Στη διπλανή ή παραδιπλανή μας πόρτα ζει ένα παιδί που ταλαιπωρείται, ζορίζεται, κακοποιείται και μπορεί συχνά, έξω από το σπίτι, να είναι βυθισμένο στη σιωπή του ή να παίζει ένα ρόλο «αντι-ήρωα» για να προσελκύσει την προσοχή μας.
Στο μπροστινό ή το διπλανό θρανίο στην τάξη μας κάθεται ένα αγόρι ή ένα κορίτσι που κουβαλάει ένα μεγάλο βάρος και δεν ξέρει σε ποιον και πώς να μιλήσει. Και παριστάνει ότι όλα πάνε καλά, περιμένοντας ότι η επόμενη μέρα ίσως ξημερώσει καλύτερα.
Μικρότερα και μεγαλύτερα παιδιά στα σχολεία, στις παρέες, στις γειτονιές, ονειρεύονται ένα καλύτερο κόσμο, αλλά καθημερινά βιώνουν καταστάσεις που τα δυσκολεύουν ή τα μπερδεύουν, ενώ ψάχνουν ευκαιρίες να μοιραστούν την ανάγκη τους για έκφραση, κατανόηση, επικοινωνία, υποστήριξη, ενθάρρυνση και αποδοχή, αντιμετωπίζοντας αδιαφορία, προκαταλήψεις, διαφορετικές προτεραιότητες ή απόρριψη.
Και αναρωτιέται κανείς: Που έχουν πάει στα αλήθεια τα δικαιώματα των παιδιών;
Στις 20 Νοεμβρίου 2022 κλείνουν 33 χρόνια από τη μέρα που η γενική συνέλευση του ΟΗΕ αποφάσισε να υιοθετήσει την πιο «δημοφιλή», όπως αποδείχθηκε, Διεθνή Σύμβαση, αυτή για τα δικαιώματα των παιδιών, που έγινε όμως επίσης και η ευρύτερα … παραβιασμένη, καθώς τα παιδιά, όλα τα πρόσωπα του πλανήτη κάτω από 18 ετών, έχουν λίγα εργαλεία και τρόπους για να διεκδικήσουν οργανωμένα τα δικαιώματα τους, που κατοχυρώνονται σε αυτόν τον παγκόσμιο νόμο.
Όσο περνούν τα χρόνια βέβαια η κοινωνία μιλάει περισσότερο για τα δικαιώματα των παιδιών και ψηφίζονται νόμοι που προβλέπουν νέα μέτρα υπέρ των παιδιών. Παράλληλα όμως γίνονται διαρκώς γνωστές και μας προβληματίζουν μέσα από τα ΜΜΕ σοβαρότατες παραβιάσεις δικαιωμάτων, άλλοτε σε μακρινούς από μας τόπους και άλλοτε στην διπλανή ή παραδιπλανή μας πόρτα, στο μπροστινό ή διπλανό θρανίο.
Ένα από τα σημαντικότερα και επαναστατικότερα δικαιώματα που καθιέρωσε η Σύμβαση είναι αυτό που περιλαμβάνεται στο άρθρο 12, το δικαίωμα όλων των παιδιών να εκφράζουν ελεύθερα τη γνώμη τους και αυτή να ακούγεται και να λαμβάνεται υπόψη από όσους παίρνουν αποφάσεις για τη ζωή τους. Με αυτό τον τρόπο τα παιδιά συμμετέχουν στις αποφάσεις. Είτε πρόκειται για την καθημερινότητά τους στο σπίτι, στο σχολείο, στην κοινωνική τους ζωή, είτε για τη διαχείριση δύσκολων καταστάσεων, βίας που ασκείται σε βάρος τους, συμπεριφορών που τα πληγώνουν και τα κάνουν να χάνουν τα λόγια τους και την εμπιστοσύνη στον εαυτό τους. Την υποχρέωση να ακούν τα παιδιά την έχουν οι γονείς, οι εκπαιδευτικοί, όσοι εργάζονται με τα παιδιά αλλά και όσοι τα συναντούν σε έκτακτες καταστάσεις, όπως γιατροί, αστυνόμοι, δικαστικοί, κοινωνικοί λειτουργοί ή ειδικοί ψυχικής υγείας.
«Ακούω το παιδί» δεν σημαίνει απλά το ρωτάω και ακούω τι έχει να μου πει, αλλά και δημιουργώ την κατάλληλη ατμόσφαιρα να μου μιλήσει και επί πλέον, σε κάποιες περιπτώσεις προσπαθώ να καταλάβω και όσα «δεν λέγονται» ή όσα λέγονται σιγά – σιγά, μόλις δημιουργηθεί σχέση εμπιστοσύνης. Κι ακόμα, όσα λέγονται σε συνεργασία με ένα διερμηνέα ή έναν ειδικό που καταλαβαίνει τη γλώσσα ενός παιδιού που αδυνατεί να αρθρώσει λόγο.
Το δικαίωμα λόγου συνδυάζεται και με το δικαίωμα συμμετοχής σε συζήτηση και λήψη αποφάσεων από την ομάδα των συνομηλίκων, όπως και με την ανάληψη ευθυνών για κάθε πράγμα που τα παιδιά προτείνουν και ζητούν να συμβεί. Μέσα από τη συμμετοχή σε τέτοιες διαδικασίες τα παιδιά εκπαιδεύονται στον ρόλο του ενεργού πολίτη. Για τον λόγο αυτό χρειάζεται να μάθουν από πολύ μικρή ηλικία να διοργανώνουν συμβούλια και συνελεύσεις στην τάξη τους και να μοιράζονται σκέψεις, ιδέες και προτάσεις, έτσι ώστε να γίνεται η ζωή τους καλύτερη και να αντιμετωπίζονται τυχόν προβλήματα ή δυσκολίες. Για να νοιώθουν ότι τα δικαιώματά τους μπορούν να προστατευθούν στην πράξη και δεν είναι μια έννοια μόνο για διακηρύξεις και θεωρίες.
Η Πρωτοβουλία για το Άρθρο 12 (ΠΡΩΤΑ.12), μια εθελοντική κίνηση για την ενίσχυση του δικαιώματος των παιδιών στην ελεύθερη έκφραση της γνώμης τους, έχει δημιουργήσει υλικά που έχουν εγκριθεί και από το Υπουργείο Παιδείας, για να υποστηρίξει την κατανόηση και διάδοση των δικαιωμάτων των παιδιών. Με αφορμή την φετινή Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων των Παιδιών (20 Νοεμβρίου), μπορείτε να ξεναγηθείτε σε κάποια από αυτά μέσα από τον ιστοχώρο της Πρωτοβουλίας, εδώ.
Γιώργος Μόσχος, πρώην Συνήγορος του Παιδιού, ιδρυτικό μέλος της ΠΡΩΤΑ.12
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Σχολεία: Αλλάζουν οι ώρες αποχώρησης των μαθητών
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με μόνο 65Є εγγραφή - έως 24 Απριλίου
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 24/4
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)
ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα
