πρόσθετων. Έτσι, μπορεί τελικά να είναι εξίσου θερμιδογόνα με την πλήρη εκδοχή τους, αν όχι περισσότερο.
Το ίδιο συμβαίνει και με προϊόντα φυτικής ή vegan προέλευσης. Αν και μπορεί να είναι πιο φιλικά προς το περιβάλλον, δεν είναι κατ’ ανάγκη πιο υγιεινά. Πολλά τέτοια προϊόντα είναι ιδιαίτερα επεξεργασμένα, με πρόσθετα λίπη, άμυλα και τεχνητές γεύσεις, που μειώνουν τη διατροφική τους αξία.
Οι εταιρείες γνωρίζουν πολύ καλά τη δύναμη της εικόνας. Επενδύουν σε influencer marketing, οπτική ταυτότητα, και λέξεις-κλειδιά όπως «superfoods» ή «protein-rich», που κάνουν τα προϊόντα να ξεχωρίζουν και να φαίνονται ελκυστικά. Το πρόβλημα είναι ότι οι περισσότεροι καταναλωτές δεν εμβαθύνουν στο τι πραγματικά περιέχει το κάθε τρόφιμο.
Γι’ αυτό είναι κρίσιμο να καλλιεργήσουμε διατροφική εγρήγορση. Αντί να βασιζόμαστε σε εντυπωσιακές ετικέτες, αξίζει να διαβάζουμε προσεκτικά τα συστατικά, τις διατροφικές πληροφορίες και να είμαστε επιφυλακτικοί με διαφημιστικές υποσχέσεις.
Το healthwashing δεν είναι απάτη είναι μια επιδέξια χειραγώγηση της αντίληψής μας. Όσο περισσότερο τη συνειδητοποιούμε, τόσο πιο δύσκολο γίνεται να μας παραπλανήσουν. Η ενημέρωση και η κριτική ματιά είναι τα πιο δυνατά μας όπλα για να επιλέγουμε τρόφιμα που πραγματικά προάγουν την υγεία μας.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 22/8
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
