Η κολιβακτίνη παράγεται από συγκεκριμένα στελέχη του βακτηρίου Escherichia coli, τα οποία φυσιολογικά ζουν στο παχύ έντερο. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν πως η έκθεση σε αυτήν την τοξίνη από την παιδική ηλικία αφήνει στο DNA των κυττάρων του εντέρου ένα χαρακτηριστικό "αποτύπωμα", ένα γενετικό μοτίβο που αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο καρκινογένεσης πριν από την ηλικία των 50.
Στη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, αναλύθηκαν σχεδόν 1.000 δείγματα γονιδιώματος από ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου από 11 διαφορετικές χώρες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι μεταλλάξεις που σχετίζονται με την κολιβακτίνη ήταν πάνω από τρεις φορές πιο συχνές σε άτομα κάτω των 40 ετών συγκριτικά με εκείνους άνω των 70. Μάλιστα, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι αυτά τα μεταλλακτικά πρότυπα ήταν πιο έντονα σε χώρες όπου καταγράφονται υψηλότερα ποσοστά πρώιμης εμφάνισης της νόσου.
Όπως εξηγεί ο καθηγητής Λούντμιλ Αλεξάντροβ, επικεφαλής της μελέτης, «το γενετικό αποτύπωμα που αφήνει η κολιβακτίνη στο DNA είναι σαν αρχείο. Δείχνει ότι η πρώιμη έκθεση μπορεί να αποτελέσει τον καταλύτη για την ανάπτυξη καρκίνου αργότερα στη ζωή». Αυτό σημαίνει ότι το μικροβίωμα του εντέρου στα πρώτα χρόνια μπορεί να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη μελλοντική υγεία.
Η έρευνα αποκαλύπτει πως οι πρώτες γενετικές αλλαγές που οδηγούν στον καρκίνο οι λεγόμενες «οδηγικές» μεταλλάξεις, όπως αυτές στο γονίδιο APC ενδέχεται να προκαλούνται από την κολιβακτίνη ήδη μέσα στην πρώτη δεκαετία ζωής ενός παιδιού. Έτσι, κάποιος μπορεί να παρουσιάσει καρκίνο του παχέος εντέρου ήδη από τα 40 του χρόνια, αντί για τα 60, αν φέρει τέτοιες πρώιμες αλλοιώσεις.
Η ανακάλυψη αυτή ανοίγει νέους ερευνητικούς δρόμους. Πώς εκτίθενται τα παιδιά στα βακτήρια που παράγουν την κολιβακτίνη; Ποιος είναι ο ρόλος της διατροφής ή του περιβάλλοντος σε αυτή τη διαδικασία; Και, ίσως το πιο σημαντικό, μπορεί να προληφθεί αυτή η πρώιμη έκθεση;
Η ομάδα του UC San Diego ήδη εξετάζει κατά πόσο η χρήση προβιοτικών ή άλλες παρεμβάσεις θα μπορούσαν να απομακρύνουν με ασφάλεια τα παθογόνα στελέχη. Παράλληλα, εργάζονται πάνω στην ανάπτυξη διαγνωστικών τεστ που θα μπορούσαν να εντοπίζουν έγκαιρα τα γενετικά σημάδια της τοξίνης, προτού εξελιχθούν σε καρκίνο.
Τέλος, αξιοσημείωτη είναι η διαπίστωση πως σε χώρες όπως η Αργεντινή, η Βραζιλία, η Κολομβία, η Ρωσία και η Ταϊλάνδη, εμφανίζονται αυξημένα ποσοστά των συγκεκριμένων μεταλλάξεων, κάτι που υποδηλώνει ότι οι τοπικοί περιβαλλοντικοί ή διατροφικοί παράγοντες ενδέχεται επίσης να παίζουν ρόλο.
«Πρέπει να επαναξιολογήσουμε το πώς αντιλαμβανόμαστε τον καρκίνο», καταλήγει ο Δρ. Αλεξάντροβ. «Η νόσος μπορεί να έχει ρίζες πολύ νωρίτερα απ’ όσο πιστεύαμε. Επομένως, η επένδυση στην πρόληψη και την έγκαιρη ανίχνευση από τα πρώτα χρόνια ζωής είναι πιο κρίσιμη από ποτέ».
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Πανελλήνιος γραπτός διαγωνισμός: Βγήκε η προκήρυξη - Αιτήσεις από 29/4 έως 14/5
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 5/05
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ